اعتراضات روز جمعه مردم عراق تا زمان حصول نتیجه دوام می‌یابد

دیدارنیوز ـ بغداد روز جمعه شاهد برگزاری تظاهرات بزرگی با عنوان «جمعه میلیونی» عراقی‌ها در مخالفت با حضور نیرو‌های آمریکایی در این کشور بود. حاضران پر تعداد این تظاهرات که در نوع خود، کم سابقه است، خواستار خروج نیروهای نظامی خارجی از کشورشان بودند که سال ها است در عراق دارای پایگاه نظامی هستند و در امور داخلی این کشور، دخالت می کنند. هدف دیگر این تظاهرات، حمایت از مصوبه پارلمان عراق نیز بود.

پارلمان عراق دو روز پس از ترور سردار قاسم سلیمانی در بغداد، در نشستی اضطراری مصوبه‌ای را از تصویب گذراند که براساس آن از دولت این کشور می‌خواهد به حضور نیرو‌های خارجی در این کشور پایان دهد. در این مصوبه از دولت مرکزی عراق خواسته شده که درخواست قبلی خود از ائتلاف بین‌المللی ضد داعش به رهبری آمریکا را لغو و به حضور نیرو‌های خارجی درعراق پایان دهد.

با وجود این مصوبه، اما مایک پومپئو وزیر خارجه ایالات متحده گفته است مقام‌های عراق از طیف‌ها و تشکل‌های مختلف به طور خصوصی از ادامه حضور نیرو‌های آمریکایی در کشورشان حمایت می‌کنند.

تجمعات اعتراضی در عراق از ابتدای پاییز سال جاری و در واکنش به فساد اقتصادی، بیکاری و ناکارآمدی خدمات عمومی دولتی برگزار شد، ولی دیروز این اعتراضات رنگ دیگری به خود گرفت و بر خروج نیرو‌های خارجی تمرکز یافت. همچنین برای نخستین بار در طول ۱۶ سال گذشته طیف‌های سیاسی مختلف، گروه‌های مقاومت اسلامی، نهاد‌های حاکمیتی و مقامات و دولتمردان و نمایندگان پارلمان به علاوه اقشار مختلف مردم عراق و در پیشاپیش همه آن‌ها مرجعیت عالی دینی بر سر اخراج نظامیان آمریکا با همدیگر یک‌صدا شدند.

برخی از رسانه‌های آمریکایی مانند «CNN» از این امر به عنوان یک کابوس یاد کرده و گفته‌اند آمریکایی که برای سرنگونی صدام و اشغال عراق هزینه زیادی انجام داده است، در آستانه خروج از این کشور با دست خالی است.

علی اصغر زرگر استاد دانشگاه و کارشناس امور خاورمیانه در رابطه با تاثیر اعتراضات جمعه بر خروج آمریکایی‌ها از عراق به دیدارنیوز گفت: در عراق فرقه‌های مذهبی مختلف از جمله سنی، کرد و شیعه وجود دارد که در این برهه از زمان خصوصا پس از ترور رذیلانه سردار سلیمانی و رهبران حشدالشعبی، خواه ناخواه دچار نوعی سرخوردگی شدند.

وی در این رابطه تصریح کرد: مجلس عراق از این جهت که میزان تنش درداخل کشور را بکاهد، مصوبه‌ای مبنی بر اینکه آمریکایی‌ها باید نیرو‌های خود را از عراق خارج سازند به تصویب رساند که با واکنش دولتمردان آمریکایی روبرو شد. آنان در ابتدا مطرح کردند به راحتی عراق را ترک نخواهند کرد، علاوه بر این اگر این کشور درصدد خروج نیرو‌های آمریکایی برآید باید هزینه‌هایی که تا به امروز به دلیل مسائل امنیتی خرج شده را جبران کند.

این کارشناس امور خاورمیانه در ادامه افزود: بسیاری از محافل عراقی با توجه به واکنش مورد اشاره از سوی آمریکایی‌ها این مسئله را مطرح کردند که حرکت مجلس در این رابطه سمبلیک بوده و صرفا برای ارضاء خواسته‌های مردم صورت گرفته است و به راحتی قابل اجرا نیست. نهایتا هم در مجلس عراق زمزمه‌هایی مبنی بر شروع تجزیه عراق به اقلیم کردستان و اقلیم سنی که پس از آن هم بالتبع اقلیم تشیع هم مطرح می‌شود، شنیده شد.

زرگر در این رابطه تاکید کرد: تمامی این موارد موجب شد که برخی از محافل، خواسته فوق را مردمی مطرح کنند و آن را مسئله دولت عراق ندانند، زیرا نمایندگان اهل سنت، مجلس را ترک کرده بودند و زمان تصمیم‌گیری در این‌باره حضور نداشتند، بنابراین مصوبه فوق نشانه هایی از خواسته‌های مردمی به دنبال دارد و آن‌ها هم معتقدند که آمریکایی‌ها در عراق منبع ناامنی هستند و باید این کشور را تخلیه کنند.

وی در خصوص سرنوشت این خواسته یادآور شد: درصورتی که خواسته‌های مردم تداوم یابد و با یکسری عملیات همراه شود، بدون شک بر خروج آمریکایی‌ها از عراق تاثیرگذارخواهد بود و چنانچه آمریکایی‌ها نیرو‌های اضافی وارد کنند و سیستم‌های ضد موشکی را مستقر سازند که نشان از اصرار آن‌ها بر باقی ماندن به صورت مستمر در عراق دارد، امکان وقوع عکس‌العمل‌های خشونت‌بار، قابل حدس است که در نهایت مسببات یکسری برخورد‌ها و واکنش‌ها در سطح منطقه و عراق را فراهم خواهد کرد.

این کارشناس امور خاورمیانه در ادامه اضافه کرد: آمریکایی‌ها باید نیرو‌های خود را کاهش دهند و یک ظهور یا حضور غیرملموسی داشته باشند که حساسیت ایجاد نکند و در نهایت با دولت عراق به توافقاتی دست یابند که بتوانند تنش‌ها را در داخل کم کنند، ولی در صورتی که این اتفاق روی ندهد با توجه به خواست بخش‌هایی از مردم عراق که تحت حمایت کشور‌هایی مانند دولت ایران یا بخش‌های دیگری از خاورمیانه قرار دارند، احتمالا این اعتراضات تداوم خواهد داشت و با یکسری عملیات ملموس‌تری همراه می‌شود.

زرگر درباره ارتباط اعتراض مردم عراق به مشکلات اقتصادی و حضور آمریکایی‌ها در این کشور توضیح داد: مردم عراق خواسته‌هایی دارند که خیلی سریع آن‌ها را بروز می‌دهند و به تظاهرات می‌انجامد، البته آن بخش، مسائل خاص خود را دارد یعنی بیکاری، فساد و ... که موجب اعتراضاتی شد و نتایج مثبتی هم برای مردم عراق و تظاهرکنندگان به همراه آورد، البته بر آن موج سواری هم صورت گرفت، همانطور که در کشور‌های دیگر چنین می‌شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: موضوع اعتراض روز جمعه هم مسئله خاصی است، زیرا فراخوانی بود که از جانب برخی رهبران جهت انجام آن نسبت به حضور آمریکا صورت گرفت و یک مسئله خودجوش مردمی به حساب نمی‌آید، در واقع گروهی از مردم عراق دارای یکسری سازمان‌ها، تشکیلات و پیروانی هستند که با ارائه فراخوان، تاثیر لازم را برای حضور مردم در صحنه گذاردند.

این کارشناس امور خاورمیانه دراین‌باره اظهار داشت: بدون شک نتیجه این اعتراض از اعتراضات خودجوش مردمی بسیار اثرگذارتر خواهد بود، زیرا اعتراض‌های خودجوش یا سرکوب می‌شوند یا ادامه آن به فراموشی سپرده خواهد شد، ولی اعتراضاتی مانند روز جمعه در عراق تا زمان حصول نتیجه دوام می‌یابد.