
از مدتی قبل زمزمههایی مبنی بر نیامدن علی لاریجانی به گوش میرسید و او بالاخره تکلیف را مشخص کرد و چند ساعت مانده به آغاز ماراتن انتخابات مجلس یازدهم از انصرافش برای کاندیداتوری گفت. لاریجانی با اشاره به اینکه علما و بزرگان با او برای کاندیداتوری مجدد گفتگو کرده یا نامه نگاری داشته اند، گفت که بنایی برای کاندیداتوری برای چهارمین بار ندارد. تصمیمی که بدون شک فضای انتخاباتی قم را تحت تاثیر قرار خواهد داد. حامیانش، اما میگویند لاریجانی اعلام کرده برنامهای برای آمدن ندارد، اما نگفته که تصمیم نهایی را برای نیامدن گرفته است. هنوز هم این احتمال وجود دارد که برخی علما جلساتی با ایشان داشته باشند و او را از این تصمیم منصرف کنند. در هر حال سوال اساسی که باید پاسخ آن را در این کارزار و کنشها و واکنشها پیدا کرد این است: لاریجانی که مشخص است از کجا آمده است به کدام سو میرود؟ آیا او لحظات آخر ثبت نام میکند و نازش در جریان اصولگرایی خریداری دارد؟
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: به نظر می رسد تا این لحظه که آخرین روز ثبت نام برای کاندیداتوری در مجلس شورای اسلامی است آرایش سیاسی جریانات سیاسی بزرگ کشور مبهم، پیچیده و در عین حال متعدد است. در اردوگاه اصولگرایی، اما شاهد رشد و ظهور جبهه ها، ائتلاف ها، جمعیتها و لیستهای گمانه زنی شده زیادی هستیم.
«شورای ائتلاف نیروهای انقلابی (شانا)» با محوریت جامعه روحانیت مبارز و حضور جدی چندین حزب از جریان اصولگرایی سنتی مانند جامعه اسلامی مهندسین و حزب موتلفه اسلامی و با حضور سید ابراهیم رئیسی رییس قوه قضاییه از بعد از انتخابات ریاست جمهوری کار خود را شروع کرد و همین اواخر بود که مهدی چمران از موجودیت آن به عنوان یک ائتلاف پرده برداشت. در این مسیر مشکلی که وجود دارد جوانان حزب اللهی و به قولی انقلابی منتسب به جریان اصول گرایی هستند که گویا مانعی بر سر راه سنتیها می باشند، به نحوی که وقتی مهدی چمران رییس پیشین شورای شهر تهران در جلسهای که گروهی با نام «جنبش متخصصین انقلابی گام دوم بیانیه رهبری» آن را ترتیب داده بودند، سخنان رییس هیات موسس آن گروه را شنید که گفت یک لیست ۲۹۰ نفره مستقل از اصولگرایان خواهیم داد، بر آشفت و گفت: «لیست مستقل بدهید، ولی بدانید رای نمیآورید».
این اختلافات و تعدد لیست به همینجا و این مورد ختم نمیشود، چراکه چه قبول کنند یا نکنند و چه آنها را انحرافی معرفی کنند یا نکنند، یاران وفادار احمدی نژاد از دل جریان اصولگرایی بیرون آمده اند و این برچسب را تا همیشه به همراه خواهند داشت. این افراد به علاوه جبهه پایداری با زعامت و رهبری آیت الله مصباح یزدی نیز ساز خود را میزنند و تاکنون در برابر پیرمردهای اصولگرا کرنش نکرده اند. همچنین طرفداران قالیباف نیز هستند که با اتیکت یا تحت عناوین مختلف اقدام به تشکیل جبههها و برگزاری محافلی کرده اند.
در کنار موارد فوق الذکر، گروه دیگری هم اعلام موجودیت کرده اند که نام خود را «جبهه سوم» گذاشته اند. احمد خورشیدی پدر داماد محمود احمدی نژاد دبیرکل این گروه میگوید: «هیچ رابطه تشکیلاتی با احمدی نژاد و قالیباف ندارند، ولی در میان آنها چهرههای نه چندان شناخته شدهای وجود دارند که هم با احمدی نژاد کار کرده اند هم با قالیباف.» البته یک گروه دیگر نیز تحت نام «پویش بیانیه گام دوم انقلاب» اعلام حضور کرده که آنها هم ترکیبی از افراد و کسانی هستند که در دولتهای هفتم و هشتم و همچنین در دوران شهرداری محمدباقر قالیباف جذب شده بودند.
اگر خوب دقت کنیم باز هم نمیتوانیم مرز مشخص و مانیفست متفاوتی در این گروهها مشاهده کنیم. همه، از سنتیها تا جوانان انقلابی و پایداری، محور و نقطه تمرکز خود را بر اجرای بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری قرار داده اند و مرزی ندارند، چراکه نمیتوان فهمید این افرادی که خود را جوان و انقلابی مینامند تحت رهبری محمود احمدی نژادند یا قالیباف، ولی هر چه هستند و از هر محفلی که آمده اند، گویا به شدت خیالشان از بابت رای آوردن در یازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی آسوده است؛ البته این آسودگی خاطر را در این دوره همه اصولگرایان دارند و پایه تحلیلشان هم عدم استقبال مردم از اصلاح طلبان است. تحلیلی که منجر به این آسودگی شده برگرفته از سخنان حمید رسایی است که گفته بود: «پیروزی ما در گرو کاهش مشارکت مردم تهران است.» بر این اساس به نظر میرسد این اطمینان خاطر از آنجایی ناشی شده است که به دلیل کاهش محبوبیت اصلاح طلبان، بدنه حامیان آن ها مشارکت نمیکنند و در این خلأ خاکستری ها، آرای ثابت اصولگرایی مانند انتخابات دورههای هفتم و هشتم مجلس به دادشان میرسد.
در این رهگذر اما پر رنگترین موضوع و اصلی ترین خبر در خصوص «علی لاریجانی» رییس کنونی مجلس شورای اسلامی است. لاریجانی ۹ آذر ماه ۹۸ از کاندیداتوری در انتخابات مجلس انصراف داد. او نماینده حوزه انتخابیه قم بود، شهری که یکی از مهمترین پایگاههای اصولگرایان است و در روزهای اخیر نیز با انتشار لیستی منتسب به «جبهه شورای هماهنگی اصولگرایان» پرحاشیه تر شده است. در آنجا لیستی با دو کاندیدای عضو جبهه پایداری و یک کاندیدای قرضی بسته شده است.
چند هفته پیش بود که لیستی از سوی جبهه شورای هماهنگی اصولگرایان قم منتشر شد که «مجتبی ذوالنوری»، «احمد امیرآبادی» و «علیرضا زاکانی» را کاندیداهای قم در یازدهمین انتخابات مجلس معرفی کرده بود. این لیست به سرعت بلوایی در اردوگاه اصولگرایی برپا کرد. جبهه شورای هماهنگی اصولگرایان قم با حضور شش حزب اصولگرای جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی، جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی، جمعیت وفاداران انقلاب اسلامی، جمعیت پیشرفت و عدالت انقلاب اسلامی، جمعیت آبادگران انقلاب اسلامی و جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی تشکیل شده است. نکته قابل توجه اینجاست که ضمن اینکه این گروهها از ترکیب این لیست اظهار بی اطلاعی کردند، جامعه مدرسین قم که قطب اصلی مشورت و تصمیم گیری در تحرکات انتخاباتی این شهر است نیز از بسته شدن چنین لیستی مطلع نبود.
اصولگرایان میانه رو که جایی در این لیست نداشتند و همچنین شورای ائتلاف که این روزها سردمدار تحرکات انتخاباتی در جریان اصولگرا شده است هم تاکید کردند که از چند و چون بسته شدن این لیست بی اطلاع هستند. گویی طیف نزدیک به آیت الله مصباح و پایداریها پیشدستانه لیستی را منتشر کرده بودند تا به زعم خود در گام اول علی لاریجانی، مرد مورد وثوق علما و مراجع را آچمز کنند و در گام دوم شورای ائتلاف را برای حمایت از این شورا در منگنه قرار دهند.
اما نه علی لاریجانی وقعی به این لیست نهاد، نه شورای ائتلاف تاکنون حاضر شده زیربار حمایت از این لیست برود. لیستی که یک علامت سوال بزرگ همراه خود داشت که مگر در قم قحط الرجال است که علیرضا زاکانی برای کاندیداتوری به این شهر کوچ کند؟
از مدتی قبل زمزمههایی مبنی بر نیامدن علی لاریجانی به گوش میرسید و او بالاخره تکلیف را مشخص کرد و چند ساعت مانده به آغاز ماراتن انتخابات مجلس یازدهم از انصرافش برای کاندیداتوری گفت. لاریجانی با اشاره به اینکه علما و بزرگان با او برای کاندیداتوری مجدد گفتگو کرده یا نامه نگاری داشته اند، گفت که بنایی برای کاندیداتوری برای چهارمین بار ندارد. تصمیمی که بدون شک فضای انتخاباتی قم را تحت تاثیر قرار خواهد داد. از یک سو تندروهای اصولگرا که پایگاهی دراین شهر برای خود دست و پا کرده اند با خیالی راحتتر جولان خواهند داد و از سوی دیگر میانه روها در نگرانی و تب و تاب برای جایگزین کردن کاندیدایی هستند که اگر در حد و اندازه لاریجانی نباشد، اما توان کسب اعتماد مراجع و علما از یک سو و رای آوری از سوی دیگر را داشته باشد.
البته ایت الله غرویان به خبرآنلاین گفته است که آقای لاریجانی اعلام کرد برنامهای برای آمدن ندارم، اما نگفتند که تصمیم نهایی را برای نیامدن گرفته اند. هنوز هم این احتمال وجود دارد که برخی علما جلساتی با ایشان داشته باشند و او را از این تصمیم منصرف کنند. باید کمی صبور باشیم. قم دیگر مثل قدیم نیست که فقط یک تشکل حرف اول و آخر را بزند. در طول این سالها گرایشهای مختلف سیاسی در قالب تشکلهای سیاسی در این شهر شکل گرفته که هرکدام نظرات متفاوتی دارند و قطعا شرایط ارائه لیست در این شهر متفاوت از گذشته خواهد بود. اگر هم نهایتا حضور پیدا نکند، پشت هر لیستی که قرار گیرد میتواند حمایت مراجع را هم جلب کند.
ناز علی لاریجانی خریداری دارد؟
ماجرای لیستها و ائتلافهای انتخاباتی در قم تنها محدود به لیست منتسب به «جبهه شورای هماهنگی اصولگرایان قم» نیست، چه آنکه دومین ائتلاف انتخاباتی در قم طی همین روزهای اخیر اعلام موجودیت کرد. ائتلافی که نامش را «ائتلاف بزرگ نیروهای انقلاب اسلامی قم (ابناء قم)» گذاشته و گویی قرار است در برابر «جبهه شورای هماهنگی اصولگرایان استان قم» قد علم کند. در کنار این دو لیست باید به برنامه ریزی جدی شورای ائتلاف برای لیست قم نیز اشاره داشت، چه آنکه بعید به نظر میرسد با وجود مخالفت جدی اصولگرایان سنتی همچون موتلفه با لیست جبهه شورای هماهنگی اصولگرایان قم، شورای ائتلاف از ارائه لیست در این شهر عقب نشینی کند.
از طرفی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم که از رقبای جامعه مدرسین به حساب میآیند نیز بی میل نیستند که از پتانسیلهای خود بهره گرفته و لیستهایی را با حمایت خود وارد عرصه رقابت کنند و این امکان وجود دارد که چند لیست در قم بیرون بیاید، چراکه همه اصولگرایان مانند هم فکر نمیکنند و طیفی وجود دارند که حامی افکار معتدل هستند و با افکار مرحوم هاشمی رفسنجانی و طرفداران دولت قطعا لیست دیگری خواهند داد که با لیست تندروها و دلواپسان متفاوت است.
سوال اساسی که باید پاسخ آن را در این کارزار و کنش ها و واکنشها پیدا کرد این است: لاریجانی که مشخص است از کجا آمده است به کدام سو میرود؟ آیا او لحظات آخر ثبت نام میکند و نازش در جریان اصولگرایی خریداری دارد؟ هر چه باشد نباید از خاطر دور داشت که رییس کنونی مجلس شورای اسلامی در میانه دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب قرار گرفته و به دلیل اتخاذ مواضع میانه و شبه دیپلماتیک بیشتر به یک تکنوکرات حرفهای تبدیل شده است و کاندیدا بشود یا نشود، به عنوان یکی از مدیران ارشد نظام جمهوری اسلامی دارای جایگاه و وزن قابل توجهی است.