دیدارنیوز ـ دکتر فهیمه حسین‌زاده استاد جامعه شناسی که در همایش "زن در گستره فرهنگ و تمدن عیلام تا ایلام" در محل سازمان اسناد و کتابخانه ملی تهران سخن می‌گفت، اظهار داشت: از نظر تاریخی طبق آمار و اطلاعاتی که در استان ایلام بدست آمده، مدیریت زنان بر سمت‌های مدیریتی ۲ درصد نسبت به زنان باسواد سایر مناطق کشور بیشتر بوده و در واقع مشارکت اجتماعی آن‌ها بیشتر بوده است.
وی افزود: زنان در ایلام باستان که شامل مناطق جغرافیایی لرستان امروز ایلام، کرمانشاه و لر‌های بختیاری خوزستان بود به لحاظ قوم‌شناسی نسبت به اقوام دیگر متمایزتر بودند.
حسین زاده تصریح کرد: در گذشته‌های تاریخی زنان ایلامی می‌توانستند فرمانروا باشند و از جایگاه الهه‌ها، ایزدبانو‌ها و ایشتار‌ها که مورد پرستش بودند مشخص می‌کند که زنان در آن دوره تاریخی و تمدن ایلام به لحاظ حقوقی از جایگاه والایی برخوردار بودند و از نظر برابری با مردان توانستند کم‌کم در ارث پدران و یا والدین‌شان شریک شوند و نسبت به تمدن‌های سومری، بابلی، ارج و منزلت بیشتری داشتند.
حسین‌زاده ادامه داد: شغل کشاورزی و دامپروری به مرور در تمدن ایلام شکل گرفت و مردان وارد فعالیت‌های کشاورزی و دامپروری شدند. پدرسالاری بر مادرسالاری چیره شد و کم کم جایگاه زن با مرد ایلامی تغییر کرد، ولی همچنان زنان ایلامی به دلیل ساختار طایفه‌ای، پدر و مردتباری در جنگ‌ها و مشکلات مورد حمایت مردان قرار می‌گرفتند. هرچند در برخی موارد در دوره مشروطه می‌توان به شخصیت بی‌بی مریم بختیاری به عنوان یک سردار زن در جنگ‌ها که خود فرمانده آن‌ها بود، اشاره کرد و در فتح تهران و در جنگ‌هایی مانند انگلیس همانند یک مرد دلاوری‌هایی را آفرید.
وی ادامه داد: متاسفانه امروز ما شاهد مشکلات و آسیب‌های اجتماعی بسیاری در بین زنان ایلامی از جمله خودسوزی‌های این زنان به خصوص در بین متعصبین هستیم. مواردی از جمله افسردگی، ناامیدی و کم‌سوادی باعث بروز این اتفاق تلخ در بین این زنان می‌شود. زنان ایلامی برای بیرون آمدن از حالت سنتی و وارد شدن به جهان مدرن می‌تواند به عنوان یک انسان هدفمند و توانمند وارد یک عرصه اجتماعی شود، ولی متاسفانه ما شاهد خودکشی در بین زنان با فقر فرهنگی و کم‌سواد ایلامی هستیم. ناامیدی به دلیل تهمت‌های نامفید در بین این زنان منجر به خودکشی می‌شود.
حسین زاده ادامه داد: زنان بعد از خودسوزی در صورت زنده ماندن از سلامت روانی و فیزیکی زیادی رنج می‌برند و موضوع دیگر یک احساس بی‌آبرویی به همراه تشویق اطرافیان که برو و خودت را بکش، باعث خودکشی زنان ایلامی می‌شود. فقر، محرومیت و عدم حمایت اجتماعی به طور مثال وقتی که فردی طلاق گرفته و تنها می‌شود حتی امید دیدن فرزندانش را هم از دست می‌دهد و باعث خودکشی آن‌ها می‌شود که حتی در موردی یک زن مسن ۸۱ ساله اقدام به خودکشی کرد.
این جامعه شناس ادامه داد: از دیگر عوامل خودکشی، خشونت است که باید پرسید از کجا این خشونت آمده است؟ الگو‌های مردانه جامعه مردسالار ایران است چراکه الگو‌های ایلیاتی بسیار خشن هستند و این خشم‌ها به مرور فوران می‌کند و به دلیل خستگی از خشم‌های جامعه دست به خودسوزی می‌زنند.
وی عنوان کرد: چرایی این خشونت‌ها مورد بررسی قرار گرفت. خشونت‌ها می‌توانند به دلایلی از جمله تعصبات قومی یا ساختار سنتی، اعتیاد، بیکاری باشد. از سویی قانون رعایت نمی‌شود، ساز و کار‌ها مورد توجه قرار نمی‌گیرد و نابرابری جنسی که در خانواده رعایت نمی‌شود جملگی از دلایل بروز خشونت نسبت به زنان است.
عیلام باستان مربوط به جلگه خوزستان است نه سرزمین‌های کوهستانی مثل ایلام کنونی و لرستان و ... (بطورکلی زاگرس) که سرزمین کاسی نشین بوده