سرنوشت پهپادی که خط قرمز‌های ایران را رد کرد...

دیدارنیوز – سمیه قرنی: چند سالی می‌شود که پای این پرنده به ادبیات سیاسی ـ اجتماعی ما باز شده و هر بار هم با جنجال همراه بوده است. پرنده هدایت پذیر از دور که به اختصار «پهپاد» نامیده می‌شود بخشی از تحولات سیاسی را در جهان متاثر کرده است. تکنولوژی‌های جدید علاوه بر اینکه زندگی روزمره انسان‌ها را به خود مشغول کرده، در عرصه سیاست و روابط بین الملل نیز تاثیرگذار بوده و نمونه‌های متعددی از این اتفاق را می‌توان در سال‌های اخیر دید.

امروز صبح یک پهپاد آمریکایی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و در محدوده تنگه هرمز سرنگون شد. بلافاصله خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع نظامی آمریکایی نوشت که یک فروند پهپاد متعلق به فرماندهی مرکزی آمریکا - سنتکام - هنگام پرواز در آب‌های بین‌المللی بر فراز تنگه هرمز با شلیک موشک زمین به هوا توسط نیروهای ایران سرنگون شده است. این مقام آمریکایی، پهپاد سرنگون شده را از نوع ام-کیو سی ٤ ترایتونC Triton MQ4- متعلق به نیروی دریایی آمریکا معرفی کرده است.

این در حالی است که بیل اوربان از مقامات سنتکام این خبر را تکذیب کرده بود. در مقابل، روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه‌ای خبر از سرنگونی یک فروند پهپاد جاسوسی آمریکایی داد اما نوع پهپاد را چیز دیگری اعلام کرد. در این بیانیه آمده است: «نخستین ساعات بامداد امروز (پنجشنبه ۳۰ خرداد) یک فروند پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک» آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبروی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد».

بر اساس گفته‌های سپاه پاسداران پهپاد آر-کی گلوبال هاک Global Hawk RQ-4 در شمال تنگه هرمز سرنگون شده است. رسانه‌ها اظهارنظری از علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی مبنی بر خط قرمز بودن حریم هوایی ایران را منتشر می‌کنند که البته برای قبل از این ماجرا بوده است. همچنین سردار سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کنگره ملی ۵۴۰۰ شهید استان کردستان با اشاره به این مساله گفت: «هر دشمنی که به این مرز‌ها تعرض کند، بر نخواهد گشت و نابود خواهد شد. اعلام می‌کنیم، بنای جنگ با هیچ کشوری نداریم، اما برای جنگ کاملا آماده‌ایم و حادثه امروز نشانه روشنی از این پیام دقیق بود؛ پس ما ایستاده‌ایم».

اظهار نظر سپاه پاسداران به این نکته تاکید دارد که اگر هر عامل خارجی، مرزهای ایران را خدشه دار کند با واکنش جدی و قهرآمیز نیروهای نظامی ما روبرو خواهد شد و به عقیده ایران این پهپاد آمریکایی بود که به صورت غیر قانونی وارد مرزهای ایران شده و ایران طبیعی ترین واکنش ممکن را نشان داده است.

لوکاس تاملینسون خبرنگار فاکس نیوز که خبرهای پنتاگون را پوشش می‌دهد در توئیتی به نقل از یک مقام آمریکایی نوشته است که ایران این پهپاد که ویژگی اش پرواز در ارتفاع بالاست را با یک موشک زمین به هوا در تنگه هرمز و در حریم هوایی بین‌المللی ساقط کرده است. ادعایی که از جانب مقامات ایران تکذیب شد.

شرکت نورثروپ گرومن که این پهپاد را تولید کرده در وب‌سایتش پهپاد ترایتون را پهپادی توصیف کرده است که می‌تواند بیش از ۲۴ ساعت در آسمان پرواز کند و تا ارتفاع بیش از ۱۰ مایل (۱۶ کیلومتر) اوج بگیرد. خبرگزاری فارس در گزارشی با تیتر «گلوبال‌هاوک؛ غول ۲۰۰ میلیون دلاری که سپاه آن را ساقط کرد» این پهپاد را از جمله تسلیحات گران قیمت ارتش آمریکا ارزیابی کرده است که قیمت هر فروند آن با احتساب هزینه‌های عملیاتی و نگهداری، به بیش از ۲۲۰ میلیون دلار می‌رسد.

سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان ضمن اعتراض شدید به این گونه اقدامات تجاوزکارانه و تحریک آمیز آمریکا اعلام کرد: نسبت به ورود غیر قانونی و تجاوزکارانه هر نوع شیی و پرنده متجاوز خارجی به آسمان کشور و هرگونه تجاوز به قلمرو جمهوری اسلامی ایران و نقض حریم‌های آن قاطعانه هشدار می‌دهیم و تمامی مسئولیت عواقب آن را متوجه تجاوزکاران می‌دانیم.

این در حالی است که در چند روز گذشته وقتی نخست وزیر ژاپن در ایران حضور داشت به دو نفتکش در آب‌های عمان و در نزدیکی تنگه هرمز حمله شد. آمریکا با انتشار فیلمی اعلام کرد که این اتفاق کار ایران بوده و انگشت اتهام را متوجه جمهوری اسلامی ایران کرد. واکنش‌های مختلفی به این ادعا مطرح شد که فیلم منتشر شده به هیچ وجه نشان از حضور ایرانیان در این حادثه ندارد و البته منطقی به نظر نمی‌رسد که وقتی مقامات ژاپنی در ایران حضور دارند ایران به نفتکش متعلق به ژاپن حمله کند. ایران نیز این اتهام را رد کرده و آن را مشکوک دانسته است.

تا لحظه نگارش این گزارش، مقامات رسمی آمریکایی واکنشی نسبت به اتفاق امروز نشان نداده اند و باید منتظر واکنش آنها ماند. در شرایطی که خطر جنگ بیش از همیشه مطرح می‌شود این اتفاق نگرانی‌هایی را برای افکار عمومی جهان به وجود آورده است. از طرفی دیگر، واکنش قاطع سپاه پاسداران خبر از این می‌دهد که در صورت نقض مرزهای ایران، این قدرت وجود دارد که واکنش مناسب نسبت به آن داده شود.

هر چند که مقامات هر دو کشور در این مدت، همواره جنگ را رد کرده اند اما احساس وقوع جنگ از بین نرفته است و نگرانی‌هایی مربوط به آن وجود دارد. به هر روی، دونالد ترامپ و دولت آمریکا در طول این سال‌ها نشان داده اند که هر کاری از آنها بر می‌آید و قابل پیش بینی نیستند اما سیاست منطقی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر مقاومت در مقابل زورگویی‌های آمریکا و محافظت از مرزهای ایران؛ نه تنها تغییر نکرده بلکه به صورت عملی نشان داده است که دوران بزن در رو تمام شده و اگر بنا بر زورگویی باشد قدرت مقاومت را نباید دست کم گرفت.