ورود چهره‌های جدید و تقویت احزاب یا خروج سرمایه‌های قانون گذاری؟

دیدارنیوز - اسفندیارعبدالهی: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در هفته جاری به بررسی و تصویب لایحه جامع انتخابات پرداختند. در یکی از مواد تصویب شده از لایحه مذکور، مقرر شد هر فرد می تواند سه دوره پیاپی با آرای مردم، نماینده مجلس شود ولی پس از این سه دوره، باید یک دوره از انتخابات مجلس کناره گیری کند.

 

پس از تصویب این ماده، واکنش های مختلفی از سوی برخی نمایندگان و کارشناسان مطرح شد که می توان مهم ترین دلیل موافقان را «جوانگرایی و ورود نیروهای تازه نفس» به عرصه تقنین و مهمترین دلیل مخالفان را «مغایر بودن این مصوبه با قانون اساسی» و «خروج تجربه از مجلس» بیان کرد.

 

سیدحمیدرضاکاظمی نماینده مردم پلدختر در مجلس شورای اسلامی و نایب رییس کمیسیون شوراها و از مخالفان مصوبه مذکور در گفتگو با دیدارنیوز به ابهاماتی که در لایحه موسوم به جامع انتخابات وجود دارد اشاره کرد و گفت: ابهامی که وجود دارد بدین شرح است که اگر کسی از طرف مردم انتخاب شد و در اوایل و در حین انجام امور نمایندگی، به عنوان وزیر یا یک پست اجرایی مدیریتی دیگری انتخاب شده و از مجلس برود، تمام دوره چهارساله را برای او محاسبه می کنند یا آن دوره را نباید به حساب آورد. اگر کسی در میان دوره ای توسط مردم انتخاب شد، آیا یک دوره کامل برای او حساب می شود؟ و مواردی از این دست که در مصوبه مذکور به آن توجه نشده است. طبق این مصوبه، نمایندگان پس از سه دوره متوالی، در دور چهارم حق کاندیدا شدن ندارند و پس از یک دوره استراحت، سه دور متوالی دیگر می توانند پس از کسب رای لازم از مردم، وارد مجلس شوند.

نایب رییس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس افزود: در راستای ابهام زدایی از این مصوبه و قبل از اینکه شورای نگهبان وارد بررسی این مصوبه شود بر آن شدیم تا در کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی، نامه ای تنظیم کرده و تقدیم رییس مجلس کنیم، لذا نامه تنظیم گردید و خدمت ریاست مجلس شورای اسلامی ارسال شد.

کاظمی در پاسخ به این پرسش که شما نسبت به ابهامات مصوبه جامع انتخابات انتقاداتی دارید، آیا نقاط مثبتی در کلیات آن می بینید، گفت: از این نظر که به عده ای فرصت داده می شود که خود را به مردم عرضه کنند و چهره های جدیدی ظهور کنند خوب است ولی از طرفی هم بیم آن می رود تعدد قوانین عادی در این حوزه ما را دچار سردرگمی کند. در مجموع برداشت من این است که به نفع کشور نیست، زیرا طی آن، مجلس از توان نمایندگان با تجربه محروم می شود، نماینده ای که سه دوره در مجلس بوده، به زیر و بم کار تقنین، اشراف می یابد لذا در صورت قانونی شدن ممنوعیت بیش از سه دوره، ما یک سرمایه قانون گذاری را نادیده گرفته ایم.

وی خاطرنشان کرد: این شبهه و سوال نیز مطرح است که اگر نماینده ای دائم انتخاب شود انگیزه کار کردن از او گرفته می شود، ولی چون پست نمایندگی انتخاب است این شبهه بی معنی است زیرا اگر آن شخص دوره قبلی را بد عمل کرده باشد مردم حوزه انتخابیه اش مرحله بعد به او رای نمی دهند. به عقده من نباید مردم را از انتخاب نیروهای با تجربه محروم کنیم، اگر شخصی محدویت های سنی، تحصیلی و قانونی را نداشته باشد نباید محدویت انتخاب داشته باشد.

نایب رییس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: اگر برای انتخاب رییس جمهور، محدویت بیش از دو دوره وجود دارد به این دلیل است که تمام امکانات مالی و اجرایی زیر نظرش است و احتمال دیکتاتوری و تخلف وجود دارد ولی نمایندگان شوراهای اسلامی و مجلس، کارکرد نظارتی دارند و قرار نیست دیکتاتور شوند.

وی ادامه داد: نمایندگان مجلس، قدرت اجرایی و امکانات مالی در اختیار ندارند که نگران دیکتاتوری آنها بود، لذا معتقدم ما باید از ظرفیت نخبگان و آدم های با تجربه در همه امور کشور به خصوص در محل قانون گذاری استفاده کنیم، ما در این قانون حضور نمایندگان با تجربه را محدود می کنیم. قانون گذاری، ریل گذاری کشور است و با دیگر مناصب تفاوت می کند که اگر آزمون و خطایی در آن رخ داد آسیبی به جایی وارد نمی شود، لذا در این ریل گذاری حتما به معماران با تجربه نیاز داریم. هیچ جای دنیا به خاطر یک حرکت پوپولیستی، نیروهای با تجربه خود را مرخص نمی کنند.

به گزارش دیدارنیوز در حالی که مصوبه قانون جامع انتخابات کشور، ابعاد مختلفی از جمله شرایط معرفی کاندیداهای ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شورای شهر  و نقش احزاب در این امور را نیز شامل می شود ولی موضوع ممنوعیت نمایندگی بیش از سه دوره در مجلس، بیشترین مباحث را به همراه داشته است.

 

شهاب الدین بیمقدار نماینده مردم تبریز و عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با دیدارنیوز از ارسال نامه اعضای کمیسیون مطبوعش به رییس مجلس در خصوص ابهامات مصوبه لایحه جامع انتخابات، اظهار بی اطلاعی کرد و در پاسخ به این پرسش که نقاط مثبت و منفی این مصوبه چیست، گفت: با توجه به اینکه مجلس، این مصوبه را گذرانده مشکلی با آن ندارم و امیدوارم مفید به حال کشور باشد. پیشکسوتان مجلس چنین پیشنهادی را به دولت داده بودند و در میان موافقان این مصوبه، افراد زیادی هستند که در دوره بعد نمی توانند کاندیدا شوند، بنابراین منافع شخصی و جناحی در این تصویب وجود ندارد.

نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: مصوبه ممنوعیت سه دوره ای در دوره بعد شامل اینجانب نمی شود، این مصوبه قانون نشده است و باید منتظر نظر شورای نگهبان بمانیم.

وی در رابطه با ابعاد مثبت این مصوبه گفت ابعاد مثبت مصوبه جامع انتخابات کشور، «پر رنگ شدن نقش احزاب» و «اجازه عرض اندام به چهره های جدید و جوان» برای خدمت و قانون گذاری در نهادهای انتخابی است، این که در کشور، نقش احزاب نهادینه شود نکته مثبتی است و باعث می شود یک مجلس شورای اسلامی با رویکرد ملی داشته باشیم.

بیمقدار خاطرنشان کرد: با این قانون، نمایندگان نگاه صرف به حوزه انتخابیه خود نخواهند داشت و مسایل و قوانین را با رویکرد و نگاه منطقه ای و قومی دنبال نمی کنند، به نظرم وجه مثبت و قابل دفاع مصوبه جامع انتخابات کشور، توجه به تحزب است، بدین صورت که برای اولین بار مردم، حزب را به عنوان نهاد پاسخ گو می شناسند و اگر عملکرد نماینده ای بد باشد در دوره بعد مردم از حزب معرف استقبال نمی کنند و بالعکس.

وی در پاسخ به این پرسش که طرح استانی شدن انتخابات با مصوبه اخیر چه هم پوشانی یا احیانا تداخلی دارند؟ گفت: اتفاقا وجه مشترک هر دو در تقویت احزاب و گروه های سیاسی است، طرح استانی شدن انتخابات از قبل مطرح بوده و دولت هم لایحه ای در همین راستا به مجلس ارایه داده است و تلاش می کنیم آن را با قانون انتخابات منطبق کرده، به طوری که در جهت تکمیل و ارتقاء سطح انتخابات باشند، نباید این مفاهیم همدیگر را ناقص یا ناکارآمد کنند.

بیمقدار اضافه کرد: طرح استانی شدن و مصوبه اخیر از نظر من مثبت است به طوری که پس از چند دوره، ایرادات و مشکلات اجرایی، حفره ها و منافذ احتمالی آن مشخص می شود و باعث می شود تبدیل به یک قانون مترقی در راستای آزادی انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان شود، طی اجرا، این قوانین جدید به طور طبیعی تکمیل و روان می شوند.

عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: نسبت به کلیت استانی شدن و توجه به نقش احزاب در انتخابات و اصل پاسخ گو کردن آنها موافق و خوشبین هستم و این موارد در واقع از نقاط و نکات مثبت قانون انتخابات است. در این رهگذر، احزاب احساس مسئولیت و احتیاط کرده و هر کسی را به عنوان کاندید معرفی نمی کنند، امیدوارم باعث شود احزاب کوچک با هم ادغام شده و چند حزب قوی، بزرگ و سراسری شکل بگیرد.



به گزارش دیدارنیوز طرح استانی شدن انتخابات نیز موضوعی است که در دستور کار مجلس قرار دارد و می تواند در راستای لایحه جامع انتخابات کشور  باشد، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که طرح استانی شدن، انتخابات را از حالت قومی و منطقه ای خارج کرده و رویکرد لیستی، حزبی، گفتمانی و ملی آن پر رنگ می شود. در این مسیر، نمایندگان به دغدغه های محلی نمی پردازند و اصل تمرکز خود را بر موضوعات کلان و ملی می گذارند. البته مخالفین این طرح نیز دلایلی همچون عدم پاسخگویی نمایندگان استانی و بی توجهی به مناطق حاشیه ای را از جمله موارد مخالفت خود بیان می کنند.