واردات خودرو در پساماشه محدود می‌شود؟

دیدارنیوز: کریمی سنجری، تحلیلگر بازار خودرو می‌گوید: با توجه به پیش‌بینی‌های فعلی که نشان‌دهنده افزایش تورم است، انتظار می‌رود بازار خودرو به‌زودی از رکود طولانی مدت خود خارج شود.

پیش‌فروش جدید ایران خودرو خریداران را به بازار کشانده است. براساس آمار اعلام شده از سوی این شرکت در این مرحله از پیش‌فروش ۶ میلیون و ۵۰ هزار نفر برای ۷۳ هزار خودرو ثبت نام کردند، رقابتی که شانس هر متقاضی را به حدود ۱.۲ درصد کاهش داد.

کارشناسان معتقدند، پیش‌فروش جدید ایران‌خودرو با توجه به تقاضای بالا، می‌تواند در کوتاه‌مدت منجر به تحرک بازار خودرو شود، اما تداوم این رونق بستگی مستقیم به روند تورم و سیاست‌های تحریمی دارد.

برخی دیگر از کارشناسان به این نکته هم اشاره می‌کنند که علاوه بر بازگشت رونق به بازار خودرو در ماه‌های آینده، امکان گسترس سفته بازی هم دور از ذهن نیست.

حسن کریمی سنجری، تحلیل‌گر بازار خودرو به بررسی اثرات پیش‌فروش ایران خودرو بر بازار در ماه‌های آینده پرداخت.

مشروح گفتگوی اقتصادنیوز با حسن کریمی سنجری را در ادامه می‌خوانید؛

*پس از یک سال رکود در بازار خودرو، خبر‌ها حکایت از استقبال قابل توجه از پیش فروش ایران خودرو دارد. به نظر شما این استقبال می‌تواند باعث بازگشت خریدارانی شود که در این مدت در حاشیه قرار داشتند و بازار راکد را ترک کرده بودند؟ بازار وارد فاز رونق می‌شود یا ...؟

این موضوع ارتباط مستقیمی با ثبت‌نام‌ها ندارد. به‌طور کلی، رکود بازار بیشتر به پیش‌بینی تورم وابسته است. زمانی که چشم‌انداز تورم افزایشی باشد، بازار از رکود خارج می‌شود. دلیل این موضوع آن است که خودرو در کشور ما، برخلاف بسیاری از کشورها، نه به‌عنوان کالای مصرفی بلکه به‌عنوان نوعی دارایی ثابت تلقی می‌شود.

از همین رو، اگر مردم احساس کنند که در آینده نزدیک (مثلاً طی یک ماه آینده) قیمت خودرو افزایش خواهد یافت، برای خرید هجوم می‌آورند و این روند منجر به خروج بازار از رکود می‌شود. اما اگر پیش‌بینی غالب بر این باشد که قیمت‌ها ثابت می‌ماند یا حتی کاهش پیدا می‌کند، خرید و فروش کاهش می‌یابد و رکود ادامه خواهد داشت.

ورود سرمایه گذارارن به بازار خودرو

*پس با پیش بینی‌های اخیر درباره تورم مخصوصا بعد از فعال شدن اسنپ بک، می‌توان انتظار خروج از رکود را داشت و ...

با توجه به پیش‌بینی‌های فعلی که نشان‌دهنده افزایش تورم است، انتظار می‌رود بازار خودرو به‌زودی از رکود طولانی مدت خود خارج شود. در چنین شرایطی، علاوه بر خریداران مصرفی، تعداد قابل توجهی از سرمایه‌گذاران نیز برای حفظ ارزش دارایی‌های خود وارد بازار خودرو می‌شوند که این موضوع می‌تواند به شکل چشمگیری رونق معاملات و خرید و فروش را به همراه داشته باشد.

بازار خودرو طی ماه‌ها و حتی سال‌های گذشته وضعیت راکدی را تجربه کرده و کمبود تحرک در آن کاملاً مشهود بوده است. اما با تغییر انتظارات تورمی و افزایش احتمال رشد قیمت‌ها، انگیزه برای ورود به این بازار افزایش یافته است.

البته باید توجه داشت که توانایی خرید مصرف‌کنندگان نهایی نیز نقش مهمی در این روند ایفا می‌کند و در صورت بهبود قدرت خرید، تقاضای مصرفی نیز می‌تواند به تقویت بازار کمک کند. اما بخش عمده‌ای از تحرکات فعلی ناشی از ورود سرمایه‌گذاران است که به عنوان یک عامل کلیدی در خروج بازار از رکود عمل می‌کند. در مجموع، ترکیب این عوامل نویدبخش بازگشت رونق به بازار خودرو و افزایش فعالیت‌های خرید و فروش در آینده نزدیک خواهد بود.

نقش واردات خودرو در تعادل بخشی به بازار خودرو

*واردات خودرو هم می‌تواند پالسی به بازار برای خروج از این رکود باشد؟

بله یکی دیگر از عواملی که می‌تواند به خروج بازار خودرو از رکود کمک کند، موضوع واردات خودرو است. از زمان آزاد شدن واردات، حجم قابل توجهی خودرو وارد کشور شده است. به‌طور مشخص، از مرداد ۱۴۰۲ تا مرداد ۱۴۰۳ بیش از ۷۰ هزار دستگاه خودرو وارد شده که این رقم، در مقایسه با سال‌های اخیر، قابل توجه و نشان‌دهنده تحرک در بخش عرضه است.

در کنار واردات، تولید داخلی نیز عملکرد نسبتا قابل قبولی داشته و ترکیب این دو عامل، نقش مؤثری در تأمین نیاز بازار و ایجاد تعادل نسبی میان عرضه و تقاضا ایفا کرده است.

تغییر انتظارات در بازار خودرو؟

*با این شرایط آیا می‌توان به خروج بازار از رکود امیدوار بود؟

در ماه‌های گذشته، افزایش عرضه خودرو (اعم از تولید داخلی و واردات) در کنار فضای خوش‌بینانه‌ای که نسبت به کاهش تنش‌های سیاسی، حصول توافق‌های بین‌المللی و لغو تحریم‌ها شکل گرفته بود، منجر به شکل‌گیری یک دوره رکود و انتظار در بازار خودرو شد. بسیاری از خریداران، با امید به کاهش قیمت‌ها و بهبود شرایط اقتصادی، تصمیم به تعویق خرید خود گرفتند.

با این حال، در شرایط فعلی به نظر می‌رسد چشم‌انداز بازار در حال تغییر است. بر اساس پیش‌بینی‌ها، واردات خودرو ممکن است در آینده با محدودیت‌های بیشتری مواجه شود و تلاش‌ها برای دستیابی به توافق‌های سیاسی نیز تاکنون به نتیجه ملموس و مشخصی نرسیده است.

در نتیجه، احتمال تشدید دوباره تحریم‌ها و دشوارتر شدن شرایط تجارت خارجی، افزایش یافته است. این تحول می‌تواند موجب تغییر انتظارات در بازار شود؛ به‌طوری‌که خریداران و سرمایه‌گذاران، با پیش‌بینی افزایش قیمت‌ها، مجدداً وارد بازار شوند. این تغییر جهت انتظارات، زمینه‌ساز خروج تدریجی بازار از رکود و بازگشت نسبی رونق به معاملات خودرو خواهد بود؛ بنابراین با در نظر گرفتن مجموعه عواملی نظیر محدود شدن واردات، عدم تحقق توافقات سیاسی، و افزایش احتمالی تورم، به نظر می‌رسد بازار خودرو در آستانه یک تغییر رفتار قرار گرفته است. این شرایط می‌تواند انتظارات خریداران و سرمایه‌گذاران را تحت تأثیر قرار داده و فضای روانی جدیدی در بازار ایجاد کند. در نتیجه، می‌توان پیش‌بینی کرد که بازار، که برای مدت طولانی در رکود به سر می‌برد، به‌زودی دچار تحرک نسبی شود. به عبارت دیگر، این عوامل به‌طور بالقوه می‌توانند موجب شوند بازار یک تکان بخورد و از وضعیت ایستایی خارج شود.