حضور مستمر جریان تندرو در مقام منتقد دولت، به‌ویژه در حوزه‌های کلیدی مانند اقتصاد و فرهنگ، نشان‌دهنده عدم تمایل به وفاق و همکاری برای عبور از شرایط بحرانی است. این جریان با استفاده از ابزار‌هایی مانند استیضاح و کارت زرد، نه‌تنها مانع پیشرفت دولت می‌شود، بلکه گاهی وزرایی را که در حوزه‌های تخصصی و حساس فعال‌تر هستند، هدف قرار می‌دهد.
دیدارنیوز: در روز‌هایی که کشور درگیر چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فراوانی است و نیاز مبرم به هم‌گرایی و وفاق میان قوای مختلف احساس می‌شود، برخی جریان‌های تندرو در مجلس به جای همراهی و کمک به دولت، به دنبال بهره‌برداری سیاسی و تضعیف تیم اجرائی هستند. عملکرد نمایندگان جریان رادیکال مجلس نشان از عزم جدی آنها در یک سال گذشته برای تضعیف دولت دارد؛ از تلاش‌های مکرر برای ثبت طرح استیضاح‌ها و سؤال از وزرا و با موفقیتی که در حذف عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، نصیب‌شان شد، ماه‌هاست در همین مسیر مشغول طی طریق هستند و با وجود مشکلات متعدد کشور، دست از فشار و مانع‌تراشی برنمی‌دارند.
سه‌شنبه هفتم مردادماه ۱۴۰۴، در جلسه علنی مجلس، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به پرسش‌های فتح‌الله توسلی، نماینده کبودرآهنگ پاسخ داد. پرسش‌هایی که حول محور عملکرد وزارتخانه در حوزه تولید فیلم‌های فاخر، توزیع اعتبارات، انتصابات خاص و مدیریت فضای فرهنگی کشور بود. فتح‌الله توسلی در انتقاد‌های خود گفت: «وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اجرای برنامه‌های خود در حوزه‌های مختلف همچون تولید فیلم، انیمیشن، بازی‌های رایانه‌ای و محصولات فرهنگی چه اقداماتی انجام داده است؟ وزارت فرهنگ طبق قانون برنامه هفتم توسعه باید ۲۰ فیلم سینمایی فاخر تولید کند، اما چنین فیلم‌هایی کلید نخورده است.
آیا وزیر می‌داند چه فیلم‌هایی ساخته می‌شود؟ برخی از این فیلم‌ها حتی منجر به بروز طلاق شده‌اند، مثل فیلم «پیرپسر» که تأثیر منفی بر جوانان داشته است». نماینده مجلس همچنین انتقاد تندی به انتصابات در وزارت فرهنگ داشت: «یکی از معاونان وزیر با مسئول برنامه‌های «فرح» عکس یادگاری گرفته و اعضای خانواده معاون فرهنگی وزارتخانه به دلیل همکاری در اغتشاشات زندانی شده‌اند. وزیر برای برگزاری جشنواره موسیقی در بوشهر که برای آن نامه نوشته، باید پاسخ‌گو باشد. معاون وزیر برای دفتر خود سه میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان هزینه کرده است؛ چگونه می‌توان ادعای کمبود منابع را پذیرفت؟». توسلی همچنین نسبت به تشکیل کارگروه حقوقی در معاونت هنری وزارتخانه که به گفته او شامل افراد دارای سابقه امنیتی است، اعتراض و به وضعیت فضای مجازی و انتشار کتاب‌های مورد مناقشه اشاره کرد.
دفاع از عملکرد در شرایط محدود
در مقابل، سیدعباس صالحی در دفاع از عملکرد وزارتخانه خود گفت: «سال جاری بودجه هزینه‌ای وزارت فرهنگ ۴.۵ همت است که نسبت به سال قبل ۵۰ درصد افزایش داشته، اما بیش از ۷۶ درصد این بودجه صرف پرسنل، پشتیبانی و صندوق هنر می‌شود و بنابراین اعتبارات عمرانی و پروژه‌ها محدود است».
او با اشاره به تعداد زیاد پروژه‌های نیمه‌تمام در وزارت فرهنگ، اظهار کرد: «۳۴۳ پروژه نیمه‌تمام داریم که بودجه اختصاص‌یافته برای آنها حتی در بهترین حالت نیازمند بیش از صد سال برای اتمام است. اگر طالب توسعه فرهنگی هستیم، باید اعتبارات افزایش یابد». وزیر فرهنگ همچنین از تلاش‌های وزارتخانه در ۱۲ روز جنگ یاد کرد و گفت: «در این ایام تولیدات متعددی در حوزه موسیقی، سینما، تئاتر و هنر‌های تجسمی داشتیم که روحیه همبستگی ملی را ارتقا داد و اصحاب فرهنگ در کنار مردم و دولت ایستادند». در پاسخ به انتقادات درباره انتصابات، صالحی تأکید کرد: «مسیر انتصابات با استعلام‌های دقیق و رعایت قوانین انجام شده و ما در مسیر نظام و دولت چهاردهم حرکت می‌کنیم».
واکنش نمایندگان؛ اختلاف بر سر اولویت‌ها
در جلسه مجلس، علاوه بر فتح‌الله توسلی، نمایندگان دیگری نیز نظرات متفاوتی بیان کردند. به‌عنوان نمونه، حمیدرضا گودرزی، نماینده الیگودرز، در تذکری گفت: «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها مسئول امور فرهنگی کشور نیست و باید سایر دستگاه‌های مرتبط نیز پاسخ‌گو باشند. در شرایط کنونی، مهم‌ترین موضوع بعد از جنگ و مسائل فرهنگی، رسیدگی به ناترازی‌های اقتصادی و کمک به دولت برای رفع مشکلات معیشتی مردم است». از سوی دیگر، احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس، در توضیح سؤالات مطرح‌شده، گفت: «موضوعاتی مانند ترک فعل در وظایف اصلی وزارت فرهنگ، بی‌توجهی به تعهدات در نقاط مختلف کشور، توزیع ناعادلانه امکانات و انتصابات خاص از محور‌های اصلی سؤالات نمایندگان بود».
چرا وفاق به خطر می‌افتد؟
حضور مستمر جریان تندرو در مقام منتقد دولت، به‌ویژه در حوزه‌های کلیدی مانند اقتصاد و فرهنگ، نشان‌دهنده عدم تمایل به وفاق و همکاری برای عبور از شرایط بحرانی است. این جریان با استفاده از ابزار‌هایی مانند استیضاح و کارت زرد، نه‌تنها مانع پیشرفت دولت می‌شود، بلکه گاهی وزرایی را که در حوزه‌های تخصصی و حساس فعال‌تر هستند، هدف قرار می‌دهد. در این میان، به نظر می‌رسد برخی وزرایی که عملکرد ضعیف‌تری دارند ولی رویکردی منفعلانه یا غیرجنجالی اتخاذ کرده‌اند، به‌خصوص وزاری وفاقی کابینه، کمتر مورد هجمه قرار می‌گیرند؛ این نشان‌دهنده نگاه سیاسی به موضوعات است که به‌جای نقد فنی، به دنبال فشار سیاسی است.
در شرایطی که کشور با کاهش رشد اقتصادی، فشار‌های تحریمی و نارضایتی‌های اجتماعی روبه‌روست، ضرورت همدلی و حمایت از دولت برای تحقق اهداف ملی بیشتر از همیشه احساس می‌شود. بااین‌حال، فشار‌های سیاسی و جناحی به‌جای تقویت دولت، موجب ضعف مدیریت و کاهش اعتماد عمومی می‌شود. به‌هرحال باید گفت روند استیضاح‌ها و کارت زرد‌های پی‌در‌پی و تکرار هجمه‌ها به وزرای دولت، در شرایط بحرانی کنونی، نه‌تنها به نفع کشور نیست، بلکه بر میزان تنش‌ها می‌افزاید. جریان‌های سیاسی باید به‌جای استفاده ابزاری از فرصت‌های نظارتی، به دنبال ایجاد فضای وفاق و همکاری در مسیر توسعه باشند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با وجود محدودیت‌های مالی و پروژه‌های نیمه‌تمام، تلاش کرده است برنامه‌های فرهنگی را پیش ببرد و از ظرفیت هنرمندان و رسانه‌ها برای ارتقای فرهنگ ملی بهره گیرد؛ هرچند انتقاد‌های جدی و بحث‌برانگیزی درباره عملکرد و مدیریت وزارتخانه وجود دارد که نیازمند پاسخ‌گویی دقیق‌تر و اصلاح ساختاری است.
از این‌رو، تأکید بر عدالت در توزیع اعتبارات، شفافیت در انتصابات و تقویت نظارت واقعی بر عملکرد وزارتخانه‌ها می‌تواند گام‌هایی مؤثر برای ارتقای فرهنگ و هنر و در نهایت تقویت انسجام ملی باشد، اما این مسیر نیازمند رویکردی فراتر از اختلافات سیاسی و جناحی است. در نهایت، به گزارش ایسنا، پس از پاسخ‌های وزیر فرهنگ، با رأی‌گیری در مجلس، صالحی با ۱۱۹ رأی موافق، ۱۱۹ رأی مخالف و هشت رأی ممتنع کارت زرد دریافت کرد و نمایندگان از پاسخ‌های وی قانع نشدند.
