یک تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا، گفت: بهتر است همه گروه‌ها با هم در ارتباط باشند و احساس کنند جزیی از روند مذاکره هستند تا وقتی نتیجه مشخص شد از مخالفت جدی با آن خوداری کنند. البته این کار سختی است که اما ناممکن نیست.
دیدارنیوز: هیأت‌های مذاکره کننده ایران و آمریکا روز شنبه در عمان دور نخست مذاکره را آغاز می‌کنند. از نگاه ترامپ پنجره دیپلماسی بین ایران و آمریکا آخرین فرصت را پیش رو دارد؛ تنش‌ها بین دو کشور طی ۴۷ سال گذشته آنقدر انباشت شده که بسیاری از کارشناسان ترجیح می‌دهند درباره سرنوشت گفتگو‌های پیش رو قضاوتی نکنند. در این میان تندروها در ایران و آمریکا آخرین تلاش‌های خود را به کار گرفتند تا چوب لای چرخ دیپلماسی بگذارند.
در ایران مخالفان مذاکره از ضرورت دستیابی به بمب هسته ای، تقابل نظامی با آمریکا و حتی گرفتن انتقام از ترامپ سخن می‌گویند و در مقابل رادیکال‌ها در واشنگتن همین مواضع را اهرمی قرار می‌دهند تا دولت ترامپ را از مذاکره با تهران منصرف کنند. حال این سئوال پیش می‌آید که آیا تهران و واشنگتن برای مذاکره تصمیم جدی گرفته اند و به فرض شروع مذاکره، می‌توان چشم اندازی برای توافق متصور بود؟
رحمن قهرمان‌پور در گفتگویی درباره میزان توفیق مذاکره ایران و آمریکا گفت: هم در ایران و هم در آمریکا دیدگاه‌های متنوع و بعضا متضادی درباره مذاکره دوجانبه وجود دارد و نمی‌توان گفت اعتراض‌ها و مخالفت‌ها با مذاکره ساختگی و تئوری توطئه است، اما این نکته را نیز باید درنظر داشت مخالفان مذاکره به ویژه تندروها در هر دو کشور که رسانه دارند و صدای شان بلند است، پای میز تصمیم‌گیری برای مذاکره نیستند، البته آن‌ها سعی می‌کنند بر مذاکرات تأثیر بگذارند.
وی افزود: نکته دیگر آن است که دو طرف پیش از ورود به میز مذاکره سعی می‌کنند نشان دهند دست بالا را دارند، ضمن آنکه در داخل با فشار مخالفان مذاکره مواجه هستند و طرف مقابل باید این واقعیت را درک کند. از این رو می‌بینیم هم در آمریکا و هم در ایران نظرات رادیکالی درباره مذاکره مطرح می‌شود که معتقدم اگر دیدگاه‌های رادیکال در داخل ایران مدیریت شود الزاما هم بد نیست، چون می‌تواند بر حسب توانایی مذاکره کنندگان تبدیل به یک نقطه قوت شود.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی اظهار کرد: البته نگرانی مهم آن است که آیا دیدگاه‌های رادیکال و متفاوت نهایتا در یک نطقه معین مدیریت و تبدیل به اجماع نظر می‌شوند یا خیر؟ اگر جواب خیر باشد، طرح دیدگاه‌های متفاوت و متضاد می‌تواند این پیام را به طرف مقابل بدهد که اساسا در ایران رسیدن به اجماع برای توافق ممکن نیست و نظام تصمیم گیری دچار اختلافات داخلی است.
وی ادامه داد: نکته سوم آنکه پیش از ورود به مذاکره نمی‌توان درباره سرانجام آن نتیجه قطعی گرفت. پای میز مذاکره است که مشخص می‌شود دو طرف چه اهداف و انتظاراتی از گفتگو دارند، چون هیچ طرفی همه حرف هایش را در رسانه بیان نمی‌کند بنابراین از حالا نمی‌توان گفت نهایتا توافق می‌شود یا خیر. امکان دارد برخلاف انتظارها توافق حاصل شود یا ممکن است عوامل دیگری وارد ماجرا شوند و با کارشکنی از حصول توافق ممانعت کنند.
قهرمان‌پور با بیان اینکه مولفه‌های عدم قطعیت در روند مذاکرات ایران و آمریکا زیاد است، یادآور شد: باید منتظر ماند و دید خواسته‌های اصلی دو طرف از یکدیگر چیست و هر طرف نسبت به خواسته‌های طرف مقابل چه واکنشی نشان می‌دهد.
وی درباره ترکیب تیم مذاکره کننده و تأثیر آن بر روند توافق و پایداری توافق گفت: وجود حداقلی از اجماع در نظام تصمیم گیری یک ضرورت است و نمی‌توان این موضوع را نادیده گرفت. اگر حداقل اجماع نباشد داستان برجام تکرار می‌شود و کسی جرأت نمی‌کند به صورت علنی از توافق دفاع کند.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی اظهار کرد: مهم آن است که نظام تصمیم گیری عقب نشینی نکند و بتواند از این تصمیم خود دفاع کند. از این رو بهتر است همه گروه‌ها با هم در ارتباط باشند و احساس کنند جزیی از روند مذاکره هستند تا وقتی نتیجه مشخص شد از مخالفت جدی با آن خوداری کنند؛ البته این کار سختی است که، اما ناممکن نیست./نامهنیوز
