۸ مارس؛ روز جهانی زن/ نمادی از مبارزات برای حقوق برابر و رفع تبعیض‌ها

دیدارنیوز: ۸ مارس هر سال به عنوان روز جهانی زن در بسیاری از کشور‌های جهان گرامی داشته می‌شود.

این روز نمادی از مبارزات طولانی‌مدت زنان برای حقوق برابر، برابری جنسیتی، عدالت اجتماعی و رفع تبعیض‌ها است. این روز به‌طور خاص برای آگاهی‌رسانی درباره دستاورد‌ها و مشکلات زنان، افزایش مشارکت زنان در جامعه، و مقابله با نابرابری‌ها و خشونت‌هایی که علیه آن‌ها صورت می‌گیرد، معرفی شده است.

تاریخچه روز جهانی زن

پیشینه روز جهانی زن به اوایل قرن بیستم برمی‌گردد. در دوره‌ای که زنان در بسیاری از جوامع با تبعیض‌های نژادی، اقتصادی و اجتماعی مواجه بودند، جنبش‌های اجتماعی زنان در تلاش بودند تا حقوق خود را به دست آورند و توجه عمومی را به مسائلی، چون حق رأی، بهبود شرایط کاری، و برابری در آموزش و اشتغال جلب کنند.

۱. اولین حضور زنان در مبارزات اجتماعی

در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰، جنبش‌های زنان در کشور‌های مختلف جهان شروع به شکل‌گیری کردند. در ایالات متحده آمریکا، زنان برای اولین بار در دهه ۱۸۴۰ میلادی در اعتراض به تبعیض‌های جنسیتی و حقوقی فعالیت‌های خود را آغاز کردند. اما نقطه عطف اصلی، زمانی بود که در سال ۱۹۰۸ حدود ۱۵۰۰۰ زن در نیویورک دست به تظاهرات زدند و خواستار کاهش ساعت کاری، دستمزد بهتر، و حق رأی زنان شدند.

۲. اولین روز جهانی زن

اولین بار، روز جهانی زن به صورت رسمی در ۱۹۱۰ پیشنهاد شد. کلارا زتکین، فعال سیاسی آلمانی، در کنفرانس بین‌المللی زنان سوسیالیست در کپنهاگ دانمارک، ایده برگزاری یک روز خاص برای زنان را مطرح کرد. او پیشنهاد داد که در این روز زنان از سراسر جهان با تجمعات و تظاهرات خواسته‌های خود را مطرح کنند و صدای خود را به گوش جهانیان برسانند. این پیشنهاد مورد تأسیس قرار گرفت و اولین روز جهانی زن در ۱۹۱۱ در کشور‌های مختلف اروپایی مانند دانمارک، آلمان، اتریش و سوئیس با تظاهراتی بزرگ برگزار شد.

۳. پیروزی‌های اولیه و پس از جنگ جهانی اول

در سال‌های بعد از ۱۹۱۱، روز جهانی زن بیشتر شناخته شد و زنان در بسیاری از کشورها، از جمله در کشور‌های اروپایی و آمریکای شمالی، در این روز تجمعات برگزار کردند. این تجمعات، عمدتاً حول محور مطالبات سیاسی و اجتماعی زنان مانند حق رأی و بهبود شرایط کاری می‌چرخید. اما پس از جنگ جهانی اول، روز جهانی زن در برخی از کشور‌های غربی کمتر مورد توجه قرار گرفت، ولی در کشور‌های بلوک شرق و به ویژه در اتحاد جماهیر شوروی (سابق) این روز به‌طور گسترده‌تری گرامی داشته می‌شد.

۴. گرامیداشت روز جهانی زن در سطح بین‌المللی

در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، روز جهانی زن به تدریج به یک روز بین‌المللی تبدیل شد. در سال ۱۹۷۷، سازمان ملل متحد روز ۸ مارس را به‌طور رسمی به عنوان روز جهانی زن به رسمیت شناخت و از آن زمان این روز به یکی از بزرگترین مناسبت‌های جهانی برای ارتقای حقوق زنان و آگاهی‌بخشی درباره مسائل مرتبط با زنان تبدیل شده است.

اهداف و اهمیت روز جهانی زن

روز جهانی زن به‌عنوان فرصتی برای توجه به موضوعات مختلف مرتبط با زنان، از جمله حقوق بشر، برابری جنسیتی، آموزش، بهداشت، خشونت علیه زنان، و حق رأی است. اهداف اصلی این روز عبارتند از:

افزایش آگاهی درباره حقوق زنان: در این روز، مسائلی همچون تبعیض‌های جنسیتی، حقوق اقتصادی، سیاسی و اجتماعی زنان در سراسر جهان مطرح می‌شود.

حمایت از برابری جنسیتی: این روز به عنوان ابزاری برای مبارزه با نابرابری‌های جنسیتی و تحکیم حقوق برابر برای زنان در تمامی ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی شناخته می‌شود.

مبارزه با خشونت علیه زنان: در بسیاری از کشورها، در روز ۸ مارس برای جلب توجه به خشونت‌های خانگی، آزار‌های جنسی و مشکلات زنان در زمینه‌های مختلف حقوقی و اجتماعی تلاش می‌شود.

تقدیر از دستاورد‌های زنان: این روز فرصتی است تا دستاورد‌های برجسته زنان در تاریخ، در سیاست، علم، هنر و دیگر زمینه‌ها تقدیر شود.

واکنش‌ها و چالش‌ها

با این حال، علی‌رغم گرامیداشت این روز در سطح جهانی، زنان همچنان با مشکلات زیادی مواجه هستند. در بسیاری از نقاط جهان، تبعیض‌های جنسیتی همچنان وجود دارد و در برخی کشور‌های توسعه نیافته و در حال توسعه، خشونت علیه زنان همچنان یک معضل جدی است. همچنین، دسترسی به حقوق پایه‌ای مانند آموزش، بهداشت و اشتغال برای زنان در برخی کشور‌ها محدود است.

روز جهانی زن در دنیای امروز

در دنیای معاصر، روز جهانی زن به‌عنوان یک پدیده مهم فرهنگی و اجتماعی، نه‌تن‌ها در کشور‌های غربی بلکه در کشور‌های آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین نیز به‌شدت گرامی داشته می‌شود. در این روز، سخنرانی‌ها، تظاهرات، کارگاه‌ها، و رویداد‌های مختلف در حمایت از زنان و حقوق آن‌ها برگزار می‌شود.

علاوه بر این، روز جهانی زن فرصتی است تا سازمان‌ها و دولت‌ها به‌طور رسمی به مسائل زنان پرداخته و برنامه‌هایی را برای کاهش نابرابری‌ها و ایجاد فضای برابر برای زنان در نظر بگیرند.