نگاه تحلیلی "دیدارنیوز" به توئیت جدید وزیر آموزش و پرورش مبنی بر حذف کنکور؛
دیدارنیوز – رسول شکوهی: سیدمحمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش، یکی از اصلی‌ترین کارهای خود را به مقوله محدودسازی و حذف کنکور و آزمون‌های خاص در آموزش و پرورش اختصاص داده است و همین ماجرا باعث شده که طرفداران و منتقدان زیادی پیدا کند. گروهی معتقدند که او در تلاش است که سایه غول کنکور را از سر آموزش و پرورش بردارد و این می‌تواند دستاورد دوران وزارتش باشد. اما در مقابل، عده‌ای بر این باورند که چون زمان کم است و قدرت بطحایی آنقدری نیست که بتواند با این جریان، مقابله کند بهتر است که در این مدت کم بر مسائل ممکن و شدنی‌تر تمرکز کرده و بگذارد زمان؛ ماجرای کنکور را حل کند.
اما به هر صورت بطحایی بخشی از کار خود را به مقابله با این جریان و مافیایی که پشت آن وجود دارد اختصاص داده است. شاید برخی این عبارت مافیای کنکور را نپذیرند اما به هر صورت، اقتصاد بزرگی پیرامون این پدیده شکل گرفته و به این راحتی‌ها نمی‌توان آن را کنار زد. در کنار دیگر اقداماتی که وزیر آموزش و پرورش درباره مقابله با کنکور انجام داده، این بار در توئیتر خود با هشتگ «خداحافظ کنکور» خبر جدیدی را اعلام کرد.
او در این توئیت نوشته است: «امروز چهارشنبه ساعت ۶:۳۰ صبح جلسه تعیین تکلیف نهایی کنکور سال آینده برگزار شد. ورود به ۸۵درصد ظرفیت دانشگاه‌ها نیازی به شرکت در کنکور و تحمل اضطراب‌های طاقت فرسا ندارد و صرفا سوابق تحصیلی ملاک عمل است. از همراهی وزارت علوم برای این موفقیت متشکرم. خداحافظ کنکور».
تقدیر از وزیر و یادآوری چند نکته مهم
بدون شک باید از اقدامات بطحایی به عنوان وزیر آموزش و پرورش در مقابله با غول کنکور تقدیر و تشکر کرد. فشار و ترس و اضطراب و سرخوردگی که این پدیده در بین دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها ایجاد می‌کند و تاثیری که بر فرآیند تعلیم و تربیت گذاشته است را نمی‌توان انکار کرد و باید برای حذف و مدیریت آن کارهایی صورت گیرد. بطحایی به خوبی بر این موضوع، دست گذاشته و اقدامات خوبی انجام داده است اما این اقدامات کافی نیست.
استفاده از بستر رسانه و تلاش برای ایجاد این آگاهی که کنکور، همه چیز نیست و ایجاد محدودیت‌هایی برای موسساتی که در این زمینه فعالیت می‌کنند اتفاق بسیار خوبی است. نامه نگاری با رهبری نیز نشان از تلاش این وزارتخانه برای مقابله با جریانات قدرتمند کنکور دارد. همکاری با وزارت علوم نیز دیگر اقدام مثبتی است که بطحایی به تازگی به آن اشاره کرد. اما چند نکته مهم در این بین وجود دارد.
بطحایی به ورود داوطلبان به ۸۵ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها بدون کنکور و با استفاده از سوابق تحصیلی اشاره کرده، ولی هیچ اشاره‌ای به سازوکار این اتفاق جدید نکرده است؛ چه در سطح سوابق تحصیلی و چه در سطح ورود به دانشگاه. نکته مهم‌تر این است که این ۸۵ درصد ظرفیت که از آن صحبت می‌شود شامل چه رشته‌ها و دانشگاه‌ها و شهر‌هایی می‌شود.
همگان می‌دانند که به خاطر افزایش ظرفیت دانشگاه و گسترش دانشگاه‌های پولی، رقابت اصلی در حال حاضر بین رشته‌های خاص و دانشگاه‌های خاص است. به عنوان مثال، طبق گفته‌های خدایی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور در کنکور سال ۹۷ پرجمعیت‌ترین داوطلبان برای گروه علوم تجربی بوده که ۶۴۲ هزار داوطلب داشته است، این در حالی است که باز هم بر اساس گفته‌های خدایی، ظرفیت پذیرش فقط در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی حدود ۹ هزار نفر است که این ۹ هزار نفر شامل دانشگاه‌های دولتی، پردیس و آزاد می‌شود. یعنی درصد بسیار پایینی از داوطلبان می‌توانند در این رشته‌ها قبول شوند. این مثال در گروه علوم انسانی برای رشته حقوق وجود دارد و در گروه ریاضی نیز برای مهندسی‌های طراز اول می‌توان چنین مساله‌ای را مطرح کرد.
در رابطه با مساله دانشگاه‌های برتر نیز این ابهام وجود دارد. به بیان دیگر، دعوای اصلی در ماجرای کنکور و مشکلاتی که ایجاد کرده برای همان ۱۵ درصد مانده‌ای است که بطحایی به آن هیچ اشاره‌ای نداشته است. رفتن به این سمت که حذف کنکور به صورت تدریجی صورت گیرد اتفاق بسیار خوبی است، اما با این مشکل چه باید کرد؟
از طرفی دیگر، موسسات کمک آموزشی این قابلیت را دارند که خود را با سیاست‌های جدید این وزارتخانه هماهنگ کنند. یعنی اگر این مساله به صورت جدی در نظام آموزشی ما ایجاد شود بدون شک آنها خود را برای امتحانات نهایی و روش‌های خاص آن آماده خواهند کرد.
نکته مهم دیگر در رابطه با موسسات کمک آموزشی و برگزار کننده آزمون‌های آزمایشی این است که بخش دولتی نیز در این فرآیند حضور دارد و با برگزاری آزمون‌ها و تولید کتب، در سود اقتصاد کنکور سهیم است. بطحایی می‌تواند به عنوان بخش دیگری از کار خود و مقابله با این موسسات، یک سوزن به خود بزند و دستگاه‌های دولتی که در این حوزه سود می‌برند را از جریان مافیایی خارج کند.
تا زمانی که رقابت برای رشته‌ها و دانشگاه‌های خاص وجود دارد و تا زمانی که فرهنگ جاری دانشگاه رفتن در جامعه وجود دارد و تا زمانی که بخش دولتی و خصوصی قدرتمندی در حوزه کتب و آزمون‌ها فعالیت می‌کنند، خداحافظی با کنکور به یک رویا شبیه است. اما رویایی که می‌تواند با اقداماتی درست و واقعی و فارغ از جنجال‌های رسانه‌ای به رویای صادقه تبدیل شود.
