گردشگری کیش در بحران

دیدارنیوز: لغو پرواز‌های چارتری تا پایان شهریور، سنگی بود که رئیس هواپیمایی کشوری در چاه انداخت و هزاران فعال گردشگری و اقتصادی کیش موفق نشدند آن را بیرون آورند.

کیش همواره مملو از مسافر بود، اما دو سال پاندمی کرونا و زلزله‌های پی‌درپی در تابستان گذشته گردشگری این جزیره را با مشکلاتی مواجه کرد. تابستان امسال، اما رکورد تابستان گذشته را زد. نه پاندمی در کار بود و نه زلزله‌هایی که مردم را بترساند، اما با لغو پرواز‌های چارتری دیگر بلیتی هم نبود که بتوان به کیش سفر کرد. نه‌فقط فعالان گردشگری و تفریحی، فعالان اقتصادی و بازاریان کیش نیز با مشکل مواجه شده‌اند؛ چراکه برخلاف کلان‌شهرها، بیشترین مشتریان بازار‌های کیش را مسافران تشکیل می‌دهند. حتی در سه‌ماهه تابستان سال گذشته نیز بسیاری از کسب‌وکار‌ها تعطیل شدند.

امسال با وجود رکود گردشگری فعالان گردشگری معتقدند تا یک‌قدمی ورشکستگی قرار دارند. فعالان گردشگری در جزیره کیش، کشور‌های همسایه را رقیبان سرسخت خود می‌دانند و مردم را به بی‌وفایی متهم می‌کنند؛ چراکه مرغ همسایه غاز است و با وجود امکانات متنوع جزیره کیش، مردم سفر به کشور‌های همسایه را ترجیح می‌دهند. ایرلاین‌های داخلی نیز پرواز‌های خود را به مقصد کیش و بسیاری از شهر‌های کشور کاهش داده و مقاصد خارجی را جایگزین کرده‌اند. بار دیگر به فعالان گردشگری کیش ثابت شد چقدر به ایرلاین‌های داخلی وابسته‌اند و باید از حقوق آن‌ها دفاع کنند.

‌مشکلات کسب‌وکار‌های وابسته

بسیاری از کسب‌وکار‌های کیش وابسته به گردشگری است و نبود مسافر موجب شده این کسب‌و‌کار‌ها نیز با مشکل مواجه شوند. رضا مجد، فعال در زمینه ورزش‌ها و تفریحات دریایی در کیش گفت: بازار کار ما کاملا کساد است. امسال رکورد کمترین مسافر در کیش زده شده و کسب‌وکار‌های وابسته نیز با رکود مواجه شده‌اند. شرایط کار در کیش تابستان امسال بسیار دشوار بود. با این وضع به‌زودی ورشکسته خواهیم شد. حتی در پرداخت کرایه به سازمان منطقه آزاد کیش نیز مشکل داریم.

او افزود: هزینه‌هایی مانند وسایل غواصی و قایق نیز به دلار و درهم است و هیچ درآمدی نداریم که بتوانیم این هزینه‌ها را تأمین کنیم. از زمان شیوع کرونا اوضاع گردشگری در کیش نامناسب بود. سال گذشته که کرونا تمام شد نیز زلزله‌های متعدد کیش مسافران را فراری داد. اما امسال نه زلزله‌های متعدد داشتیم و نه پاندومی کرونا. با‌این‌همه اوضاع گردشگری کیش از همیشه بدتر است. مردم سفر‌های خارجی را ترجیح می‌دهند به کیش و نتیجه کسادی بازار فعالان اقتصادی کیش است.

‌توافق خاموش ایرلاین‌های داخلی

فعالان گردشگری کیش معتقدند شایعه‌هایی مطرح است مبنی بر اینکه توافق نانوشته‌ای میان ایرلاین‌های داخلی شکل گرفته برای کاهش پرواز‌های داخلی تا قیمت مصوب بلیت‌ها افزایش یابد.

علی صدوق، مالک هتل ترنج، گفت: لغو پرواز‌های چارتری گردشگری کیش را دچار معضلات بسیاری کرد. البته این مشکل از آغاز پاییز رفع خواهد شد. High Season (فصل پرسفر) کیش نیز به‌زودی شروع می‌شود، اما تابستان فصل سختی برای فعالان گردشگری به‌ویژه هتل‌داران کیش بود.

او افزود: حتی در تعطیلات هم کیش خلوت بود. تعداد مسافران به حدی کم شده که بین هتل‌ها تقسیم می‌کنند تا هتلی بدون مسافر نماند و ظرفیت اشغال هتل‌ها به ۳۵ درصد برسد. مالک هتل ترنج گفت: بسیاری از تبلیغاتی که در سایت‌ها می‌شود، دروغ است. مثلا یک سایتی تور اصفهان به کیش را ۹‌میلیون‌و ۹۰۰ هزار تومان گذاشته بود، اما زمانی که تماس گرفتم گفتند بلیت نیست و تور برگزار نمی‌شود. ممکن است تور‌های ارزان با قیمت‌های باورنکردنی ببینید، اما این تور‌ها واقعی نیستند. صدوق معتقد است دلیل کاهش پرواز‌های داخلی این است که قیمت مصوب بلیت پرواز‌ها کم است و باید افزایش پیدا کند. به همین دلیل است که ایرلاین‌های داخلی مقاصد خارجی را به داخل کشور ترجیح می‌دهند. او افزود: بسیاری حتی هواپیما‌های خود را به بهانه تعمیر متوقف می‌کنند؛ چراکه پرواز‌ها برایشان مقرون‌به‌صرفه نیست. به هر روی ایرلاین‌ها هم هزینه دارند و باید برایشان بصرفد که پرواز کنند.

‌رکود کامل گردشگری کیش

تصمیمات آنی سازمان هواپیمایی کشوری تمامی فعالان اقتصادی و گردشگری کیش را با مشکل مواجه کرده و تابستان سختی را برای کیش رقم زده است.

مسیح‌الله صفا، رئیس جامعه هتل‌داران کیش گفت: گردشگری کیش در رکود کامل است. مسافر که نباشد مشتری هم برای بازاریان نیست. دلیل این امر نیز تصمیم سازمان هواپیمایی کشوری مبنی بر لغو پرواز‌های چارتری تا پایان تابستان است. پارسال ظرفیت اشغال هتل‌ها ۷۵ درصد بود. امسال به زحمت ظرفیت اشغال به ۳۵ درصد می‌رسد. البته مسافرانی که بدون پرواز چارتری و تور‌های مسافرتی سفر می‌کنند، اقامت در خانه‌ها را به هتل‌ها ترجیح می‌دهند. او افزود: بیشتر پرواز‌ها به مقصد نجف برگزار می‌شوند. بعد از اربعین هم بیشتر پرواز‌ها به مقصد آنتالیا و گرجستان انجام می‌شوند. تعداد پرواز‌های داخلی به همین دلیل کاهش یافته است. این امر هتل‌داران را مجبور کرده تا اتاق‌های خود را با تخفیفات بالا کرایه دهند.

صفا گفت: رئیس هواپیمایی کشوری تخصص کافی ندارد. بی‌تجربگی موجب شده پرواز‌های چارتری لغو شده و وضعیت حمل‌ونقل هوایی به این وضع دچار شود. حمل‌ونقل هوایی تأثیر مستقیمی بر روی گردشگری کیش بر جای می‌گذارد؛ چراکه در‌حال‌حاضر تنها راه تردد به کیش حمل‌ونقل هوایی است. اگرچه می‌توان از بنادر نزدیک به کیش به این جزیره سفر کرد، اما زیرساخت‌های حمل‌ونقل دریایی هنوز کامل نیست.

‌ضعف زیرساخت‌های شهری

با اینکه کاهش تعداد مسافران در کیش یک فاجعه است؛ حضور مسافران در تعداد بالا نیز دردسرآفرین است. زیرساخت‌های شهری جزیره به حدی ناقص است که به گفته کیشوندان برق کیش از گازوئیل تأمین می‌شود. در دوران برگزاری جام جهانی فوتبال در قطر نیز بسیاری از فعالان گردشگری معتقد بودند اگر توریست‌های زیادی به کیش سفر کنند به دلیل مشکلات تأسیسات شهری با مشکل مواجه می‌شوند. به نظر می‌رسد کیش هم مانند دیگر حوزه‌های گردشگری تنها مرغ عزا و عروسی دولت‌ها بوده و هرگز توجه کافی به آن نداشته‌اند.