رمز و راز‌های تازه در کاخ گلستان

دیدارنیوز: کاخ گلستان دارای فضا‌های عجیب و غریب متعددی است و هر از گاهی از گوشه و کنار آن خبری به گوش می‌رسد که همگان را متعجب می‌کند. کشف این رمز‌ها در این سکونتگاه قاجاری که سالیان سال ناصرالدین شاه و حرم‌سرای او را در خود سکنا داده بود، راز‌هایی دارد که بعد از ساخت سریال «جیران» که در پلتفرم خانگی پخش شد، جذاب‌تر هم شد.

آفرین امامی، مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان با اشاره به آنکه این مجموعه سالانه مخاطبان متعددی را جذب می‌کند، گفت: در دوران کرونا با کاهش بسیار زیادی در تعداد بازدیدکنندگان روبه رو شدیم. اما از نوروز امسال (۱۴۰۲) با افزایش بسیار زیاد بازدیدکنندگان روبه رو شدیم. چنانکه تاکنون به این اندازه بازدیدکننده نداشتیم. بیشترین آماری که از سال ۱۳۹۷ مورد بررسی قرار دادیم در فروردین سال ۱۳۹۸ رقم خورد که روازنه ۸ هزار نفر بود، اما امسال تا ۱۳ هزار نفر در روز نیز بازدیدکننده داشتیم. البته در آخر هفته‌ها و پنجشنبه و جمعه‌ها شاهد افزایش میزان بازدید هستیم.

او ادامه داد: با وجود آنکه امسال با گرمای شدید هوا روبه رو بودیم، اما میزان بازدید از کاخ گلستان با افزایش حدود ۱۰ تا ۱۴ درصد روبه رو بوده. البته عوامل زیادی در این میزان بازدید تاثیر گذار است. برای مثال در نوروز امسال می‌توانستیم تاثیر سریال «جیران» را در افزایش بازدیدکنندگان شاهد باشیم. هرچند بخش‌های کوچکی از سریال در کاخ گلستان فیلم برداری شده و بیشتر فضا‌هایی که شاهد هستیم مونتاژ هستند، اما بازهم نمی‌توان منکر تاثیر صنعت فیلم و سینما بر توسعه گردشگری شد.

امامی خاطرنشان کرد: ۱۰ تا ۱۵ درصد سریال «جیران» در کاخ گلستان فیلمبرداری شده، اما همین داستان عاشقانه کافی بود تا گردشگران و عموم جامعه جذب کاخ گلستان شوند. هرچند طرفدار فیلم‌سازی در اماکن و بنا‌های تاریخی نیستم، اما باتوجه به بازخوردی که از تاثیر ساخت این سریال در عموم جامعه و گرایش آن‌ها برای بازدید از کاخ گلستان و دیدن مکانی تاریخی که اتفاقی تاریخی در آن رقم خورده هست این امر توانست تاحدودی نظر مرا تغییر دهد. البته که باید تمام اصول و امور فنی و حفاظتی در حضور گروه فیلمبرداری در اماکن تاریخی رعایت شود.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان با اشاره به آنکه متاسفانه در حوزه معرفی آثار از طریق رسانه‌هایی مانند تلویزیون کم کاری کرده‌ایم، تصریح کرد: وقتی سریال‌ها و فیلم‌ها می‌توانند تا این اندازه در عموم جامعه تاثیرگذار باشند، باید بیشتر در این حوزه سرمایه‌گذاری کنیم. این درحالی است که تاثیر فیلم‌های مستند بر عموم جامعه همانند سریال‌هایی با تم و داستان عاشقانه، نیست. شاید دهه‌ها مستند از کاخ گلستان ساخته شود، اما بیشتر برای متخصصان و علاقه‌مندان جذاب خواهد بود، اما قشر عمومی جامعه بیشتر با داستان‌هایی مانند آنچه در سریال‌های تاریخی رقم می‌خورد، جذب می‌شوند. در نوروز امسال شاهد آن بودم که علاوه بر مخاطبان تخصصی، مخاطب عام نیز به بازدیدکنندگان از مجموعه افزوده شده بودند. زمانی ما می‌توانیم به خود ببالیم که بتوانیم مخاطبان غیر تخصصی را در کنار مخاطبان تخصصی به میراث فرهنگی و آثار تاریخی جذب کنیم.

رمز و راز‌هایی از جنس کاخ گلستان

او در ادامه به برخی از رمز و راز‌های کاخ گلستان اشاره کرد و گفت: شاید برایتان جالب باشد که بدانید زمانی که درحال تهیه نقشه فتوگرامتری شمس‌العماره بودیم که درواقع جدیدترین متد مستند نگاری و نقشه برداری از آثار تاریخی است و در آن تهیه نقشه از عکس بدون تماس با محیط انجام می‌شود و به عبارت دقیق تر، علم هنر، دانش و فن کسب اطلاعات عوارض از طریق ثبت، اندازه گیری و تفسیر عوارض روی عکس‌های هوایی و یا دیگر صورت‌های بازتاب انرژی الکترومغناطیس است که تمام تزیینات وابسته به معماری از گچ‌بری‌ها و آینه‌کاری‌ها گرفته تا تمام آنچه در معماری وجود دارد با اختلاف بسیار جزئی برداشته می‌شود.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان خاطرنشان کرد: در این نقشه برداری متوجه شدیم که مابین یک سقف با سقف دیگر شمس‌العماره فضای خالی وجود دارد که ورود به آن به نوعی امکان پذیرنیست. درواقع فتوگرامتری فضایی را در سقف نشان می‌دهد که هنوز نمی‌دانیم دلیل وجود آن چیست. اینکه به لحاظ معماری وجود این فضای خالی دلیلی دارد یا خیر نمی‌دانیم. سعی داریم از تمام موزه‌ها نقشه فتوگرامتری تهیه کنیم و بعد از شمس‌العماره، عمارت بادگیر را نقشه برداری خواهیم کرد. بعد هم کاخ ابیض و سایر کاخ‌ها انجام خواهد شد.