واشنگتن پست با اشاره به "مرخصی" رابرت مالی نوشته است: «بایدن باید سیاست‌های شکست خورده خود را در قبال ایران تغییر دهد».
دیدارنیوز ـ سرویس بین‌الملل: این مطلب را با ترجمه اختصاصی دیدار بخوانید با این توضیح که لزوما مطالب درج شده در این مقاله مورد تایید دیدار نیست و تنها جهت اطلاع خوانندگان منتشر شده است.
نویسنده: بابی گاش
مترجم: حمید رضا بابایی
در واشنگتن، شهری که علاقه‌اش به رسوایی‌ها بی‌همتا است، شایعاتی در خصوص دلایل احتمالی برکناری رابرت مالی، دهان به دهان می‌چرخد. اما آن‌چه که درباره‌اش اطمینان داریم، آن است که نماینده ویژه بایدن در امور ایران در مرخصی به‌سر می‌برد و سوابق امنیتی‌اش در حال بررسی است. کاخ سفید در این باره توضیحی نداده است، اما گزارش سی ان ان حاکی است، وزارت خارجه آمریکا تحقیقات امنیتی خود را در خصوص احتمال سوء استفاده از اطلاعات طبقه بندی شده، آغاز کرده است.
رابرت مالی در بیانیه‌ای که برای شبکه خبری بلومبرگ فرستاده بود، اعلام کرد: "به من اطلاع داده شده که سوابق امنیتی‌ام در حال بررسی است. هیچ اطلاعات بیشتری به من داده نشده، اما انتظار دارم تحقیقات به زودی پایان یافته و نتایج آن نیز رضایت‌بخش باشد. در عین حال، در مرخصی هستم. "
بررسی سوابق امنیتی مسئله جدیدی نیست، اما برای فردی مانند رابرت مالی با آن مقام رسمی و آن میزان نزدیکی به کاخ سفید، چنین برخوردی بسیار عجیب است. عجیب‌تر آن که این اتفاق درست در آستانه حصول توافق در مذاکرات با ایران رخ داده است، که می‌توانست به آزادی دست‌کم سه آمریکایی از زندان‌های ایران منجر شود و چنین مسئله‌ای بسیار نادر است.
خانواده‌های سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرق که همگی به اتهام جاسوسی در ایران زندانی هستند، امیدوارند عزیزانشان جدا از دردسر‌های رابرت مالی، آزاد شوند. نمازی از پاییز ۲۰۱۵، طاهباز از اوایل سال ۲۰۱۸ و شرق از اواخر سال ۲۰۲۰ در بازداشت به سر می‌برند.
رابرت مالی علاوه بر مذاکره برای آزادی این افراد، با سفیر ایران در سازمان ملل هم گفتگو کرده است که هدف آن رسیدن به توافقی جدید برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران، به ازای کاهش تحریم‌های اقتصادی علیه تهران بوده است. این تحریم‌ها پنج سال پیش و به دنبال خروج یک‌جانبه دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا از توافق هسته‌ای ایران – که در سال ۲۰۱۵ حاصل شده بود- علیه ایران اِعمال شد. مقامات دولت بایدن و دیپلمات‌های ایرانی در خفا مذاکراتی غیرمستقیم در عمان برگزار کرده‌اند. این مساله هشدار‌هایی را در کنگره آمریکا برانگیخته است؛ چرا که گروهی از نمایندگان مجلس از دو حزب نگرانند، مبادا بایدن با دور زدن سیستم نظارتی کنگره، به دنبال توافق جدید هسته‌ای با ایران باشد.
دردسر‌های گریبانگیر رابرت مالی، باید توجه به سیاست‌های بایدن را در قبال ایران بیشتر کند چه در داخل دولت و یا خارج از آن. بایدن باید مدت‌ها پیش در سیاستهایش در قبال ایران تجدیدنظر میکرد.
بایدن پس از ورود به کاخ سفید، مسئله احیاء توافق هسته‌ای ایران موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک – برجام- را به یک اولویت در سیاست خارجه خود تبدیل کرد. وی این وظیفه را به رابرت مالی واگذار کرد، بازیگری مهم در مذاکرات دولت باراک اوباما با ایران و دیگر قدرت‌های جهانی که به حصول برجام در سال ۲۰۱۵ منجر شد. (توافقی که نتیجه چانه‌زنی‌های نامناسب بود: در بهترین حالت، برجام جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران را به ازای لغو تحریم‌های جامع سازمان ملل، چند سال به تعویق انداخت).
رابرت مالی علاوه بر آن که از حمایت بایدن برخوردار بود، ارتباطات سیاسی قوی هم داشت: او با آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در یک دبیرستان بود، و همراه اوباما در یک دانشکده، حقوق خواند.
اما پس از دو سال و نیم، اکنون مشخص است که ماموریت رابرت مالی به شکست انجامیده است. برجام از هر نظر به کاغذی بی‌اثر تبدیل شده است. بایدن همچنان می‌گوید مصمم است تا مانع آن شود رهبران دینی در تهران به سلاح هسته‌ای دست یابند، اما ایران فعالیت‌های خود را در غنی‌سازی اورانیوم تشدید کرده و ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را به میزانی چشمگیر افزایش داده است و از طرفی تصور می‌شود تا داشتن مواد لازم شکاف‌پذیر به منظور تولید بمب اتمی، فقط چند هفته فاصله دارد. ایران برنامه‌های هسته‌ای خود را کاملا صلح آمیز می‌خواند و هرگونه تلاش را برای تولید بمب اتمی قویا رد کرده است. در عین حال کاهش شدت تحریم‌ها از جانب آمریکا، به ایران اجازه داده است صادرات نفتی خود را عمدتا به چین افزایش دهد و پهپاد‌های خود را به روسیه منتقل کند.
این شرایط، به رهبران ایران حسی از اطمینان داده است که برای توافق جدید شروط احتمالی تعیین کنند: تهران ساختار هسته‌ای خود را حفظ و آمریکا تحریم‌هایش را لغو کند. همان طور که خودِ رابرت مالی گفته، ایران برای بازگشت به برجام "تصمیم اساسی" نگرفته است.
در همین حال، متحدان آمریکا در جهان عرب، از بیم آن که ایران به آستانه هسته‌ای برسد، به دنبال توافقات جداگانه با جمهوری اسلامی هستند و به این ترتیب موقعیت بایدن را بیشتر تضعیف می‌کنند. اسرائیل هم در حال انتقال شکلی متفاوت از نگرانی به کاخ سفید است: مقامات دولت (آمریکا) می‌گویند اسرائیلی‌ها در حال درز اطلاعات از مذاکرات غیرمستقیم ایران-آمریکا به رسانه‌ها بوده‌اند. این مسئله بیش از هر چیز دیگر، تلاش رئیس جمهور را برای دور زدن کنگره درباره هرگونه توافق بالقوه دشوارتر خواهد کرد. حتی اگر هم رابرت مالی از تحقیقات سربلند بیرون آید، سیاستی که برای رئیس جمهور دنبال کرده، بی‌فایده بوده است. بایدن باید از ابتدا شروع کند، تحریم‌های موجود را با شدت بیشتر اِعمال و به خاطر کمک‌های ایران به روسیه در تهاجم به اوکراین، تحریم‌های جدید علیه تهران وضع کند.
این اقدامات علامت هشداری برای تهران و اطمینان خاطری برای دوستان آمریکا در خاورمیانه ارسال خواهد کرد. نتیجه تحقیقات از سوابق امنیتی رابرت مالی هرچه که باشد، قطعا زمان بازبینی در سیاست‌ها فرا رسیده است.
