خشم عمیق مردم نسبت به مکرون

دیدارنیوز ـ سرویس بین‌الملل: این مطلب را با ترجمه اختصاصی دیدار بخوانید با این توضیح که لزوما مطالب درج شده در این مقاله مورد تایید دیدار نیست و تنها جهت اطلاع خوانندگان منتشر شده است.

منبع: روزنامه گاردین

نویسنده: آنجلیک کریسفیسن

مترجم: حمید رضا بابایی

سنگربندی‌های مقابل دانشگاه‌ها نشان از عمق بحران داخلی در فرانسه دارد، معضلی که این روز‌ها امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه با آن روبرو است. تجمعات گسترده دانشجویی متشکل از جوانان خشمگین در روز‌های اخیر افزایش یافته است. معترضان به یاری دانش آموزان دبیرستانی هم می‌شتابند که خود تلاش می‌کنند ورودی‌های مدارس را مسدود کنند.

تظاهرات دو ماهه اتحادیه‌ها و کارکنان حمل و نقل فرانسه در اعتراض به طرح مکرون برای افزایش سن بازنشستگی از ۶۲ به ۶۴ سال این کشور را در خود فرو برده است. تا زمانی که جوانان فرانسوی حضور چندانی در اعترضات نداشتند، دولت تصور می‌کرد می‌توان جنبش اعتراضی را مدیریت کرد.

اما شدت تظاهرات در روز سه‌شنبه نشان داد احساسات علیه مکرون و خشم عمومی نسبت به نادیده گرفتن پارلمان در پیش بردن تغییرات در قوانین بازنشستگی – آن هم از طریق قدرت اجرایی که در قانون اساسی قید شده- چقدر شدید است که توانسته تعداد زیادی از جوانان فرانسوی را به خیابان‌ها بکشاند.

خشم در میان جوانان فرانسوی، به ویژه نسبت به سرکوب شدید تظاهرات و درگیری با پلیس ضد شورش مشهود است. روز سه شنبه بیش از ۹۰ هزار دانشجو قصد داشتند به تظاهرات خیابانی بپیوندند، این رقم سه برابر تعداد افراد حاضر در ناآرامی‌های هفته قبل بود.

ورودی ده‌ها دانشگاه از جمله مراکز آموزشی که معمولا چنین اعتراضاتی را به خود ندیده‌اند مسدود شده‌اند، از جمله در شهر لاروشه در غرب فرانسه...

نوجوانان برای مسدود کردن در‌های مدارس در پاریس و دیگر شهرها، انبوهی از سطل زباله را جمع کرده‌اند. حضور معترضان ۱۷  و ۱۸ ساله، اقدامات پلیسی را برای مقابله با تظاهر کنندگان پیچیده کرده است. تا همین جا هم پلیس به اِعمال خشونت نامتعارف متهم شده و در ۱۷ مورد مشابه، تحقیقاتی در این خصوص آغاز شده است.

دانشجویان می‌گویند خشم نسبت به شرایط موجود رو به افزایش است. برخی می‌گفتند که توانسته‌اند از پسِ قرنطینه‌های کووید برآیند و برای خود ذخیره مالی فراهم کنند، آن هم تنها از بیم آن که شبکه مُرده سلامت در نظام بازنشستگی و رفاه دولتی فرانسه در حال حذف خدمات خود بود، شرایطی که تهدیدی علیه آینده آن‌ها و والدینشان تقلی می‌شد. تمام این معضلات در شرایطی شکل می‌گرفت که بحران آب و هوا نیز به درستی مدیریت نمی‌شد.

ویکتور مندز، دانشجوی زبان دانشگاه نانتر در حومه پاریس که در تمام  تجمعات دانشجویی حضور داشته است، می‌گوید: "ما همواره تصور می‌کردیم تنها از طریق حضور در خیابان هاست که می‌توانیم حقوق اجتماعی خود را تضمین کرده و برای گرفتن خدمات اجتماعی از دولت، مبارزه کنیم. "

"با تلفیق اعتراضات دانشجویی و اعتصاب عمومی، توانستیم از اعتراضات می ۱۹۶۸ نیز فراتر برویم. این دولت متعلق به اغنیا است، طبقه رئیس روسا، میلیونرها، به همین سادگی. "

دشواری مکرون این است که نتوانسته برای برون‌رفت از این اوضاع غیرمعمول، نقشه راهی فراهم کند. شرایطی که در آن دولت طرح خود را ارائه کرده و با این وجود معترضین ـ که به هیچ وجه قصد تسلیم شدن ندارند- همچنان در حال گسترش اعتراضات شدید خود هستند و به نظر می‌رسد هیچ پایانی برای آن نمی‌توان متصور شد.

مکرون از کنار گذاشتن تغییرات مورد نظر خود در نظام بازنشستگی خودداری می‌کند در حالی که اعتبار او به عنوان یک اصلاح‌طلب به آن‌ها بستگی دارد. رئیس جمهور فرانسه ظاهرا امیدوار است که با گذشت زمان اوضاع به نفع وی تغییر کند، زیرا تصور می‌کند مردم از دیدن سطل‌های زباله که در حال سوختن هستند و ویترین‌های خُرد شده مغازه‌ها خسته خواهند شد. این صحنه‌ها در حاشیه تظاهرات اتحادیه‌های کارگری که تا روز‌های اخیر ماهیت آرامی داشت، آشکارا دیده می‌شوند.

همانند تظاهرات ضد دولتی جلیقه زرد‌ها در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، این بار نیز خشم مردم بر شخصِ مکرون متمرکز است. دیوارنوشته‌های پاریس در روز‌های اخیر حاوی این شعار‌ها است: "مرگ بر پادشاه"  یا  "مکرون... استعفا".

مکرون حتی اگر الیزابت بورن نخست وزیر فرانسه را برکنار و کابینه را ترمیم کند تا بگوید قصد دارد دوباره آغاز کند – که البته چنین قصدی ندارد – باز هم چنین اقداماتی از نظر مردم، دل خوش کُنک در کوتاه مدت خواهد بود.

مشکل واقعی مکرون، که در بهار گذشته با شکست رقیب راستگرای افراطی خود ماری لوپن برای  دومین بار رئیس جمهور فرانسه شد، آن است که  گروه میانه گرای وی در انتخابات پارلمانی ماه ژوئن، اکثریت مطلق خود را در مجلس از دست داد و کرسی‌های بیشتری را به راست افراطی و چپ‌های تندرو واگذاشت.

این وضع، دولت را بر آن داشته تا برای تصویب قانون، بدون جلب آرای متحدانش در اینجا و آنجا تلاش کند و یا این که به قدرت‌های اجرایی مقرر در قانون اساسی متوسل شود تا سراغ رای مجلس نرود. اقدامی  تندروانه نظیر انحلال مجلس و درخواست برگزاری انتخابات زودهنگام نیز گزینه‌ای نیست که دورنمای روشنی داشته باشد، زیرا نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد میانه رو‌های طرفدار مکرون در هرگونه انتخابات، وضعیتی به مراتب بدتر خواهند داشت و کرسی‌های بیشتری را واگذار خواهند کرد، در حالی که حزب لوپن احتمالا برنده خواهد بود و جایگاه چپ افراطی دست نخورده باقی خواهد ماند.

بحران مربوط به بازنشستگی نشان می‌دهد تصویب قانونی دیگر که دولت پیشنهاد داده، چقدر دشوار خواهد بود.

مکرون شش سال پیش به قدرت رسید، ناظری جوان که قول داد مردم فرانسه را با هم آشتی خواهد داد، اما اعتماد به سیاست درحال تزلزل است. نظرسنجی نشان می‌دهد از زمان اعترضات ضددولتی جلیقه زردها، میزان اعتماد به سیستم دولتی در فرانسه به کمترین حد خود رسیده است.

مردم فرانسه، بیش از ملت آلمان و ایتالیا، معتقدند سیاست با بی‌اعتمادی همراه است. از نظر آن‌ها سیاستمداران "تقریبا فاسد هستند" و یا " فقط منافع خود را دنبال می‌کنند".

در آوریل گذشته که مکرون برای  دومین بار به ریاست جمهوری برگزیده شد، بخشی از آراء خود را از چپ‌هایی به دست آورد که او و برنامه‌هایش را تایید نمی‌کردند و فقط خواستار آن بودند که لوپن شکست بخورد. مکرون این مسئله را پذیرفت و قول داد سیاست‌هایی متفاوت همراه با مشورت‌های بیشتر دنبال کند. اما معترضان شاهد چنین چیزی نیستند.

در این هفته، مشکلات داخلی مکرون برای نخستین بار دستورکار دیپلماتیک وی را در عرصه‌های بین الملل تحت تاثیر قرار داد. به نوشته نشریه لوموند، تصمیم تقریبا غیرمترقبه برای لغو دیدار رسمی چارلز پادشاه انگلیس، به وجهه فرانسه آسیب رسانده است. حزب راست گرای جمهوری خواهان اعلام کرد لغو این دیدار در دقیقه ۹۰ تصویری نگران کننده از وحشت در کشوری ارائه کرده که در حال انفجار است.

شاید ماهیت نمادین این دیدار گمراه کننده بوده باشد – برنامه ریزی برای صرف ناهار مجلل با پادشاه در کاخ ورسای که چپ گرایان آن را به تمسخر گرفته بودند –، اما نگرانی‌های امنیتی و تدارکاتی بود که چنین دیداری را غیرممکن کرد. پادشاه چارلز که مشتاق بود اعتبار خود را در عرصه محیط زیست به رخ بکشد، قصد داشت با قطار به بوردو برود، اما اعتصابات بخش حمل و نقل وی را از این سفر بازمی داشت و تظاهرکنندگان نیز تجمع می‌کردند.

قانون اساسی ۶۵ ساله فرانسه، قدرت را – با هزینه کردن نمایندگان مجلس- در دستان رئیس جمهور متمرکز کرده و به مکرون اجازه می‌دهد در شرایط خاص، چند دستگی مجلس را نادیده بگیرد. حزب چپ افراطی به رهبری ژان لوک ملانشُن که از مدت‌ها قبل خواستار قانون اساسی جدید برای پایان دادن به جمهوری پنجم و محدود کردن قدرت رئیس جمهور بوده، بار دیگر در حال تکرار خواسته‌های خود است. این خواسته‌ها به وضوح در پلاکارد‌های معترضین دیده می‌شود.

محبوبیت مکرون به ۲۸ درصد سقوط کرده است، کمترین میزان محبوبیت وی از بحران جلیقه زرد‌ها تاکنون. ولی او می‌گوید "مردم ناپسندی" را با افزایش سن بازنشستگی، می‌پذیرد. وی نمی‌تواند بار دیگر در رقابت‌های ریاست جمهوری شرکت کند، زیرا با محدودیت قانونی مواجه است. در شرایطی که حزب لوپن  از افزایش محبوبیت ناشی از بحران بازنشستگی به خود می‌بالد، نمایندگان میانه رو طرفدار مکرون در مجلس امیدوارند در روز‌های آینده، نخست وزیر الیزابت بورن راهبردی ارائه کند که نشان دهد چگونه می‌توان بر فرانسه در چهار سال باقی مانده از ریاست جمهوری مکرون، حکومت کرد.