عصر سه‌شنبه و در خفقان هوای آلوده تهران، رونمایی از یک پیشرانه جدید، خبر مهمی برای صنعت ایران بود. مدیران خودروساز و نماینده مجلس نیز درباره وجوه مهم دیگر این صنعت و بازار فروش خودرو و بورس کالا تیترهای مهمی را بیان کنند.
دیدارنیوز ـ سرویس اقتصادی: در میانه هوای آلوده تهران و لحاف خاکستری سنگینی که روی تن پایتخت گسترده شده، نمایش یک دستاورد صنعتی و فناورانه می‌تواند کورسویی از امید برای رسیدن به روزهای آبی و پاک بسازد. عصر سه‌شنبه در جاده مخصوص و در سالن همایش‌های ساپکو، ایران خودرو از آغاز تولید انبوه پیشرانه جدید خود خبر داد و موتور بهینه‌سازی شده به نام EFP را در معرض دید مقامات صنعتی کشور و خبرنگاران خبر داد.
موتور خودرو اساسا یکی از نمادهای توسعه و پیشرفت صنعت خودروسازی است و شمار کشورهایی که توان طراحی و تولید پیشرانه درونسوز با بهره‌وری مناسب را دارند زیاد نیست. عصر سه‌شنبه و در خفقان هوای آلوده تهران، به نمایش گذاشتن یک پیشرانه جدید با هدف بالا بردن راندمان و کاهش آلایندگی، قطعا خبر مهمی برای صنعت ایران بود. مراسمی که البته فرصت خوبی برای مدیران خودروساز و نماینده مجلس به وجود آورد تا درباره وجوه مهم دیگر این صنعت و بازار فروش خودرو و بورس کالا نیز تیترهای مهمی را بیان کنند.
در حاشیه مراسم نیز نمایشگاه کوچکی از موتور جدید ایران خودرو به همراه نمونه‌ای از دنا پلاس که این موتور را روی آن نصب کرده بودند و همچنین متعلقات و تجیزات مخصوص خودروهای برقی آینده، در سالن جنبی برگزار شده بود که مهمانان به صورت عینی این محصول صنعتی جدید و امکانات پیرامونی آن را ملاحظه کنند.
نخستین سخنران برنامه مهدي رجبعلي مديرعامل شركت ايپكو (مركز تحقيقات موتور ايران خودرو) بود که ضمن اشاره به تلاش‌هاي انجام شده در سال هاي گذشته در اين مجموعه گفت: «راهبرد ايران خودرو در حوزه موتور طي سال‌هاي گذشته به دو مسير ارتقاء موتورهاي موجود و طراحي موتورهايي با تكنولوژي روز بوده است. موتور EFP موتوري است كه مي تواند استاندارد يورو٦ را پاس كند و از نظر مصرف سوخت هم تا ١ ليتر نسبت به موتور نسل قبل یعنی EF7، كاهش مصرف سوخت دارد. موتور هم به صورت اتمسفریک و هم به صورت توربو طراحی شده و پایه گازسوز نیز هست.»
رجبعلی با اشاره به ویژگی برجسته این موتور گفت: «گشتاور موتور جدید تا ٢٤٠ نیوتن متر افزایش یافته است و تا ١٢٠ کیلووات قدرت دارد. ضمن این که گشتاور موتور در دور‌های گسترده تری از موتور در دسترس است و از دور ۱۲۰۰ می‌تواند حداکثر توان را در اختیار راننده بگذارد. از طرفی حد بالای دور موتور تا ٦ هزار و ۲۰۰ افزایش یافته است.»
وي در پايان داد: «توربوشارژ موتور برقي شده است و به همين دليل تاخير در دورگرفتن موتور كاهش يافته است. حتي در قطعات متحرك بازنگري انجام شده است تا اصطكاك كاهش يابد و دورگيري موتور تسريع شود. در آينده اين موتور روي خودروهايي چون ري‌را نصب خواهد شد.»
محمدقاسمي مديرعامل جتكو نيز در خصوص پلتفرم برق و الكترونيك بومي اين خودرو گفت: «طراحي و توليد پلتفرم بومي با مالكيت معنوي گروه صنعتي ايران خودرو يك اتفاق بزرگ است و در حوزه تكنولوژي سعي شده بر مبناي فناوري روز دنیا استفاده شود.»
او ادامه داد: «استانداردهاي بسيار قوي براي اولين بار در حوزه ايمني اين پلتفرم استفاده شده است و دستاوردهاي ما در سطح يك طراحي برق و الكترونيك خودروسازان بزرگ جهان است. از اين رو در توسعه محصولات جديد اين پلتفرم مي تواند باعث توليد خودروهاي مدرني شود.»
مدیر عامل جتکو تصريح كرد: «در طراحي اين پلتفرم سعي شده زنجيره تامين قطعات مورد توجه قرار گيرد و به همين دليل در اين بخش تامين كنندگان متعددي در داخل داريم كه كار توسعه محصول و خدمات را ساده مي كند. اين در حالي است كه تا ٢٥ درصد از ارزش يك خودرو در ايران خودرو مربوط به پلتفرم برق و الكترونيك است و با توسعه اين بخش اين ارزش تا ٤٥ درصد مطابق با معيارهاي جهاني پيش خواهد رفت كه امكان استفاده از تکنولوژي هاي جديد را فراهم مي کند.»
محمدقاسمي اضافه كرد: « با اين روند ايران خودرو در آينده پلتفرمي را در اختيار خواهد داشت كه تنها با تغيير در نرم افزارها مي‌تواند آپشن ها و امكانات بسياري را به محصولات اضافه كند.»
در ادامه مراسم مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو نیز صحبت کرد. دکتر مهدی خطیبی در حضور علی‌اکبر کریمی، عضو کمیسیون صنایع و معادن، امیرحسین قناتی، معاون توسعه صنایع حمل و نقل ایدرو و محمدعلی تیموری مدیرعامل سایپا گفت: «موتورجدید EFP نسبت به موتور قبلی از حدود ۲۵ نیوتن متر گشتاور و ۱۵ اسب بخار بیشتر برخوردار بوده و دارای وزن و مصرف سوخت ۱۰ درصد کمتر است.»
وی با بیان این‌که در مرحله نخست، استفاده از موتور ارتقا یافته و جدید EFP در خودرو دنا پلاس توربو آغاز شده و این موتور تا اوایل سال آینده در خودرو تارا و تا شهریور ماه ۱۴۰۲ در خودرو ری‌را به کار گرفته می‌شود تصریح کرد: تولید و بهره برداری از موتور سه استوانه نیز در دستور کار قرار دارد.
خطیبی افزود: از ابتدای امسال قول دادیم تا در قالب برنامه « قرار» هر ماه شاهد رونمایی از محصولات جدید ایران خودرو باشیم و در قرار دهم، طی ۲۷ دی ماه امسال شاهد معرفی و تولید انبوه موتوری کاملا جدید و ارتقا یافته در خانواده EF7 به همراه بومی سازی پلتفرم های برق و الکترونیک هستیم.
او با بیان این که موتور از نظر تعدادی دو پنجم و از نظر وزن و اهمیت بیش از ۶۰ درصد ماژول های خودرو را شامل می شود، افزود: اکنون گروه صنعتی ایران خودرو در سه گروه موتور شامل EF، XU و TU در تولید محصولات خود استفاده می‌کند که سهم موتورهای EF7 از این تولید حدود ۲۵ درصد است، همچنین حق مالکیت معنوی و طراحی موتور جدید EFP متعلق به شرکت ایران خودرو است.
خطیبی با اشاره به برخی مشخصات موتور جدید ایران خودرو، تصریح کرد: همه قطعات اصلی و شکل دهنده این موتور تغییر کرده و امیدواریم تا با استفاده از آن شاهد عرضه محصولات جدید ایران خودرو با کیفیت بهتر باشیم.
فشار قیمت‌گذاری دستوری بر صنعت خودرو
مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو با اشاره به روند رو به افزایش تولید و عرضه محصولات این گروه خودروسازی، افزود: امسال نسبت به سال گذشته شاهد رشد ۱۵۰ هزار دستگاهی تولید کامل خودرو هستیم و به همین تعداد میزان تحویل و صدور فاکتور محصولات برای مشتریان افزایش یافته است، اما آن‌چه اکنون بیش از هر موضوع دیگری صنعت خودرو را آزار می دهد، موضوع قیمت گذاری دستوری خودرو است که متاسفانه با استفاده از واژه انحصار توجیه می شود.
خطیبی با بیان این که با ۳۸ درصد سهم نسبی ریالی که ایران خودرو و سایپا از بازار خودرو دارند، باید در مفهوم انحصاری بودن بازار خودرو بازنگری صورت گیرد، افزود: طی چند سال اخیر به دلیل قیمت گذاری دستوری بیش از ۳۵۰ هزار میلیارد تومان طی پنج سال از جیب خودروسازان رفته و باید ببینیم که این پول عاید چه افراد یا گروه‌هایی شده است؟
مدیرعامل ایران خودرو افزود: این در حالی است که با در نظر گرفتن سهام‌داران ایران خودرو در سهام عدالت و بورس حدود یک چهارم مردم سهام‌دار ایران خودرو هستند و باید مشخص شود که چرا باید بخشی از قیمت واقعی خودرو از سهام آن‌ها کسر و عاید برخی گروه‌ها شود؟
وی با اشاره به ماده ۹۰ سیاست‌های اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی، افزود: بر اساس این ماده دولت مکلف به جبران زیان ناشی از قیمت گذاری دستوری برای بنگاه هاست و باید سازمان برنامه و بودجه و حسابرسی به عنوان متولیان اصلی تکلیف اجرایی شدن این قانون در صنعت خودرو را روشن کنند، ما نیز با جدیت این موضوع را پی‌گیری می کنیم و متعهد و هم قسم به رعایت منافع سهام‌داران طبق قانون تجارت هستیم که هر گونه اقدامی بر خلاف منافع سهام‌داران را منع کرده است.
مدیر عامل گروه صنعتی ایران خودرو، افزود: در زمینه تحقیق و توسعه، امسال یک میلیارد دلار بودجه تعریف کردیم، اما این پول باید چگونه تامین شود و این تفکر که ایران خودرو و سایپا باید زیان‌ده باشند از کجا شکل گرفته است؟
خطیبی تصریح کرد: از ۳۵۰ هزار میلیارد تومان زیان ناشی از قیمت گذاری دستوری حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان عایدی مالیات از جیب دولت رفته است، با این وجود هر وقت که می خواهیم نسبت به قیمت‌گذاری دستوری انتقاد کنیم با مطرح کردن موضوع انحصار از آن جلوگیری می‌کنند.
علی اکبر کریمی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز سخنران پایانی مراسم بود. او تولید موتور را یکی از گلوگاه های صنعت خودرو دانست و گفت: «گروه صنعتی ایران خودرو با تولید موتور جدید EFP گام مثبت و ارزشمندی در جهت بهبود کیفیت محصولات خود برداشته است. تولید موتور و طراحی پلتفرم نیازمند هزینه سنگینی است و شرط تامین این هزینه، تولید در تیراژ بالاست و تولید مثلا چند صد هزار موتور اقتصادی نخواهد بود و باید تولید میلیونی موتور را شاهد باشیم تا امکان رقابت وجود داشته باشد.»
کریمی افزود: صنعت خودرو با سه چالش اصلی مواجه است که نخستین عرصه در بخش تولید است، با توجه به نیاز کشور به خودرو و نقش خودروهای سواری و سنگین در زندگی مردم تعداد تولید خودرو بسیار اهمیت دارد و اکنون خودرو حلقه مهمی در زنجیره اقتصاد کشور و اگر صادرات آن توسعه یابد می تواند به کالای مهمی در سبد صادراتی کشور تبدیل شود.
کریمی، تقاضای موثر سالانه کشور به خودرو را حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه اعلام کرد و افزود: علاوه بر این، سالانه چند هزار دستگاه خودرو برای جایگزینی خودروهای فرسوده نیاز است این در حالی است که تجربه قبلی نشان داده صنعت خودرو کشور قادر به تولید سالانه یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو است، اما در چند سال اخیر به دلیل تحریم های غرب و شیوع کرونا تیراژ تولید خودرو کاهش یافت.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: از سال گذشته تا امسال شاهد رشد خوبی در تولید خودرو بودیم به نحوی که به گفته وزیر صمت، امسال کشورمان بالاترین نرخ رشد تولید خودرو در جهان را داشته است.
کریمی چالش دوم را کیفیت و مطالبه بحق مردم دانست و افزود: همان‌طور که اعتقاد داریم باید از تولید داخلی حمایت شود تا به تولید کننده امکان افزایش تولید حتی با کیفیت پایین داده شود و در ادامه این کیفیت ارتقا یابد، باید تولیدکنندگان نیز حداکثر تلاش خود را برای ارتقای کیفیت و بهبود جایگاه محصولات خود در بازار داخلی و بازارهای جهانی به کار گیرند تا طی یک زمان‌بندی مشخص به کالاهای با کیفیت دست یابیم.
وی افزود: این که در شرایط تحریم میزان داخلی سازی برخی خودروها به ۷۰ تا ۹۰ درصد افزایش یافته کار کمی نیست، همچنین علاوه بر بهبود کیفیت، ایران خودرو و سایپا طی امسال و سال آینده ۱۲ محصول جدید را به بازار عرضه می کنند.
بن بست قیمت گذاری دستوری
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی موضوع قیمت گذاری را چالش سوم صنعت خودرو قلمداد کرد و گفت: همه تلاش تولیدکنندگان کالا و خدمات بر آن است که سود متعارفی از تولید و عرضه محصولات داشته باشند و در صنعت خودرو نیز، خودروسازان با بالغ بر هزار قطعه ساز و چندین شرکت خودروسازی باید بتوانند محصولات خود را با قیمت تمام شده واقعی و سود متعارف به بازار عرضه کنند، بر این اساس حدود ۲۰ میلیون سهام‌دار ایران خودرو یا هر بنگاه اقتصادی دیگر برای تداوم تولید باید سود داشته باشند تا دولت نیز بتواند از این سود مالیات بگیرد.
کریمی با اشاره به کاهش نرخ مالیات تولیدکننده در بودجه های سنواتی، افزود: در بودجه سال جاری نرخ مالیات واحدهای تولیدی از ۲۵ به ۲۰ درصد کاهش یافته و امسال هم پیشنهاد داده‌ایم تا نرخ مالیات واحدهای تولیدی هفت درصد دیگر کاهش یافته و فرصت سرمایه گذاری و نوسازی ماشین آلات بنگاه های تولیدی فراهم شود.
وی با بیان این که قیمت گذاری خودرو بدون در نظر گرفتن سود منصفانه و با زیان منطقی نیست، گفت: هیچ تولید کننده‌ای قادر به ادامه تولید با زیان نیست و در این چارچوب عرضه خودرو در بورس می تواند به حذف سفته بازی و واقعی شدن قیمت خودرو کمک کند و در این مسیر شورای رقابت نیز باید به وظیفه اصلی خود برای قیمت گذاری کالاهای انحصاری بازگردد.
کریمی با تاکید بر ضرورت همکاری ایران خودرو و سایپا، افزود: به دلیل حجم محدود بازار خودرو کشورمان و جلوگیری از رشد هزینه تمام شده، خودروسازان نباید کارهای هزینه بر و تکراری داشته باشند بلکه باید در تعامل و همکاری با یکدیگر هزینه ها را کاهش دهند. متاسفانه اکنون نامهربانی‌هایی نسبت به صنعت خودرو وجود دارد، اما کمیسیون صنایع سعی کرده همواره حامی صنعت خودرو باشد و رشد و بالندگی صنعت خودرو با واقعی شدن قیمت ها را وظیفه خود می داند.
