قطعی گاز، در سرزمین گاز

دیدارنیوز: «در مرز هشدار گاز قرار داریم»؛ این هشدار را محمدرضا جولایی مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز اعلام کرده است. افزایش مصرف گاز در شرایطی در مرز هشدار قرار گرفته که تا پیش از این مقامات وزارت نفت اعلام کرده بودند میزان ناترازی گاز حداکثر ۲۵۰ میلیون مترمکعب است، اما با هشدار‌هایی که حالا مطرح می‌شود و البته خبر‌هایی که از واردات و صادرات گاز اعلام می‌شود، به نظر می‌رسد اوضاع وخیم‌تر از آن چیزی است که مطرح می‌شود.

کاهش صادرات گاز به ترکیه از یکسو و قطع واردات از ترکمنستان بحران گاز را شدیدتر کرده است. آن‌طور که جواد اوجی وزیر نفت گفته ترکمنستان به‌دلیل مشکل گاز در عشق‌آباد، حجم سوآپ گاز به ایران را کاهش داده است، با این حال برخی شایعات حکایت از آن دارد که این اقدام ترکمنستان می‌تواند سیاسی باشد.

هرچند هنوز قطعی گاز گزارش نشده، اما از هشدار‌های وزارت نفت چنین برمی‌آید که احتمال قطعی گاز برای بخش خانگی و تجاری وجود دارد.

البته وزیر نفت می‌گوید تا این لحظه هیچ‌گونه قطعی گاز در بخش خانگی و تجاری کشور گزارش نشده است. او در عین حال گفته که در استان‌های شمال‌شرقی کشور شاهد کاهش فشار گاز بوده‌ایم که این موضوع هشداری برای مشترکان برای مصرف بهینه است. اوجی با اشاره به سرمای کم‌سابقه طی ۱۰ سال گذشته در سراسر کشور گفته است: دمای هوا در بیش از ۴۶۰ شهر در ۲۷ استان کشور به زیر صفر رسیده است، ضمن آنکه در بعضی از شهرستان‌ها دمای هوا تا منفی ۲۸ درجه نیز رسیده است.

وزیر نفت اطمینان داده که تدابیر لازم برای حداکثر تولید در بخش‌های بالادستی و پالایشگاهی کشور دیده شده است؛ در هر صورت ما نیاز به همکاری مشترکان گازی در همه بخش‌ها داریم، زیرا مجموع مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری از روزانه ۷۰۰ میلیون مترمکعب گذشته است.

احتمال قطع گاز خانگی و تجاری

دورکاری کارکنان ادارات در برخی استان‌ها، کاهش ساعت کاری و تداوم شرایط موجود به خصوص آنکه سرمای بی‌سابقه در کشور حاکم است، احتمال قطع گاز در برخی ساعت روز را تقویت کرده است. به خصوص آنکه محمود هاشمی مدیرعامل شرکت گاز خراسان شمالی هم گفته که احتمال قطع گاز در شهرستان اسفراین جدی است. او از مردم خواسته که به دنبال تهیه لوازم گرمایشی جایگزین باشند.

از سویی مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز هم گفته که اگر مردم در منازل یک بخاری را به مدت ۶ ساعت در روز خاموش کنند، روزانه ۴۰ تا ۵۰ میلیون مترمکعب در کل کشور صرفه‌جویی می‌شود.

محمدرضا جولایی درباره رقم تولید و مصرف گاز در کشور گفت: در حال حاضر ۸۵۰ میلیون مترمکعب در روز گاز در کشور تولید می‌شود و طی ۲۴ ساعت گذشته مصرف بخش خانگی و تجاری به ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده است.

وی می‌گوید: اکنون در مرز هشدار مصرف گاز قرار داریم. چند عامل در بروز شرایط کنونی دخیل هستند: یکی موضوع تداوم همین وضع است یعنی اگر یک روز رقم مصرف ۷۰۰ میلیون مترمکعب باشد مشکل نداریم، اما اگر روز بعد هم مصرف در همین محدوده باشد مشکل خواهیم داشت. تداوم و فشار نقطه‌ای هم مهم است. در کل اگر مصرف از عدد ۶۵۰ میلیون مترمکعب بالاتر برود وارد شرایط بحرانی گاز شده‌ایم. باید رقم مصرف را به زیر ۵۷۰ میلیون مترمکعب در روز برسانیم تا از این اوضاع خارج شویم، یعنی باید ۱۰۰ میلیون مترمکعب کمتر از میزان کنونی مصرف داشته باشیم. جولایی می‌گوید: با اینکه تولید نسبت به سال گذشته افزایش ۲۰ میلیون مترمکعبی را ثبت کرده، اما علی‌رغم افزایش تولید، میزان مصرف در شرایط یکسان دمایی نسبت به پارسال ۳۰ میلیون مترمکعب بیشتر شده است.

او اضافه کرد: در حال حاضر ۶۰ تا ۷۰ درصد منازل از بخاری و مابقی از شوفاژ و پکیج جهت گرمایش استفاده می‌کنند اگر مردم در منازل یک بخاری را به مدت ۶ ساعت در روز خاموش کنند ۴۰ تا ۵۰ میلیون مترمکعب در روز در کل کشور صرفه‌جویی می‌شود.

جولایی درباره آخرین وضعیت صادرات گاز گفت: در حال حاضر به خاطر مشکل فنی که برای یکی از ایستگاه‌ها به وجود آمده رقم صادرات به ۲۵ تا ۳۰ میلیون مترمکعب رسیده که در صورت رفع مشکل این میزان دو برابر خواهد شد.

به گفته وی اگر به میزان یک میلیون مترمکعب در روز هم وارد کنیم شرایط بالانس منفی را بهبود می‌بخشد، به عبارت دیگر حتی یک مترمکعب هم شرایط بالانس منفی را کم می‌کند.

جایگاه‌های «سی‌ان‌جی» در خطر

خبر تعطیلی تمام جایگاه‌های CNG در مشهد و خراسان رضوی به دلیل افت فشار گاز اگرچه چند روز پس از انتشار تکذیب شد، اما روز گذشته احتمال تعطیلی جایگاه‌ها یکبار دیگر خبرساز شد.

رییس انجمن صنفی جایگاهداران سی‌ان‌جی در واکنش به این موضوع گفت: اگر فشار گاز در تجهیزات جایگاه سی‌ان‌جی از یک حد مشخص پایین‌تر برود، دیگر توان فشرده‌سازی گاز وجود ندارد؛ بنابراین با توجه به اینکه اکنون در پیک مصرف هستیم و همین طور سردی هوا، مناطقی در کشور از جمله خراسان رضوی با کاهش فشار گاز روبه‌رو شده‌اند، تجهیزات خود‌به‌خود غیرفعال می‌شوند و امکان کار کردن با این تجهیزات وجود ندارد.

محسن جوهری در عین حال گفت: البته این مشکل را نمی‌توان کمبود گاز نامگذاری کرد؛ بلکه این مشکل به دلیل افت فشار گاز است.

وی خاطرنشان کرد: زمانی که افت فشار رخ می‌دهد، تجهیزات نمی‌تواند فشرده‌سازی را انجام دهد. این افت فشار به نبود گاز در این مناطق بستگی ندارد. ممکن است گاز خانوار وصل باشد و مردم از گاز استفاده کنند، اما تجهیزات با فشاری که کمتر از حد مشخص شده باشد نمی‌تواند فشرده‌سازی را انجام دهد.

به گفته وی تجهیزات زمانی که فشار گاز از یک حدی پایین‌تر می‌رود خود‌به‌خود فعالیت نمی‌کند.

رییس انجمن صنفی جایگاهداران سی‌ان‌جی تاکید کرد: این جایگاه‌ها تا زمانی که این مشکل برطرف شود ادامه دارد، باید فشار گاز افزایش پیدا کند تا جایگاه‌ها شروع به کار کنند.

او افزود: البته فکر می‌کنم شرکت ملی گاز باید به این سوال پاسخ بدهد، اما احتمالا تا یکی دو روز آینده این مشکل حل می‌شود.