ملاک تعیین دستمزد کارگران چیست؟

دیدارنیوز: سه ماه پایانی سال همواره برای کارگران ماه‌های حساسی است، چرا که نزدیک به ۱۴ میلیون نفر برای تعیین دستمزد چشم به تصمیمات اعضای شورای عالی کار دوخته اند. هر ساله کمیته دستمزد تشکیل و جزئیات سبد معیشت کارگران بررسی و رقم تعیین می‌شود و سپس این رقم ملاک تصمیم گیری در شورای عالی کار قرار می‌گیرد.

البته که کارگران اعتقاد دارند رقمی که به عنوان سبد معیشت تعیین می‌شود همواره از واقعیت‌های زندگی عقب است و هیچ سالی دستمزد بر اساس آن رقم تعیین نمی‌شود.

در نشست شورای عالی کار در شانزدهم بهمن ماه ۱۴۰۰ نرخ سبد معیشت خانوار‌های کارگری به عنوان یکی از معیار‌های تعیین دستمزد، نهایی شد و هر سه گروه کارگری، کارفرمایی و دولت پای این رقم را امضا کردند. این سبد برای خانوار متوسط شهری با بعد ۳.۳ نفر انجام شده است. بر اساس محاسبات انجام شده، مطابق بخشنامه شورای عالی کار افزایش حقوق سال ۱۴۰۱، سبد معیشت حداقلی خانوار‌های کارگری برای مذاکرات مزدی، ۸۹,۷۹۸,۲۰۵ ریال نرخ‌گذاری شد. با این حساب، حداقل هزینه‌های ماهانه زندگی، حدود ۸ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان تعیین شده است؛ و دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، ۵۷.۴ درصد افزایش یافت، به گونه‌ای که حداقل دستمزد ماهانه از دومیلیون و ۵۵۴ هزار و ۹۵۰ تومان به چهارمیلیون و ۱۷۹ هزار و ۷۵۰ تومان و حداقل دستمزد روزانه از ۸۸ هزار به ۱۳۹ هزار تومان رسید. امسال نیز هنوز جلسات کمیته دستمزد برای تعیین مبلغ سبد معیشت کارگران در سال ۱۴۰۲ تشکیل نشده است.

به گفته‌ نمایندگان حاضر در جلسه قبلی شورای عالی کار، دستور جلسه بعدی شورای عالی کار که به احتمال زیاد ۲۸ دی ماه خواهد بود، تشکیل کمیته دستمزد برای تعیین عدد و رقم سبد معیشت خواهد بود.

*تعیین دستمزد بعد از مشخص شدن عدد و رقم سبد معیشت

ناصرچمنی، فعال کارگری معتقد است که رقم دستمزد کارگران پس از مشخص شدن مبلغ هزینه سبد معیشت در کمیته دستمزد با حضور شرکای اجتماعی و در شورای عالی کار تعیین خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه ماده ۴۱ قانون کار مبنا و ملاک عمل شورای عالی کاربرای تعیین دستمزد است بیان می‌کند: در بند ۱ ماده ۴۱ به نرخ تورم و بند ۲ به سبد معیشت خانوار کارگری اشاره شده است؛ بنابراین ضرورت دارد که ابتدا جلسات کمیته دستمزد درباره هزینه‌های زندگی کارگران تشکیل شود.

این فعال کارگری اظهار داشت: سال گذشته رقم سبد معیشت ۹ میلیون و خرده‌ای تعیین شد,، اما با افزایش هزینه‌ها این رقم امسال به بیش از ۱۳ میلیون تومان رسیده است؛ بنابراین در جلسات کمیته دستمزد باید سبد معیشت کارگران را با هزینه‌های کارشناسی بررسی و با حضور شرکای اجتماعی مبلغ را تعیین و درباره دستمزد سال آینده تصمیم گیری شود.

چمنی افزود: اعداد و ارقام بازار مشخص است و بر کسی پوشیده نیست، هر چقدر میزان تورم بیشتر باشد، قدرت خرید کارگران کمتر است. شرایط زندگی کارگران در حال حاضر به هزینه‌های مسکن و اقلام اساسی به شدت دچار مشکل است.

وی گفت: مرکز پژوهش‌های تامین اجتماعی گزارشی درباره هزینه‌های سبد معیشت ارائه کرده است که در حد کارشناسی نتایج خود را اعلام کرده، اما مبنای تعیین دستمزد نیست. مطابق مصوبه شورای عالی، کمیته دستمزد می‌بایست تشکیل شود و هر کدام از شرکای اجتماعی گزارش‌های میدانی خود را از هزینه ارائه کنند و پس از بررسی، عددو رقم سبد معیشت به دست می‌آید.