بررسی‌ها نشان می‌دهد با قطعی سراسری اینترنت در ایران کسبوکارها روزانه حداقل متوجه زیان ۳۰۰۰ میلیارد تومانی می‌شوند. در این بین فقط معیشت ۱۰ میلیون نفر از شهروندان به دلیل قطعی اینستاگرام با خطر مواجه می‌شود.
دیدارنیوز: گویا اینترنت به اهرم فشار دولت‌ها طی چند سال اخیر تبدیل شده است. هر گاه که اعتراضی در جایی صورت می‌گیرد دولت با قطع‌کردن اینترنت روی تمام شهروندان، درصدد حفظ امنیت عمومی برمی‌آید.
این در حالی است که با افزایش ضریب نفوذ اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، با این ابتکار امنیت اقتصادی شهروندان نیز با آسیب جدی مواجه می‌شود. تفاوتی ندارد که کاربران جزو معترضان باشند یا خیر، آن‌ها نیز در آتش این محدودیت می‌سوزند.
اخیراً نیز با افزایش اعتراضات به درگذشت مهسا امینی در شهر‌های مختلف کشور بار دیگر شاهد محدودسازی اینترنت و قطع دسترسی شهروندان به پلتفرم‌هایی نظیر اینستاگرام و واتزاپ هستیم. در آبان ۹۸ نیز این سیاست آسیب جدی به بسیاری از کسبوکارها وارد کرد. به‌رغم این تجربه، اما کماکان شاهد فشار بر شهروندان با اهرم اینترنت و شبکه‌های اجتماعی هستیم.
پیش از این نیز فیلترینگ تلگرام حدود شغل حدود ۲۰۰ هزار نفر از ایرانیان را به ورطه نابودی کشاند. حال که بسیاری از این افراد حیات خود را در اینستاگرام یا واتزاپ از سر گرفته‌اند بار دیگر با تهدید جدی فیلترینگ دائم این پلتفرم‌ها مواجه هستند. موضوعی که پیش از این هم با اجرای مقدمات طرح صیانت مطرح شد.
آسیب فیلترینگ اینستاگرام بر کسبوکارها
حال آن‌طور که پادرو گزارش داده حدود ۴۰۰ هزار فروشگاه ایرانی در اینستاگرام فعال هستند و یک میلیون شغل هم با واسطه در فضا مشغولند. البته دبیر شورای فضای مجازی با اضافه کردن حوزه تبلیغاتی به این آمار، کسب‌وکار‌های فعال در اینستاگرام را دو میلیون و ۴۰۰ هزار فروشگاه محاسبه کرد.
آمار‌های موسسه پژوهشی بتا از وضعیت شبکه‌های اجتماعی ایران نیز نشان‌دهنده آن است که اقتصاد ۹ میلیون نفر به صورت مستقیم به اینستاگرام وابسته است. ضمن اینکه حجم بازار اینستاگرام بین ۱۸ هزار تا ۳۲ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.
همچنین معاونت پژوهشی سازمان امور مالیاتی در آخرین گزارش خود در این باره ضریب نفوذ اینترنت را در ایران ۱۱۲ درصد و تعداد کاربران آن را ۹۴ میلیون نفر اعلام کرد. این معاونت همچنین افزود که بیش از یک میلیون صفحه فارسی از طریق اینستاگرام کسب درآمد حداقلی دارند.
بررسی این گزارش حاکی از آن است که ارزش کل گردش مالی تجارت الکترونیکی در ایران در سال ۹۹ نزدیک به ۱۱۰۰ هزار میلیارد تومان بود. حال اگر این رقم را در ۳۶۵ روز سال تقسیم کنیم، نشان می‌دهد که قطعی اینترنت در ایران روزانه حدود ۳۰۰۰ میلیارد تومان به کسب‌وکار‌های ایران آسیب وارد می‌کند. البته اگر تورم سه سال اخیر را در این محاسبات بگنجانیم، طبیعتاً این رقم بیش از این هم می‌شود. اما برای رسمی ماندن گزارش فعلاً چاره‌ای جز اتکا به این داده‌ها نیست.
همچنین «پادرو» بازار سالانه اینستاگرام را ۴۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد. طبق این آمار فقط فروشگاه‌های اینستاگرامی روزانه حدود ۱۱۰ میلیارد تومان به تبع قطعی اینترنت و فیلترینگ اینستاگرام زیان می‌دهند.
تهدید معیشت ۱۰ میلیون نفر
عضو هیات مدیره اتحادیه کشوری کسب‌وکار‌های مجازی گفت: طبق اعلام دبیر شورای فضای مجازی بیش از دو میلیون و ۴۰۰ هزار کسب‌وکار در حوزه فروش و تبلیغات فقط در فضای اینستاگرام فعال هستند. مرکز آمار نیز گزارشی را منتشر کرد که نشان می‌داد بیش از ۱۰ میلیون نفر از این فضا ارتزاق می‌کنند. این‌ها اعداد کوچکی نیستند و واقعیت روشن این است که مردم روزانه ساعات زیادی را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند. طبیعی است که بخش مهمی از تجارت به این فضا منتقل شود. در نتیجه قطعی سراسری اینترنت در ایران ضربات سهمگینی را به چرخه تجارت در شبکه‌های اجتماعی وارد می‌کند.
رضا الفت‌نسب ادامه داد: همچنین بسیاری از کسب‌وکار‌های بزرگ هزینه سنگینی در این زمینه انجام داده‌اند و یکی از ورودی‌های خود را به صورت مکمل اینستاگرام، تلگرام و واتزاپ قرار داده‌اند. بعضا شنیده می‌شود که ممکن است قطعی اینستاگرام دائمی شود. از آنجایی که هیچ پلتفرم جایگزینی وجود ندارد، معیشت حداقل ۱۰ میلیون نفر آسیب می‌بیند. اگر دولت قصد دارد مردم را به سمت نسخه‌های داخلی بکشاند باید در ابتدا اعتماد عمومی را جلب کند. این‌طور نیست که یک شبه بتوان بدین شکل به مقابله با شبکه‌های اجتماعی خارجی رفت.
قطعی اینترنت دائمی می‌شود؟
او درباره آسیب‌های اینترنت به کسبوکارها طی چند روز اخیر توضیح داد: حتی قطعی چندروزه اینترنت هم آسیب‌های جبران‌ناپذیری به تجارت مجازی می‌زند، متأسفانه شنیده می‌شود که فشار‌هایی برای تداوم این شرایط وجود دارد. اکنون هیچ‌کس نمی‌داند که چه زمانی اینترنت به حالت عادی بازمی‌گردد.
وی با اشاره به فعال بودن اینترنت داخلی در روز‌های گذشته تأکید کرد: برای توجیه قطعی اینترنت مسئولان می‌گویند که دسترسی به سایت‌های داخلی را باز گذاشته‌اند، در حالی که بیشتر این کسبوکارها در شبکه‌های اجتماعی ازجمله اینستاگرام فعال هستند. این نوع برخورد با کسبوکارها ظلم به افرادی است که با اندک سرمایه‌ای که داشتند شغل و درآمدی برای خود دست و پا کرده‌اند. عموم این افراد هم دغدغه معیشتی دارند و اگر معاششان تأمین شود، بعید است در اعتراضات حضور یابند.
قطعی اینترنت امنیت را تضمین می‌کند؟
الفت‌نسب با بیان اینکه موضوع امنیت عمومی از اهمیت بالایی برخوردار است، تشریح کرد: مگر با قطعی اینترنت امنیت ایجاد می‌شود؟ دولت اگر زیرساخت‌های حقوقی، مشوق‌های مالی و امنیت شبکه داخلی را مهیا کند، بسیاری از افراد خودخواسته به سمت پلتفرم‌های داخلی می‌آیند. اما با اجبار و محدودیت این کار امکان‌پذیر نیست. این کار هم باید به بخش خصوصی واقعی واگذار شود که مردم بتوانند به آن اعتماد کنند.
او اضافه کرد: اکنون ۱۰ میلیون نفر آسیب مالی دیده‌اند، اما هیچ‌کس پاسخگو نیست. مسئولان به جای اینکه با مردم صادقانه صحبت کنند، سکوت را ترجیح داده‌اند و نیازی نمی‌بینند که رفع ابهام کنند. نگاه صفر و صدی به هر ماجرایی شرایط کشور را به این سمت برده است. مشخصاً زمانی که راهی برای اعتراض قانونی وجود ندارد، طبیعتاً چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد که نمی‌توان خودی را از ناخودی تشخیص داد. باید توجه داشت که مسیر امنیت عمومی کشور از راه تأمین امنیت اقتصادی و معیشتی می‌گذرد. با قطع سراسری اینترنت امنیت اقتصادی هم از بین می‌رود.
قطعی اینترنت اصناف را تعطیل کرد؟
بر اساس این گزارش، حتی اخباری دست به دست می‌شود که در پی اعتراضات اخیر اصناف این هفته تعطیل شده‌اند؛ اما حمیدرضا رستگار، عضو هیات مدیره اتاق اصناف تهران، این موضوع را رد و اعلام کرد که اصناف با شرایط قبلی خود این هفته هم آغاز به کار کرده‌اند. اما کندی اینترنت فعالیت آن‌ها را هم تحت تأثیر قرار داد.
پیش از این نیز یکی از سایت‌های خبری میزان خسارات اینترنت به کشور را در هر روز ۳۷ میلیون دلار تخمین زد. البته در این گزارش محاسبات دقیقی وجود نداشت و صحت و سقم آن نیاز به بررسی بیشتری دارد.
