کتابخانه و موزه ملک روز چهارشنبه ۱۶ شهریور ماه، میزبان پیش همایش مراسم بزرگداشت «رابعه بلخی» مادر شعر فارسی است.
دیدارنیوز ـ سرویس اجتماعی: به گزارش دیدار از دبیرخانه "همایش پاسداشت بانوی پارسیگوی این پیش همایش در حقیقت مراسم روگشایی از شخصیت و شعر «رابعه بلخی» یا رابعه بنت کعب قزداری است که در قالب برگزاری پاسداشت سه بانوی پارسی سرا (رابعه قزداری، مهستی گنجوی و ملک خاتون شیرازی) با حضور جمعی از استادان فرهنگ و ادب در روز چهارشنبه شانزدهم شهریور ماه از ساعت ۱۶ در کتابخانه و موزه ملک برگزار میشود.
در این مراسم فرهنگی پس از خیر مقدم مدیر کتابخانه ملک، نخست پروفسور سید حسن امین، رئیس شورای سیاستگذاری همایش سه بانوی پارسی سرا و رئیس انجمن ادبی ایران درباره «شعر هنر ملی ایرانیان؛ ضرورت بازخوانی شعر بانوان پارسی سرا» با تکیه بر رابعه در عصر سامانیان دفاعسخنرانی خواهد داشت. سپس، دکتر نادر کریمیان سردشتی دبیر علمی همایش به موضوع «بلخ در روزگار رابعه بلخی و منابع شناخت وی» خواهد پرداخت. در ادامه نیز دکتر پریوش ابراهیمی شعرخوانی خواهد داشت.
این مراسم با سخنرانی استاد محمد سرور مولایی ادامه مییابد و شعرخوانی و سخنرانی غفران بدخشانی نیز در قالب تمای ویدئویی پخش خواهد شد. سید نور تهماسبی خراسانی، علیرضا شجاع پور، منیژه آرمین و فرزانه اعظم لطفی نیز شعرخوانی خواهند داشت و به بیان زبان شعر رابعه بلخی و روایت اندوه الهی میپردازند.
از دیگر سخنرانان و شعرخوانان این مراسم میتوان به خدیجه میهن دوست، ونوس جامیپور، مژگان فرامنش و رشاد پویا اشاره کرد. بهنام دارابی نیز با موضوع رواداری عارفانه و مسئله رابعه سخنرانی خواهد کرد.
این پیش همایش، به عنوان نخستین مراسم بزرگداشت «رابعه بلخی» با رونمایی از خوشنویسی اشعار رابعه پایان مییابد.
به گزارش دیدار؛ در تاریخ ایران زنان، فرهنگ ساز اکثرا شاعرند. در واقع محملی که زنان توانسته اند به نحوی مقبول تر خود را نشان بدهند شعر و شاعری بوده است . البته مسلما در این عرصه نیز با محدودیت های فراوان روبه رو بوده اند؛ چنانکه تعدادشان به هیچ وجه قابل قیاس با تعداد مردان نیست.شاید اگر زنی وابسته به دربار یا از شاهزادگان و بزرگان قوم بود. می توانست قد علم کند، وگرنه راه دیگری برای ابراز وجود، برای زنان وجود نداشته است.
اولین زن شاعر
به شهادت تاریخ، اولین زن شاعر ایران، آتوسا نام دارد. آتوسا همسر داریوش و مادر خشایار شاه هخامنشی است.
قرن چهارم
تقریبا تا قرن چهارم هجری دیگر خبری از زنان شاعر نیست البته این غیبت در مورد مردها هم صدق می کند و تعداد مردان شاعر نیز تا قرن چهارم بسیار بسیار کم است
در قرن چهارم بانویی به نام رابعه ظهور می کند که غزلسرا بوده است. آورده اند که رابعه بر سر عشق رسوایی آورد غلام خود جان فدا می کند.
قرن پنجم
در قرن پنجم مهستی( بخوانید مه ستی) گنجویی، بانوی رباعی سرای دربار سلطان سنجر سلجوقی است. او موسیقی می دانسته و چنگ می نواخته و شعر می گفته و صدای خوشی داشته است.
قرن هفتم
در این قرن پادشاه خاتون، فرمانروای کرمان است . او شاعر و خوش نویس بوده و در زمان حکومتش، شاعران مقرری ماهانه داشته اند.
قرن هشتم
در قرن هشتم جهان ملک خاتون ظهور کرده که در دربار شیخ ابو السحاق ، فرما نروای شیراز حضور داشته و همسر وزیر او می شود . گفته اند جهان ملک خاتون با حافظ مشاعره و مناظره می کرده و غزلیاتش را جواب می داده است.
قرن نهم
در قرن نهم دو شاعر زن معروف حضور دارند . بیجه منجمه که با جامی مطایبه و مناظره داشته است و جمیله اصفهانی که در زمان شاه عباس شعرهایش را در قهوه خانه ها می خوانده اند.
قرن دهم
شعر زن معروف قرن دهم دختر شاعر معروف آن زمان، هلالی استر آبادی است. این زن با آنکه اشعار بسیار زیبایی دارد. نامش مشخص نیست و در تاریخ نیامده است و تاریخ نویسان به همین قدر بسنده کرده اند که او دختر هلالی استر آبادی است.
قرن سیزدهم
در قرن سیزدهم رشحه را داریم که دختر هاتف اصفهانی است و پدر و پسر و شوهرش هم شاعر بوده اند . در این قرن همچنین عفت نسابه می زیسته است، زنی اهل شیراز که هیچ وقت ازدواج نکرده و در دربار پدر فرمانفرمای بزرگ بوده است. در همین قرن در دربار قاجار بیشتر زن ها، همسر ها، مادرها و دختر های فتحعلی شاه و نا صر الدین شاه شاعر بوده اند که معروفترین آنها گوهر قاجار( نوه فتحعلی شاه) و شاه بیگم( دختر فتحعلی شاه) هستند.
زنان شاعر مشروطه
در زمان مشروطه ، فخر اعظمی ارغون از شاعران زن مطرح بوده است ، فخر اعظمی ارغون، مادر سیمین بهبهانی ، شاعر معاصر است. در همین زمان شاعری اجتماعی ظهور کرده است به نام بدری تندری، فصل بهار خانم نیز از شاهزاده های قاجار است. مهتاج رخشان با میرزاده عشقی مشاعره و مناظره داشته و عالمتاج قائم مقامی( ژاله) اولین زنی است که با زبان زنانه سخن گفته و از اشیا در اشعارش نام آورده است. عالمتاج قائم مقامی مادر پژمان بختیاری غزلسرای معروف نیز هست. او سال های پیش از نیما طرح شعر نو یا به عبارتی شعر شکسته را در کار های خود پیاده کرده است.
شاعران زن پس از مشروطه
از شاعران زن پس از مشروطه می توان از مادر بزرگ سهراب سپهری نام برد. بانو حمیده سپهری که از معروفترین شاعران این زمان است.
شاعران زن معاصر
خوشبختانه اینها به قدر کافی شناخته شده هستند. پروین اعتصامی و فروغ فرخزاد، سیمین بهبهانی از معروف ترین شاعران زن معاصر هستند.
