با عبور از لایه‌های سطحی اخبار و ورود به لایه‌های عمیق‌تر به نظر می‌رسد، بتوان ردپای برخی جهت‌گیری‌های جناحی را در تغییرات احتمالی کابینه به عینه مشاهده کرد. اینجا هم تحولات حول محور تلاش‌های ۲ طیف اصلی اصولگرا برای به دست آوردن سهم افزون‌تر در کابینه است.
دیدارنیوز: «موسم تغییرات در کابینه از راه رسیده است؟» این پرسش یکی از مهم‌ترین ابهاماتی است که این روز‌ها و با پایان گرفتن نخستین سال فعالیت‌های دولت سیزدهم در محافل سیاسی و رسانه‌ای مطرح است.
از یک طرف با پایان یافتن مهلت سه ماهه سرپرستی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ضرورت معرفی وزیر کار به مجلس و از سوی دیگر، احتمالاتی که در خصوص معرفی وزیر بازرگانی (پس از تفکیک وزارت صمت) مطرح می‌شود، حضور افراد جدید در این ۲ وزارتخانه را ضروری می‌سازد. چهره‌هایی، چون بذرپاش، محمد عباسی و شمس‌الدین حسینی به عنوان نامزد‌های کسب کرسی وزارت کار در برخی رسانه‌ها مطرح شده‌اند. این در حالی است که سخنگوی دولت با صراحت هر نوع تغییر احتمالی در کابینه را تکذیب کرده و اصرار دارد دولت با همان ترکیب ابتدایی به مسیر خود ادامه می‌دهد.
برخلاف این دیدگاه دولتی‌ها، نمایندگان مجلس از هماهنگی اهالی بهارستان با رییس‌جمهوری برای تغییر در برخی وزارتخانه‌ها خبر می‌دهند. نمونه این اظهارات را علی بابایی‌کارنامه، نماینده مردم ساری روز شنبه در گفتگو با خبرنگاران پارلمانی داشت، زمانی که از قول رییس‌جمهوری برای تغییر وزیر صمت خبر می‌دهد. جالب اینجاست که بیشتر انتقادات در خصوص عملکرد کابینه از سوی اصولگرایان مطرح می‌شود، چهره‌هایی، چون محمدرضا باهنر، اسداله بادامچیان، احمد توکلی و کنعانی‌مقدم از جمله نام‌هایی در اردوگاه اصولگرایان سنتی هستند که نسبت به ترکیب کابینه انتقادات جدی را مطرح و ضرورت تغییر در آن را لاجرم ارزیابی می‌کنند.
گزینه‌های تغییر در کابینه سیزدهم کدامند؟
پس از وزارتخانه‌های «کار» و «بازرگانی»، دیگر وزارتخانه‌ای که بیشترین زمزمه‌های تغییر در خصوص آن مطرح است، وزارت «راه و شهرسازی» است. حوزه‌ای که برخی جریانات نزدیک به دولت معتقدند با توجه اینکه هنوز نتوانسته وعده رییس‌جمهوری برای ساخت یک میلیون مسکن سالانه را محقق و ثبات لازم را در حوزه مسکن اجاره‌ای ایجاد کند، مستعد تغییر و حضور چهره‌های تازه است.
این احتمال پس از انتشار خبر بیماری رستم قاسمی از یک طرف و ماجرای دستگیری یکی از نزدیکان وی، جدی‌تر از هر زمان دیگری مطرح است. وزارتخانه مستعد بعدی برای تغییر، وزارت صمت است. به اعتقاد بسیاری از نمایندگان، فاطمی‌امین نتوانسته عملکرد مناسبی در بخش‌هایی، چون بازار خودرو، فولاد، جهش تولید، معادن، حوزه بازرگانی و... داشته باشد، بنابراین باید جای خود را به فرد کارآمدتری بدهد. نمایندگان برای عملیاتی کردن این خواسته، بار‌ها برگه استیضاح فاطمی‌امین را امضا کردند. پروسه‌ای که بر اساس اعلام عضو کمیسیون اجتماعی مجلس فعلا با درخواست رییس‌جمهوری مسکوت باقی مانده تا در ادامه تغییرات لازم در آن لحاظ شود.
علی بابایی، نماینده مردم ساری در مجلس در پاسخ به این پرسش که شما از جمله نمایندگان حامی استیضاح وزیر صمت بودید، چرا این استیضاح به سرانجام نرسید؟ خاطرنشان کرد: «رییس‌جمهور از رییس مجلس درخواست کرد که به شرطی که شما وزیر صمت را استیضاح نکنید، من این کار را می‌کنم، رییسی گفت که من تا شهریورماه دو وزیر جدید در دو وزارتخانه انتصاب می‌کنم.» اظهاراتی که نشان می‌دهد، رییس‌جمهور قول تغییر در این وزارتخانه کلیدی را به نمایندگان داده است. اما گمانه‌زنی‌ها در خصوص فرد جایگزین در وزارت صمت، حول محور نام‌هایی، چون احسان خاندوزی و بذرپاش می‌گردد. برای وزارت اقتصاد نیز فرهاد رهبر همواره یکی از کاندیداهاست. در کنار این وزارتخانه‌ها، وزارت ورزش نیز یکی از محدوده‌هایی است که نمایندگان تلاش برای تغییر در آن را در دستور کار قرار داده‌اند.
تاثیر صف‌کشی‌های جناحی در تغییرات کابینه
با عبور از لایه‌های سطحی اخبار و ورود به لایه‌های عمیق‌تر به نظر می‌رسد، بتوان ردپای برخی جهت‌گیری‌های جناحی را در تغییرات احتمالی کابینه به عینه مشاهده کرد. اینجا هم تحولات حول محور تلاش‌های ۲ طیف اصلی اصولگرا برای به دست آوردن سهم افزون‌تر در کابینه است. اغلب وزارتخانه‌هایی که در تیررس تغییر قرار دارند در حوزه‌های خارج از دسترس جبهه پایداری قرار دارند. وزارت اقتصاد، وزارت صمت، وزارت کار، وزارت راه و شهرسازی و... در زمره وزارتخانه‌هایی هستند که طیف‌های نزدیک به قالیباف سکان هدایت آن‌ها را به دست گرفته‌اند.
پیگیری اکثریت قریب به اتفاق استیضاح‌ها نیز این فرضیه را تقویت می‌کند که رویارویی اصلی برای تغییر در کابینه در واقع میان نواصولگرایان و اعضای جبهه پایداری جریان دارد. در این میان رفتار‌های رادیکال جبهه پایداری در سهم‌خواهی بیشتر و خارج کردن نواصولگرایان از اثرگذاری در ترکیب کابینه، نشان می‌دهد که بیشتر از هر زمان دیگری این طیف به رویارویی نهایی خود نزدیک می‌شوند. مواجهه‌ای که سکانس ابتدایی آن در جریان انتخابات مجلس دوازدهم و فینال آن را در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۴ خواهیم دید. اما برای آگاهی از چند و، چون ماجرا باید دید چهره‌های اصولگرا در این زمینه چه نظر و دیدگاهی دارند.
مهدی بیک‌اوغلی - اعتماد
