این روزها طرحی روی میز مجلس قرار دارد که ایده آن در دولت احمدی نژاد و توسط بقایی مطرح شد و حالا گویا قرار است در دولت رییسی و توسط وزیر میراث فرهنگی و گردشگری اجرایی شود!
دیدارنیوزـ سمیه قاضی زاده: برای هیچ کس باور پذیر نیست که در تارنمای مجلس شورای اسلامی طرحی با عنوان «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنجها» بارگذاری شود و شماری از نمایندگان هم با چنین طرحی موافقت کنند و اجازه اجرا به آن بدهند؛ در حالی که این طرح حتی از دید عموم جامعه طرحی غیر قابل قبول و غیر منطقی است و در اصل چوب حراج زدن به آثار باستانی کشور و تقدیم آن به سودجویانی خواهد بود که سالهاست سودای خروج اشیاء عتیقه ایرانی را دارند و برای رسیدن به این اشیاء هیچ کوتاهی ندارند.
نکته مهم اینجاست که طرح مذکور با زبان و بیانی دیگر در اواخر دولت محمود احمدینژاد و از سوی حمید بقایی، رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، مطرح شده بود. در واقع، همان "طرح بقایی" حالا روی میز مجلس است.
البته این تنها ایده مخرب و نابودکننده بقایی در دوران صدراتش در سازمان وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نبود. او در اوایل سال ۸۹ به این نتیجه رسید که هر کدام از معاونتهای میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را به استانهایی که پایگاههای خاص این سه حوزه هستند بفرستد، به عنوان مثال معاونت صنایع دستی را به اصفهان و گردشگری را به شیراز فرستاد، اما عمر ریاست او در این منصب آنقدر طول نکشید که این طرح نافرجام را به طور کامل اجرایی کند، در همان زمان رقم چند ده میلیاردی برای این جا به جایی و فرستادن کارشناسان و کارمندان این معاونتها به استانها هزینه شد، هزینهای که به جای کمک به رشد و ترقی این سازمان باعث نزول و ورشکستگی فرهنگی آن شد.
حالا در سال ۱۴۰۱ نمایندگان مجلس اشیای باستانی و عتیقه را همان اشیایی دانسته اند که یکصد سال بیشتر قدمت دارند، ولی در این طرح اشیای زیر صد سال قدمت نیز مدنظر قرار گرفته است و در کنار این تفاوتی که در نظر گرفته اند روی این موضوع هم تاکید دارند که در این طرح همچنان کاوش و حفاری بدون مجوز ممنوع و مطابق قانون مستحق مجازات خواهد بود! در نهایت این طرح این بار معنایی را به همراه دارد که هر کسی میتواند با داشتن مجوز (به ظاهر) اشیاء قدیمی را قاچاق کند!
بیشتر بخوانید: تخریب روزنه هرمز، مشت نمونه خروار است!
طرح ارائه شده به مجلس دارای چند ماده و تبصره است که در ماده سه این طرح اعلام شده وزارت میراث فرهنگی موظف است به دارندگان مدرک مرتبط با باستان شناسی و تاریخ در سطح فوق لیسانس پس از برگزاری کمیته مرتبط، مجوز کاوش دهد؛ غیر از آن هر کسی که مدرک مرتبط ندارد، اما دوره کوتاه مدت کاوش و حفاری باستان شناسی با روش علمی را که مور تأیید وزارت متبوعه باشد بگذراند میتواند روند دریافت مجوز کاوش را طی کند.
البته در ماده دیگری به این موضوع اشاره شده که تخریب یا تضییع میراث ملی یا کاوش غیر اصولی بر عهده دارندگان پروانه کاوش است و باید جبران کند، اما اعلام نشده که چگونه ممکن است وقتی محوطهای تاریخی که ممکن است اشیایی نیز در آن وجود داشته باشد، با تخریب یک اثر، امکان جبران وجود دارد.
این طرح سبب شده تا باستان شناسان به شدت با آن در فضای مجازی مخالفت کنند، البته اعتراض باستان شناسان به اینجا ختم نمیشود آنها علاوه بر اعلام اعتراضهای خود نامهای به محمد باقر قالیباف نوشتند و در پنج بند تمام مشکلات و زیانهای این طرح را توضیح دادند و تاکنون نزدیک به ۱۰۰ نفر از باستان شناسان و استادان دانشگاه این نامه را امضا کرده اند.
حالا باید دید رییس مجلس که این روزها حسابی درگیر ماجرای سفر خانواده اش به ترکیه و حاشیههای آن است وقتی برای رسیدگی به این خواسته منطقی خواهد داشت یا نه و در نهایت اینکه واکنش عزتالله ضرغامی به این طرح مخرب چه خواهد بود، آیا او همچنان به دنبال خوشنود کردن دل نمایندگانی است که او را بدون پیشنیه و آشنایی با حوزههای مهم میراث فرهنگی راهی وزارتخانه متبوع کرده اند یا در مقابل این طرح بی اعتبار مقاومت خواهد کرد.
