نهضت ملی مسکن؛ از خبر‌های پراکنده تا مستندات آماری (۱)

دیدارنیوز ـ سهراب مظاهری*: در راستای طرح ملی مسکن و ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال تاکنون در سامانه ثبت نام بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از واجدین شرایط ثبت نام کردند.

از آنجا که ازسوی معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی اعلام شده که علاوه بر ثبت نام متاهلین، برای افراد مجرد بین ۲۳ سال تا ۴۴ سال تا ۲۹ اسفند ۱۴۰۰، همچنان فرصت ثبت نام وجود دارد؛ قطعا این رقم افزایش خواهد داشت.

اضافه براین مطابق مصوبه هیئت وزیران با امکان ثبت نام مرد‌های بالای ۴۵ سال و بیماران خاص مجرد و سایر مجرد‌ها با سنین کمتر و البته به شرط تعهد در زمان تحویل مسکن، استقبال دهک‌های پایین جامعه به مراتب بیشتر خواهد بود.

ثبت نام‌های پیوسته و روز افزون با ملاحظه و مراعات تمامی شرایط و الزامات قانونی، از یکسو نشانگر حجم نیاز‌های مبرم مسکن درسطح کشور، واز سوی دیگر گویای آغاز کار و برنامه ریزی‌های مقدماتی وزارت مسکن و شهرسازی است.

گرچه هنوز برآورد کلان از نیاز‌های عمومی مسکن به طور رسمی با آمار مشخص و مستند ارائه نشده، ولی آنچه که در مسیر اقدامات اخیر برای طرح احداث یک میلیون مسکن در سال، درخبر‌ها منعکس می‌شود بیشتر مربوط به میزان ثبت نام‌های متقاضیان و در نظر گرفتن زمین برای انبوه سازی مسکن در استان هاست.

گفته می‌شود در بعضی از شهر‌ها این مأموریت ملی در محدوده‌هایی باجدیت به مراحل اجرایی رسیده مانند:

• در اصفهان، آغاز احداث ۲۰۰ هزار واحد مسکونی روستایی
• در گیلان تامین زمین برای ساخت ۱۳۵۰۰ واحد مسکونی و اینکه در این استان شمالی کشور هر سال ساخت ۲۲ هزار واحد پیش بینی شده است.
• در آذربایجان غربی، مدیرکل راه و شهرسازی استان اعلام کرده است در این استان بیش از ۷۴ هزار نفر تا کنون ثبت نام کرده‌اند و برای آن‌ها ساخت و ساز مسکن از اسفند ماه ۱۴۰۰ آغاز می‌شود سهم تعداد واحد‌های مسکونی در استان آذربایجان غربی ۱۸۰ هزار واحد تعیین شده و زمین برای ساخت ۳۵۰ هزار واحد مسکونی مطابق با ضوابط و مقررات طرح تفصیلی شهر‌ها تامین گردیده است.
• در چهارمحال و بختیاری اعلام شده باید سالانه ۱۲۷۹۰ واحد مسکونی احداث شود که در مجموع طی چهار سال ۵۱ هزار و ۳۵۸ واحد خواهد بود-در سیستان و بلوچستان استاندار اعلام کرده است که ۱۵۰ هزار واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن تا پایان سال ۱۴۰۰ و ۸۰۰ واحد تا تابستان ۱۴۰۱ تحویل متقاضیان خواهد شد.
• درمجموع از اقدامات متمایزی که در استان‌ها انجام گرفته تاکنون بر اساس آمار وزارت راه فرایند اجرائی تعداد ۳۴۴۸ واحد مسکونی آغاز و قرارداد تسهیلات لازم برای احداث این تعداد واحد با بانک مسکن منعقد شده است.

در ابتدای طرح موضوعِ یک میلیون مسکن در هر سال از سوی رئیس جمهور در مناظرات کاندیدا‌های ریاست جمهوری و سپس در ادامه با معرفی هیئت دولت، مهمترین دلیل و امکان تحقق چنین هدف بزرگ و اجرای چنین پروژه سنگینی در سطح ملی به تعامل بخش‌های دولتی و خصوصی و افزایش هم افزایی در ساحت و ساز‌ها اشاره می‌شود.

این استناد آماری قاعدتاً می‌بایست روشنگر موارد زیر باشد:
۱ - میزان و سطح زمین‌های تخصیص داده شده با تفکیک استان‌ها، شهرستان‌ها، بافت شهری، حواشی و نقاط دیگر، با تفکیک میزان قابلیت‌های تبدیل وضعیت آن‌ها به عرصه‌های مسکونی
۲ - نتایج راه‌اندازی صندوق ملی مسکن و بیان میزان تضمین اعتبارات آن
۳- سقف اقدامات پیشین در طرح مسکن مهر، مهلت اعتبارات و تعیین مانده تسهیلات پرداختی آن
۴ - میزان تخفیف‌ها و مشوق‌های دولتی در گام‌های اجرایی نهضت ملی مسکن و برآورد اقدامات حمایتی دولت در امر جهش تولیدات صنعتی مسکن
۵ - لیست ارقامی و مکانی اراضی واگذاری که به صورت رایگان از سوی وزارتخانه‌ها، موسسات و دستگاه‌های دولتی و نیز شرکت‌هایی که ۱۰۰ درصد سرمایه و سهام آن‌ها متعلق به دولت بوده و برای احداث پروژه میلیونی مسکن و پیشرفت پروژه‌ها مطمح نظر بوده اند.
۶ - میزان زمین‌های واگذاری که تا کنون برای تفکیک، ثبت انتقال مِلک و صدور سند مالکیت آن‌ها به نام دولت توسط ادارات ثبت اسناد و املاک اقدامات لازم و اداریشان انجام گرفته است.
۷ - اعلام و میزان و انواع فناوری‌های نوین که در راستای جهش تولید برای احداث و عرضه مسکن مورد نظر بوده با تفکیک توانایی‌های تولیدی و میزان افزایشی که در قلمروی ساخت و ساز‌ها فراهم کرده یا خواهند کرد.
۸ - از آنجا که پیشتر وعده داده شده که شورای عالی پول و اعتبار سقف وام تخصیصی پروژه مسکن را معین نماید، معلوم شود که چقدر از رقم پیشنهادی وزارت مسکن یعنی ۴۰۰ میلیون تومان در شهر‌ها و ۲۵۰ میلیون تومان در روستا‌ها تسهیلات ارزان قیمت ارائه گردیده است.

۹ - فهرست اختصاصی اقداماتی که دولت رسماً هزینه آن‌ها را برای کمک به نیازمندان مسکن و واجدین شرایط به عهده گرفته مانند:
تبدیل مالیات ۴۰ میلیونی یک واحد مسکونی به یک میلیون تومان
هزینه پروانه ساخت
کاهش سود بانکی وام‌ها
افزایش دوره‌های بازپرداخت
و...
ادامه دارد...

*پژوهشگر اجتماعی