تاریخ اوکراین مستقل؛ سرزمینی زیر سایه هراس از تزار!

دیدارنیوز: جنگ تمام عیاری در اوکراین آغاز شده است. اما مسیر سرنوشت این کشور از بعد از استقلال تا رسیدن به نقطه جنگ با روسیه چه بوده است؟ مطلب زیر مرور کوتاهی است بر تاریخ اوکراین مستقل. 

منبع: شورای روابط خارجی آمریکا
مترجم: حمید رضا بابایی

اوکراین از زمان استقلال در سال ۱۹۹۱ با رسوایی‌های ناشی از فساد، سوءمدیریت اقتصادی و دخالت‌های روسیه دست به گریبان بوده است. در سال‌های اخیر و به دنبال بهبود روابط اوکراین با اروپا و آمریکا، تهدیدات روسیه نیز علیه آن تشدید شده است.

در زیر جدول زمان بندی از تحولات این کشور در ۳۰ سال گذشته ارائه می‌شود:

۱۹۹۱،
۱ دسامبر ۱۹۹۱: اوکراین به استقلال رای می‌دهد

در بحبوحه فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اوکراین در یک همه پرسی به استقلال رای داد. ۹۲ درصد از اوکراینی‌ها در این رفراندوم رای به استقلال اوکراین دادند تا لئوند کراوچوک به کاخ ریاست جمهوری این کشور راه یابد. اوکراین در میان ۱۵ جمهوری شوروی، دومین کشور از نظر تعداد جمعیت بود و همچنین دومین اقتصاد بزرگ به شمار می‌رفت.

۱۹۹۴،
۱۴ ژانویه ۱۹۹۴: تضمین امنیت کلاهک‌های هسته‌ای

روسای جمهور آمریکا، روسیه و اوکراین بیانیه‌ای امضا می‌کنند که بر اساس آن اوکراین متعهد شد تمام کلاهک‌های هسته‌ای استراتژیک خود را به روسیه منتقل کرده، و همچنین پرتابگر‌های سلاح‌های استراتژیک را در خاک خود منهدم کند.

در این بیانیه همچنین تاکید شده روسیه آماده است هزینه اورانیوم بسیار غنی شده در کلاهک‌های هسته‌ای را بپردازد، و خاطرنشان می‌کند که آمریکا نیز در انهدام پرتابگر‌ها به اوکراین کمک خواهد کرد. براساس این بیانیه، اوکراین پس از پذیرفتن پیمان منع تولید و تکثیر تسلیحات اتمی (NPT) و تبدیل شدن به یک کشور غیرهسته ای، تضمین‌های امنیتی دریافت خواهد کرد.

۸ فوریه ۱۹۹۴: اوکراین به برنامه مشارکت صلح در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ملحق می‌شود

ناتو از حضور اوکراین در برنامه مشارکت صلح خود استقبال می‌کند. این برنامه، توافقی جامع است که در‌های آن به روی تمام کشور‌های اروپایی غیر ناتو و همچنین کشور‌های حاصل از فروپاشی شوروی، باز است. اوکراین و مجارستان پنجمین و ششمین کشور عضو این برنامه شدند. روسیه نیز در ژوئن همان سال به عضویت آن درآمد، و با ناتو در برنامه‌های آن از جمله مانور‌های نظامی حضور داشت تا این که در سال ۱۹۹۴ ناتو عضویتش را به تعلیق درآورد. با پایان یافتن جنگ سرد، روسیه با گسترش ناتو به سمت شرق مخالف بود. اما ۱۳ کشور عضو برنامه مشارکت، سرانجام به عضویت این ائتلاف نظامی درآمدند.

۱۰ ژولای ۱۹۹۴: کوچما به ریاست جمهوری می‌رسد

لئونید کوچما، نسخت وزیر سابق در رقابت‌های انتخاباتی، لئونید کراوچوک رئیس جمهور را شکست می‌دهد. این نخستین باری است که یک رئیس جمهور مستقر، در انتخابات ریاست جمهوری در یکی از جمهوری‌های سابق شوروی، از رقیب شکست می‌خورد. دوران ریاست جمهوری کوچما، با کاهش رشد، بحران‌های متعدد اقتصادی و فساد گسترده شناخته می‌شود.

۵ دسامبر ۱۹۹۴: امضای تفاهم نامه بوداپست

بعد از عضویت اوکراین در NPT به عنوان یک کشور فاقد سلاح‌های هسته ای، تفاهم نامه تضمین‌های امنیتی بوداپست با مشارکت روسیه، اوکراین، بریتانیا و آمریکا امضا می‌شود. روسیه، بریتانیا و آمریکا متعهد می‌شوند به حاکمیت، تمامیت ارضی و استقلال اوکراین احترام گذاشته، این کشور را تهدید نکنند و یا علیه آن به زور متوسل نشوند.

۲۸ ژوئن ۱۹۹۶: تصویب قانون اساسی جدید

پارلمان اوکراین قانون اساسی جدید این کشور را تایید می‌کند. در قالب تئوری، این سند بر استقلال قوا صحه می‌گذارد، اما عملا رئیس جمهور از قدرت فراوان برخوردار است. به عنوان مثال، رئیس جمهور می‌تواند نخست وزیر را برکنار و اقدامات کابینه دولت را ملغی کند. تضمین آزادی بیان، مالکیت اموال خصوصی و همچنین به رسمیت شناختن اوکراینی، به عنوان تنها زبان رسمی این کشور، از جمله دیگر بند‌های قانون اساسی است.

۱۹۹۷،

۹ ژولای ۱۹۹۷: تعمیق مشارکت‌های ناتو و اوکراین

کوچما در مادرید با رهبران ناتو دیدار می‌کند که در آن سندی در خصوص برقراری مشارکت ویژه بین اوکراین و این ائتلاف دفاعی (نظامی) امضا می‌شود. بر اساس این سند، کمیسیون ناتو-اوکراین سالی دستکم دوبار تشکیل جلسه می‌دهد تا در خصوص روابط دوجانه گفتگو کند.

۲۰۰۰

سپتامبر-نوامبر ۲۰۰۰: رسوایی گونگادزه و اعتراضات

در ۱۶ سپتامبر، گئورگی گونگادزه، روزنامه نگار اوکراینی که درباره ادعای فساد در دولت کوچما تحقیق می‌کرد، ناپدید می‌شود. دو ماه بعد، جسد بدون سر او در جنگلی در اطراف کی یف پیدا شد. نوار‌های صوتی در نهایت ثابت کرد کوچما به عوامل خود دستور داده است گونگادزه را به قتل برسانند. این رسوایی به نارضایتی عمومی از فساد در میان نخبگان اوکراین و بروز تظاهرات خیابانی منجر شد. کشور‌های غربی در حمایت‌های خود از دولت کوچما تجدید نظر کردند.

۲۰۰۱
آوریل ۲۰۰۱: نخست وزیر یوشچنکو در بحبوحه اقدامات اصلاحی، برکنار شد

پارلمان به نخست وزیر ویکتور یوشچنکو، رای عدم اعتماد می‌دهد تا وی از سمت خود کناره گیری کند. این رای گیری با مشارکت احزاب متحد کوچما صورت گرفت؛ اقدام کوچما در معرفی یوشچنکو به عنوان نخست وزیر، حیرت ناظران را برانگیخته بود. یوشچنکو و معاونش، یولیا تیموشنکو، اصلاحات در بخش انرژی را پیش می‌بردند، طرحی که نارضایتی بسیاری از حامیان الیگارشی کوچما را درپی داشت.

۲۰۰۴
نوامبر-دسامبر ۲۰۰۴: انتخابات تقلبی، در برابر انقلاب نارنجی رنگ می‌بازد

در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۴ یوشچنکوی غربگرا، در مقابل ویکتور یانوکوویچ قرار گرفت. یانوکوویچ، گزینه مورد نظر کوچما و نامزدی است که از حمایت مسکو برخوردار است.

این انتخابات مسابقه طناب کشی بود که در یک طرف آن طرفداران روابط نزدیک با اتحادیه اروپا، ناتو و غرب قرار داشتند، و در سوی دیگر کسانی که خواستار ائتلاف نزدیک‌تر با روسیه بودند. در ماه سپتامبر، یوشچنکو به صورت مرموز با ماده شیمایی دیوکسین مسموم می‌شود. وی از این مسمومیت جان سالم به درمی برد، اما صورتش به شدت تغییر حالت می‌دهد. بعد از دو دور انتخابات همراه با تقلب که پاداشی برای یانوکوویچ محسوب می‌شد، معترضان در لباس‌های نارنجی – رنگ کارزار‌های انتخاباتی یوشچنکو- به خیابان‌ها ریختند و کشور را به برگزاری انتخاباتی جدید در ماه دسامبر واداشتند که برنده اش یوشچنکو بود. دومین به اصطلاح انقلاب رنگین در یک جمهوری سابق شوروی – یک سال پس از انقلاب گل سرخ در گرجستان- زنگ‌های هشدار را در مسکو به صدا درآورد.

۲۰۰۶
ژانویه ۲۰۰۶: روسیه شیر‌های گاز را می‌بنند

اختلاف نظر در خصوص قیمت و همچنین انتقال گاز میان دولت یوشچنکو و شرکت دولتی گاز روسیه، گازپروم، سبب قطع جریان گاز شد. بحرانی که چند روز طول کشید و سریعا به کاهش عرضه انرژی در کشور‌های اروپایی منجر شد؛ چرا که آن‌ها گاز خود را از روسیه و با ترانزیت از خاک اوکراین دریافت می‌کنند.

این مناقشه تاکیدی بود بر وابستگی روسیه و اوکراین به هم در عرصه انرژی، زیرا ۸۰ درصد از صادرات گاز روسیه از خاک اوکراین عبور می‌کند. در عین حال، اوکراین نیز برای تامین بیشترین بخش از نیاز‌های خود به گاز، به روسیه متکی است و برای آن از دیرباز بهایی کمتر از قیمت‌های بازار می‌پردازد. قطع جریان گاز در بحبوحه رکود اقتصادی رخ داد که سبب شد محبوبیت یوشچنکو به تدریج کاهش یابد.

۲۰۰۸،
۳ آوریل ۲۰۰۸: مخالفت با گسترش ناتو

ناتو بیست و دومین نشست سران خود را در شرایطی برگزار کرد که مباحثات مربوط به دعوت از عضویت کرواسی، گرجستان و اوکراین در قالب "طرح‌های اقدام عضویت" (MAP) ادامه داشت.

اما در گفت و میان مقامات ناتو و ولادیمیرپوتین، رئیس جمهور روسیه مخالفت خود را با ارائه پیشنهاد عضویت به گرجستان و اوکراین اعلام کرد. اعضای ناتو نتوانستند در این خصوص به موضع مشترک برسند لذا از هیچ کدام از آن کشور‌ها دعوت نکردند. گفته می‌شود پوتین در نشستی دیگر، به جورج دابلیو بوش رئیس جمهور وقت آمریکا گفته است اوکراین "حتی یک ملت- کشور واقعی نیست. "

آگوست ۲۰۰۸: تهاجم روسیه به گرجستان

به دنبال حمله ارتش گرجستان به منطقه جدایی طلب اوستیای جنوبی، نظامیان روسی به گرجستان حمله می‌کنند. این تهاجم به جنگ پنج روزه و افزایش حضور روسیه در جمهوری‌های جدا شده آبخازیا و اوستیای جنوبی منجر شد، که یک پنجم خاک گرجستان را شامل می‌شوند. یوشچنکو در این مناقشه از گرجستان حمایت کرد و این امر باعث افزایش تنش میان کی یف و مسکو شد. روسیه متعاقبا هر دو جمهوری را به عنوان کشور‌های مستقل به رسمیت شناخت گرچه اغلب کشور‌های جهان، هیچ کدام را به رسمیت نمی‌شناسند.

سپتامبر ۲۰۰۸: آغاز مذاکرات درباره روابط جدید با اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا و اوکراین مذاکرات خود را در خصوص "توافق ائتلاف" جدید آغاز و بیانیه‌ای منتشر می‌کنند که در آن قید شده است "آینده اوکراین در اروپا قرار دارد. " اتحادیه اروپا این توافق نامه‌ها را قرارداد‌هایی می‌داند که از نظر حقوقی الزام هستند و کشور‌ها را متعهد می‌کنند روابط سیاسی، حقوقی و تجاری نزدیک تری با اتحادیه اروپا برقرار کنند که این امر در نهایت به عضویت آن‌ها در این بلوک منجر می‌شود. اجرای توافق نامه ائتلاف به معنای تغییرات اساسی در اوکراین است که آن را به استاندارد‌های اروپایی نزدیک‌تر می‌کرد.

۲۰۱۰،
۷ فوریه ۲۰۱۰: یانوکوویچ به ریاست جمهوری برگزیده شد

یانوکوویچ با اختلافی اندک، نخست وزیرِ وقت تیموشنکو را در انتخابات ریاست جمهوری شکست می‌دهد، رقابتی که از نظر اغلب ناظران بین المللی آزاد و عادلانه بود. یانوکوویچ با بهره گیری از مشاوران آمریکایی، از خود چهره‌ای ارائه می‌کند که برای ائتلاف با اتحادیه اروپا راغب‌تر است. پیروز او نشانه‌ای بود از سرخوردگی رای دهندگان از تیموشنکو و یوشچنکو، آن هم چندین سال پس از مشکلات اقتصادی.

۲۰۱۱
می-دسامبر ۲۰۱۱: تیموشنکو زندانی شد، تعلیق توفقات از جانب بروکسل

یانوکوویچ سبب می‌شود تیموشنکو به خاطر "سوء استفاده از قدرت" بازداشت شود. خانم تیموشنکو به هفت سال زندان محکوم می‌شود. ناظران بین المللی این محاکمه را با انگیزه سیاسی قلمداد می‌کنند تا یانوکوویچ رقیب اصلی خود را به حاشیه براند؛ سفیر آمریکا هم روند محاکمه را نمایشی خواند و بسیاری با این دیدگاه موافق بودند. زندانی شدن تیموشنکو سبب شد مذاکرات با اتحادیه اروپا در خصوص بهبود روابط تجاری و سیاسی به حال تعلیق درآید. بروکسل در نشست ماه دسامبرِ اتحادیه اروپا-اوکراین در کی یف، از نهایی کردن توافق نامه ائتلاف خودداری می‌کند.

۲۰۱۳،
۲۱ نوامبر ۲۰۱۳: یانوکوویچ از مذاکره با اتحادیه اروپا خارج می‌شود

دولت اوکراین اعلام کرد در نشست آتی سران با اتحادیه اروپا در لیتوانی، توافق نامه ائتلاف را امضا نخواهد کرد. دولت یانوکوویچ اعلام کرد مذاکره با روسیه را برای پیوستن اوکراین به اتحادیه گمرکی اوراسیا ازسر خواهد گرفت؛ و اعتراضات تقریبا بلافاصله در کی یف آغاز می‌شود.

۲۰۱۴-۲۰۱۳
نوامبر ۲۰۱۳ تا فوریه ۲۰۱۴: اعتراضات یورومیدان به سقوط دولت منجر می‌شود

تعداد بسیار زیادی از مردم اوکراین در اعتراض به موضع اعلام شده یانوکوویچ درقبال روابط با اتحادیه اروپا، به خیابان‌ها ریختند. اعتراضات که اغلب مسالمت آمیز بود، دو ماه در میدان اصلی کی یف ادامه یافت. اما دولت پس از آن، اقدام به پراکنده کردن تظاهر کنندگان کرد و سپس سرکوب‌ها آغاز شد که در آن ۱۰۰ نفر کشته شدند. در ۲۱ فوریه، یانوکوویچ و رهبران مخالف به تفاهم می‌رسند که شامل برگزاری انتخابات ریاست جمهوری تا قبل از پایان سال می‌شد. بلافاصله پس از آن، یانوکوویچ به روسیه فرار کرد. وی در قصری مجلل مستقر شد، مساله‌ای که از نظر معترضان نشانه فساد او است. رئیس جمهور و نخست وزیر موقت اوکراین تصریح کردند اولویت نخست آن‌ها نزدیک کردن اوکراین به اروپا است.

۲۰۱۴
فوریه تا مارچ ۲۰۱۴: روسیه کریمه را تسخیر کرد، برگزاری همه پرسی

نیرو‌های طرفدار روسیه، از جمله افراد موسوم به مرد‌های کوچک سبز - یعنی سربازان روسیه در یونیفورم‌های روسی بدون نام و نشان- کنترل کریمه را در اختیار گرفتند. شبه جزیره‌ای در اوکراین که اکثر ساکنان آن روسی هستند. مقامات سریعا همه پرسی برگزار کردند که در آن رای دهندگان کریمه‌ای به جدایی از اوکراین و پیوستن به روسیه رای دادند. بروکسل، آن همه پرسی را "غیرقانونی و نامشروع" خواند، واشنگتن هم قول داد آن انتخابات هرگز پذیرفته نخواهد شد. روسیه در ۲۱ مارچ، کریمه را به خاک خود ضمیمه کرد، گرچه مجمع عمومی سازمان ملل با ۱۰۰ رای در مقابل ۱۱ رای نتایج همه پرسی را نپذیرفت و پس از آن روسیه از گروه هشت اخراج شد. یک ماه بعد، پوتین پذیرفت که سربازان روسی در ضمیمه کردن کریمه دخالت کردند، اما وی ادعا کرد آن اقدام راهی برای حمایت از روس‌های ساکن منطقه بود که ادعا می‌شد با اقدامات خشونت بار کی یف مواجه بودند.

آوریل ۲۰۱۴: حمایت روسیه از جنگ خونین جدایی طلبانه

روسیه جنبش مسلح جدایی طلبانه را به راه می‌اندازد، ساختمان‌های دولتی در منطقه دونباس در شرق اوکراین اشغال شدند. نیرو‌های اوکراینی مقابله کردند، اما نگران بودند جنگی گسترده‌تر آغاز شود آن هم در شرایطی که نیرو‌های گسترده روسی در مرز‌ها مستقر شده بودند. جنگ تا اوایل سال ۲۰۲۲، بیش از ۱۴ هزار کشته برجا گذاشت که یک چهارم آن‌ها غیرنظامی هستند. دو میلیون اوکراینی هم در جنگ آواره شدند. بخش‌هایی از دو منطقه در شرق اوکراین یعنی دونتسک و لوهانسک خود را جمهوری‌های مستقل نامیدند.

۲۵ می ۲۰۱۴: پروشنکو به ریاست جمهوری انتخاب شد

پترو پروشنکو، یک اولیگارش طرفدار غرب در نخستین دور انتخابات ریاست جمهوری اوکراین اکثریت آراء را به دست آورد و بسیاری را متعجب کرد. پروشنکو قول داد از طریق ائتلاف با اروپا و ریشه کن کردن فساد که از زمان استقلال گریبانگیر اوکراین بوده، اقتصاد را سر و سامان دهد. دولت باراک اوباما رئیس جمهور وقت آمریکا برای کمک به مقابله پروشنکو با فساد ابراز علاقه کرد و معاون رئیس جمهور - جو بایدن - به عنوان نماینده ارشد آمریکا در امور اوکراین منصوب شد.

۱۷ ژوئن ۲۰۱۴: سرنگونی هواپیمای مسافری با موشک روسی

یک فروند هواپیمای مالزیایی که از آمستردام عازم کوالالامپور بود، در آسمان شرق اوکراین هدف یک موشک زمین به هوا قرار گرفت و سرنگون شد. این منطقه در کنترل نیرو‌های روسی و گروه‌های نیابتی آن بود. در این حادثه تمام ۲۹۸ سرنشین هواپیما کشته شدند. تحقیقات کارشناسان هلندی مشخص کرد که روسیه مسئول آن حادثه بوده است، زیرا موشک اصابت شده را ارتش روسیه در اختیار جدایی طلبان قرار داده بوئد. اما روسیه هرگونه مسئولیتی را انکار می‌کند.

۵ سپتامبر ۲۰۱۴: امضای نخستین توافق مینسک

واحد‌های ارتش روسیه وارد اوکراین شدند تا نیرو‌های اوکراینی را که در آستانه کنترل مجدد بر منطقه دونباس قرار داشتند، به عقب برانند. اندکی بعد، نخستین توافق مینسک با هداف پایان دادن به جنگ، نهایی شد. اما بند‌های آن اجرا نشد و جنگ در خط تماس مرزی ادامه یافت.

۲۰۱۵،
۱۱-۱۲ فوریه: امضای دومین توافق مینسک

پوتین و پروشنکو در مینسک دیدار کردند تا درباره توافق آتش بس در شرق اوکراین مذاکره کنند، و به توافق هم رسیدند. این مذاکرات با هدایتگری فرانسوا اولاند رئیس جمهور وقت فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم وقت آلمان برگزار شد. در توافق حاصله، ۱۳ گام تصریح شده است از جمله آتش بس فوری و عقب راندن تمام تجهیزات سنگین نظامی، تا یک "منطقه امنیتی" ایجاد شود.

جنگ و گلوله باران‌های خطوط مرزی همچنان هر از گاهی ازسرگرفته می‌شود. هر دو طرف یکدیگر را به نقض توافقنامه متهم می‌کنند. گرچه ناظران بین المللی بیشتر نیرو‌های روسیه و گروه‌های نیابتی آن را مقصر می‌دانند.

۲۰۱۷
دسامبر ۲۰۱۷: مجوز فروش سلاح‌های مرگبار آمریکایی

در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، آمریکا فروش سلاح‌های مرگبار را به اوکراین تصویب کرد و به این ترتیب از قانون مربوط به کمک‌های نظامی غیرمرگبار که دولت اوباما تصویب کرده بود، فراتر رفت. تابستان همان سال، رئیس جمهور آمریکا کورت ولکر را به عنوان نماینده ویژه خود در مذاکرات اوکراین معرفی کرد. پیش از آن نیز کنگره آمریکا، "ابتکار کمک‌های امنیتی به اوکراین" را تصویب کرد که به دولت واشنگتن اجازه می‌دهد صد‌ها میلیون کمک بیشتر نظامی به اوکراین ارائه کند.

۲۰۱۹
ژانویه ۲۰۱۹: انشقاق در کلیسای ارتدوکس

پاتریک کلسیای قسطنطنیه، مهم‌ترین نهاد در آیین مسیحیت ارتدوکس، استقلال کلیسای ارتدوکس اوکراین را به رسمیت شناخت و رسما ارتباط آن را با کلیسای ارتدوکس روسیه که با کرملین روابط نزدیک دارد و قرن‌ها کلیسای اوکراین را زیرنظر داشت، قطع شد. روسیه می‌گوید آمریکا مسبب این امر بوده است تا مسکو را تضعیف کند. سخنگوی کرملین نیز قول داده است مسکو از "منافع روس‌ها و روس زبان ها" دفاع خواهد کرد.

۲۱ آوریل ۲۰۱۹: انتخاب ولودیمر زلنسکی

ولودیمر زلنسکی، کمدین تلویزیونی و تازه کار سیاسی در دور دوم انتنخابات ریاست جمهوری اوکراین ۷۰ درصد آراء را کسب کرد و رقیب خود پروشنکو را شکست داد. دو ماه بعد، حزب زلنسکی نیز اکثر کرسی‌های پارلمانی را کسب کرد. از زمان استقلال اوکراین تاکنون، نخستین باری بود که حزب رئیس جمهور اوکراین، اکثریت پارلمان را نیز در اختیار دارد. زلنسکی در کارزار‌های انتخاباتی، از مقابله با فساد و فقر سخن می‌گفت، و قول داده بود به جنگ در شرق اوکراین پایان دهد. از نظر بسیاری از ناظران، نتیجه آن انتخابات، مخالفت با پروشنکو و ناتوانی او در ریشه کن کردن فساد بوده است.

۲۵ آوریل ۲۰۱۹: انعکاس شدید مکالمه تلفنی

ترامپ و زلنسکی مکالمه‌ای تلفنی برگزار می‌کنند که چندی بعد بهانه اصلی کنگره آمریکا برای تحقیقات مرتبط با استیضاح ترامپ می‌شود. ترامپ به سوء استفاده از قدرت و ممانعت در اجرای عدالت متهم شد. یک افشاگر آمریکایی مدعی شد ترامپ در مکالمه اش با زلنسکی تلاش کرد علیه جو بایدن رقیب اصلی دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا امتیاز بگیرد. در نوامبر، بسیاری از مقامات سابق و کنونی آمریکا در مقابل قانون گذاران شهادت دادند که دولت ترامپ نشست روسای جمهور آمریکا و اوکراین را به تعویق انداخت و کمک‌های نظامی مصوب کنگره را معلق کرد، تا کی یف مجبور شود درباره ادعای فساد بایدن تحقیق کند. (این پرونده مربوط به حضور پسر بایدن در هیات مدیره یک شرکت انرژی در اوکراین بود) مقامات کاخ سفید این شکایات را با انگیزه سیاسی خواندند و در ژانویه ۲۰۲۰ هم ترامپ با رای سنا، از این اتهام تبرئه شد.

۲۰۲۰
ژوئن ۲۰۲۰: تعهد بیشتر به ناتو

اوکراین به عنوان "شریک فرصت‌های پیشرفته ناتو" به جمع استرالیا، گرجستان، فنلاند، اردن و سوئد می‌پیوندد که همکاری‌های خود را با ماموریت‌ها و مانور‌های ناتو، افزایش داده اند. این سازمان می‌گوید، وضعیت مربوطه " به معنای تصمیم از قبل درباره عضویت در ناتو نیست. " زلنسکی در ماه سپتامبر استراتژی جدید امنیت ملی اوکراین را تصویب کرد، که زمینه ساز مشارکت متمایز با ناتو، به منظور عضویت در آن است. سال قبل، رئیس جمهور پیش از زلنسکی، اصلاحاتی از قانون اساسی را تصویب کرده بود که تصریح می‌کرد اوکراین عضوی از ناتو و اتحادیه اروپا خواهد شد.

۲۰۲۱
فوریه ۲۰۲۱: سرکوب اولیگارشی‌های طرفدار مسکو

زلنسکی طرح‌هایی را علیه اولیگارشی‌ها تصویب می‌کند، که مهم‌ترین آن‌ها ویکتور مدودچوکِ تاجر بود، رهبر بزرگ‌ترین حزب سیاسی طرفدار روسیه و دوست نزدیک پوتین. دولت دارایی‌های مالی او را به مدت سه سال توقیف کرد و سه شبکه تلویزیونی طرفدار روسیه را که در کنترل مدودچوک است، تعطیل و ادعاد کرد آن‌ها اطلاعات نادرست منتشر می‌کنند. در می‌همان سال، مقامات به مدودچوک اتهام خیانت وارد و ادعا می‌کنند او مجوز‌های تولید نفت و گاز را در کریمه به مقامات روسی داده است. زلنسکی می‌گوید این اقدامات برای دفاع از کشور ضروری بود در حالی که پوتین آن‌ها را با انگیزه‌های ضدروسی می‌خواند.

آوریل ۲۰۲۱: زنگ هشدار درباره تقویت نظامی روسیه

مقامات اوکراینی و اعضای اتحادیه اروپا در خصوص استقرار نیرو‌های نظامی روسی نزدیک مرز‌های اوکراین و همچنین در کریمه هشدار دادند. این تحرکات نظامی شامل استقرار بیش از ۱۰۰ هزار سرباز، همراه با تانک، موشک انداز و سایر سلاح‌ها بود. تحلیلگران این اقدام را بزرگ‌ترین تجمع نظامی از زمان الصاق کریمه در سال ۲۰۱۴ می‌خوانند. بایدن و پوتین توافق می‌کنند در ماه ژوئن با هم دیدار و درباره یک سری مسایل اختلاف برانگیز از جمله اوکراین گفتگو کنند. آن‌ها همچنین برای آغاز مذاکره در خصوص ثبات استراتژیک و امنیت سایبری به توافق رسیدند. ماه بعد پوتین مقاله‌ای با عنوان "درباره اتحاد تاریخی روس‌ها و اوکراینی ها" منتشر کرد و در آن مشروعیت مرز‌های اوکراین را زیر سوال برد و تصریح کرد روس‌ها و اوکراینی‌ها "یک ملت واحد" هستند. وی فروپاشی روابط دوجانبه را به توطئه‌های خارجی و ضد روسی نسبت داد.

سپتامبر ۲۰۲۱: تکمیل خط لوله نورد استریم ۲

شرکت گازپروم روسیه، ساخت نورد استریم ۲ را به پایان برد. این خط لوله قرار است گاز طبیعی روسیه را از زیر دریای بالتیک به آلمان منتقل کند، شرایطی که می‌تواند منبع چشمگیری از درآمد اوکراین را که مسیر ترانزیت گاز است، قطع کند. رهبران کی یف می‌گویند مسکو از این خط لوله، که می‌تواند محموله گاز انتقال یافته به اروپا را دو برابر کند، به عنوان سلاح ژئوپولیتیک استفاده خواهد کرد. دولت بایدن هم با این خط لوله مخالفت کرد، اما پذیرفت تصمیم گیری درباره تحریم‌ها را به تعویق اندازد و با آلمان درباره تامین مالی پروژه‌های دیگر انتقال انرژی برای اوکراین، توافق کرد. در بحبوحه تحرکات نظامی روسیه نزدیک اوکراین، آلمان اعلام کرد شرکت مستقر در آلمان که در این پروژه مشارکت کرده است، باید پیش از آغاز انتقال هرگونه گاز، مراحل اداری مربوطه را طی کند، روندی که می‌تواند تا نیمه سال ۲۰۲۲ طول بکشد.

۲۰۲۱-۲۰۲۲
دسامبر ۲۰۲۱ تا ژانویه ۲۰۲۲: روسیه خواستار امتیازات امنیتی است

همزمان که روسیه در حال بسیج و انتقال ده‌ها هزار نیروی نظامی در مرز‌های اوکراین بود، دولت پوتین از آمریکا و ناتو درخواست یک سری تضمین‌های امنیتی کرد. این خواسته‌ها شامل پیش نویس پیمانی می‌شود که بر اساس آن فعالیت‌های سیاسی و نظامی آمریکا و ناتو، به شدت محدود خواهد شد، به ویژه ممنوعیت گسترش ناتو به شرق. دولت بایدن در ژانویه پاسخ مکتوب را ارائه کرد؛ که برخی جزییات آن اعلام شده است، اما با اصرار روسیه که اوکراین هرگز عضو ناتو نشود، مخالفت شده بود و شرایط جدیدی در خصوص امنیت منطقه پیشنهاد شد.

۲۰۲۲
فوریه ۲۰۲۲: روسیه دو منطقه جدایی طلب را به رسمیت شناخت و به آنجا نیرو اعزام کرد

روسیه استقلال دو منطقه جدایی طلب لوهانسک و دونتسک را در شرق اوکراین به رسمیت شناخت و سپس به آنجا نیرو اعزام کرد... پوتین در سخنرانی خود خطاب به مردم روسیه گفت دولت کی یف، "رژیم دست نشانده" است که قدرت‌های خارجی آن را اداره می‌کنند و این که ناتو خواسته‌های امنیتی مسکو را نادیده گرفته است. آلمان در واکنش به اقدامات روسیه، پروژه خط لوله نورد استریم ۲ را به حال تعلیق درآورد، آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا تحریم‌های جدیدی علیه روسیه اِعمال کردند؛ و اکنون با تهاجم همه جانبه روسیه به اوکراین، بزرگ‌ترین مناقشه نظامی از جنگ جهانی دوم تاکنون، آغاز شده است.