در حالی که دولت از قانون عفو مشمولان سربازی مربوط به ایرانیان خارج کشور صحبت کرده که این قانون سال‌ها اجرا می‌شود، اما آنگونه که رویداد ۲۴ کسب اطلاع کرده اعتبار این قانون تا سال ۱۴۰۰ است و در صورت تایید رهبری، برای چند سال دیگر اجرا خواهد شد. سردار کمالی رئیس سابق اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیرو‌های مسلح به رویداد ۲۴ گفته این قانون برای سال ۱۴۰۰ به بعد قانون در دست بررسی است و تمدید خواهد شد.
دیدارنیوز ـ روز سه شنبه (۲۱ دی ماه) بهادری جهرمی سخنگوی دولت، خبری را در نشست خبری خود با نماینده رسانه‌ها اعلام کرد که ظاهرا قرار است بخشی از طرح دولت برای حمایت و بهره برداری از ایرانیان خارج از کشور باشد. به گفته سخنگو «به منظور تسهیل در تردد ایرانیان خارج از کشور که مشمول خدمت سربازی‌اند، فرصت دو سفر سالانه به ایران در نظر گرفته شده که بدون مانعی بتوانند به کشور رفت و آمد کنند.» این خبر تحت عنوان «خبر خوب دولت برای ایرانیان خارج از کشور» در رسانه‌های دولتی بازتاب پیدا کرد، اما ماجرای این خبر چیست.
بر اساس قانون موسوم به «معافیت عفو رهبری برای مشمولان خدمت سربازی در خارج از کشور» که جزو معافیت‌های موارد خاص به شمار می‌رود که طبق مصلحت مقام معظم رهبری، به افرادی در خارج از کشور مشغول به تحصیل یا اقامت هستند، تعلق می‌گیرد.» به استناد مصوبه شماره ۲۲۱۳/۱/۴۶/۱ خرداد ماه ۱۳۹۶ ستاد کل نیرو‌های مسلح، کلیه دارندگان گذرنامه مجاز جمهوری اسلامی ایران که مشمول خدمت سربازی باشند اجازه دارند سالی دوبار به کشور وارد و از مرز‌های مجاز خارج شوند مشروط بر اینکه این اقامت بیش از سه ماه نباشد.
این مصوبه در زمان تصویب تاریخی را به عنوان تاریخ انقضای قانون در نظر گرفته که در واقع ۲۹ اسفند ماه سال ۱۴۰۰ است. مشمولان سربازی مقیم خارج از کشور تا این تاریخ موظف بوده‌اند برای ورود به کشور مهری تحت عنوان مهر «اجازه خروج ویژه مشمولین» را در کنسولگری‌های ایران در محل اقامتشان بر روی گذرنامه دریافت کنند. پیش از این هم بار‌ها قانون اجازه خروج ویژه مشمولین تمدید شده؛ اما سوال اینجاست که تکلیف مشمولان بعد از پایان دوره در نظر گرفته شده برای مصوبه فوق چیست؟
در اینباره از سردار موسی کمالی مشاور عالی قرارگاه مرکزی مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه ستاد کل نیرو‌های مسلح و رئیس سابق اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیرو‌های مسلح سوال کردیم. سردار کمالی در پاسخ به رویداد۲۴ ضمن تاکید بر اینکه این قانون تا پایان سال ۱۴۰۰ همان سالی دو بار و حداکثر سه ماه برای مشمولان خارج از کشور است، گفت: برای سال ۱۴۰۰ به بعد قانون در دست بررسی است.
او در ادامه در پاسخ به سوالی درباره نگرانی مشمولان مقیم خارح از کشور برای وضعیت آن‌ها بعد از پایان تاریخ مصوبه ستاد کل نیرو‌های مسلح اطمینان‌خاطر داد که قانون فوق تمدید خواهد شد.
ابراهیم رئیسی از زمان ورود به پاستور در اولین نشست خبری خود از سیاست حمایت از ایرانیان خارج از کشور و تلاش برای جلب سرمایه ایرانیان خارج صحبت کرده است. برای این منظور شورایی تحت عنوان شورای ایرانیان خارح از کشور که سال‌ها پیش تشکیل شده، اما رونقی نداشته در دولت رئیسی آغاز به کار کرده و اولین جلسه این شورا هم با حضور رئیس جمهور و وزیر خارجه حسین امیرعبداللهیان برگزار شده است.
هرچند خبر اخذ اطلاعات و بازجویی از ایرانیان مقیم خارج از کشور در فرودگاه توسط برخی نهاد‌های امنیتی باعث نگرانی این گروه شده، اما به نظر نمی‌رسد دولت بنا داشته باشد جلوی ورود آن دسته از ایرانیان که مشمول سربازی هستند را بگیرد. مضاف بر اینکه مجوز سفر مشمولان سربازی خارج از کشور از جمله مجوز‌هایی است که برای طیف قابل توجهی از مقامات حائز اهمیت است چرا که فرزندان آن‌ها و متعاقبا خودشان از این مجوز منتفع می‌شوند.
سال ۱۳۸۸ قانونی به تصویب مجلس رسید که طی آن مشمولان خدمت سربازی ایرانی مقیم خارج از کشور که قبل از پایان اسفند ۱۳۸۲ از کشور خارج شده و حداقل ۲ سال اقامت و سکونت (پس از ۱۳ سالگی) در خارج داشتند از سربازی معاف شدند. این قانون چند سال بعد حذف شد و تنها در مدت زمان کوتاهی مشمولان آن موفق به معافیت از سربازی شدند.
