یکی از بزرگترین رویاهای بازیکنان فوتبال در جهان به دست آوردن توپ طلا و عنوان بهترین بازیکن سال است. در فاصله کوتاهی تا معرفی بازیکن برتر امسال، نگاهی به رکوردهای این جایزه انداختهایم.
دیدارنیوز ـ آرش راهبر: فردا شب و طی مراسمی در پاریس، برنده جایزه بزرگ و ارزشمند توپ طلای فوتبال از سوی مجله فرانس فوتبال معرفی خواهد شد. این مراسم در سال ۲۰۲۰ به دلیل شیوع ویروس کرونا منتفی شد و به این ترتیب یک وقفه یک ساله در روند اعطای توپ طلا به وجود آمد و حالا در اواخر سال ۲۰۲۱، سوالی که در ذهن طرفداران فوتبال در سراسر جهان شکل گرفته این است که چی کسی برنده امسال این گوی زرین خواهد شد؟
اما ماجرای توپ طلا یا به قول فرانسویها «بالون دُر» از کجا آغاز شد؟ مجله فوتبالی فرانس فوتبال از سال ۱۹۵۶ یعنی ۶۵ سال قبل این ایده را عملی کرد و به تدریج این جایزه را به مهمترین و باپرستیژترین جایزه فردی برای بازیکنان فوتبال تبدیل نمود. در این فاصله البته برای مدت ۵ سال، توپ طلا با همکاری فرانس فوتبال و فیفا برگزار شد و با اتمام قرارداد دوباره هر کدام جایزه خودشان را به نفر برگزیده دادند. در ۵۰ سال اول یعنی از ۱۹۵۶ تا ۲۰۰۶، خبرنگاران ورزشی از سراسر جهان رای به نفر برگزیده دادند و پس از سال ۲۰۰۶، مربیان و کاپیتانهای تیمهای ملی هم به فهرست رایدهندگان اضافه شدند.
توپ طلای فرانس فوتبال البته مدتها به بازیکنان اروپایی تعلق گرفت و به تدریج بازیکنان دیگر قارهها که در فوتبال اروپا بازی میکردند هم از این جایزه سهم گرفتند. با این حال توپ طلا همچنان معیار انتخاب بهترین بازیکن سال فوتبال جهان هم تلقی میشود حتی اگر جایزه بهترین بازیکن جهان از سوی فیفا هم رقیب آن باشد. اما برخی هم معتقدند که توپ طلا همیشه هم منصفانه به بهترین بازیکن سال نرسیده وگرنه چطور ممکن است که دیگو مارادونا حتی یک بار هم این جایزه را نبرده باشد؟!
عموما در دهههای اخیر هر بازیکنی که به عنوان بهترین بازیکن جام جهانی معرفی شده توپ طلای آن سال را هم برده است، اما دیگو مارادونا حتی در جام جهانی ۱۹۸۶ که سقف تازهای برای بهترین بازیکن فوتبال جهان ایجاد کرد به این جایزه دست نیافت در حالی که نه تنها توپ طلا که اساسا همه توپهای چرمی، بلورین و حتی دولایه پلاستیکی در آن سال باید به مارادونا میرسید!
از این ماجرا که بگذریم، بد نیست به برخی رکوردهای توپ طلا در این ۶۵ سال اشاره کنیم:
- نخستین بازیکنی که توپ طلا را برد استنلی متیوس انگلیسی بود که در سال ۱۹۶۵ برای تیم بلکپول بازی میکرد. پشت سر او دیاستفانو و ریمون کوپای فرانسوی قرار گرفتند.
- تا به حال ۸ بازیکن بودهاند که هم جام جهانی را بردهاند، هم جام اروپایی را گرفتهاند و هم توپ طلا به آنها رسید البته منهای ماردونا. به این ترتیب که: بابی چارلتون، فرانتس بکنباوئر، گرد مولر، پائولو روسی، زینالدین زیدان، ریوالدو، رونالدینیو و کاکا.
- ژرژ وهآ نخستین بازیکن آفریقایی بود که توپ طلا را به خانه برد.
- لو یاشین تنها دروازهبان تاریخ است که توپ طلا برده، گلر تاریخی اتحاد جماهیر شوروی و باشگاه دینامو مسکو.
- لیونل مسی و کریس رونالدو تاکنون ۱۲ بار کاندیدای به دست آوردن توپ طلا شدهاند که رکورد خیرهکنندهای است.
- مسی با ۶ بار و رونالدو با ۵ بار، در صدر جدول برندگان توپ طلا هستند.
- فوتبال آلمان تا به حال ۵ بازیکن داشته که جمعا ۷ بار توپ طلا را بردهاند و از این نظر در صدر جدول ایستاده است.
- دو باشگاه بارسلونا و رئال مادرید هم در بالای جدول باشگاههای برنده توپ طلا هستند. بارسا ۶ بازیکن با ۱۲ توپ طلا داشته و رئال هم ۷ بازیکن با ۱۱ توپ طلا. رد پای مسی و رونالدو هم اینجا مشهود است.