معرفی کتاب؛ کتابی درباره ادبیات و گفتاردرمانیِ اروین یالوم

دیدارنیوز ـ کتاب «نوشتن درباره درمانِ گفتاری؛ اروین یالوم و ادبیات روان‌درمانی» نوشته جفری برمن به‌تازگی با ترجمه نازی اکبری توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۱۹ توسط انتشارات Suny منتشر شده است.

اروین یالوم روانپزشک و روان‌درمانگر آمریکایی، یکی از قصه‌نویس‌های شناخته‌شده عرصه روان‌درمانی است که آثاری مثل «وقتی نیچه گریست»، «درمان شوپنهاور»، «دژخیم عشق» و «انسان موجودی یکروزه» را در کارنامه دارد و این‌کتاب‌ها هنوز در فهرست پرفروش‌های جهان قرار دارند. نازی اکبری روان‌درمانگر و مترجم، پیش‌تر کتاب‌های «انسان موجودی یکروزه و قصه‌های دیگری از روان‌درمانی» و «آنگه که خود را یافتم (سرگذشت یک روانپزشک)» را از این‌روان‌شناس ترجمه کرده که اردیبهشت سال ۹۸ با همکاری نشر ققنوس منتشر شد.

جفری برمن نویسنده کتاب «نوشتن درباره درمان گفتاری» استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه ایالتی نیویورک است که در کتاب پیش‌رو، به سهم یالوم در روان‌درمانی و ادبیات پرداخته است. تکیه این‌نویسنده در این‌کتاب بر ایده‌های متناوبی است که آثار یالوم را به هم پیوند می‌زنند. ازجمله این ایده‌ها می‌توان به شفافیت درمانگر، اهمیت رابطه التیام‌بخش، روان‌درمانی این‌جا و اکنون، رواج اضطراب مرگ، نظریه شفابخشی زخمی و شفابخشی متقابل اشاره کرد.

نویسنده کتاب می‌گوید از آن‌دسته از خوانندگان آثار یالوم است که خوب می‌دانند به محض ورق‌زدن اولین‌صفحه، همه صفحات دیگر را خواهند خواند و به تمام سخنانی که او گفته، به‌دقت گوش می‌دهند. برمن می‌گوید کتاب‌های یالوم را این‌قدر خوب فهمیده که گویی یالوم این‌آثار را برای او نوشته است. در این‌کتاب با بررسی یک به یک آثار یالوم، در پی بیان این‌معنی است که داستان خوب، قصه‌ای است که طنین‌انداز واقعیات سخت زندگی باشد. این‌نویسنده همچنین در کتاب خود نشان داده چگونه برای ارائه روان‌درمانی خوب باید با واقعیات روبه‌رو شد. او به مخاطب خود این‌مطالب را نشان می‌دهد که یالوم چگونه با استفاده از ادبیات در داستان‌های خود، برای روان‌درمانگران به سمت و سوی راه درست اشاره می‌کند.

کتاب پیش‌رو، ۱۳ فصل دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از:

«روان‌درمانی گروهی: مباحث نظری و کاربردی: هنر خوداظهاری»، «هر روز نزدیک‌تر از پیش: چشم‌اندازی دوسویه بر روان‌درمانی»، «روان‌درمانی اگزیستانسیال: زیستن با اضطراب مرگ»، «روان‌درمانی گروهی بیماران بستری: تربیت مشاهده‌گران و مشاهده‌شوندگان»، «دژخیم عشق: زیستن با درد هستی»، «وقتی نیچه گریست: قدردانی و ناخشنودی آن»، «لمیدن روی مبل: خطر تجاوز از مرز‌های جنسی»، «مامان و معنی زندگی: "چشمه جوشانی درونیِ" خلاقیت»، «موهبت درمان: مخاطرات و مزایای روان‌درمانگر بودن»، «درمان شوپنهاور: در جستجوی پادزهر»، «خیره به خورشید: درمان بی‌سابقه»، «مساله اسپینوزا: "آرام‌بخشی برای شورمندی‌هایم"» و «انسان موجودی یکروزه: پیش‌بینی فرجام‌ها».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

فیلیپ، شخصیت اصلی این‌رمان، اغلب دیدگاه‌های خود یالوم را به نمایش می‌گذارد. این امری غیرعادی نیست: رمان‌نویسان معمولا خودشان را از طریق شخصیت‌های متعددی نشان می‌دهند، شخصیت‌هایی که هرکدام نمایانگر جنبه‌هایی از زندگی خالقشان‌اند. عملکرد فیلیپ، زمانی که گروهی از فرضیات را که در پسِ مشاوره فلسفی است آموزش می‌دهد، نویسنده‌وار است. «تحت بهترین شرایط می‌توان گفت تنها یک مرز مبهم مابین آموزش و روان‌درمانی وجود دارد. یونانیان _ سقراط، افلاطون، ارسطو، رواقی‌ها و اپیکوری‌ها _ همه باور داشتند که آموزش و خردورزی ابزاری واجب برای نبرد با رنج‌های آدمی است. اکثر مشاوران فلسفی آموزش را پایه روان‌درمانی در نظر می‌گیرند. تقریبا همه آن‌ها به شعار لایب‌نیتس، "خرد و تیمار" استناد می‌کنند.» یالوم هم به مشاوره فلسفی اعتقاد دارد و از خرد فلسفی برای غنی ساختن روان‌درمانی استفاده می‌کند. روانپزشکی اگزیستانسیال ریشه در فلاسفه بزرگ در گذشته دور و نزدیک دارد.

یالوم در صفحه سپاسگزاری کتاب درمان شوپنهاور از پیتر ب. راب، استاد فلسفه در دانشگاه سیمون فریزر و اولین کسی که در کانادا موفق به دریافت مدرک دکتری بر مبنای کار تئوری و عملی‌اش در مشاوره فلسفی شد، نقل قول می‌کند. راب در کتابش با عنوان مسائل مشاوره فلسفی که در سال ۲۰۰۲ منتشر شد اشاره می‌کند که مشاوره فلسفی روان‌درمانی نیست چرا که «تظاهر نمی‌کند ضمیر ناخودآگاه انسان‌ها (البته اگر چنین چیزی وجود داشته باشد) را درک می‌کند یا می‌تواند آن را تفسیر کند، و در نتیجه آن‌ها را از خودشان بهتر می‌شناسند.» راب اظهار می‌کند کاری که مشاوره فلسفی می‌تواند انجام دهد این است که به مراجعان «آن توانایی‌ها و خصلت‌های فلسفی را بیاموزد که به آن‌ها کمک می‌کند از مشکلات آینده اجتناب یا از وقوعشان پیشگیری کنند.»

این‌کتاب با ۴۳۸ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۹۸ هزار تومان منتشر شده است.