طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان اگرچه مورد اقبال مستمری‌بگیران است اما از ابتدا با انتقاداتی هم همراه بوده وحالا و در آستانه آغاز به کار دولت جدید، کیهان نیز به صف منتقدان این طرح پیوسته است.
دیدارنیوز ـ سرویس اقتصادی: می‌گویند نسل‌های آینده در ایران چیزی به نام حقوق بازنشستگی نخواهند داشت، چرا که صندوق‌های بازنشستگی در آستانه ورشکستگی هستند. مشکلات مربوط به صندوق‌های بازنشستگی البته یک معضل جهانی است، اما این مسئله به مانند بسیاری دیگر از مسائل، در کشور ما به بحران تبدیل شده است.
در این میان تبعیض بین مستمری‌بگیران حداقلی بگیر با سایرین و نیز تفاوت بین مستمری بازنشستگان تأمین اجتماعی با بازنشستگان لشگری و کشوری مواردی بوده است که دولت حسن روحانی را به فکر ایجاد تغییراتی در سازوکار پرداخت حقوق بازنشستگی به مستمری‌بگیران انداخت و موجب شد تا طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان اجرایی شود.
اعلام اجرایی شدن این طرح موجب شکل‌گیری موجی از رضایت در میان بازنشسته‌ها شد و بسیاری آن را یکی از مهم‌ترین اقدامات اقتصادی دولت قلمداد کردند، ولی خیلی از کارشناسان و رسانه‌ها نیز نسبت به آینده این طرح هشدار دادند و انتقاداتی به این طرح وارد دانستند، انتقاداتی که از پیش از اجرایی شدن همسان‌سازی شروع شد و تا به حال و تا به صدا آمدن روزنامه کیهان، ادامه دارد.
طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان یکی از اولین لوایح دولت بود که کلیات آن ۸ سال پیش توسط مجلس تصویب شده بود. گفته می‌شود این طرح از ابتدا مدنظر محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه بوده است، کما اینکه بیشترین مصاحبه‌ها در رابطه با این طرح را نیز از نوبخت سراغ داریم و در نهایت هم این معاون رئیس‌جمهور بود که خبر اجرایی شدن طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان را از یک تریبون رسمی اعلام کرد.
در این میان حتی اخباری از نارضایتی صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی از سازوکار پیشنهادی دولت برای همسان‌سازی حقوق بازنشسته‌ها به گوش می‌رسید، اما در نهایت با اعلام نوبخت، این طرح اجرایی شد.
در فاز اول همسان‌سازی حقوق بازنشستگان که در مهر ۱۳۹۹ اجرایی شد و حداقل حقوق بازنشستگان بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان افزایش یافت، به این صورت که بازنشستگان با ۳۰ سال خدمت ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و با ۳۵ سال خدمت، سه میلیون تومان دریافت کردند.
فاز دوم که در سال ۱۴۰۰ به مرحله اجرا رسیده است، اما با، اما و اگر‌هایی روبرو است. بر اساس توضیحات علی ربیعی سخنگوی دولت درباره این لایحه، از این پس همه بازنشستگان تا ۹۰ درصد حقوق شاغل هم‌تراز خودشان را خواهند گرفت.
نزدیک کردن میزان دریافتی بازنشستگان سطوح مختلف و کاستن از تبعیض موجود الزامی است که برای همگان پذیرفته است، اما منتقدین این طرح معتقد بودند که افزون کردن درصدی مستمری سطوح مختلف، نه تنها تعهد سنگینی بر دوش دولت بار می‌کند بلکه می‌تواند در آینده موجب رخ دادن تبعیض بیشتر نیز بشود.
حالا روزنامه کیهان نیز به صف منتقدین این طرح اضافه شده است و در شماره روز گذشته خود در گزارشی آورده است: «به خاطر اجرای طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان توسط دولت و بر اساس آمار‌های رسمی سازمان برنامه‌وبودجه، متوسط حقوق بازنشستگان تحت پوشش صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری در سال گذشته و امسال، مجموعاً ۱۲۰ درصد و متوسط حقوق بازنشستگان تحت پوشش تأمین اجتماعی در همین دوره زمانی، مجموعاً ۱۳۸ درصد افزایش یافته است. بر اساس همین آمارها، دولت برای اجرایی شدن طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان یا همان متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان، در سال ۹۹ بالغ بر ۴۵.۵ هزار میلیارد تومان بودجه در اختیار صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری و سازمان تأمین اجتماعی قرار داده و این رقم در سال جاری به ۱۱۶ هزار میلیارد تومان رسیده است.»
روزنامه کیهان انتقاد خود نسبت به این طرح را این‌طور توضیح می‌دهد: «البته کسی مخالف افزایش حقوق اقشار مختلف بخصوص بازنشستگان آن‌هم در ایامی که اقتصاد کشورمان تورم بالایی دارد و فشار زیادی به زندگی بازنشستگان وارد می‌شود، نیست، اما وقتی کمی دقیق‌تر نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که منابع پایداری برای این موضوع که هزینه بالایی هم به کشور تحمیل می‌کند، پیش‌بینی نشده است و در نتیجه، افزایش حقوق بازنشستگان منجر به تشدید کسری بودجه شده از محل ایجاد تورم تأمین می‌شود. جالب اینجاست که دولت اخیراً لایحه دائمی شدن این موضوع (اجرای طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان) را به تصویب رسانده و این لایحه به زودی و احتمالاً به صورت دوفوریتی در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.»
چند ماه پیش و پس از اعلام اجرای طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، بسیاری از کارشناسان و رسانه‌ها، از جمله رسانه حاضر، زوایای مختلف این طرح را بررسی و آن را در بوته نقد قرار دادند.
عادلانه‌سازی دریافتی مستمری بگیران یک حق است، اما باید توجه کرد که منابع تأمین چنین طرح‌هایی باید مشخص باشد وگرنه آن‌ها را از محل تورم پرداخت کردند و به این معنی است که از یک جیب مردم پولی را برداشته و همان را در قالب افزایش حقوق به جیب دیگرشان بریزند.
می‌دانیم میزان چاپ پول در اردیبهشت گذشته سه برابر متوسط میزان چاپ پول در سال گذشته بوده است و عبدالناصر همتی، رئیس پیشین بانک مرکزی نیز اعلام کرده بود حقوق اردیبهشت کارکنان دولت از محل چاپ پول تأمین شده است. با این تفاسیر آن‌چه مشخص است روبرو شدن اقتصاد کشور با کسری بودجه‌ای وحشتناک است و در چنین شرایطی اجرای چنین طرحی با کیفیات تعریف شده، تنها به افزایش نقدینگی و پرتوان کردن موتور شتابان تورم دامن می‌زند.
از این رو محتوای انتقاد روزنامه کیهان جای تأمل دارد، اما تأخیر در نقد و ابراز آن تنها ۲۲ روز قبل از آغاز بکار دولت هم‌فکر مدیران کیهان موجب می‌شود که سویه‌های اقتصاد سیاسی مسئله بیش از پیش مطرح شود.
آن‌چه مشخص است، بار تعهدات ایجاد شده توسط دولت حسن روحانی در نهایت بر گرده دولت ابراهیم رئیسی انداخته خواهد شد و ترس از این که زمینی سوخته به دولت بعد تحویل داده شود، یکی از دغدغه‌های نیرو‌های وابسته به هسته سخت قدرت در ایران و هم‌راستا با دولت سیزدهم است.
نکته دیگری هم در میان است. این که در عرصه سیاست چطور برخورد با واقعیت‌ها و قرار گرفتن در عرصه مسئولیت می‌تواند نگاه‌ها و رویه‌های جریان‌های سیاسی را تغییر دهد. در حالی که اپوزیسیون تنها انتقاد می‌کند و انتظارات را بالاتر می‌برد، این صاحبان مسئولیتند که باید جوابگوی انتظارات فزاینده باشند و اقتضائات متناقض دست و پنجه نرم کنند. اتفاقی که این بار برای طیف رادیکال اصولگرایان خواهد افتاد.
