نخست وزیر کره جنوبی دیروز به تهران آمد. بسیاری امیدوارند که این حضور سبب شود تا پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی آزاد شود، اما شرایط کمی پیچیده‌تر است.
دیدارنیوز ـ سرویس اقتصادی: چند ماه پیش بود که حسن روحانی وعده داد تا شب عید ۱۴۰۰ قیمت دلار تا ۱۵ هزار تومان پایین بیاید و حتی بودجه ۱۴۰۰ نیز با دلاری با نرخ بسیار پایین‌تر از چیزی که حالا خرید و فروش می‌شود بسته شد. رویای دلار ۱۵ هزار تومانی با آزاد شدن پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی و عراق امکان‌پذیر بود و دولت امیدوار بود با روی کار آمدن جو بایدن و کاهش فشار‌های اقتصادی، ایران بتواند بخشی از پول‌های خود را آزاد کند، آرزویی که البته تا به امروز ناکام مانده و دولت جدید آمریکا هم نشان داده است آن‌گونه که میان‌رو‌ها و اصلاح‌طلبان گمان می‌کردند، برای بازگشت به برجام و برداشتن فشار از روی گرده ایران عجله ندارد.
دی ماه سال گذشته بود که یک نفتکش کره جنوبی در آب‌های خلیج فارس توسط نیرو‌های سپاه پاسداران جمهوری اسلامی توقیف شد. علت توقیف، ایجاد آلودگی محیط زیستی در آب‌های خلیج فارس اعلام شد، اما بسیاری از تحلیل‌گران معتقد بودند که این توقیف پاسخی به کره جنوبی است در قبال بلوکه شدن پول‌های ایران در این کشور.
میزان پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی نیز البته محل بحث است. مقامات ایرانی اعلام کرده‌اند چیزی حدود ۷ میلیارد دلار از پول‌های ایران در کره جنوبی بلوکه شده، اما کره جنوبی اعلام کرده است پولی که مربوط به جمهوری اسلامی ایران است و توسط این کشور بلوکه شده، چیزی حدود ۹ میلیارد دلار است.
به هر ترتیب، توقیف نفتکش کره‌ای به مدت حدود سه ماه ادامه پیدا کرد و چند روز پیش و در میانه دور جدید مزاکرات احیای برجام در وین، خبر آمد که این نفتکش توقیف شده آزاد شد.
آزادی این نفتکش البته با آزادی پول‌های بلوکه شده ایران همراه نشد، ولی حالا چند ساعتی است که چو جونگ-کیون نخست‌وزیر کره جنوبی به تهران سفر کرده است و قابل پیش‌بینی است اصلی‌ترین موضوعی که در دیدار مقامات ارشد کره جنوبی و جمهوری اسلامی مطرح خواهد شد، بحث منابع محصور شده ایران در کره جنوبی است.
در طول دوران معافیت کره جنوبی از تحریم‌های نفتی آمریکا، پول واردات نفت ایران به کره جنوبی و صادرات محصولات کره‌ای به ایران از طریق حساب‌هایی با پول ملی کره جنوبی پرداخت می‌شد. با این حال در سال ۲۰۱۹ معافیت کره جنوبی از تحریم نفتی آمریکا علیه ایران پایان یافت و از آن زمان تا کنون حدود ۷ تا ۹ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران نزد دو بانک کره‌ای بلوکه شده است.
چندی پیش در پی فشار‌های ایران به کره برای انجام اقدام عملی برای ازاد سازی این پول‌ها کارگروهی به نام «کارگروه تجارت بشردوستانه» بین وزارت بهداشت ایران و طرف‌های کره‌ای ایجاد شده و علیرغم رایزنی‌ها و پیگیری‌های تهران، ایران تاکنون تنها توانسته در حدود رقمی کمتر از ۲۰ میلیون دلار از این پول‌های بلوکه شده را برای خرید دارو و تجهیزات پزشکی هزینه کند.
با این حال، اما وقتی نفتکش کره‌ای توسط ایران آزاد شد، مقامات کره‌ای اعلام کردند که سئول تعهد کرده است در راستای حل شدن مسئله پول‌های بلوکه شده ایران کمک کنند.
چند روز گذشته محمدجواد ظریف، وزیر اموز خارجه ایران در نشستی مجازی در بستر کلاب هاوس پاسخگوی سؤالات روزنامه‌نگاران، کنشگران و کاربران مجازی داخل و خارج از ایران بود. در این جلسه از ظریف در رابطه با این پول‌ها سؤال پرسیده شد و او در پاسخ به گره پر پیچ و خم FATF در ایران اشاره کرد. او گفت تا بحث FATF حل نشود، ایران برای آزاد کردن پول‌هایش در کره جنوبی و عراق نیز مشکل خواهد داشت. این ایرادی است که مقامات سئول نیز به آن اشاره کرده‌اند.
حالا نخست‌وزیر کره جنوبی بعد از ۴۴ سال وارد یکی از کشور‌های منطقه غرب آسیا شده است و همین آمار نشان از اهمیت این سفر دارد. چو جونگ-کیون در این سفر سه روزه با رئیس‌جمهور روحانی و نیز با محمد باقر قالیباف، رئیس قوه مقننه جمهوری اسلامی ایران دیدار خواهد کرد و هم‌زمانی این سفر با دور جدید مذاکرات احیا برجام باعث شده تا آزادسازی حداقل بخشی از منابع ایران در کره جنوبی پیش‌بینی شود.
دلار در کانال ۲۴ هزار تومان نوسان اندکی دارد و یورو و سکه نیز در مواجه با اخبار برجامی که خبر از گشایش‌های احتمالی در آینده کوتاه مدت دارد چندان بالا و پایین نمی‌روند. بورس اوراق بهادار تهران هم گویی چندان معطوف به مسائل مربوط به روابط بین‌الملل رفتار نمی‌کند و طی روز‌های بعد از تعطیلات نوروزی، چه آن زمان که اخبار مثبتی درباره برجام می‌آمد و چه آن زمان که اخبار کمی نگران کننده می‌شد و حتی حالا که نخست‌وزیر کره جنوبی به ایران آمده، روند نزولی را ادامه می‌دهد. در واقع به نظر می‌رسد بازارهای سرمایه در ایران نسبت به وقایع متعدد بین‌المللی بی‌تفاوت و به بیانی سِر شده است و بی‌واکنشی را بهترین واکنش دانسته است.
رفتار بازارهای داخلی ایران بی ارتباط با رفتار کلی جامعه در رابطه با تلاش‌های جدید بین‌المللی دولت ایران نیست. به یاد داریم روزگاری را که جامعه برای ماه‌ها در تب و تاب مذاکرات هسته‌ای ایران و کشور‌های ۵+۱ بود و حتی زمانی که خبر از دست‌یابی به توافق نهایی آمد، ساعت‌ها خیابان‌های تهران و بسیاری از شهر‌های ایران در قرق بخشی از مردم بود که از این اتفاق خوشحال بودند. حالا، اما رفتار جامعه تغییر کرده است و گویی از تلاطم‌های پرشمار سیاست بین‌المللی ایران خسته شده‌اند، رفتاری که به بازارهای مختلف نیز تسری پیدا کرده است.
باید منتظر بود و دید که آیا روند بی‌تفاوتی بازارها به این سفر همچنان ادامه می‌یابد یا امروز و فردا آبستن تحولی در بازارهای ایران خواهد بود.
