رئیسی نامزد انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ می‌شود یا خیر؟ این یکی از مهم‌ترین سوالات برای تحلیل این انتخابات است. در روزهای اخیر، اما نشانه‌های حضور او در انتخابات بررنگ‌تر شده است.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: حضور سید ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده در این مدت در هاله‌ای از ابهام بوده است. بسیاری معتقدند که او موقعیت خود در راس قوه قضائیه را رها نخواهد کرد و این میدان به دیگر نامزدهای اصولگرا واگذار خواهد شد.
اما طی روزهای گذشته نشانه‌های حضور رییسی پررنگ‌تر و به حاشیه رفتن محمدباقر قالیباف آشکارتر شده است، این تحلیل البته تا این مقطع قابل طرح است، چون به نظر می‌رسد قالیباف متوجه شده است که اقبال و حمایتی از سوی اصولگرایان اعم از شورای ائتلاف، شورای وحدت و دیگر ائتلاف‌های ریز و درشت این جریان ندارد. این در حالی است که کیفیت مدیریت مجلس و جنجال سفر اخیر قالیباف به مسکو تا حد زیادی موقعیت او را نسبت به دیگر رقبا متزلزل کرده است.
ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶، ۱۶ میلیون رای به دست آورد. رایی قابل توجه که از او یک رقیب بسیار جدی برای حسن روحانی ساخت. البته نباید فراموش کرد که آن رای آقای رییسی تجمیعی از آرا طیف احمدی‌نژاد‌ها، سنتی‌های اصولگرا،
طرفداران قالیباف و همه کسانی بود که در خط کشی‌های سیاسی ایران به عنوان اصولگرایان می‌شناسیم. ائتلاف و اتحادی که در ۱۴۰۰ ممکن است تکرار نشود. دولت بهاری‌ها به شدت دنبال نامزد شدن و تایید صلاحیت احمدی‌نژاد هستند و رسما اعلام کردند اگر رییس دولت‌های نهم و دهم نباشد ما هم نیستیم و بالاتر از آن تهدید کردند اگر مانع ورود احمدی‌نژاد شوند، نه تنها به گزینه اصولگرایان رای نمی‌دهند که احتمال دارد به کمک رقیب آن‌ها بشتابند.
رقیب اصلی ابراهیم رییسی، اما محمدباقر قالیباف است. او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ حاضر شده به نفع ابراهیم رئیسی از انتخابات کنار بکشد و بدنه حامیان و کمپین خود را در اختیار رییسی قرار داد. قالیباف پاداش این کار خود را در سال ۹۸ گرفت و رییس بهارستان شد، اما احتمالا هنوز فکر می‌کند که این بار نوبت اوست که اصولگرایان حمایش کنند. قالیباف همواره علاقه زیادی به سمت ریاست جمهوری داشته و با تکیه بر کارنامه و سوابق اجراییش کوشیده است که به این سمت دست یابد. با این حال تحولات چند روز گذشته حکایت از آن دارند که ستاره اقبال قالیباف این بار هم چندان درخشان نیست و شانس ابراهیم رئیسی از او بیشتر است.
زمزمه‌های اطرافیان قالیباف
محسن پیرهادی نزدیکترین عضو هیئت رئیسه مجلس به قالیباف با اشاره به برخی گمانه‌زنی‌ها درباره ورود محمّدباقر قالیباف، رئیس مجلس به عرصه انتخابات ۱۴۰۰ گفت: آقای قالیباف در پاسخ به درخواست برخی نمایندگان برای نامزدی وی در انتخابات ۱۴۰۰ گفته است که با توجه به شرایط حساس کشور و مشکلات اساسی مردم، مهم‌ترین موضوع، پیروزی جبهه انقلاب و تشکیل دولتی کارآمد به منظور حل مشکلات مردم است.
بیشتر بخوانید: ابراهیم رئیسی؛ نامزدی برای اجماع اصولگرایان
اما خبری‌ترین بخش اظهارات او آنجایی بود که گفت: «برداشت و استنباط من از سخنان آقای قالیباف این است که با افزایش احتمال حضور آیت‌الله رییسی، آقای قالیباف تصمیم به عدم کاندیداتوری گرفته است و آمادگی کمک به ایشان را دارد».
سهل و ممتنع وحدت و ائتلاف اصولگرایان، از زبان خودشان
«مهدی چمران» دیگر فعال اصولگرا در مورد حضور ابراهیم رئیسی در انتخابات تصریح می‌کند: «ممکن است که با آمدن رییسی اصولگرایان به وحدت برسند و قالیباف حذف شود، ولی با آمدن قالیباف چنین اتفاقی نیفتد.» در همین راستا و در تازه‌ترین دعوت، ۱۰۳۳ نفر از اعضا هیات علمی دانشگاه‌های سراسر کشور در نامه‌ای ضمن برشمردن ضرورت‌های کاندیداتوری رییس قوه قضائیه در انتخابات ریاست جمهوری آینده از وی خواستند تا با همان رویکرد تحولی در انتخابات ریاست جمهوری نامزد شود.
در همین زمینه ۲۰۸ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم به گفته «حسین جلالی» نماینده مردم رفسنجان در نامه‌ای از حجت الاسلام رییسی دعوت کردند تا به عنوان کاندیدای اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند. آخرین گروه دعوت کننده از
رییس قوه قضائیه هم بر اساس شنیده‌ها برخی از اعضای مجلس خبرگان رهبری بودند که حجت الاسلام رییسی به درخواست آن‌ها جواب رد داده است. پیش از این هم کانون دانشگاهیان ایران از وی برای حضور در انتخابات دعوت کرده بود.
آنچه از ظاهر اظهارات اصولگرایان دریافت می‌شود، حکایت از اصرار آن‌ها و انکار رییسی برای حضور در انتخابات دارد. اینکه آیا اصرار‌ها و انکار‌ها ادامه خواهد یافت یا نه، زمان مشخص خواهد کرد، اما آنچه قطعی به نظر می‌رسد این است که اصولگرایان با حضور حجت الاسلام رییسی در انتخابات راه به مراتب سهل‌تری خواهند داشت.
راه دشوار اصولگرایان برای اجماع
از سوی دیگر اظهارات اعضای شورای وحدت (با محوریت جامعه روحانیت مبارز) و شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب (همان ائتلافی که لیست مجلس یازدهم را پیروز کرد) نشان از افزایش عمق اختلافات میان این دو نهاد دارد. در تازه‌ترین این اظهارات «علیرضا زاکانی» در همایش جبهه تحول‌خواهان انقلابی نماینده مجلس با بیان اینکه جریان دیگری در مقابل جریان شورای ائتلاف تشکیل شده که ظاهرا داعیه وحدت دارد، اما آنچه فهم می‌شود این است که قرار است لاریجانی به عنوان انتخاب نهایی از این جریان بیرون بیاید.
وی اظهار کرد: در ائتلاف اساس بر این است که از فردگرایی عبور کنیم و به همین خاطر توصیه می‌کنم از تشکیل کلونی در اطراف نامزد‌ها خودداری کنیم چراکه در صحنه رقابت دچار مشکل خواهیم شد. مهدی چمران عضو شورای ائتلاف هم نسبت به ایجاد وحدت میان اصولگرایان خوشبین نبوده و گفته است: «فکر نمی‌کنم وحدت صددرصدی صورت بپذیرد، ولی هر چه بیشتر بهتر و نتیجه بهتر خواهد بود».
محمدرضا باهنر دبیرکل تکنوکرات جامعه اسلامی مهندسین هم با اشاره به اختلافات سال‌های گذشته اصولگرایان و با تاکید بر اینکه اصولگرایان هیچ‌گاه به وحدت ۱۰۰ درصدی نرسیده‌اند؛ گفته است: «بعد از انتخابات۷۶ مجموعه‌ای را به نام شورای نیرو‌های انقلاب تشکیل دادیم و از آن زمان شروع به ائتلاف کردیم، ولی در انتخابات‌های بعد هم ساختار و هم نام این تشکل‌های انتخاباتی تغییر کرد. سال ۹۲ آقای حداد و آقای ولایتی و قالیباف به شکل خودجوش با هم ائتلاف کردند و تصمیم گرفتند که در انتها هر یک از آن‌ها که از اقبال اجتماعی بیشتری برخوردار بود، به عنوان کاندیدای نهایی در صحنه بماند و دو نفر دیگر کنار بروند. با این وجود شاهد بودیم که این اتفاق نیفتاد.».
«منوچهر متکی» سخنگوی شورای وحدت هم درباره تازه‌ترین رایزنی‌های این نهاد با شورای ائتلاف به ویژه در حوزه مصادیق انتخاباتی گفته است: «شورای ائتلاف به گفتگو بر سر مصادیق پاسخ مثبت نداد.» این اظهارات درحالی صورت می‌گیرد که بسیاری از اصولگرایان اختلافات میان این دو گروه را قابل حل دانسته و به آینده رایزنی‌ها امیدوار هستند.
ابراهیم رئیسی و سیب چرخان سیاست در ایران
به‌رغم این اظهار نظرات و گمانه‌زنی‌ها درباره حضور رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰، باید به این نکته توجه داشت که این بار، سیب سیاست تا خرداد ۱۴۰۰ بار‌ها می‌چرخد و با هر چرخش آن، بسیاری از معادلات انتخاباتی نیز تغییر خواهد کرد. در نتیجه ممکن است بسیاری از گمانه‌زنی‌ها مبنی بر حضور چهره‌های مطرح شده در رقابت انتخاباتی ۱۴۰۰ برای ورود به پاستور از جمله سیدابراهیم رئیسی تضعیف یا تقویت شود.
اما آن چه روشن است این که ابراهیم رئیسی از بیشترین احتمال و اقبال برای جلب اجماع اصولگرایان برخودار است. این مزیتی است که سایر نامزدهای اصولگرا ندارند. او هم می‌تواند بخش‌های سنتی اصولگرایان را با خود همراه کند، هم از حمایت محافظه‌کاران سیاسی و تکنوکرات‌های جریان اصولگرا برخودار است، هم مدیریت جهادی‌ها به او رضایت می‌دهند و هم بخش رادیکال جریان اصولگرا در نهایت با او همراه خواهد شد.
به نظر می‌رسد که با شروع تحرکات سیاسی رقیب اصلاح‌طلب، اصولگرایان به تدریج دریافته‌اند که شاید رقابت سال آینده به آسانی که تصور می‌کرده‌اند، نباشد. در این شرایط رئیسی به نظر بسیاری مطمئن‌ترین گزینه برای اصولگرایان است. هر چند سیب سیاست ایران تا به زمین برسد، هزار چرخ خواهد خورد.
به کانال تلگرامی دیدارنیوز بپیوندید
به صفحه اینستاگرام دیدارنیوز بپیوندید
به گروه واتس‌اپی دیدارنیوز بپیوندید