دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: ردپای ماجراهای مربوط به برجام را می‌توان در کلیه تحرکات دیپلماتیک روزهای اخیر در منطقه جستجو کرد. از جمله در سفر ناگهانی وزیر خارجه قطر به تهران و تحویل پیام کتبی امیر قطر به حسن روحانی.
به گزارش الجزیره چندی قبل، وزیر امور خارجه قطر بر تلاش کشورش برای حمایت از روند‌های سیاسی و دیپلماتیک در جهت بازگشت به توافق هسته‌ای تاکید کرده است. به نظر می‌رسد قطر این موضوع را در راستای تنش زدایی منطقه‌ای می‌داند. گزارش‌ها از تماس عبدالرحمن آل ثانی با رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا در هفته گذشته حکایت دارد.
بیشتر بخوانید:
در همین اثنا شاهد سفر ناگهانی وزیر خارجه قطر به ایران بودیم. وزیر امور خارجه قطر که در رأس هیئتی متشکل از وزیر راه این کشور به تهران سفر کرد روز دوشنبه با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفتگو کرد.
محمد بن عبدالرحمان آل ثانی در صفحه توئیترش درباره سفر به ایران نوشت: «برای دیدار با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و گفتگو درباره تحولات اخیر در منطقه و روش‌های ارتقای امنیت و ثبات از طریق مذاکرات سازنده به تهران سفر کردم.» وزیر خارجه قطر در این سفر همچنین با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نیز دیدار و گفتگو کرد.
سفر ناگهانی قطری‌ها به تهران در شرایطی رخ می‌دهد که احیای برجام گره کوری خورده است و تهران و واشنگتن بر سر اینکه چه کشوری در بازگشت به برجام پیش قدم بشود، بگومگو دارند. از طرف دیگر وقت کمی به توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوی ایران در روز ۵ اسفند ماه باقی مانده است. و به این ترتیب بگومگوی ایران و آمریکا بر سر ترتیب بازگشت به برجام می‌تواند این گره را کورتر کند.
توقف اجرای پروتکل الحاقی
در راستای اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی برای لغو تحریم‌های صورت گرفته تا ۳ اسفند (۲۱ فوریه) به آمریکا مهلت داده بود کلیه تحریم‌ها را بردارد. اگر این اتفاق صورت نگیرد اجرای پروتکل الحاقی متوقف می‌شود. در واقع همکاری ایران با بازرسان آژانس انرژی اتمی محدود خواهد شد.
ایران در نامه‌ای از آژانس انرژی اتمی خواسته اقدامات لازم را در راستای توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوی ایران، به عمل آورد. کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین خبر داده است که ایران در نامه‌ای توقف اجرای اقدامات داوطلبانه خود تحت برجام را از تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ (پنجم اسفند) به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده است.
در واقع شرایط این روزهای برجام و اتفاقات منطقه نشان از این دارد که شرایط برجام در یک ماه اخیر احتمالاً وارد فاز جدید می‌شود.
امیدی به احیای برجام هست؟
برخی توقف عمل به پروتکل الحاقی و کاهش تعهدات برجامی مخصوصاً غنی سازی ۲۰ درصد اورانیوم را اهرم فشار ایران برای وادار کردن دولت آمریکا به انجام اقدامات مستقیم در رفع تحریم‌ها و بازگشت به میز ۵+۱ می‌دانند.
با این حال به نظر می‌رسد که تحرکات دیپلماتیک برای حفظ برجام در آخرین لحظات بالا گرفته است. طرف آمریکایی در این چند روز سعی کرده است پالس‌هایی را در راستای احیای مذاکرات مخابره کند. از جمله آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا گفته است که دیپلماسی بهترین راه ممانعت تهران از دستیابی به سلاح هسته‌ای است. سفر ناگهانی قطری‌ها به ایران و همچنین میانجی‌گری روسیه هم که از تهران خواست خویشتنداری کند و مسئولیت خود در قبال برجام را بر عهده بگیرد؛ در همین راستاست.
انتظار می‌رفت که بازگشت به برجام در فهرست فوریت‌های دولت بایدن قرار گیرد، اما اتفاقات ۶ ژانویه در کنگره آمریکا که طرفداران ترامپ رقم زدند، اما شاید شرایط اقتصادی به واسطه کرونا و مسائل داخلی آمریکا باعث شد برجام و مسائل با ایران در اولویت‌های او قرار نگیرد.
ایران اما در حال بهره گرفتن از اهرام فشار خود است. اهرم‌هایی که بر اساس گزارش آژانس تولید اورانیوم فلزی هم به لیست آن اضافه شده است. باید دید که آیا بهره‌گیری از این اهرم‌های فشار باعث می‌شود آمریکا به سمت احیای فوری برجام برود یا خیر؟
به کانال تلگرامی دیدارنیوز بپیوندید
به صفحه اینستاگرام دیدارنیوز بپیوندید
به گروه واتساپی دیدارنیوز بپیوندید
