مرگ بر اثر گازگرفتگی؛ اوج‌گیری قاتل خاموش

 

دیدارنیوز ـ نسرین نیکنام: وقتی سال ٨۶ آمار مرگ خاموش به یک هزار و ۲۴ نفر رسید، کارشناسان دستگاه‌های مرتبط در خصوص آسیب شناسی مسمومیت با گاز مونوکسید کربن به دنبال راهکاری برای این معضل بودند که آن زمان یکی از راه‌های پیشنهادی استفاده از دتکتور‌های مونوکسید کربن بود.

در آن سال، شرکت‌هایی هم بودند که دستگاه کاشف مونوکسید کربن عرضه می‌کردند، اما اتفاق عجیب‌تر این بود که با وجود این کاشف‌ها باز هم حادثه مسمومیت رخ داده بود و همین موضوع سبب شد که در آن زمان استفاده از دتکتور‌ها یا همان کاشف مونوکسید کربن با اقبال عمومی مواجه نشود و دست اندکاران و محققان برآن شدند تا استاندارد‌هایی را برای این کاشف تعریف کنند که البته این کار هم چند سالی طول کشید و در نهایت ملاک تایید آرم استاندارد شد چرا که به گفته متولیان زمانی که این آرم باشد یعنی حداقل نمره قبولی را دریافت شده است.

حالا پس از تدوین استاندارد‌ها نیاز به بستر آزمون این دستگاه بود که در نهایت شرکت گاز و دانشگاه تهران پیگیری کردند و با اختصاص بودجه برای این منظور، حدود چهار یا پنج سال است که هم استاندارد آن تامین شده و هم برای این دستگاه‌ها بستر آزمون وجود دارد. از طرف دیگر آتش نشانی هم بر اساس اقداماتی که انجام می‌دهد یک وندور لیست یا تامین کنندگان مجاز دارد که در آن باید دستگاه تست‌های سختگیرانه‌تری را هم بگذرانند و حداقل شرایط آن هم این است که دستگاه استاندارد داشته باشد.

 

آمار‌ها نشان می‌دهد که ٨٠ تا ٨۵ درصد علل حوادث مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن نقص در دودکش است، از سال ٨٢ تا ٨۶ هم هر سال به طور میانگین آمار گازگرفتگی ١۵ درصد رشد داشت و این اتفاق زنگ خطری جدی برای ارگان‌های متولی بود از این‌رو در همان مقطع زمانی همه دست به دست هم دادند تا در آن زمان کاری انجام دهند و یکی از این نتایج شد نوشتن "مقررات ملی ساختمان". در این مقررات ۲۲ بند مدنظر قرار گرفت. اما مجید نوفرستی، مدیرعامل انجمن جامعه ایمن در مصاحبه‌ای با ایسنا گفته که در این قانون آمده بود که هر فاکتوری در ساختمان باید چه زمانی توسط کارشناسان بررسی و تایید شود، اما متاسفانه دریغ از اجرای پایلوت آن حتی در یک خانه.

او تاکید کرد: متاسفانه این مقررات پس از هشت سال تصویب هنوز اجرا نشده است، اخیرا آیین نامه اجرایی آن نوشته شده و اگر این قانون اجرایی شود آمار گازگرفتگی حدود ۵٠ درصد یا بیشتر قابل پیشگیری است، اما موضوع این است که باید اقدامی انجام شود.

یکی از ملزومات برای پیشگیری از مسمومیت گاز گرفتگی "کاشف مونوکسیدکربن" است که نوفرستی درباره نقش این کاشف‌ها گفت: اگر میزان این گاز در فضا بیشتر از حد مجاز باشد شروع به آژیر کشیدن می‌کند؛ بنابراین بهتر این است که این دستگاه به شیر گاز وصل باشد که در صورت نیاز آن را قطع هم بکند، اما اتفاق بدی که می‌افتد این است که اگر نسبت به ایمن سازی دودکش‌ها اقدام نشود در خانه‌هایی که این دستگاه نصب شده است هم حادثه رخ می‌دهد.

جلال ملکی، سخنگوی آتش نشانی درباره آمار مسمومیت و مرگ و میر با گاز مونوکسید کربن به دیدار می‌گوید: طبق آماری که اورژانس و پزشکی قانونی اعلام می‌کند سالیانه ۸۰ هزار نفر با این گاز دچار مسمومیت و از این تعداد ۸۰۰ نفر هم جان خود را از دست می‌دهند، اما خوشبختانه در سال‌های اخیر آتش نشانی طرح‌هایی را با عنوان سفیران نجات اجرا و با کمک داوطلبان سازمان در محله‌های مختلف شرایط دودکش‌ها را بررسی و نکات لازم را به شهروندان ارایه می‌کند و حتی در شرایط خیلی حاد هم یک کاشف مونوکسید کربن نیز هدیه داده می‌شد.

او می‌گوید: آتش نشانی از سال گذشته غیر از بازدید از مدارس و بررسی وضعیت لوله‌کشی و دودکش‌ها به سراغ موتورخانه‌های مدارس رفت تا با فرهنگ سازی و آموزش از بروز اتش سوزی‌های احتمالی جلوگیری کند که البته امسال به دلیل بسته بودن مدارس به دلیل کرونا این طرح اجرا نشد.

او از بازدید آتش نشانی به صورت اتفاقی از مناطق تهران به ویژه مناطقی که دارای بافت فرسوده هستند خبر می‌دهد و می‌گوید: سال گذشته تقریبا کل شرق شهر تهران در قالب این طرح قرار گرفت و به برخی از خانه‌ها "دتکتور" داده شد، در کل می‌توان گفت سطح هوشیاری مردم نسبت به این موضوع به‌واسطه آموزش‌هایی داده بالا رفته است.

به گفته ملکی فرهنگ سازی و آموزش‌هایی که در سال‌های اخیر انجام شده باعث شده تا حدودی آمار مسمومیت و فوت شدگان ناشی از گاز مونوکسید کربن کاهش داشته باشد و در نظر داریم این روند را در سطح استان تهران ادامه دهیم.

سخنگوی آتش نشانی یادآور می‌شود: مردم می‌توانند برای آگاهی و دریافت پاسخ سوال‌های خود درباره گاز مونوکسید کربن و موضوعات دیگر هر روز به غیر از ایام تعطیل از صبح تا ۱۰ شب با شماره تلفن ۶۴۳۲۳۲۳۲ تماس بگیرند.