خانه‌ای که نماد اشرافیت نبود

دیدارنیوز ـ عصر روز شنبه مراسم افتتاح خانه - موزه آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی با حضور جمعی از مسئولان کشوری و لشکری در حسینیه شماره دو جماران برگزار شد. خانه – موزه آیت‌­الله هاشمی رفسنجانی در جماران برای روزهای آتی برای بازدید عموم مردم بازگشایی می‌شود. محل این خانه – موزه همان منزل مسکونی ایشان است که در طی تمامی سالهای بعد از انقلاب در آنجا زندگی کرده است و خاطرات فراوانی از آن خانه و جلسات برگزار شده در آن را می­‌توان از زبان خود آن مرحوم و اعضای خانواده ایشان و نیز مسئولان و مدیرانی که در این خانه با او ملاقات داشتند، شنید.

 

آیت‌­الله هاشمی رفسنجانی را برخی از نیروهای سیاسی مخالف، به عنوان نماد اشرافیت در درون نیروهای انقلابی معرفی کردند و به همین دلیل، بدگمانی به زندگی شخصی و خانوادگی او را در میان اقشاری از مردم موجب شدند. این نگاه همان وضعیتی است که پیشتر برخی جریانهای سیاسی و افراد برای شهید بهشتی هم مطرح کرده بودند و ایشان را هم به عنوان یک روحانی مدرن دارای زندگی اشرافی مورد تعرض و حمله قرار می­‌دادند. در آن زمان شهید بهشتی در مقابل این گونه حملات که با انگیزه سیاسی و به قصد تخریب چهره­‌های بانفوذ روحانی طراحی شده بود، ایستاد و البته فقط هنگامی این اتهام تکرار نشد که شهادت او به وسیله منافقین، این بعد از شخصیت و زندگی شخصی و سلوک فردی او را به فراموشی سپرد اما در مورد آیت‌­الله هاشمی رفسنجانی وضعیت متفاوت است.

آیت‌الله هاشمی رفسنجانی از روحانیونی بود که همیشه داشت و نیازمند نبود. فکر اقتصادی هم داشت و به همین دلیل برخلاف غالب روحانیون، از همان سالهای قبل از انقلاب پیگیر برخی فعالیتهای درآمدزای اقتصادی هم بود. شاید این خصیصه مشترک مردم کرمان باشد که فعالیت و تلاش برای ایجاد درآمد را نه با دینداری در تعارض می‌بینند و نه با تقوا و نه با انقلابی‌گری. آنان هم خوب پول در می‌آورند و هم خوب هزینه می‌کنند و به همین دلیل است که استان کرمان را باید یکی از استانهای دارای موسسات متعدد خیریه و عام‌المنفعه و عمومی معرفی کرد. هاشمی هم از جمله کسانی بود که اندیشه و فکر اقتصادی داشت و البته عمده درآمدهای خود را صرف مبارزه و فعالیتهای مذهبی و انتشاراتی و امور خیریه و کمک به گروههای مبارز و نگهداری خانواده‌های انقلابیون زندانی و ... می‌کرد.

شاید خیلی از مخالفانش معتقد باشند که او بعد از انقلاب بیش از گذشته برای خود جمع اموال کرد اما در سال 88 در خطبه‌های مشهور مقام معظم رهبری همگان شنیدند که ایشان گفتند من شهادت می‌دهم میزان دارایی‌های آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در سالهای بعد از انقلاب به نسبت سالهای قبل از انقلاب، کاهش یافته است. این شهادت را کسی داده است که از جوانی با آیت‌الله هاشمی رفسنجانی آشنا بوده و در طی سالهای متمادی با او در یک خانه زندگی می‌کرده و در حدود 60 سال با او رابطه دوستی و برادری داشته است.

نقل است که ملک عبدالله وقتی برای شرکت در کنفرانس سران کشورهای اسلامی به تهران آمد، از آیت‌الله هاشمی خواست که حتما به منزل او برود و زندگی او را از نزدیک ببیند. شاهزاده‌های عربستانی جملگی زندگی اشرافی به معنی واقعی دارند و معلوم است که زندگی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برای او شگفتی‌ساز شد. البته آیت‌الله هاشمی به ملک عبدالله گفت که او زندگی متوسطی دارد و اگر می‌خواهد زندگی ساده مسئولان ایرانی را ببیند باید به سراغ امام خمینی و مقام معظم رهبری برود که واقعا ساده زندگی کرده و می‌کنند.

کسانی که زندگی آیت‌الله هاشمی را از نزدیک دیده‌اند می‌دانند که او در یک خانه اشرافی زندگی نمی‌کرد و چسبیده به دیوارهای حسینیه جماران در یک خانه قدیمی بازسازی شده تمام عمر بعد از انقلاب خود را سپری کرد که ملک شخصی او نبود و اجاره می‌داد. البته او به خواست امام آنجا بود و مستاجر بودنش به دلیل ناداری نبود اما کیست که اذعان نکند اگر هاشمی می‌خواست می‌توانست بسیار مرفهانه و اشرافی زندگی کند ولی نکرد. کم نبودند کسانی که هیچ جایگاه و شان و موقعیت و سابقه او را نداشتند اما بعد از انقلاب بر سر سفره انقلاب برای خود یک زندگی اشرافی و تجملاتی را فراهم کردند و به همان طبقه جدیدی پیوستند که در هر انقلابی موجب تهی شدن آن از درون می‌شود. کافی است زندگی و خانه محل سکونت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را با خانه‌های بسیاری از مردم در همان منطقه شهر تهران مقایسه کنیم تا دریابیم که هاشمی در مجموع ساده زندگی می‌کرد.

 

 

در کنار مراسم افتتاح خانه - موزه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، همایشی با عنوان «عبور از بحران و توسعه ایران» برگزار شد که در آن نظرگاه ایشان درباره توسعه مورد بررسی قرار گرفت. در این همایش سیدحسن خمینی، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه، اسحاق جهانگیری، اکبر ترکان، مجید قاسمی، حسین علایی، فریدون وردی نژاد و محسن هاشمی رفسنجانی در حسینیه شماره دو جماران سخنرانی کردند.

 

 

سیدحسن خمینی در همایش عبور از بحران و توسعه ایران با بیان اینکه یکی از صفات هاشمی رفسنجانی گریز پررنگ از ریا بود، افزود: هاشمی رفسنجانی از سال 1360 به جماران آمد. من از کودکی به سبب رفاقت و قرابتی که با فرزندان ایشان داشتم مرتبا در خانه وی رفت و آمد می کردم و تا سال 95 مرتبا از نزدیک با زندگی هاشمی روبرو بودم. وی با بیان اینکه ظاهر و باطن زندگی هاشمی یکی بود، ادامه داد: این دوری از ریا، زهد نفروختن و به نوعی فقر را در چشمان مخاطب نکردن و پنهان نکردن داشته ها، یکی از وجوه امتیاز آیت الله هاشمی بود.

خمینی بیان کرد: زندگی هاشمی همواره دور از ریا و هر نوع فریب و خدعه بود و در طول زندگی اش، همواره نظر مردم برایش مهم بود. وی اضافه کرد: هاشمی مصلحانه زندگی می کرد و در طول عمرش تنها کسی بود که در انتخابات، خود را در معرض رای مردم قرار می داد.

نوه امام یادآور شد: عبور از سدهایی که پیش روی ما گذاشته شده است و شکست طلسمی که رئیس جمهور بی اخلاق آمریکا برای عبور از مشکلات جامعه ایجاد کرده است این است که به خواست مردم تن دهیم و با آنها همدل و همراه شویم.

خمینی گفت: مردم باید احساس کنند جامعه متعلق به آنهاست؛ اگر من را نمی خواهند من نباشم و اگر اشتباهی کردم عذرخواهی کنم؛ ایستادن مقابل خواست مردم نتیجه ای جز از هم گسیختگی، بی اعتماد و وحدت ملی ندارد. نوه امام (ره) افزود: مردم ولی نعمت انقلاب هستند اینکه دشمنان بیرونی چشم طمع به فروپاشی نظام دارند باطل السحرش اعتماد مردم است، اگر اشکالاتی هست همه با هم حل کنیم اگر مشکلاتی هست با هم به دوش بکشیم.

خمینی ادامه داد: فضا را محدود و بستر را امنیتی کردن جز آب به آسیاب کسانی که چشم طمع دارند، ریختن، ثمر دیگری ندارد. وی اظهار داشت: اگر من در انجام کارهایم اشتباه می کنم و جامعه آن را نمی پذیرد کنار بروم تا یکی دیگر بیاید و خدمت کند؛ عذرخواهی کردن از جایگاه کسی نمی کاهد، مردم اگر صادقانه عذرخواهی ما را ببینند همدلی شان بیشتر می شود. خمینی با بیان اینکه نباید با هیچ مفسدی عهد اخوت ببندیم و با هیچ مزوری پیمان دوستی برقرار کنیم یادآور شد: در شرایطی که رهبر معظم انقلاب خلف شایسته امام (ره) به درستی اشاره می کند جامعه محتاج همدلی و انسجام است هر صدا و هر کسی این انسجام را بشکند آب به آسیاب دشمن می ریزد.

سیدحسن خمینی گفت: هاشمی بزرگ بود و بزرگ رفت عزیز بود و عزیز و رفت؛ وی هرگز ریاکار نبود ولی مردمی بود. نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی افزود: هاشمی همیشه برای خود نقش مصلح اجتماعی قائل بود و موج سوار نبود و مقابل خواسته مردم نمی ایستاد؛ این درسی بود که از امام(ره) آموخت. وی با بیان اینکه یکی از صفات مرحوم هاشمی رفسنجانی بحث گریز پررنگ از ریا است، گفت: این مبحث ممکن است در نقاطی به یک اشتباه و کژتابی بینجامد ، گویی کسانی که مردمداری می کنند با افرادی که ریا می کنند همسان هستند در صورتی که مردمداری آیت الله رفسنجانی باعث نشد که به ریا کاری روی آورد.
 

 

جهانگیری:آیت الله هاشمی رفسنجانی معتقد بود هیچ وقت بن بستی وجود ندارد

 اسحاق جهانگیری همزمان با هفته دولت و مصادف با سالروز تولد آیت الله هاشمی رفسنجانی رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام با حضور در منطقه جماران تهران ضمن افتتاح این خانه موزه، به همراه حجت الاسلام سید حسن خمینی و فرزندان آیت الله هاشمی رفسنجانی از بخش های مختلف این موزه بازدید کرد و یاد و خاطره آیت الله هاشمی را گرامی داشت.

در خانه موزه آیت الله هاشمی رفسنجانی تصاویری از گاه شمار زندگی وی مشتمل بر دوران های مختلف زندگی نظیر دوران کودکی، دوران هجرت به قم، دوران مبارزات انقلاب اسلامی، دوران تثبیت انقلاب اسلامی و تشکیل شورای انقلاب، دوران مجلس شورای اسلامی، دوران دفاع مقدس، دوران سازندگی، دوران مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام است.

معاون اول رییس جمهور همچنین در حاشیه بازدید از این خانه موزه طی مصاحبه ای با خبرنگاران، از آیت الله هاشمی بعنوان یکی از شخصیت های بسیار بزرگ و تأثیرگذار در نیم قرن اخیر تاریخ ایران یاد کرد و گفت: آیت الله هاشمی رفسنجانی هم در دوران مبارزات انقلاب اسلامی کارهای بسیار بزرگ و مهمی انجام داد و هم در طول حیات جمهوری اسلامی ایران نقش ویژه ای در اتفاقات مختلف نظیر استقرار جمهوری اسلامی، جنگ، صلح، سازندگی و اصلاحات ایفا کرد.

وی با بیان اینکه آیت الله هاشمی رفسنجانی به معنای واقعی شناسنامه انقلاب اسلامی است، خاطرنشان کرد: اگر کسی بخواهد انقلاب اسلامی را بررسی کند، با بررسی شخصیت آقای هاشمی می تواند به ابعاد مختلف انقلاب اسلامی پی ببرد.

جهانگیری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه خانه موزه ها یکی از کارهای بزرگی است که در گذشته انجام می شده، افزود: در این دوره به همت خاندان هاشمی، همسر فداکارش و فرزندان ایشان و با تصویب هیات وزیران این خانه موزه شکل گرفته است.

معاون اول رییس جمهور ادامه داد: تأسیس این خانه موزه مهمترین کاری است که می توان از طریق آن میان نسل جوان و جامعه ایران با یکی از شخصیت های سیاسی، فرهنگی و انقلابی کشور ارتباط برقرار کرد.

وی خاطر نشان کرد: با کارهای خوبی که در این خانه موزه انجام شده و با استفاده از فناوری های نوین که در این خانه موزه بکار رفته، نسل جوان می تواند به ابعاد مختلف انقلاب و شخصیت آیت الله هاشمی رفسنجانی پی ببرد.

جهانگیری گفت: شخصیت هایی مانند آیت الله هاشمی رفسنجانی از سرمایه های نمادین این کشور هستند و بدون اتکا به سرمایه های نمادین توسعه کشور امکانپذیر نیست.

معاون اول رییس جمهور تصریح کرد: امروز هم وقتی به ابعاد شخصیت آیت الله هاشمی رفسنجانی نگاه می کنیم می بینیم که ایشان همواره شخصیتی جامع نگر بود و در عین حال که به مطالعات قرآنی می اندیشید و در این زمینه فعالیت داشت، به توسعه ایران فکر می کرد و برنامه توسعه تدوین می کرد.

وی با بیان اینکه آیت الله هاشمی رفسنجانی نگرانی هایی جدی نسبت به آینده داشت و شخصیتی آینده نگر بود، گفت: ایشان همواره نگران انقلاب، مردم، نظام و کشور بود اما سیاست مداری بود که معتقد بود هیچ وقت بن بستی وجود ندارد.

جهانگیری بن بست شکنی را از مهمترین ویژگی های آیت الله هاشمی رفسنجانی برشمرد و خاطر نشان کرد: آیت الله هاشمی رفسنجانی نه برای نظام و نه برای مردم و نه برای خودش بن بست قائل نبود و در سخت ترین شرایط هم وقتی به او مراجعه می شد، برای مشکلات راه حل و راهکار ارائه می کرد.

وی افزود: امروز هم کشور می تواند با همین روش آیت الله هاشمی رفسنجانی از بسیاری از تنگناهایی که با آن مواجه است، عبور کند.

معاون اول رییس جمهور اظهار داشت: یکی از مسائل در خصوص آیت الله هاشمی رفسنجانی که انسان را دچار رنج و افسوس می کند، مظلومیت ایشان است. آیت الله هاشمی رفسنجانی هیچگاه برای خودش گله و شکایت نکرد البته آنجا که لازم بود بخاطر مردم گلایه می کرد و می نالید و هشدار می داد.

جهانگیری ادامه داد: امروز هم متاسفانه پس از گذشت دو سال از ارتحال آیت الله هاشمی رفسنجانی همچنان این مظلومیت برای او وجود دارد که امیدوارم به همت دوست داران انقلاب و دوست داران هاشمی بتوانیم مظلومیت را از چهره او و از این کشور برطرف کنیم.

وظیفه سیاست خارجی حراست از امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور و کمک به رفاه مردم است که آیت الله هاشمی این را به خوبی درک کرده بود.در دوران سازندگی تلاش آقای هاشمی در استفاده از امکانات خارجی ، بهبود شرایط زندگی مردم بود. وی افزود: ما وظیفه داریم که سیاست خارجی را تبدیل به اهرمی برای کمک به اقتصادی کشور کنیم، نه این که این سیاست، باری بر دوش مردم باشد.

وزیر امور خارجه با بیان این که بار سیاست خارجی را مردم تحمل می کنند، یاد آور شد: تلاش آیت الله هاشمی رفسنجانی همواره این بود که سیاست خارجی باری بر مردم نباشد. ظریف تاکید کرد: باید خود را فدای مصالح مردم کنیم؛ نه اینکه مصالح مردم را فدای خودمان. بدانیم که هیچ ظرفیتی بدون چالش نیست و هیچ چالشی بدون ظرفیت نیست. نمی توانیم از بحران فرار کنیم، زیرا شرایط و ظرفیت های ما باعث شده تا دیگران برای ما بحران ایجاد کنند.

وزیر امور خارجه با بیان این که آیت الله هاشمی تأکید داشت از ظرفیت عاقلانه استفاده کنیم، خاطرنشان کرد: اگر ایشان نگران بودند جامعه در مورد مذاکره با صدام چه می گوید، هرگزمسیر منطقه را عوض نمی کردند. ظریف ادامه داد: اگر آقای هاشمی با امیرعبدالله مذاکره نمی کرد، هرگز نمی توانست مسیر تاریخ را عوض کند. وی اظهار داشت: در منطقه، هر کشوری را که نگاه کنیم یا تسلیحات او از ما بیشتر است یا امکانات دیگری دارند اما نقطه تمایز ما اتکاء به خدا و مردم است. وزیر امور خارجه ادامه داد: قدر این ظرفیت را باید بدانیم؛ همانطور که قدر حضورمان در منطقه و استقلال مان را هم می دانیم.
ظریف با اشاره به این که قدر فرصت دیپلماسی را نیز باید بدانیم، تاکید کرد: دیپلماسی می تواند فرصتعبور بدون مخاطره از مشکلات را فراهم کند؛ آقای هاشمی قدر این فرصت را می دانست. وزیر امور خارجه یادآور شد: این نیاز ندارد که ما از اصول ظرفیت و قدرت خود عبور کنیم، اتفاقا نیاز دارد که مبانی قدرت و امکانات خود را به خوبی بشناسیم اما بپذیریم که دیپلماسی یک روش برای تامین اهداف و منافع است.

ظریف خاطرنشان کرد: در دیدار سه سال پیش سفرا با رهبری معظم انقلاب، ایشان فرمودند دیپلماسی در بسیاری از موارد بهتر از نیروی نظامی می تواند عمل کند و ارزانتر از نیروی نظامی می تواند اهداف کشور را به پیش ببرد به شرطی که متکی بر قدرت و امکانات کشور باشد و مردم ما بزرگترین ظرفیت هستند. رییس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: باید همانطور که حضرت امام (ره) فرمودند به مردم باید به عنوان ولی نعمت نگاه کنیم و آن ها را برخودمان مقدم بدانیم؛ این درسهایی است که من به عنوان یک شاگرد کوچک در مکتب حضرت ایت لله هاشمی آموخته ام. وی ادامه داد: امیدوارم این درسها همواره به کشور کمک کند که از این مسیر دشوار و پرمخاطره که هیچ گاه بحرانی نبوده و بحرانی هم نخواهد بود به سلامت و با عاقبت بخیری و عزت و سربلندی و معیشت بهتر برای مردم عبور کنیم.

ظریف در بخش دیگر از سخنانش گفت: این مجلس با شکوه برای پاسداشت مردی است که از همه چیز خود برای انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی مایه گذاشت و از هیچ چیز برای پیشبرد اهداف انقلاب و پیشرفت این کشور ابا نکرد. وی یادآور شد: آیت الله هاشمی از آبرویش که از همه چیز مهمتر است مایه گذاشت تا ما و جمهوری اسلامی سربلند باشیم.

وزیر امور خارجه اضافه کرد: در دنیای امروز لازم است برای اینکه بتوانیم اهداف کشور و انقلاب را پیش ببریم، تمامی ظرفیت های خود را به درستی بشناسیم و به موقع به کار ببندیم و برای رسیدن به اهداف جز موضوعات مقدس و ارزشهای اصیل خود، موضوع دیگری را قدسی نکنیم.

ظریف تصریح کرد: از ابزارهای مختلف استفاده کنیم و نگران ثبت در تاریخ نباشیم چرا که تاریخ خود به درستی قضاوت خواهد کرد. وی تاکید کرد: همه چیز ما مردم هستند پس برای مصالح مردم، خود را فدا کنیم و مصالح مردم را فدای خود نکنیم؛ ببینیم چه امکاناتی داریم؛ امکاناتتان را به درستی بشناسید.

 

وزیر امور خارجه با بیان این که در دنیای امروز استفاده از همه امکانات و ظرفیتها ضروری است، ادامه داد: اما قبل از استفاده از این ظرفیتها، شناسایی واقعی و واقع بینانه شرایط و شناخت ظرفیتها و امکانات ضروری است. ظریف خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی به برکت انقلاب اسلامی و به برکت تعلیمات حضرت امام(ره) و رهنمودهای رهبری شرایطی استثنایی در منطقه و جهان پیدا کرد.

وی ادامه داد: این شرایط همراه با خودش هم ظرفیت ایجاد می کند و هم چالش ؛ این را هم بدانیم هیچ ظرفیتی بدون چالش نخواهد بود و هیچ فرصتی بدون چالش نیست. وزیر امور خارجه یادآور شد: بدانیم خداوند امکانات را بدون تلاش عنایت نمی کند؛ تلاش ما و استفاده از ظرفیتها و پذیرفتن برخی فشارها و چالشها است که می تواند ما را در رسیدن به اهداف کمک کند، برای همین هم هست که مرحوم آیت الله هاشمی یک مصلح انقلابی و یک انقلابی مصلح بود. ظریف با بیان اینکه نگرش ایشان همواره بر اصلاح شرایط با تکیه بر ارزشها و ظرفیت های موجود بود، افزود: نمی شود برای اینکه ما از چالشها خلاص شویم، ظرفیتهای خودمان را که باعث قدرت ما شده است فراموش کنیم؛ نمی توانیم از بحران فرار کنیم زیرا ظرفیت ها، شرایط و ویژگی های ما ضرورت هایی را هم ایجاد کرده به خاطر این که دیگران در برابر این ظرفیتها مقاومت می کنند.

وی اضافه کرد: عبور از این ظرفیت ها برای خلاصی از چالشها و یا عبور از بحران ها هیچ گاه در ذات مرحوم آیت الله هاشمی نبود؛ ایشان همواره تاکید داشتند از توانمندی های جمهوری اسلامی عاقلانه، مدبرانه و با نگاه واقع بینانه نسبت به دنیا استفاده کنیم. برای همین بود که در بهترین شرایط ایشان مذاکره با صدام را شروع کرد. وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: اگر آقای هاشمی نمی خواستند از ظرفیتها استفاده کنند و اگر نگران این بودند که جامعه درباره مذاکره با فردی که این میزان به ملت ما خسارت وارد کرده، چه می گوید، هیچ گاه نمی توانستند مسیر تاریخ این منطقه را عوض کنند.

ظریف تاکید کرد: درایت مرحوم آیت الله هاشمی، مقام معظم رهبری و مجموعه نظام کشور بود که توانست از آن فرصت استفاده کند. رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: اگر آیت الله هاشمی گفت و گو با امیر عبدالله را - در زمانی که این کار را کرد - انتخاب نمی کرد و از برخی نگرانی هایی که باعث می شد بگویند تاریخ درباره ما چه می گوید،عبور نمی کردند هرگز نمی توانستند تاریخ ساز شوند. وی ادامه داد: بنابراین شناسایی ظرفیتها و پذیرش امکانات و استفاده از این امکانات یک هوش و شجاعت ویژه می خواهد، شجاعتی که در امام، مقام معظم رهبری سراغ داریم و در آیت الله هاشمی رفسنجانی به وفور دیده می شد.

ظریف افزود: شجاعتی که بالاترین مرحله آن در پذیرش قطعنامه 598 بود که بین امام و آیت الله هاشمی برای اینکه کدام یک مسئولیت این کار تاریخ ساز ر ا به عهده بگیرند، رقابت بود، یعنی رقابت برای رسیدن به اهداف بود.

وی با بیان این که دیپلماسی خود یکی از ابزارهای قدرت است، خاطرنشان کرد: مردم در این منطقه به جمهوری اسلامی ایران با دید عزت و احترام نگاه می کنند زیرا ما به مردم خودمان متکی هستیم؛ امروز اگر بخواهیم در این منطقه به اطرافمان نگاه کنیم، هر کشوری یا سلاحش از ما بیشتر است یا زیر چتر یک ابرقدرت هسته ای قرار دارد. وزیر امور خارجه به هزینه های کشورهای منطقه در موضوع تسلحات اشاره و خاطرنشان کرد: عربستان سال گذشته 67 میلیارد دلار و امارات متحده عربی 22 میلیارد دلار هزینه تسلیحات کردند؛ سایر کشورهای منطقه هم زیر چتر امنیتی یک ابرقدرت هسته ای قرار دارند، ما چه داریم که در این منطقه از همه قدرتمندتر و امن تر هستیم و از همه بیشتر آرامش داریم.

ظریف تصریح کرد: وجه تمایز ما با این رژیم ها که این همه هزینه تسلیحات می کنند و هنوز هم در نا امنی هستند و هنوز هم آقای ترامپ می تواند بگوید من می توانم با عبور از این کشورها در سه هفته عمر آنها را خلاصه کنم چیست، ما چه داریم که آنها ندارند، جز اتکا به خدا و مردم.

وی با بیان این که قدر این ظرفیت را بدانیم، تاکید کرد: همچنان که باید قدر ظرفیت حضورمان را در منطقه بدانیم یا قدر ظرفیت قدرت و استقلالمان را بدانیم، این موارد همه عوامل قدرت ما هستند و از هیچ کدام از آن ها نمی توانیم عبور کنیم. وزیر امور خارجه در ادامه ظرفیت دیگر را دیپلماسی دانست و ادامه داد: دیپلماسی یک توانمندی است که می تواند در کشوری شرایط خوب را تبدیل به شرایط نامناسب کند و بالعکس برای کشوری باعث شود از شرایط مناسب برای توسعه برخوردار شود و می تواند برای کشوری در شرایط نامناسب امنیت نسبی ایجاد کند.

ظریف در ادامه به کشور کوبا اشاره کرد و گفت: این کشور با فاصله کمی که از ایالات متحده بعنوان بزرگترین قدرت هسته ای دنیا دارد و مدتی هم هست چتر هسته ای روسیه را هم از دست داده است اما آن چیز که توانسته کوبا را امن نگه دارد، بیش از هر چیز قدرت دیپلماسی این کشور است؛ بنابر این دیپلماسی می تواند این امکان را فراهم کند که شما از شرایط مخاطره آمیز با امنیت عبور کنید.

وی یادآور شد: مجموعه این شرایط است که برای کشور قدرت ایجاد می کند.و این قدرت را حضرت آیت الله هاشمی خوب می شناخت؛ من در مراحل مختلف، چه در جنگ ایران و عراق، چه در مذاکرات هسته ای اول و چه در مذاکرات اخیر که خدمت ایشان می رسیدم، این درک واقعی شناخت شرایط بین المللی در ایشان وجود داشت.

وزیر امور خارجه با بیان این که عدم شناخت شرایط بین المللی می تواند شما را در اوج قدرت به نابودی بکشاند، خاطرنشان کرد: مگر در مورد صدام نبود؛ زمانی که به کویت حمله کرد، مگر در اوج قدرت نبود؟ سلاح هایی که خود عرب ها به او داده بودند مگر کم بود؟ سعودی ها گفتند ما 75 میلیارد دلار به صدام کمک تسلیحاتی کردیم؛ این همه سلاح شیمیایی و تسلیحات شیمیایی چه شد؛ پس نشناختن شرایط زمان بود که باعث شکست افرادی همچون صدام شد. ظریف یادآورشد: همین شرایط را قذافی هم در لیبی داشت و به خاطر نشناختن زمان افراط و تفریط کرد. بنابر این شناخت توانمندیها و سرمایه گذاری بر توانمندی ها و مدیریت بحرانها یعنی اینکه شما بحران را به شکلی مدیریت کنید که توانمندیهای کشور از این بحران سالم خارج شود.

وی با بیان اینکه مرحوم آیت الله هاشمی معمار هسته ای جمهوری اسلامی ایران بود، اظهار داشت: برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران در زمان ریاست جمهوری ایشان شکل گرفت اما باید این توانمندی حفظ می شد نه اینکه این توانمندی به هدر رود و به جای اینکه زمینه قدرت جمهوری اسلامیایران شود زمینه فشار بر جمهوری اسلامی ایران شود. وزیر امور خارجه تصریح کرد: فهم این شرایط نیازمند جامع نگری است؛ جامع نگری که اولا سیاست خارجی و سیاست را برای خدمت به مردم می داند و نه برای خدمت به نام خود در تاریخ. نام خود را هم برای خدمت به مردم می داند. آبروی خود و عزت خود را هم برای عزت مردم، انقلاب و کشور فدا می کند و این یک مشخصه خیلی بزرگ است.

ظریف خاطرنشان کرد: این واقعا مرام ایشان بود؛ اینکه آدم بتواند ازخودش برای منافع کشور عبور کند و بتواند از آبروی خودش که از جان مهمتر است برای منافع کشور و بهبود وضعیت کشور عبور کند.
 
اکبر ترکان: جای آیت الله هاشمی برای تصمیم گیری سخت خالی است

وی با برشمردن بحران های کشور از جمله بحران آب، محیط زیست، انرژی، صندوق های بازنشستگی و نظام بانکی افزود: همه به صورت جدی نسبت به این بحران ها اظهار نگرانی کرده اند، اما نظام آمادگی تصمیم گیری برای آنها را نداشته است. ترکان چالش اصلی امروز کشور را عدم تعادل بازار ارز، پول و کالا دانست و اظهار داشت: عدم تعادل بازار چالش اصلی امروز کشور است که بر معیشت مردم تاثیرگذاشته است.

مشاور رئیس جمهوری اضافه کرد: علت اصلی جهش قیمت ارز افزایش نقدینگی کشور است. به طوری که این نقدیگی نسبت به سال گذشته 2.5 برابر شده است.ترکان در ادامه با تشریح ویژگی های آیت الله هاشمی رفنسجانی گفت: یکی از ویژگی های آیت الله هاشمی هنر گوش دادن بود، ایشان همچنین تا زمانی که به مساله مسلط نمی شد تصمیم گیری نمی کرد.

مشاور رئیس جمهوری تاکید کرد: آیت الله هاشمی خبرگان هر حوزه ای را می شناخت و از عقل خبرگان استفاده می کرد.وی بیان داشت: دیگر ویژگی آیت الله هاشمی این بود که روی مسائل اصلی به خوبی تمرکز می کرد.

ترکان در پایان با طرح این سوال که اگر آیت الله هاشمی در قید حیات بود با چالش های امروز چطور رفتار می کرد، گفت: به نظر من شاخص ترین ویژگی که می دیدیم تصمیم گیری ایشان بود اکنون بسیاری از مشکلات خبر دارند اما چون تصمیم گیری سخت است، این کار را نمی کنند؛ جای آیت الله هاشمی برای تصمیم گیری سخت خالی است.
 
علایی: هاشمی برای حل مشکلات امروز تصمیمات مهمی گرفته بود

دکتر علایی با اشاره به اینکه امروز در کشور چند مشکل بزرگ داریم، تاکید کرد: به نظر من در زمان آیت الله هاشمی رفسنجانی تصمیمات مهمی برای حل آنها گرفته شده است. حسین علایی در همایش عبور از بحران و توسعه ایران با بیان اینکه برداشت من از آیت الله هاشمی رفسنجانی در دوران جنگ مربوط به چند ویژگی ایشان می شود تاکید کرد: ایشان به دنبال پیشرفت ایران بود و آن را اولویت کشور می دانست. وی ادامه داد: مقصود آیت الله هاشمی ایرانی بود که بعد از انقلاب نظام جمهوری اسلامی را بنا کرده بود و باعث پایداری اسلام می شد تا کشورهای اسلامی دیگر از آن به عنوان الگو بهره ببرند.

فرمانده سابق نیروی دریایی سپاه با بیان اینکه آیت الله هاشمی رفسنجانی معتقد بودند اگر نتوانیم ایران را به عنوان الگو به کشورهای دیگر نشان دهیم دچار آفت و بحران خواهیم شد، افزود: این دو ویژگی ایشان در مواجهه با این موضوع معنا می یابد.وی در تشریح یکی از ویژگی های ایشان که حل مساله بود، گفت: در دوران جنگ، جنگ برای ایشان در اولویت بود از این جهت که بتوانیم جنگ را به اتمام برسانیم و بنای سازندگی را در کشور بگذاریم و این تفاوت دیدگاه ایشان با دیگران نسبت به موضوع جنگ بود.

علایی در تشریح ویژگی دیگر مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: ایشان اهل تصمیم گیری های بزرگ بود و مشکلات کشور را اولویت بندی می کرد تا تصمیمات بزرگ درباره امور گرفته شود. فرمانده سابق جنگ با اشاره به اینکه امروز در کشور چند مشکل بزرگ داریم، تاکید کرد: به نظر من در زمان آیت الله هاشمی رفسنجانی تصمیمات مهمی برای حل آنها گرفته شده است. وی ادامه داد: اینکه جایگاه ما در جهان کجاست؟ یکی از مسائلی که در ذهن آیت الله رفسنجانی بود این بود که ما در مقابل آمریکا در جامعه جهانی چه باید بکنیم.

سردار علایی اظهار داشت: امروز هم ترامپ با خروج از برجام و تحت فشار قرار دادن ایران ما را در شرایطی قرار داده است که باید به این پرسش پاسخ دهیم امروز هم باید تئوری های مختلف برای این مواجهه ارائه شود.

علایی با اشاره به اینکه یکی از مسائلی که از گذشته تاکنون در کشور داریم موضوع نگاه ما به اقتصاد است، گفت: نگاه نخبگان ما به اقتصاد مورد اجماع نیست و تاکنون مشخص نشده است که اقتصاد ما آزاد است یا نه. این استاد مدیریت یادآور شد: ما مسائل مختلفی در زمینه اقتصادی داریم و یکی از موضوعات مورد توجه آیت الله هاشمی همین معضل نقدینگی در کشور بود که چرا با وجود نقدینگی بزرگی که داریم نتوانستیم آن را به خدمت اقتصاد درآوریم. سردار علایی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه آیت الله هاشمی واقع گرا بود خاطرنشان کرد: ایشان از کسانی بودند که جزئیات مسائل را ارزیابی می کردند تا درک درستی از آن داشته باشند.
 
قاسمی به نقل از آیت‌الله هاشمی: به لحاظ سیاسی به غیر از آقای خامنه‌ای کسی را ندارم و وظیفه دارم بگویم صاحب عله ایشان هستند

رئیس اسبق بانک مرکزی با بیان خاطره ای تاکید کرد: آیت الله هاشمی معتقد بودند از نظر سیاسی کسی را جز رهبری ندارند و ایشان را صاحب عله می دانستند.

مجید قاسمی در همایش عبور از بحران و توسعه ایران که عصر امروز در حسینیه شماره 2 جماران بر گزار شد با اشاره به خاطرات خود با آیت الله هاشمی رفسنجانی گفت: من از منتقدان سیاست های آیت الله هاشمی رفسنجانی در دوران ریاست جمهوری ایشان بودم. در واقع منتقد برنامه های تعدیلی ایشان بودم و از سوی دیگر موافق و مرید شیوه سازندگی ایشان بودم. رئیس سابق بانک مرکزی افزود: ایشان در تصمیم گیری الگو و نمونه بود. در سال 62 که بحث شکل گیری کمیته تخصیص ارز مطرح بود سرزده به شورای اقتصاد آمدند و در اعتراض به اینکه بنا بود بودجه با 12 میلیارد دلار بسته شود، گفتند: اگر بنا است بودجه را اینگونه بنویسیم بهتر است تنگه هرمز را ببندیم و همین اظهارنظر ایشان باعث شد بودجه آن سال به 22 میلیارد دلار تغییر کند.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به خاطره ای از دوران ریاست خود در بانک مرکزی گفت: بنا بود محموله طلا از ایران به سوئیس برود تا دلار لازم برای خرید تجهیزات نظامی تامین شود اما نیروهای نظامی در فرودگاه مانع شده بودند و آقای مهندس موسوی از من خواستند در جلسه سران قوا این موضوع را توضیح دهم.

رئیس پیشین بانک مرکزی ادامه داد: آیت الله هاشمی در آن زمان به من فرمودند تصمیم درستی گرفتی و در این تصمیم شجاعت و جسارت وجود دارد.

قاسمی با اشاره به اینکه موضوع استقراض بعد از انقلاب موضوع پیچیده ای بود، با تشریح خاطره ای از مرحوم آیت الله هاشمی گفت: ایشان در ماجرای استقراض برای ساخت سد کارون 3 که ابعاد بین المللی برای کشورمان دربر داشت گفت «من آبروی خود را برای سازندگی این کشور گذاشتم.»

قاسمی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: امروز وحدت در کشور ضرورت دارد. من به عنوان یکی از بنیانگذاران حزب اعتدال و توسعه، در سال 84 که موضوع کاندیداتوری ایشان مطرح شد، نحوه رابطه ایشان با رهبری نیز طرح شد و بنا بود سه نفر از اعضای حزب با آقای هاشمی دیدار کنند و جزئیات موضوع را جویا شوند. در آن دیدار ایشان گفتند در دنیا به لحاظ سیاسی به غیر از آقای خامنه ای کسی را ندارم و وظیفه دارم بگویم صاحب عله ایشان هستند و باید نظر نهایی را بدهند.
 
وردی‌نژاد: آیت‌الله هاشمی رفسنجانی پیشرو در حرکت‌های نوین و تلاش برای یافتن راهکارهای تازه بود

فریدون وردی‌نژاد سخنران بعدی این همایش بود. وی در سخنانش گفت: در یکی از مهمترین مقاطع کشور و عمر جمهوری اسلامی پس از مشکلات فراوان پس از جنگ، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی ریاست‌جمهوری کشور را برعهده داشت و توانست در طول حرکت خود با مشکلات فراوان پس از جنگ و دوران بازسازی، توازن بین‌المللی را ایجاد کرده و کشور را از گردنه‌های مختلف عبور دهد.

مدیر عامل اسبق خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران  با بیان اینکه اقتصاد ایران در دوران سازندگی از رکورد خارج شد، ساخت و ساز آغاز شد، آزادسازی اقتصاد و تجارت با همسایگان به وجود آمد و خصوصی‌سازی شکل گرفت، اظهار داشت: با بهره‌گیری از رهنمودهای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و با دعا برای آمرزش روح بلند ایشان امیدواریم راه‌هایی را به شکل عملی و اجرایی برای آینده خود پیدا کنیم.