دیدارنیوز ـ محمدحسین لطفالهی در اعتماد نوشت: از مدتها پیش انتظار میرفت که رییسجمهور امریکا در آخرین روزهای در اختیار داشتن قدرت با صدور چند فرمان عفو، از نزدیکان خود در برابر پیگیریهای احتمالی قضایی محافظت کند، اما قابل پیشبینی نبود که این عفوها شامل جنایتکاران و خلافکارانی شود که ارتباط نزدیکی با دونالد ترامپ ندارند و از نگاه افکار عمومی تردیدی در ضرورت مجازات شدن آنها وجود نداشته باشد. دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا به مناسبت فرا رسیدن کریسمس ۲۰ مجرم از جمله دو نفر در ارتباط با دخالت روسیه در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶، چهار نفر در ارتباط با قتل غیرنظامیان عراقی و سه نفر از اعضای سابق کنگره را که به جرم فساد مالی محکوم شده بودند، عفو کرد. کاخ سفید سهشنبه شب اعلام کرد که رییسجمهور با بخشش کامل ۱۵ مجرم و تخفیف در مجازات پنج مجرم دیگر موافقت کرده است. بیشتر این پروندهها روند قضایی خود را به طور کامل طی کرده بودند، اما بیش از نیمی از آنها با شرایطی که به طور معمول از سوی وزارت دادگستری برای بررسی امکان اعطای عفو ریاستجمهوری موردنظر قرار میگیرند، مطابقت نداشتند. نیویورکتایمز در توصیف دلایل اعطای این عفوهای بیسابقه از سوی دونالد ترامپ نوشته است: «دلایل متعددی را میتوان به عنوان انگیزههای احتمالی رییسجمهور برای اعطای عفو درنظر گرفت، اما کینه قدیمی دونالد ترامپ از تحقیقات پیرامون دخالت روسیه در انتخابات، نگاه غریزی او به ارتش و باور به بیگناهی نظامیان امریکایی و تمایلش به پاداش دادن به متحدان سیاسی از اصلیترین دلایل این اتفاق است.» به نوشته این روزنامه نباید تصور کرد که صدور فرامین عفوهای عجیب و غیرقابل باور از سوی ترامپ پایان یافته و تا ۲۰ ژانویه باید منتظر عفوهای دیگری نیز از جانب رییسجمهور بود.
عفو مظنونان همکاری با روسیه
در اواخر ماه نوامبر زمانی که شکست ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری قطعی شده بود، رسانهها به نقل از مقامات قضایی گزارش دادند که تعداد زیادی از کسانی که در حال سپری کردن محکومیت هستند یا احتمال میدهند به زودی از سوی دادگاه حکمی علیهشان صادر شود، تلاش میکنند مسیری برای ارتباط با رییسجمهور بیابند و از او بخواهند تا با اعطای عفو آنها را از مجازات احتمالی نجات دهد. در آن زمان پایگاه خبری هیل اعلام کرد برخی از افراد به نزدیکان رییسجمهور رشوه دادهاند تا درخواستشان را نزد ترامپ مطرح کنند و به نظر میرسد در این مسیر موفق نیز بودهاند. نامهایی آشنا نیز در لیست عفوشدگان وجود دارد؛ از پم بوندی، دادستان کل سابق فلوریدا که در پرونده استیضاح ترامپ تلاش زیادی کرد که این استیضاح ناکام بماند تا پیت هیگسته، مفسر پیشین فاکس نیوز که با اعمال نفوذ در دستگاه قضایی کوشید نزدیکان کارزار رییسجمهور در سال ۲۰۱۶ را از محکومیت نجات دهد. یکی از چالشبرانگیزترین نامها در میان عفوشدگان جرج پاپاداپولوس است. او مشاور سیاست خارجی دونالد ترامپ در طول رقابتهای انتخاباتی سال ۲۰۱۶ بود که در سال ۲۰۱۷ دو بار به جرم دروغ گفتن به ماموران اداره تحقیقات فدرال و تلاش برای منحرف کردن مسیر تحقیقات مجرم شناخته شد و ۱۴ روز نیز به زندان رفت. همزمان با جورج پاپاداپولوس یکی از وکلای ارشد کارزار ۲۰۱۶ ترامپ نیز توانست با دریافت عفو ریاستجمهوری، خود را از تبعات محکومیت قضایی رهایی بخشد. او نیز در سال ۲۰۱۸ به جرم دروغگویی به افبیآی مجرم شناخته شد و پس از پایان تحقیقات بازرس مولر مدت کمی را در زندان سپری کرد. عفوهای مربوط به تحقیقات بازرس رابرت مولر درخصوص دخالت روسیه در انتخابات ریاستجمهوری در حالی صورت گرفت که در ابتدای سال ۲۰۲۰، رییسجمهور امریکا دو تن دیگر از نزدیکان خود را که در ارتباط با این پرونده محکوم شده بودند، عفو کرده بود. مایکل فلین، مشاور امنیت ملی ترامپ در سال ۲۰۱۷ که تنها ۲۴ روز در کاخ سفید بود و راجر استون، دوست و مشاور قدیمی رییسجمهور در سال جاری با عفو ترامپ از تحمل مجازات نجات یافتند و براساس گمانهزنیها احتمال عفو تعداد دیگری از مظنونان این پرونده در روزهای باقی مانده از ریاستجمهوری ترامپ همچنان وجود دارد.
قاتلها عفو میشوند؟
از دیگر کسانی که در فرامین عفو سهشنبهشب نامشان دیده میشود، چهار نظامی امریکایی هستند که از سوی کمپانی بلکواتر به عراق اعزام شده بودند و در سال ۲۰۰۷ اقدام به گشودن آتش به سوی غیرنظامیان عراقی کردند. یکی از آنها به نام نیکولاس اسلاتن با تلاشهای فعالان حقوق بشر و برخی مقامات وزارت دادگستری امریکا تحت پیگرد قرار گرفت و به حبس ابد محکوم شد. اسلاتن پیمانکار شرکت خصوصی بلکواتر بود و به دلیل نقشش در قتل ۱۷ غیرنظامی عراقی در میدان نیسور بغداد دادگاه علیه او حکم صادر کرد. براساس روایت واشنگتن پست، در میان کشتهشدگان این واقعه دو کودک از جمله دو پسر ۸ و ۱۱ ساله نیز حضور داشتند.
همحزبیهایی که فساد مالی داشتند
سه نفر از اعضای جمهوریخواه سابق کنگره که به نامهای دونکان هانتر نماینده پیشین کالیفرنیا، کریس کالینز نماینده پیشین نیویورک و استیو استاکمن نماینده پیشین تگزاس هم نامشان در میان عفوشدگان جلب توجه کرد. هانتر در سال ۲۰۱۹ به دلیل سوءاستفاده مالی از کمکهایی که به کارزار انتخاباتی او اعطا شده بود به ۱۱ ماه زندان محکوم شده و در روزهای آتی باید خود را برای گذراندن محکومیت به زندان معرفی میکرد. کریس کالینز از هواداران ترامپ و از نزدیکان کارزار او در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ به حساب میآمد که به دلیل دروغگویی به اداره تحقیقات فدرال به ۲۶ ماه زندان محکوم شده و همچنین متهم بود که با دستکاری در برخی اسناد قصد فریب ماموران قانون را داشته است. استیو استاکمن نیز در سال ۲۰۱۸ به جرم کلاهبرداری و اقدام به پولشویی به ۱۰ سال زندان محکوم شد و چندی قبل سیدنی پاول از وکلای مطرح کارزار انتخاباتی ترامپ اعلام کرد که او در لیست احتمالی عفوهای رییسجمهور قرار دارد. ترامپ همچنین به دو مامور سابق مرزبانی که با شلیک به یک قاچاقچی او را کشته بودند، عفو اعطا کرد. این دو پیش از این در زمان ریاستجمهوری جورج بوش پسر مشمول تخفیف شده بودند، اما باتوجه به سابقه قضایی محدودیتهای زیادی علیهشان اعمال میشد. جک گلد اسمیت، استاد حقوق دانشگاه هاروارد روز گذشته درباره مجموع ۴۵ عفوی که در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ اعطا شده آمار جالبتوجهی ارایه داد. به گفته این استاد دانشگاه ۸۸ درصد عفوهای ریاستجمهوری در دوره ترامپ به کسانی اعطا شده که رابطهای شخصی یا سیاسی با خود او داشتند و روابط شخصی در امضای حکم عفو تاثیرگذار بوده است. گلد اسمیت معتقد است مانند گذشته عفوهای سهشنبه شب ترامپ نیز براساس استانداردهای پیشنهادی وزارت دادگستری نبود و جنبه شخصی داشت.
درخواست گزارشگر ویژه سازمان ملل از ترامپ برای عفو جولیان آسانژ
گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور شکنجه روز گذشته با بیان اینکه بنیانگذار سایت افشاگر ویکیلیکس سالها تنها به دلیل گفتن حقیقت تحت تعقیب قرار گرفته، از رییسجمهور امریکا خواست پیش از خروج از کاخ سفید او را مورد عفو قرار دهد. «نیلز ملزر» گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور شکنجه با بیان اینکه جولیان آسانژ، بنیانگذار سایت افشاگر ویکیلیکس سالها تنها به دلیل گفتن حقیقت تحت تعقیب قرار گرفته از «دونالد ترامپ» خواست او را عفو کند. به گزارش راشا تودی، این کارشناس سازمان ملل در روز سهشنبه نامهای سرگشاده را خطاب به رییسجمهور امریکا منتشر کرد و به جمع فراخوانها برای عفو آسانژ پیوست. ملزر تاکید کرد که آسانژ بسیار آسیبپذیر است و وضع سلامتیاش در پی سالها انزوا در سفارت اکوادور در لندن و همچنین در زندان فوق امنیتی «بلمارش» انگلیس - جایی که اکنون در آن بهسر میبرد - رو به وخامت گذاشته است. او در این نامه نوشت: از شما میخواهم او را عفو کنید زیرا او دشمن مردم امریکا نبوده و نیست. سازمان او، ویکیلیکس با پنهانکاری و فساد در سراسر جهان مبارزه میکند و بنابراین در جهت منافع عمومی مردم امریکا و به طور کلی بشریت عمل میکند.