دیوارها مزیتهای خود را همچنان حفظ کردهاند. گروههای اقلیت قومی و سیاسی و فرهنگی و هنری و جنسی بهویژه شوق زیادی برای ابراز وجود از طریق دیوار نوشتهها دارند. محتوای نوشتههای دیواری اغلب توام با خشم و نفرت و اعتراض و گاهی فحاشی و تصاویر پورنوگرافی است.
دیدارنیوز ـ امیر دبیریمهر: امروز در یکی از بوستانهای تهران پیادهروی و چند فایل صوتی گوش میکردم در دیوارهای این بوستان نوشتههای تند و شدیدی علیه مقامات و برخی نهادهای حاکمیتی دیدم؛ که ظاهرا تازه نوشته شده و فرصتی برای پاک کردن آن از جانب نهادهای ذیربط فراهم نشده بود. آنان که اهل پیادهروی در تهران هستند با این پدیده آشنا هستند بهویژه روی پلهای عابر پیاده و پستهای برق این مساله بیشتر شایع است و ظاهرا شهرداری تهران هم تکلیف دارد آنها را پاک کند و روی آنها بنویسد صلوات؟!
کلا عادت داریم مسایل را پاک کنیم، زیرا کاری ساده و دم دستی است و نیاز به فکر و تفکر و اقدام ندارد. این واکنش یک نمونه بارز مواجهه ما با نشانههای معنادار جامعه شناختی و سیاسی است. نمادها و نشانهها برای اهل فن و هوشیاران در سیاست بسیار مهمتر و معنادارتر از گزارشها و روایتهای رسمی هستند. در این نوشتار کوتاه در ابتدا ضمن اشارهای اجمالی به علل شکل گیری پدیده دیوار نویسی پیشنهادی را ارایه میدهم.
۱. از نظر ارتباطی این دیوار نوشتهها حکایت از اختلال در نظام رسانهای کشور دارد و باید از بالا تا پایین باز مهندسی شود. نخبگان و خبرگان کار بر امور رسانهای و تبلیغاتی در مصدر امور نیستند. رسانهها در کشور صرفا بازتاب دهنده روایتهای رسمی و صاحبان قدرت هستند و کمتر به لایههای درونی جامعه سرک میکشند تا واقعیت جامعه ایرانی را آنگونه که هست بازتاب دهند. رسانههای رسمی دایم بر باید و ایدهآلها تاکید میکنند نه آنچه که هست و در محیط ما یافت میشود. سیاست زدگی بر تولیدات رسانهای کشور حاکم است در حالی که جامعه سیاست گریز است. البته لازم است اینجا یادآوری کنم که دیوارنوشتها در همه جای جهان یافت میشوند و وجود دارند فقط محتوای آنها بومی و متفاوت است. در برخی کشورها بیشتر با نقاشی و طرحهای تصویری در دیوارها اظهار نظر و اعتراض صورت میگیرد و در برخی دیگر از کشورها از طریق دیگر.
۲. خشم و نفرت نهفتهای در برخی اقشار وجود دارد که نباید به حال خود رها شود و باید به حال آنها فکری کرد. این مساله هم منحصر به ایران نیست. گروهها و افرادی در جوامع هستند که اصطلاحا صدایشان در تریبونهای رسمی شنیده نمیشود. در حاشیه و در جستجوی تریبونی برای بیان نظرات خود هستند. صداهای سرکوب شده و نادیده گرفته شده هستند. در عصر ارتباطات و شبکههای اجتماعی و فضای مجازی فرصت کم نظیری برای بیان این دست دیدگاهها ایجاد شده، اما دیوارها مزیتهای خود را همچنان حفظ کردهاند. گروههای اقلیت قومی و سیاسی و فرهنگی و هنری و جنسی بهویژه شوق زیادی برای ابراز وجود از طریق دیوار نوشتهها دارند. محتوای نوشتههای دیواری اغلب توام با خشم و نفرت و اعتراض و گاهی فحاشی و تصاویر پورنوگرافی است.
۳. بههر حال اگر هم محتوای دیوار نوشتها دربرگیرنده بغض و دشمنی و خصومت است باید آنها را دید و شنید و خواند و تحلیل کرد و در فرایندی آنها را به دیوارنوشتهای متضمن عشق و دوستی و اخلاق و سازندگی تبدیل کرد. نگاه به دیوار نوشتهها نباید هنجاری و تجویزی باشد بلکه باید ریشهها و علل آنها و مقاصد پشت نشانهها را دریافت.
اما پیشنهاد مشخص این نوشتار احداث دیواری بزرگ در تهران برای ثبت نظرات و نقاشیها و شعارهای همه اقشار با آزادی کامل است. جایی که مصونیت کاملی برای اظهار نظر و ثبت ایدهها وجود داشته باشد. فایده و نفع احداث این دیوار بلند غیر از این که بازتاب دهنده نظرات اقلیتها، حاشیهها، خشمها، اعتراضها و نفرتهاست، میتواند محل مناسبی باشد برای بازدید مقامات و مسئولان که از ناگفته و نانوشتهها خبردار شوند. شاید این دیوار شکننده خیالات و توهمات و تصورات خوش خیالانه مقامات و مسئولان کشور باشد و فاصلههای ساخته شده آنها با مردم پر شود.
ضمن اینکه ایجاد چنین دیواری میتواند منطقه و محلی را به پاتوقی متمدنانه برای اعتراض قانونی به همه چیز تبدیل کند.