صبر استراتژیک؛ ایران در تله مثلث جنگ نمی‌افتد!

 

دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: شکست دونالد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ تنش در منطقه را افزایش داده است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به هر دری می‌زند تا تنش در منطقه در برابر ایران را به رخ جو بایدن، رئیس جمهوری بعدی آمریکا بکشد. ترور محسن فخری‌زاده، رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع ایران که بازتاب بسیاری وسیعی در سطح رسانه‌های جهان داشت، از همین رویکرد اسرائیل خبر می‌دهد. البته ترور شهید فخری‌زاده صدای اعتراض جامعه جهانی و حتی برخی سیاستمداران آمریکایی را در آورد و همه از ایران خواستند تا انتقال قدرت در آمریکا صبر کند.

در واقع از زمانی که مشخص شد ترامپ کاخ سفید را به زودی باید ترک کند، تحرکات مثلث نتانیاهو، بن‌سلمان و ترامپ در منطقه شدت گرفت. مثلثی که هدف اصلی آن بستن راه روابط دیپلماتیک ایران با دولت جو بایدن و  البته خط و نشان کشیدن برای جو بایدن و سیاست‌های او در منطقه نیز است. از وقتی که خبر اخراج وزیر دفاع آمریکا توسط ترامپ و پاک‌سازی پنتاگون پخش شد، بسیاری از کارشناسان از اتفاقات خاورمیانه ابراز نگرانی کردند. بعد از این خبر روزنامه نیویورک تایمز به نقل از مقام‌های اطلاعاتی ایالات متحده نوشت، مرد شماره دو القاعده و بیوه پسر بن لادن سه ماه پیش در مرداد ماه ۱۳۹۹ در خیابان پاسداران تهران توسط ماموران اسرائیلی به سفارش آمریکا ترور شدند که از نفوذ موساد در ایران خبر می‌داد. از سوی دیگر نیویورک تایمز در همین روند افشاگری‌ها نیز مدتی قبل اعلام کرده بود که ترامپ در جلسه‌ای از مشاوران خود در مورد حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران در نطنز پرسیده بوده است که با مخالفت مشاورانش روبرو شده است. البته چندی بعد خبر انتقال بمب افکن‌های B۵۲ به منطقه در رسانه‌ها پخش شد. از سوی دیگر رسانه‌های اسرائیلی از سفر مخفیانه نتانیاهو به عربستان همزمان با حضور پمپئو در این کشور خبر دادند. همچنین برخی از رسانه‌ها از فرمان آماده‌باش ارتش اسرائیل برای حمله نظامی احتمالی آمریکا به ایران پیش از پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ نوشته‌اند. همچنین دومینوی اتفاقات به اینجا ختم نمی‌شود و رسانه‌های ایران خبر داده‌اند که کایلی مور گیلبرت، تبعه بریتانیایی ـ استرالیایی زندانی در ایران که به جرم جاسوسی برای اسرائیل به ده سال زندان محکوم شده بود با سه ایرانی زندانی در تایلند مبادله شده است. از طرف دیگر خبر‌هایی مبنی بر ترور موفق و ناموفق افرادی که به نظر می‌رسد در زمینه پرونده مذاکره ایران و واشنگتن در نقاط مختلف دنیا نقش داشته باشند نیز هر از چندگاهی به گوش می‌رسید و همچنین تشدید حملات اسرائیل به سوریه در حالی‌که، تحول نظامی خاصی رخ نداده است. همه این مسائل به هفتم آذر ماه ساعت ۱۴ رسید که خودرو حامل شهید محسن فخری‌زاده مورد حمله قرار می‌گیرد و ترور می‌شود. پیش از این دو نخست وزیر فعلی و پیشین اسرائیل، از فخری‌زاده در سخنرانی خود علیه ایران نام برده بودند. شکی نیست که این روند به همینجا ختم نخواهد شد، همانطور که از سال گذشته شاهد خرابکاری اسرائیل در سایت نطنز بودیم.

بدیعوت آحارونوت و دیگر رسانه‌های اسرائیل طبق سخنان ویدئویی نتانیاهو که گفته است «می‌خواهم لیست کار‌هایی را که این هفته انجام داده‌ام، با شما به اشتراک بگذارم، البته لیست کوچکی است و من نمی‌خواهم شما را از همه این کار‌ها مطلع کنم. ولی می‌خواهم به شما بگویم که یک چیزی در خاورمیانه به راه افتاده و دوره پر تنشی در پیش خواهیم داشت؛ شنبه خوبی داشته باشید.» این سخنان را اعتراف ضمنی به ترور محسن فخری‌زاده توسط اسرائیل دانسته‌اند. همچنین نیویورک تایمز در گزارشی از سه منبع معتبر نقل کرده که این ترور توسط موساد انجام شده است.

جو بایدن از زمان کارزار‌های انتخاباتی خود از بازگشت به برجام و شروع روابط دیپلماتیک با ایران سخن به میان آورده است. کاستن تنش میان روابط ایران و آمریکا به شدت ریاض و تل آویو را نگران کرده است تا جایی که مثلث نتانیاهو، بن سلمان و ترامپ در این هفته‌های آخر ریاست جمهوری دونالد ترامپ با توان بیشتر در منطقه در حال تبادل روابط هستند. سفر نتانیاهو به عربستان و همچنین سفر کریستوفر میلر سرپرست پنتاگون از اسرائیل به بحرین به خوبی شرایط را ترسیم می‌کند. برنامه‌های بایدن در حوزه سیاست خارجی و انتخاب تونی بلینکن به عنوان وزیر خارجه آمریکا و جیک سالیوان، به عنوان مشاور امنیت ملی به خوبی نشان می‌دهد که او روند کاهش تنش در منطقه را دنبال خواهد کرد. از همین رو عربستان و اسرائیل از چنین شرایطی خوشحال نیستند و به نظر می‌رسد با تحرکات خود در منطقه علاوه بر ایران به دولت بایدن نیز هشدار می‌دهند. ترامپ در ۴ ساله ریاست جمهوری خود به قدری دست نتانیاهو و بن سلمان را در منطقه باز گذاشت که امروز برای رئیس جمهوری بعدی آمریکا نیز خط و نشان می‌کشند که تند نرود. از سوی دیگر به نظر می‌رسد این ائتلاف سه وجهی سعی دارد با تحرکات خود روی اعصاب ایران حرکت کند تا ایران را وارد یک جنگ تمام عیار کند.

در واقع منطقه و غرب از دیروز منتظر این هستند که ایران چه واکنشی در مقابل ترور دانشمند ایرانی انجام خواهد داد. در واقع ایران چهار راه در پیش رو دارد که در واقع هر کدام تبعاتی برای کشور و منطقه خواهد داشت.

اولین راه ایران در مقابل ترور دانشمند ایرانی حمله نظامی است. در واقع مثلث اسرائیل، عربستان و آمریکا به نظر می‌رسد تمام سعی خود را می‌کنند که ایران را وارد رویارویی نظامی کنند. شروع جنگ از سوی ایران دست نتانیاهو برای کمک از جامعه جهانی باز می‌گذارد و همچنین احیای برجام، مذاکرات احتمالی، رفع تحریم‌ها و ... به حاشیه می‌رود. این وسط سعودی‌ها نیز سال‌هاست رویای نابودی ایران را در جریان یک حمله نظامی تمام عیار توسط آمریکا و اسرائیل علیه کشورمان در سر می‌پرورانند و در این راه میلیارد‌ها دلار پنهانی به ترامپ و نتانیاهو پرداختند و امروز ماهی خود را از آب می‌گیرند. البته بن‌سلمان خوب فهمیده است که با رفتن ترامپ اوضاع مثل قبل نخواهد بود و هنوز با عادی سازی روابط با اسرائیل موافقت نکرده است و سعی دارد روابط را با دولت بایدن نیز حفظ کند. از طرف دیگر نتانیاهو با رفتن ترامپ حامی بزرگ خود را از دست می‌دهد و بایدن قطعاً نمی‌گذارد او تا این اندازه در منطقه جولان دهد. بر همین اساس سعی دارند در همین وقت باقی مانده برای ترامپ نقشه فلج سازی ایران را عملی سازند و به نظر می‌رسد قصد تغییر موازنه‌های فعلی خاورمیانه را دارند. با ورود ایران به جنگ قطعاً راه ورود روابط تهران ـ واشنگتن به دوران قبل از ترامپ را به خوبی می‌بندند.

 

اکثر سازمان‌های جهانی و سیاستمداران کشور‌های مختلف ترور محسن فخری‌زاده را محکوم کردند. حتی سازمان ملل و اتحادیه اروپا نیز این ترور را جنایت دانستند. در این شرایط که جامعه جهانی در حال محکوم کردن این ترور است به نظر می‌رسد بهترین راه جلوی پای وزیر خارجه ایران و دستگاه دیپلماسی کشور شکایت به شورای امنیت سازمان ملل و مراجع قانونی جهانی است. شکی نیست که عاملین این ترور جنایت بزرگی انجام داده‌اند و باید در سازمان‌های بین‌المللی محاکمه شوند.

 

راه دیگری که پیش پای جمهوری اسلامی بعد از این ترور است، عملیات‌های برون مرزی و نیابتی است. کاری که اسرائیل با چراغ سبز روسیه در سوریه در حال انجام آن است و شرایط منطقه را متشنج کرده است. با بالا رفتن تنش در منطقه شکی نیست که پروژه بازگشت به برجام و توافق با ایران در دولت بایدن به آرام کردن منطقه تقلیل پیدا خواهد کرد.

 

به گزارش فاکس نیوز، دادگاه تجدید نظر فدرال در حالی پرونده شکایت ستاد انتخاباتی دونالد ترامپ را در پنسیلوانیا مختومه اعلام کرد که این اعلام اثبات کننده شکستی دیگر برای دونالد ترامپ و تیم حقوقی وی محسوب می‌شود. حتی مقامات تیم حقوقی ترامپ نیز به این نتیجه رسیده‌اند که ادعاهای‌شان‌ در رابطه با تقلب دیگر راه به جایی نمی‌برد و اصرار بر ادعاهای‌شان وجهه ترامپ و دولتش را بیش از پیش خدشه‌دار خواهد کرد. به همین دلیل اخیرا برخی مقامات دولت کنونی آمریکا تصمیم گرفته‌اند که اندک اندک دست از شکایت کردن بردارند. با این شرایط شکی نیست که ترامپ ۲۰ ژانویه کاخ سفید را ترک خواهد کرد.

هدف اصلی افزایش تنش سیاسی در منطقه در آخرین هفته‌های حضور ترامپ در کاخ سفید به نظر می‌رسد ضربه زدن به روابط تهران ـ واشنگتن است. در حقیقت مخالفان برجام دست در دست هم داده‌اند که به هر شکلی از نشستن ایران و آمریکا بر سر یک میز جلوگیری کنند. بسیاری از کارشناسان در جهان معتقد هستند که ترور دانشمند ایرانی برنامه جو بایدن برای زنده کردن برجام را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد. در حقیقت مثلث اسرائیل، عربستان و ترامپ با این ترور قصد دارد از ورود ایران به مدار دیپلماسی ممانعت کنند و همچنان ایران را در سیکل وضعیت امنیتی و تشدید تحریم‌ها حفظ نماید. در این شرایط که ترامپ زمان کمی برای خروج از کاخ سفید دارد، به نظر می‌رسد بهترین راه حل برای ایران صبر استراتژیک است تا از این مرحله عبور کند و در تله این مثلث گیر نیافتد. با این حال باید دید بایدن چه طرحی برای ایران روی میز خود دارد؟