دیدارنیوزـ مرضیه حسینی: اواسط فروردین ماه بود که وزیر بهداشت اعلام کرد تمام بیماران مبتلا به کرونا که «فاقد پوشش بیمه، بی بضاعت و یا اتباع خارجی هستند پذیرش می‌شوند و همچنین هزینه‌درمان این افراد از محل منابع طرح تحول نظام سلامت محاسبه و در حساب‌های بستانکار آن دانشگاه لحاظ می‌شود. او اضافه کرد که کرونا به زودی مهار می‌شود و مردم نگران نباشند.» نزدیک به ۷ ماه از شیوع کرونا در ایران گذشته و این بیماری نه تنها مهار نشده بلکه روزانه نزدیک به ۲۰۰ قربانی می‌گیرد. قرار گرفتن بسیاری از بیمارستان‌ها در مرز ورشکستگی، افزایش هزینه‌های درمان کرونا و برداشتن تخفیف‌های مربوط به انجام آزمایش و درمان این بیماری، در کنار وخامت وضعیت معیشت، امکان مراجعه برای انجام آزمایش و درمان را از بسیاری مردم گرفته است.
افزایش هزینه‌های سلامت
در ایام همه گیری کرونا هر خانواده ایرانی مجبور است هزینه‌هایی از قبیل انجام آزمایش‌های تشخیص کرونا، درمان و در صورت نیاز، بستری بیمار، تهیه دارو از بخش رسمی و غیررسمی، مراقبت‌های ویژه، انجام مراقبت‌های فردی، مراقبت از بیماران در منزل و... را متحمل شود. حریرچی در خصوص افزایش این هزینه‌ها گفته: «هر خانوار ایرانی به خاطر مسائل بهداشتی و درمانی در ایام کرونا حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان افزایش هزینه داشته است.»
شیوع کرونا هزینه‌های سلامت را از ۳.۷ درصد به حدود ۸ درصد افزایش داده. در خانوار‌های روستایی این شاخص از ۴.۹ به ۱۲.۹ درصد و در خانوار‌هایی که دارای عضو بیشتر از ۶۰ سال هستند، این رقم به ۱۲.۳ درصد افزایش یافته است. ابوالفضل آفریده مدیرکل درمان مستقیم سازمان تامین اجتماعی گفته: «درمان کرونا بسته به شدت بیماری و نیاز یا عدم نیاز فرد به انجام بستری و استفاده از دارو‌های گران، بین ۵۰۰ تا ۲۰۰ میلیون هزینه دارد.»
وعده‌های سر خرمنی بیمه
یکی از مشکلات جدی مردم به ویژه در موج سوم کرونا، هزینه‌های سرسام‌آور تشخیص، بستری و درمان کرونا است؛ به ویژه اینکه دفترچه‌های بیمه بخشی از هزینه‌ها را پوشش نمی‌دهند و برای بخش دیگر شرایط خاص دارند. به گفته کسانی که بیمار کرونایی در بیمارستان دارند، هزینه بستری یک بیمار کرونایی در بیمارستان دولتی و بخش عادی روزانه ۴۰۰ هزار تومان و در بخش ویژه ۸۰۰ هزار تومان است. این هزینه برای بیمارستان‌های خصوصی با احتساب قیمت دارو‌هایی که پوشش بیمه‌ای ندارند، روزانه بالای ۲ میلیون برای اتاق‌های معمولی و ۵ میلیون برای بستری در اتاق‌های ویژه است. این بیمارستان‌ها به گفته پزشکی که در یکی از بیمارستان‌های خصوصی تهران کار می‌کند، برای بستری کردن بیمار کرونایی، ۵۰ میلیون ورودی می‌گیرند.
مساله دیگر در خصوص بیمه این است که آزمایش‌های رایگان تشخیص کرونا و سی تی اسکن تنها در صورت بستری شدن فرد آن هم تنها در بعضی از بیمارستان‌ها انجام می‌شود. یعنی اگر فردی که دارای علائم است و حال مساعدی نیز ندارد برای تشخیص مراجعه کند هزینه‌های آزمایش‌های او رایگان نخواهد بود. این در حالی است که هم دولت و هم شرکت‌های بیمه وعده داده بودند آزمایش تشخیص کرونا، سی تی اسکن و اقدامات پاراکلینیکی برای بیماران مبتلا به کرونا را پوشش می‌دهند، علیرضا رئیسی، نیز گفته بود: بیمه‌های خدمات درمانی ۹۰ درصد هزینه درمان عفونت‌های کووید ۱۹ را پرداخت می‌کنند و «بیماران کرونایی نباید دغدغه مالی داشته باشند.»
مراکز درمانی می‌گویند بیمه به وعد‌های خود عمل نمی‌کند، ابوالفضل آفریده، مدیرکل درمان مستقیم سازمان تأمین اجتماعی نیز در این خصوص گفته: «معاونت درمان وزارت بهداشت باید پاسخ دهد که چرا دفترچه‌های تامین اجتماعی در بیمارستان‌های دولتی کارایی ندارند. سازمان تأمین اجتماعی هم اعلام کرده: همه بیمارستان‌ها طرف قرارداد ما نیستند و بسیاری از دارویی‌هایی که پزشکان تجویز می‌کنند و دارو‌هایی که در بیمارستان‌ها استفاده می‌شود هم در ستاد مبارزه با کرونا تصویب نشده که پوشش بیمه‌ای داشته باشد.»
نشستیم و نگاه کردیم تا پدرمان بمیرد!
ظرفیت بیمارستان‌های دولتی برای پذیرش بیمار پر است، آمبولانس‌ها در حالی که بیماران کرونایی را حمل می‌کنند بین بیمارستان‌ها سرگردانند و جایی برای بستری کردن بیمار پیدا نمی‌کنند. در چنین شرایطی مردم مجبور شده‌اند به بیمارستان‌های خصوصی مراجعه کنند، بیمارستان‌هایی که مجبوری قبل از پذیرش و موقع ترخیص، میلیون‌ها تومان پرداخت کنی.
پسری که پدرش بسیار بدحال و در آستانه مرگ است می‌گوید، پدرم ناگهانی حالش وخیم شد، بیمارستان‌های دولتی جا نداشتند، به بیمارستان خصوصی مراجعه کردیم به ما گفتند بستری پدر حداقل شبی ۴ میلیون هزینه دارد تازه تهیه آمپول‌هایی که یک نوعش ۳ میلیون و نوع دیگرش ۳۰ میلیون است نیز با خودمان است؛ تازه هزینه ورودی را هم باید در نظر بگیریم. ما خانواده متمولی نیستیم، حتی توان یک شب بستری کردن پدر را هم نداشتیم، خودش هم گریه می‌کرد که نمی‌خواهد در بیمارستان بمیرد. آخر سر من و برادرم مجبور شدیم پول نزول کنیم تا بتوانیم پدر را بستری کنیم و آمپول بخریم، دکترها، اما گفتند بعید است زنده بماند، بیماری پیشرفت کرده، می‌بایست زودتر مراجعه می‌کردید.
نظام سلامت زیر فشار کرونا
از زمان شیوع کرونا نظام سلامت به‌شدت تحت فشار است، بیمارستان‌ها به دلیل کاهش درآمد در آستانه ورشکستگی قرار دارند، پزشکی که در یکی از بیمارستان‌های دولتی مشغول است می‌گوید: «مساله ورشکستگی بیمارستان‌ها بسیار ساده است، دولت منابع مالی ندارد، مملکت تحریم است دولت دیگر توان حمایت از انجام آزمایش‌ها و هزینه‌های بیماران کرونایی را ندارد، حتی بیمارستان‌ها از حیث امکانات بسیار فقیر هستند، این مساله حتی در مورد بیمارستان‌های خصوصی هم صادق است، یکی از دوستان ما در بیمارستان نیکان غرب بستری بود، بیش از ۴۰۰ میلیون خرج کرد و در آخر هم مرد، پزشکان گفتند برای درمان به دستگاهی نیاز است که قادر باشد ۱۰ لیتر اکسیژن تولید کند، بیمارستان این دستگاه را ندارد، خانواده مجبور شدند دستگاه را به قیمت ۲۰۰ میلیون خریداری کنند، واقعا چند درصد از مردم قادر به تهیه این ابزار و یا دارو‌های مورد نیاز کرونا هستند، بدیهی است افرادی که این امکان را ندارند مجبورند بنشینند و مرگ عزیزانشان را ببینند.»
دولت اعتباری برای حمایت از نظام سلامت ندارد
این پزشک ادامه داد: «در خصوص تامین اکسیژن، پیش بینی در تمام دنیا این است که حداکثر ۱۵ درصد از بیماران به اکسیژن نیاز دارند در حالی در زمان شیوع کرونا بیش از ۹۵ درصد از بیماران بستری شده کرونایی نیازمند دستگاه اکسیژن هستند، این نیاز در شرایطی است که تامین دستگاه اکسیژن ساز به ویژه در شرایط تحریم بسیار هزینه بردار است، در خصوص تخت هم وضعیت به همین ترتیب است، بیمارستان‌ها تنها برای حدود ۱۰ درصد از کل جمعیت تخت دارند، الان شرایطی پیش آمده که در بیمارستان ها، مثلا بخش‌های الکتیو یا سایر بخش‌ها تعطیل و به کرونا اختصاص یافته، جراحی‌ها بسیار کاهش یافته اند و اغلب بیمارانی که به خدماتی جز کرونا نیاز دارند به بیمارستان‌های خصوصی ارجا داده می‌شوند.
در خصوص ابزار آزمایشی هم وضعیت به همین ترتیب است به عنوان مثال یک کیت آزمایشی اروپایی را در نظر بگیرید، ۷۰۰ هزار تومان هزینه «پس سی آر» و ۲۰۰ هزار تومان هزینه «آی دی جی» این کیت است؛ بنابراین انجام آزمایشی که ۴۰ درصد خطا دارد نزدیک یک میلیون تومان برای فرد و نظام سلامت هزینه دارد.
دولت و نظام سلامت حتی قادر به پرداخت کارانه پزشکان و پرستاران و معوقات آنها، تامین وسائل حفاظت پرسنل، تهیه کیت‌های شخصی و ... نیست چه برسد به رایگان کردن هزینه‌های آزمایش‌ها و بستری کردن بیماران کرونایی. در مورد پوشش بیمه‌ای هم که تکلیف روشن است، ساختار بیمه‌ای در ایران بشدت ضعیف است و بیمه‌ها با هر بهانه از انجام تعهداتشان شانه خالی می‌کنند.»
فرودستان وحشت زده‌تر از همیشه
در چنین شرایطی، افزایش هزینه‌های تشخیص و درمان کرونا، باری مضاعف و سنگین بر دوش طبقه پایین و حتی متوسط قرار داده است. این مساله در کنار افزایش چشمگیر هزینه‌های زندگی، امکان مراجعه به مراکز درمانی و حتی تشخیص بیماری را از دسترس مردم خارج کرده است. این مساله خود به شیوع بیشتر کرونا و خانوادگی شدن ابتلا به کرونا کمک می‌کند.
