از روزی که چراغ خانه هنرمندان در اواخر دهه ۷۰ روشن شد؛ این نهاد فرهنگی دستخوش اتفاقات عجیب و غریبی شد در همان سال‌های اول شهرداری وقت دست روی ساختمان این خانه گذاشت و خواست از فعالیت آن ممانعت کند که از یک سو تلاش‌های مدیر وقت و از سوی دیگر موج خبری که از سوی رسانه‌ها راه افتاد مانع از بسته شدن آن شد؛ پس از آن خانه هنرمندان با تغییرات مدیریتی همچنان خبرساز می‌شد تا انتخابات سال ۹۶ که موج حمایتی هنرمندان از حسن روحانی این نهاد فرهنگی را به پاتوق سیاسی تبدیل کرد و بسیاری از گردهمایی‌های تبلیغاتی در این محل برگزار شد.
دیدارنیوز ـ نسرین نیکنام: از روزی که چراغ خانه هنرمندان در اواخر دهه ۷۰ روشن شد؛ این نهاد فرهنگی دستخوش اتفاقات عجیب و غریبی شد. در همان سال‌های اول شهرداری وقت دست روی ساختمان این خانه گذاشت و خواست از فعالیت آن ممانعت کند که از یک سو تلاش‌های مدیر وقت و از سوی دیگر موج خبری که از سوی رسانه‌ها راه افتاد مانع از بسته شدن آن شد؛ پس از آن خانه هنرمندان با تغییرات مدیریتی همچنان خبرساز می‌شد تا انتخابات سال ۹۶ که موج حمایتی هنرمندان از حسن روحانی این نهاد فرهنگی را به پاتوق سیاسی تبدیل کرد و بسیاری از گردهمایی‌های تبلیغاتی در این محل برگزار شد.
خوب است بدانید که این نهاد فرهنگی در سال ۹۸ به بهانه برگزاری انتخابات مجلس هم محفل سیاسیون شد و جناح‌های طرفدار هر نماینده برای جذب رای بیشتر جلسه برگزار و تلاش کردند تا هدفی را که به بهانه آن دور هم جمع شده بودند، تسری بخشند.
خانه هنرمندان بعد از این جریانات تازه داشت به هویت و رسالت خود برمی‌گشت که شیوع ویروس کرونا فعالیت اقتصادی و هنری آن را با چالش جدی مواجه کرد؛ البته این نهاد از همان روز‌های نخست تلاش کرد فعالیت‌های خود را در قالب‌های جدیدی ادامه دهد تا چراغ خانه خاموش نشود، از این‌رو بخشی از فعالیت‌هایش را به شکل فیزیکی ادامه داد و بخشی از توان خود را صرف تولید محتوای الکترونیک و برگزاری رویداد‌های آنلاین با حضور اساتید برجسته هنری کرد.
اما با ادامه یافتن شیوع کرونا اوضاع مالی خانه رو به وخامت گذاشته و این سیر همچنان ادامه دارد تا اینکه در هفته‌های اخیر ورشکستگی این نهاد فرهنگی خبرساز شده است.
هنرمندان و مسئولان چه گفتند
حسین مسافرآستانه، مدیر تماشاخانه ایرانشهر در گفت‌وگو با اعتماد با تایید خبر‌های درز کرده درباره مشکلات اقتصادی خانه هنرمندان گفت: خانه هنرمندان ایران هنوز اعلام ورشکستگی نکرده، اما با مشکلات اقتصادی بسیار جدی دست به گریبان است.
او ادامه داد: خانه هنرمندان بودجه‌ای مصوب در شهرداری ـ که متولی آن است ـ دارد که البته در شرایط عادی هم کفاف همه هزینه‌های این مکان را نمی‌دهد، اما پیش از این با درآمد‌هایی که از طریق کافه‌ها، فروشگاه‌ها و گالری‌ها به دست می‌آمد، مابقی هزینه‌های خود را جبران می‌کردیم.
ایرج راد، رییس هیات مدیره خانه تئاتر و رییس شورای عالی خانه هنرمندان ایران درباره اوضاع و احوال این روز‌های هنرمندان تئاتر و خانه هنرمندان ایران نیز گفت: این خانه در وضعیت بسیار نامناسبی به سر می‌برد و کمک‌های صورت گرفته به تشکل‌های هنری نیز بسیار ناچیز است.
اعلام وضعیت بن‌بست برای خانه هنرمندان درست نبود
«خانه هنرمندان در دوران احمدی‌نژاد هم با بحران جدی‌تری مواجه شد، اما من تلاش کردم که این خانه به جایگاهی که در خور آن است برسد.» بهروز غریب‌پور، موسس خانه هنرمندان در گفت‌وگو با "دیدار" با اشاره به اینکه فلسفه و هویت خانه هنرمندان مکانی برای برپایی سخنرانی‌ها، مجامع و برگزاری موضوعات هنری است، تاکید می‌کند: «من در دوره ریاستم از ۷۸ تا ۸۶ همه هدفم این بود که هویت این خانه حفظ شود هر چند که در همان دوران احمدی‌نژاد می‌خواست این خانه را از لحاظ فیزیکی حذف کند و تابلوی آن را پیایین بیاورد، چون این بنا در دل پارکی قرار دارد که متعلق به شهرداری است با اینکه در آن زمان کسی کمک نکرد، اما خوشبختانه این اتفاق نیفتاد.»
او ادامه می‌دهد: «در همان زمان به پیشنهاد یک سرمایه گذار رستوران غذا‌های گیاهی در کنار خانه هنرمندان راه اندازی کردیم که بعد‌ها این رستوران‌ها به صورت زنجیره‌ای در کل کشور فعالیت کردند و در همان دوران ما توانستیم از آن پتانسیل به مدت دو سال برای اداره خانه هنرمندان و بدون کمک گرفتن از شهرداری استفاده کنیم.»
او به اشتباهی که در حال حاضر اتفاق افتاده اشاره می‌کند و می‌گوید: «خبر‌ها و گزارش‌هایی که از وضعیت خانه هنرمندان منتشر شده است منطقی نبود، چون هیچ کدام از نهاد‌های مربوطه مانند وزارت ارشاد و شهرداری نگفتند که به این نهاد فرهنگی کمک نخواهند کرد و عجله در اعلام چنین موضعی اشتباه بود.»
غریب‌پور می‌افزاید: «اتفاق دیگری که افتاده این است که حاکمیت اداره خانه هنرمندان به دست شهرداری افتاد در صورتی‌که سیاست من در آن دوران این نبود، حتی در اساسنامه خانه هم آمده که شهردار یا معاون آن فقط باید در جلسات خانه هنرمندان حضور داشته باشند، اما در حال حاضر رئیس این خانه هم توسط شهردار انتخاب می‌شود و این مساله امتیازی برای شهرداری شد.»
مدیران وقت در پی گرفتن مطالبات باشند
موسس خانه هنرمندان، اعلام موضع ضعف و نداشتن بودجه از سوی مسئولان خانه هنرمندان را نادرست می‌داند و می‌گوید: «این خانه ردیف بودجه‌ای در وزارت ارشاد دارد که اگر مسئولان سوابق آن را استخراج کنند به سراغ وزیر ارشاد و معاونانش بروند بی‌شک می‌توانند بودجه خوبی بگیرند و پرچم خانه هنرمندان را افراشته نگه دارند.»
این کارگردان با بیان اینکه دیداری با رجبی معمار و ایرج راد در هفته‌های گذشته داشته است، تاکید می‌کند: «هیچ کدام از این مسئولان درباره مشکلات کنونی خانه هنرمندان با من صحبتی نکردند، با منی که سال‌های سال مدیر آن مجموعه بودم و توانستم آن را سرپا نگه دارم و ترجیج دادند موضوع را رسانه‌ای کنند؛ شاید فکر کردند بوق مطبوعات کارسازتر است.»
او می‌افزاید: «من به دفعات به رجبی معمار تذکر دادم که همه مشکلات را مکتوب و تبدیل به سند کند تا بتواند برای گرفتن مطالبات راحت‌تر اقدام کند.»
غریب‌پور در پاسخ به این پرسش که مشکلات به وجود آمده به دلیل شیوع کرونا در بخش تئاتر و بخش‌های دیگر را چگونه می‌توان مدیریت کرد، می‌گوید: «خانه هنرمندان که مسئول پرداخت خسارات هنرمندان نیست، مسئولیت رفع این مشکل با وزارت ارشاد است و هنرمندان باید از آن مرجع پیگیر رفع مشکلات خود باشند.»
کمک وزارت ارشاد به خانه هنرمندان فقط ۵۰ میلیون!
«کمک وزارت ارشاد به خانه هنرمندان سال به سال کمتر می‌شود، تا جایی‌که از رقم ۲۰۰ میلیون تومانی در چند سال گذشته به ۵۰ میلیون تومان در سال ۹۸ رسید و از اول سال ۹۹ تاکنون هم هیچ کمکی به این خانه نشده است.»
این صحبت‌های "مجتبی رجبی معمار" رییس خانه هنرمندان است که در گفت‌وگو با دیدار مطرح کرد و گفت: «شیوع ویروس کرونا تمام فعالیت‌های هنری و فرهنگی این خانه را دستخوش تغییر کرد و از سوی دیگر تعطیلی رستوران‌ها و کتابفروشی این مجموعه روی روند فعالیتش تاثیر زیادی گذاشته است.»
او می‌افزاید: «ما از اول سال تاکنون نامه نگاری‌های زیادی با مسئولان وزارت ارشاد و شهرداری داشته‌ایم و همه هم قول مساعد برای کمک داده‌اند، اما تا به امروز حتی یک ریال هم به این خانه کمکی نشده است؛ متولیان باید بدانند که کمک به خانه هنرمندان وظیفه آن‌ها است و نباید بابت آن منتی داشته باشند، لیستی در وزارت ارشاد از نهاد‌های فرهنگی، هنری، هیات‌های مذهبی و جا‌های مختلف کل کشور وجود دارد که هر سال باید کمک دریافت کنند، اما خانه هنرمندان ایران هیچ جایگاهی در این لیست ندارد.»
رجبی معمار با اشاره به اینکه همه مراکز و نهاد‌های فرهنگی، هنری، موسیقی، سینما، تئاتر و ... در همه دنیا از سوی دولت حمایت می‌شوند، تاکید می‌کند: «این کمک‌ها در دوران کرونا و تعطیلی این مجموعه‌ها بیشتر هم شد، اما در ایران برعکس اتفاق می‌افتد و هیچ کمکی به این بخش‌ها که بیشترین آسیب را در دوران کرونا دیدند، نشد.»
رییس خانه هنرمندان از مذاکره با کمیسیون فرهنگی مجلس و دیدار نمایندگان از این خانه در ماه‌های گذشته خبر می‌دهد و می‌گوید: «در جلساتی که با این نمایندگان داشتیم قول دادند که این مشکل را با همکاری دستگاه‌های متولی و سازمان برنامه و بودجه حل کنند، اما تا به امروز هنوز کمکی نشده است.»
به گفته این مسئول فرهنگی، تنها نهادی که در شرایط کنونی به خانه هنرمندان کمک کرده است، شهرداری بوده، اما با توجه به شرایط اقتصادی و تورم در کل کشور این رقم‌ها نمی‌تواند هزینه‌های جاری این خانه را هم تامین کند.
رجبی معمار می‌افزاید: «در ماه‌های اخیر با تلاش و کوشش اعضای خانه هنرمندان این مکان سرپا ایستاده و توانسته هزینه‌های خود را تامین کند، اما بیش از این دیگر توانایی این کار را نداریم؛ از طرفی به ما می‌گویند فعالیت‌ها را در قالب اجرای پروتکل بهداشتی شروع کنید، همین راه اندازی سالن‌های نمایش و ضدعفونی کردن آن‌ها کلی هزینه دارد و ما چگونه باید این بودجه را تامین کنیم در حالی‌که در دخل و خرج روزانه هم ماندیم؟»
رییس خانه هنرمندان یادآور می‌شود: «در تمام ماه‌های گذشته کارمندان این خانه با کمترین دستمزد بیشترین بهره‌وری را داشتند و دیگر نمی‌توان بیش از این از آن‌ها انتظار داشت و جالب است که بدانید باز هم در این شرایط ما دست انجمن‌های گرافیست، نقاشان، عکاسان، تصویرسازان را گرفته‌ایم و به آن‌ها در این مرکز فضا داده‌ایم، چون آن‌ها شرایط پرداخت اجاره مکان‌های خود را نداشتند و فعلا در خانه هنرمندان مستقر هستند.»
او در پایان تاکید می‌کند: «اگر کمک‌هایی که مسئولان قول آن را دادند، نرسد ما مجبور می‌شویم خانه هنرمندان را با این همه سابقه برگزاری مراسم، نشست و همایش‌های تخصصی ملی و بین‌المللی و همچنین میزبانی صد‌ها نمایش تعطیل کنیم.»
وقت آن رسیده نهاد‌های ذیربط از وزارت ارشاد گرفته تا مجلس و سازمان برنامه، بودجه‌ای برای رفع مشکل خانه هنرمندان اختصاص دهند تا فعالیت فرهنگی این نهاد قدیمی و پرطرفدار تعطیل نشود.
