تبلیغ در آیه ۶۷ سوره مائده نه مربوط به اصول دین است و نه حتی فروع دین؛ این سوره حالت آخرین مهر و امضا نسبت به آخرین پیام وحیانی دارد؛ اما پیام چه بوده که پیامبر از بیان آن هراس داشته آن هم پیامبری که در فضای خطرناک مکی در تبلیغ دین تقیه نکرده و هراسی به دل راه نداده است؛ وقایع بعد از غدیر نشان میدهد نگرانی پیامبر رحمت بیمورد نبوده است.
دیدارنیوز ـ مسلم تهوری: واقعه غدیرخم در ۱۸ ذیالحجه سال حجهالوداع روی داد. پیامبر اکرم (ص) در این منطقه از سوی خداوند مأمور به ابلاغ شد. خداوند در سوره مائده آیه ۶۷ خطاب به پیامبر اکرم فرمود: «یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله یعصمک من الناس ان الله لایهدی القوم الکافرین»؛ (هان ای پیامبر! آنچه را از جانب پروردگارت سوی تو نازل شده، تبلیغ کن و اگر نکنی پیام (سرنوشت ساز) رسالتش را نرساندهای، و خدا تو را از گزند مردمان نگاه میدارد. خدا گروه کافران را بی گمان هدایت نمیکند).
مرحوم آیتالله صادقی تهرانی در تفسیر الفرقان ذیل این آیه آورده است: «تبلیغ در این آیه که در آخرین روزهای حیات رسولالله (ص) نازل گردیده است طبعا نه مربوط به اصول دین است که در طول عهد مکی و مدنی بارها و بارها تکرار شده است و نه مربوط به فروع دین است که تا این زمان کلا بیان گردیده است و در سوره مائده احکام جدیدی نیز چندان پیدا نیست جز اینکه حالت نسخ یا حالت تکامل نسبت به برخی احکام گذشته داشته باشد و این سوره حالت آخرین مهر و امضا نسبت به آخرین پیام وحیانی و ربانی دارد پس آنچه را کل مسلمانان از اصل و فرع اسلام میدانند تاکنون بیان گردیده است و نمیتواند در این آیه مورد امر جدیدی باشد، آن هم بدین گونه که اگر این امر و تبلیغ انجام نگردد گویی پیامبر (ص) کاری نکرده است و با اضافه اینکه پیامبر (ص) حتی در عهد مکی که بسیار خطرناک بود هرگز تقیهای آن هم از غیر مسلمان در تبلیغ احکام اصلی یا فرعی نداشته است، تا چه رسد به مدینه که جو خالص اسلامی بوده است، آن هم در آخرین مرحله عمر شریفش و پس از فتح مکه دیگر چه مانده است که از تبلیغ آن هراسی از دیگران داشته باشد، مگر آنچه که هم خارج از این اصول و فروع است و هم از نظر داخلی مورد اختلاف و هجوم زیاد است، روی این اصل این امر با این خصوصیات مربوط به جریان استمرار معصوم است که همان خلافت معصومان است که سرآغازش اعلام خلافت امیرالمؤمنین علیهالسلام در روز غدیرخم به هنگام برگشت از مکه است چنانکه روایات فریقین گواهی روشن بر این قضیه است».
همانطور که مرحوم صادقی تهرانی اشاره کرد بسیاری از علما و بزرگان اهل سنت در تفسیر این آیه داستان غدیر را نقل کردهاند. سیوطی در «الدرالمنثور فی التفسیر بالماثور» و آلوسی در «روح المعانی» ذیل آیه ۶۷ سوره مائده نقل کردهاند: آنچه بر تو نازل شده است که علی، ولی مومنین است را بر مردم ابلاغ کن.
مرحوم علامه امینی نیز در جلد اول کتاب «الغدیر» نام سی نفر از دانشمندان اهل سنت را آورده است که گفتهاند: این آیه در روز غدیرخم در مورد علی بن ابیطالب نازل شده.
پس از اینکه پیامبر آیه ابلاغ را در غدیرخم بیان کردند آیه ۳ سوره مائده نازل شد و خداوند فرمود: «.. الیوم یئس الذین کفروا من دینکم فلا تخشوهم واخشون الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا»؛ (کسانی که کافر شدند از (کارشکنی در) دین شما نومید گردیدند، پس از اینان مترسید و از من بهراسید، امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم، و این اسلام را برای شما (به عنوان) طاعتی (شایسته و بایسته و پیوسته) پسندیدم).
آیتالله محمد صادقی تهرانی در تفسیر الفرقان با استناد به واژه «الیوم»، این آیه را روز اتمام احکام نمیداند، بلکه وی اینطور بیان کرده است: «یأس کفار از فرو ریختن بنیاد اسلامی در گرو اصول و فروع اسلامی نیست، زیرا بیان رسالتی و وحیانی این اصول و فروع تنها در انحصار زمان حیات رسولالله (ص) است و اگر این رسالت، استمراری نداشته باشد خود به خود واژگون میگردد، پس این یأس هرگز مربوط به خاتمه یافتن آن احکام اصلی (توحید، نبوت و معاد) و این فرعی (بایدها و نبایدهای اسلام) نیست، بلکه بایستی جریان دیگری در کار باشد که نگهبان همه اسلام باشد و نگذارد اسلام با فوت رسولالله (ص) از بین برود و این جز خلافت معصومی بنیادین و ماندنی از رسولالله (ص) نیست که از حضرت امیرالمومنین علی علیهالسلام و با حضرت، ولی امر علیهالسلام پایان میپذیرد».
علامه امینی نیز در جلد اول الغدیر نام ۱۶ نفر از دانشمندان اهل سنت را آورده که همگی آنها گفتهاند: این آیه در روز غدیرخم بعد از نصب علی بن ابیطالب به وسیله رسول خدا نازل شده است.
به هر حال غدیرخم ساخته و پرداخته شیعیان نیست و علمای اهل سنت روایت غدیر را به تواتر نقل کردهاند تا بدانجا که هیچ شک و تردیدی در وقوع آن وجود ندارد.