دیدارنیوز ـ پرستو بهرامیراد: آمریکا در شورای امنیت به هر ریسمانی چنگ میزند تا اعضاء را به تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران مجبور کند. بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که در چارچوب انعقاد توافق برجام تصویب شد، قرار است که تحریمهای تسلیحاتی ایران پس از ۱۳ سال در ماه اکتبر (مهر) امسال لغو شود. آمریکا با این کار مخالف است و اخیراً پیشنویس قطعنامه تازهای را به شورا ارائه کرده است تا تحریمهای مذکور را به طور نامحدود تمدید کند.
۱۵عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد روز ۲۴ ژوئن برای بررسی پیشنویس قطعنامه آمریکا تشکیل جلسه دادند. دفتر سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با صدور بیانیهای خبر داد «کلی کرافت»، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد و «برایان هوک»، نماینده وزارت امور خارجه در امور ایران روز چهارشنبه ۴ تیر (۲۴ ژوئن) از طریق ویدئو کنفرانس درباره قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد توضیحاتی ارائه کردند. آنها سعی دارند با تروریستی خواندن ایران و کشاندن پای ایران به حملات آرامکو، کشورهای دیگر را متقاعد کنند که تحریمهای تسلیحاتی ایران تمدید شود.
با این حال چین و روسیه با تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران موافق نیستند. آمریکا نیز اعلام کرده است روسیه و چین با قطعنامه آمریکا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل مخالف هستند. چین و روسیه میگویند آمریکا در پی تصمیم دولت دونالد ترامپ برای خروج از برجام حق توسل به «مکانیسم ماشه» برای بازگشت خودبهخودی تحریمها علیه ایران را ندارد. اما برایان هوک، نماینده وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران، اخیراً گفته است ایالات متحده به عنوان طراح تحریمهای شورای امنیت و عضو دائم این نهاد توسل به مکانیسم ماشه را حق خود میداند. برایان هوک، تهدید کرده است که اگر روسیه و چین علیه تمدید تحریم تسلیحاتی رای بدهند بیش از پیش منزوی خواهند شد.
خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام چینی نوشته است که «امکان پذیرش این قطعنامه پیشنهادی آمریکا وجود ندارد». مقام چینی که رویترز نامش را ذکر نکرده گفته است پیشنویس قطعنامه آمریکا بر مبنای سیاست فشار حداکثری علیه ایران است و هیچ ارزش و پایهای برای بحث ندارد. از سویی دیگر منابع دیپلماتیک میگویند: «در نشست غیر رسمی آمریکا با اعضای شورای امنیت بر سر تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران؛ اروپاییها ضمن ابراز نگرانی از پایان این تحریمها تاکید کردند نگرانی بزرگترشان واکنش تهران به تمدید این تحریمها است». این نشان میدهد که اروپا هم نمیتواند همراهی محض را با آمریکا در پیش بگیرد.
بیش از این، قطعنامه شورای حکام از سوی سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان تهیه شده بود و با ۲۵ رأی موافق، ۲ رأی مخالف (روسیه و چین) و ۷ رأی ممتنع تصویب شده است. اما هنوز تصمیم قطعی درباره تصویب یا عدم تصویب پیشنویس آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران گرفته نشده است. برای تصویب یک قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل متحد از ۱۵ عضو باید حداقل ۹ کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد با آن موافقت کنند و همچنین قطعنامه از سوی هیچ یک از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا و فرانسه وتو نشود.
یک دیپلمات غربی گفت این قطعنامه ممکن است حتی در کسب ۹ رأی لازم برای وادار کردن روسیه یا چین به استفاده از حق وتو هم ناکام بماند. برخی از دیپلماتهای شورای امنیت و سایر کارشناسان مسائل تسلیحاتی اقدام آمریکا را تلاشی برای کسب امتیازهای سیاسی در داخل آمریکا میدانند و نه چیزی که هدف آن مقابله با اقدامات ایران است.
کری خوانی پمپئواز آنجایی که آمریکا حدس میزند با مخالفت روسیه و چین و دودل بودن اروپا در تمدید تحریمهای تسلیحاتی آمریکا، پیروز این میدان نخواهد شد؛ به تهدیدات جدید روی آورده است. بر همین اساس «مایک پمپئو»، وزیر امور خارجه آمریکا، هشدار داده که در صورت عدم تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران، آمریکا به طور یکجانبه همه تحریمهای معلق شده شورای امنیت سازمان ملل متحد را علیه ایران بازخواهد گرداند. همچنین پمپئو مدعی شده است: «قطعنامهای که ما به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کردیم تحریم تسلیحاتی علیه این بزرگترین حکومت حامی تروریسم را تمدید خواهد کرد. اکنون تمرکز ما متوجه همکاری با شورای امنیت برای تصویب این قطعنامه است، اما اگر این اتفاق نیافتد، من به جهانیان یادآور میشوم که مقامهای دولت اوباما به صراحت بیان کردند که ایالات متحده توانایی بازگرداندن یکجانبه تحریمها را دارد و میتواند تحریمها را دوباره به اجرا گذارد».
به گزارش ایسنا، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران نیز در توئیتی طعنه آمیز در جواب پمپئو نوشته است: «آقای پمپئو آنقدر از گمراه کردن جهان ناامید شده که ادعا میکند در ماه اکتبر پیش رو، ایران هواپیماهای جنگنده میخرد و سپس آنها را فراتر از بُرد یکطرفهشان به پرواز در میآورد. شاید او بتواند به ما بگوید که این جنگندهها چگونه حتی با اتمام سوخت شان به ایران باز میگردند!»
دونالد ترامپ به دلیل کرونا، بحرانهایی که این ویروس ایجاد کرده، اعتراضات مردمی علیه نژادپرستی و کتاب جان بولتن بیش از هر زمانی نگران انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ است. به این دلیل که تمام دستاوردهای اقتصادی وی که ۴ سال به آنها فخر فروخته است رو به نابودیست نیاز به یک دستاویز بزرگ برای پیروزی در کارزار انتخاباتی دارد. بر همین اساس یک اتفاق در سیاست خارجی شاید بتواند او را نجات دهد. ایران میتواند بهترین گزینه برای بدست آوردن امتیاز در انتخابات باشد با تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران و محدود کردن ایران احتمال ماندن دونالد ترامپ و تیمش در کاخ سفید کمی بالاتر میرود و از سوی دیگر حمایت کامل اسرائیل را بیش از همیشه خواهند داشت.