مصر که سنگر‌های خود را یکی پس از دیگری در منازعه لیبی از دست داده، ارتش خود را برای ورود به خاک این کشور به حالت آماده باش درآورده است. ترکیه، بازیگر قدر این منازعه، اما تا زمان تسلط بر مناطق استراتژیک لیبی، پای میز مذاکره نخواهد نشست.
دیدارنیوزـ زهره اکرمی: ارتش مصر از سوی عالی‌ترین مقام این کشور دستور آماده باش دریافت کرد تا در صورت لزوم روانه غرب شود. قاهره که به مدت یک سال در تلاش بود که طرابلس، پایتخت لیبی را از کنترل نیرو‌های فائز سراج با پشتیبانی ترکیه مصون نگه دارد، پس از شکست‌های متمادی، ناچار به طرح گزینه نظامی شده است. مصر که در منازعه لیبی، مرعوب پیشروی‌های نظامی ترکیه شده، هفته گذشته و پس از واگذاری طرابلس به دولت وفاق ملی به ترکیه و نیرو‌های سراج پیشنهاد آتش بس داد. پس از آنکه طرح آتش بس از سوی طرف برنده صحنه لیبی یا به عبارتی ترکیه، رد شد؛ مصر تلاش کرد دولت رسمی لیبی را از سوی اتحادیه عرب به آتش بس ترغیب کند. پس از نه گفتن دولت وفاق ملی به آتش بس، بنظر می‌رسد جنگ تنها گزینه مصر است. جنگی که پیش از آغاز، نشان دهنده شکست سیاست‌های قاهره، ابوظبی و ریاض است. روسیه که پیش از این در ردیف حامیان مصر قرار داشت، در چرخشی دیپلماتیک خود را به ترکیه نزدیک کرده است. ترکیه که گویا امروز تنها بازیگر تعیین کننده در منازعه لیبی است، پس زدن نیرو‌های حفتر از مناطق استراتژیک لیبی را تنها راه‌حل برای خاموش کردن موتور جنگ خود می‌داند.
بیشتر بخوانید: لیبی روی میز مذاکره روسیه و ترکیه
روز گذشته رئیس جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی در مراسم افتتاحیه پایگاه دریایی در نزدیکی مرز مصر با لیبی (فاصله ۷۵۰ مایلی از رمز) از حق کشورش برای دخالت نظامی در لیبی گفت. سیسی تاکید کرد که در صورت لزوم و برای آنچه استقرار نظم در لیبی خواند به خاک همسایه خود لشگرکشی می‌کند. او تاکید کرد که مصر اجازه عبور از خط سرت و پایگاه هوایی الجفره که پیش از این ترکیه آن را خط قرمز خود خوانده، نخواهد داد. رئیس جمهور مصر ضمن تاکید بر اینکه ثبات لیبی، بخشی از امنیت مصر است، گفت که قاهره به مسلح کردن قبایل لیبی روی خواهد آورد.
در برابر اظهارات رئیس دولت مصر، دولت وفاق ملی به رهبری فائز سراج و با حمایت اردوغان تاکید کرد که تا زمانی که تمامی اراضی اشغالی لیبی را آزاد نکند، از پای نخواهد نشست. تنها ساعاتی بعد از سخنان رئیس جمهور مصر، فرمانده عملیات دولت وفاق ملی، الهادی دراه، اذعان کرد که نیرو‌های تحت امرش عزم خود را برای آزادی همه مناطق از دست ژنرال حفتر و حامیان وی جزم کرده‌اند. ترکیه روز شنبه هشدار داد که نیرو‌های حفتر باید از شهر استراتژیک سرت خارج شوند و خروج از سرت حداقل‌ترین شرط برای مذاکرات آتش بس است.
بیشتر بخوانید: سفیر سابق ایران در لیبی: مصر توان مقابله با ترکیه را ندارد
حمایت تمام قد استانبول
بقای دولت وفاق ملی در لیبی تا آنجا برای آنکارا اهمیت دارد که با پاریس وارد جنگ لفظی می‌شود و در برابر مصر، امارات و عربستان قد علم می‌کند. دولت اردوغان دو هفته پیش، از برنامه‌ریزی برای آغاز عملیات اکتشاف و استخراج نفت در لیبی خبر داد. همچنان که در نقشه زیر مشاهده می‌کنید، ترکیه در تلاش است که کنترل شهر‌های نفتی لیبی را در دست گیرد و شهر سرت به دلیل ثروت‌اش در منابع انرژی، منافع ژئواستراتژیک و ژئواکونومیکی بسیاری برای ترکیه دارد. دولت اردوغان که سال گذشته توافق نامه‌ای با دولت وفاق ملی برای ایجاد یک منطقه تجاری میان دو کشور منعقد کرده است، تمام هم و غم خود را متوجه حفظ این توافق پرسود اکرده است.
هشداری برای ناتو
اواخر هفته گذشته مقامات بلند پایه ترکیه از جمله چاووش اوغلو وزیر امور خارجه، برات آلبایراک وزیر دارایی و خزانه‌داری، هاکان فیدان، رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ملی و ابراهیم کالین سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه در سفری از پیش اعلام نشده به طرابلس سفر کردند. بنا به گزارش آناتولی خبرگزاری رسمی ترکیه، در این سفر، چاووش گفت: «می‌دانید که با لیبی توافق‌نامه پیرامون حوزه صلاحیت دریایی و توافق‌نامه همکاری امنیتی و نظامی را امضا کردیم. همکاری و اقدامات مشترک در زمینه انرژی را که قرار است در دریای مدیترانه انجام دهیم، مورد بحث و بررسی قرار دادیم. در خصوص تلاش‌ها برای دست‌یابی به آتش‌بس پایدار و راه‌حل سیاسی در لیبی و نحوه ادامه فعالیت‌های‌مان زیر نظر سازمان ملل متحد را بررسی کردیم. همچنین اقداماتی را که به‌طور هماهنگ با جامعه بین‌المللی انجام خواهیم داد، ارزیابی کردیم.» وزیر امور خارجه ترکیه تاکید کرد که این سفر با خرسندی دولت لیبی روبرو شده است.
ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه گفت که کشورش از دولت شناسایی شده توسط سازمان ملل در طرابلس حمایت می‌کند و برای رسیدن به آتش بس بایستی سرت و الجفرا از نیرو‌های حفتر خالی شود. سخنگوی دولت اردوغان اظهار داشت که ترکیه به حمایت از دولت رسمی لیبی ادامه می‌دهد و ایجاد آتش بس زمانی ممکن است که تمامی طرفین درگیر در منازعه به موقعیت خود در سال ۲۰۱۵ برگردد. بنا به گزارش فرانس ۲۴، کالین تاکید کرد که فرانسه در این منازعه از جنگ طلبان نامشروع حمایت می‌کند که این امر می‌تواند امنیت ناتو، امنیت مدیترانه، امنیت شمال آفریقا و ثبات در لیبی را به خطر بیاندازد. هفته گذشته وزارت امور خارجه فرانسه در بیانیه‌ای رسمی از تحرکات ترکیه در لیبی انتقاد کرد و این کشور را متهم به نقض تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه لیبی و حمایت گسترده از دولت وفاق ملی در حملات اخیر کرد. فرانسه معتقد است که آنکارا با استقرار ۷ کشتی در سواحل لیبی، در حال پیگیری سیاستی خصمانه است. وزیر دفاع ترکیه اما روز گذشته ادعاهای فرانسه مربوط به ایجاد مزاحمت کشتی‌های جنگی ترکیه برای کشتی‌های جنگی فرانسه در دریای مدیترانه را تکذیب کرد.
