دیدارنیوز - آیتالله جنتی در جلسه شورای نگهبان که با حضور فقها و حقوقدانان برگزار شد، با اشاره به تشکیل مجلس یازدهم خواستار اصلاح قانون انتخابات شد و گفت: در انتخابات دوم اسفند ۱۱۷ نماینده مجلس دهم از مردم رأی نگرفتند و حدود ۷۰ نفر نیز صلاحیتشان ازسوی شورای نگهبان تأیید نشد؛ خوب است هم نمایندگان قبلی توجه کنند که چه کردند که چنین اتفاقی برایشان افتاد و هم نمایندگان فعلی از این موضوع درس بگیرند. جنتی در توصیهای به نمایندگان مجلس، اولویتگذاری در تصویب قوانین را برای مجلس در امر قانونگذاری مهم و ضروری دانست و بر اصلاح قانون انتخابات مبتنیبر سیاستهای کلی انتخابات تأکید کرد. او افزود: ازجمله اصلاحات اساسی در قانون انتخابات، ضابطهمندکردن ثبتنام بیمحابای داوطلبان است که با اصلاح این موضوع بخشی از مشکلات عدیده نظام انتخاباتی نیز حل خواهد شد.
این سخنان جنتی در حالی بیان شده است که تصویب طرح اصلاح قانون انتخابات که بهدنبال محدودکردن و ضابطهمندکردن اختیارات شورای نگهبان بود با مخالفت اعضای این شورا مواجه شد و همزمان، دبیر شورای نگهبان با اشاره به طرح اخیر مجلس دهم موسوم به اصلاح قانون انتخابات گفت: من به رئیس مجلس گفتم که باید اصلاح قانون انتخابات ناظر بر سیاستهای کلی انتخابات باشد، اما متأسفانه طرح اخیر نهتنها هیچ نسبتی با سیاستهای کلی انتخابات ندارد، بلکه با هدف بیخاصیتکردن احراز صلاحیت داوطلبان طراحی و تصویب شده است. آیتالله احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان صبح امروز چهارشنبه هفدهم اردیبهشت ۱۳۹۹ در جلسه این شورا ضمن تبریک به مناسبت ایام ولادت امام حسن مجتبی (ع) گفت: اتفاق مبارکی که به نام حرکت مؤمنانه در راستای کمک مردم به یکدیگر در این ایام کرونا آغاز شده، اقدامی بسیار خوب است که باید ادامه پیدا کند. او افزود: با تلاش مسئولان و هوشیاری و مراقبتهای مردم باید به کاهش و ریشهکنی ویروس کرونا برسیم و انشاءالله با عنایت خدای متعال، بهزودی شر این ویروس منحوس از سر مردم جهان، شیعیان عالم، بهویژه مردم عزیز کشورمان کنده شود. آیتالله جنتی در ادامه نطق پیش از دستور خود به ماجرای طرح اخیر مجلس دهم موسوم به اصلاح قانون انتخابات که ازسوی عدهای از نمایندگان طراحی شده اشاره کرد و گفت: درحالیکه ما مدتها و پیش از برگزاری انتخابات اخیر، درباره اصلاح قانون انتخابات فریاد زدیم و مطالبه کردیم، مجلس محترم هیچ توجهی به این امر نکرد و حالا و در روزهای پایانی خود تازه به فکر اصلاح قانون انتخابات، آن هم با این کیفیت افتاده است.
فقط جنتی نبود که با این طرح مخالفت کرد و سخنگوی شورای نگهبان نیز در واکنش به مفاد این طرح اعلام کرد: هر مصوبه مجلس شورای اسلامی که اختیارات شورای نگهبان و دولت را در برگزاری انتخابات ریاستجمهوری محدود کند، خلاف قانون اساسی است. او با اشاره به اختیارات شورای نگهبان که در اصل ۱۱۵ قانون اساسی در بعد نظارتی تعیین شده است، گفت: هر مصوبه مجلس شورای اسلامی که اختیارات شورای نگهبان در بعد نظارتی و همچنین اختیارات قوه مجریه را در بعد اجرائی محدود کند، ایراد مرسوم شورای نگهبان را به دنبال خواهد داشت.
همچنین در جریان تصویب جزئیات این طرح بهخصوص درباره نظارت استصوابی مباحثی ازسوی برخی نمایندگان مطرح شد که عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، در واکنشی توییتری تأکید کرد: «عدم تأیید صلاحیت نمایندگانی از همه گرایشهای سیاسی در مجلس دهم نشان داد که شورای نگهبان با هیچکس عقد اخوت نبسته و در اعمال قانون فارغ از نظرات سیاسی آنها اقدام میکند».
در واکنش به این سخنان کدخدایی، علیرضا رحیمی عضو هیئترئیسه مجلس نیز نوشت: «عدم تأیید صلاحیت نمایندگانی از همه گرایشهای سیاسی پوششی برای مبراکردن شورای نگهبان از اشتباهاتش در تشخیص و تصمیم شده است. هیچکسی انتظار و مطالبه عقد اخوت از اعضای شورای نگهبان ندارد، مهم این است که اعضای شورا، از وظایف قانونی خود تخلف نکنند و نسبت به عملکرد و تصمیمات خود پاسخگو باشند».
البته این سخنان که در تقبیح طرح اصلاح قانون انتخابات بیان میشد، به اعتقاد بسیاری نشان از رد آن در شورای نگهبان داشت که طحان نظیف، دیگر عضو حقوقدان، در واکنش به این انتقادات در یادداشتی نوشت: «ابتدا باید میان نظر رسمی شورای نگهبان و نظر اعضای شورا تفکیک قائل شویم. اعضای شورا ممکن است نسبت به موضوعات کشور نظری داشته باشند، اما وقتی همان موضوع در جلسه شورا مطرح میشود، در تصمیمگیری جمعی نظری خلاف آن اعلام شود؛ بنابراین نظر اعضای شورا، لزوما نظر شورا نیست. در قانون هم منعی نشده که اعضای شورای نگهبان از اعلام نظر خود راجع به مسائل روز کشور و حتی مصوبات مجلس شورای اسلامی منع شده باشند.
ضمن اینکه بالاخره عضو شورای نگهبان هم شهروند این کشور است و مثل همه شهروندان عادی از حق بیان و اظهارنظر قانونی برخوردار است. در عین حال ما در شورای نگهبان فقهای بزرگ و حقوقدانهای معتبر و شناختهشدهای داریم که نسبت به موضوعات مختلف ممکن است نکاتی داشته باشند، نه از باب عضو شورای نگهبان بودن، بلکه از باب کارشناس فقهی یا حقوقیبودنشان و این نظرات میتواند به بهبود حکمرانی کمک کند. قانون انتخابات موضوعی است که بهطورکامل با شورای نگهبان مرتبط است و حتی اعضای شورا بیشتر از نمایندگان محترم، درگیر مشکلات قانون و اجرای آن هستند؛ همیشه در مورد آن مطالبه کردهاند؛ برای آن هزینه دادهاند و البته شاید بیش از هر نهادی نگران حق مردم و داوطلبان بودهاند؛ آیا نسبت به قانونی که مصائب نظام انتخاباتی را چند برابر میکند و مشکلاتی را برای مردم، داوطلبان و دستگاههای اجرائی و نظارتی ایجاد میکند باید ساکت باشیم؟ نباید اشکالاتی را که میبینیم به نمایندگان محترم گوشزد کنیم؟ به نظر من این یعنی تعامل مثبت میان شورای نگهبان و مجلس و البته سایر دستگاهها در موارد دیگر».
در نهایت همانگونه که پیشبینی میشد آخرین گام بلند نمایندگان مجلس برای اصلاح قانون انتخابات بینتیجه ماند و شورای نگهبان آن را رد کرد. حال دبیر این شورا اصلاح قانون انتخابات را محدودکردن تعداد ثبتنام نامزدهای انتخابات دانسته است که نشان از عدم تمایل این شورا برای بررسی هر نوع طرح و لایحهای در جهت محدودشدن اختیارات این شورا دارد و بسیار بعید است مجلس فعلی نیز بخواهد یا بتواند در چارچوب ضابطهمندکردن نظارت استصوابی گامیبردارد.