سایت خبری ـ تحلیلی دیدارنیوز به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی، پرونده ویژه با عنوان "گروه‌های سیاسی دخیل در انقلاب اسلامی" را منتشر کرد. در این پرونده سعی شد گفتگو‌هایی با نمایندگان هر یک از طیف‌های سیاسی قبل از انقلاب انجام شود و آن‌ها خود از میزان تأثیرگذاری طیف متبوع خود در انقلاب بگویند.
دیدارنیوز ـ از جمله اشکالات و معضلات تاریخ نگاری این است که عمدتا تاریخ به روایت گروه غالب نوشته می‌شود و در حوزه تاریخ نگاری شفاهی نیز روایتگر تاریخی، هر آنچه اتفاق مثبت و سزاوار بوده را به نام خود و گروه متبوع‌اش تمام می‌کند و هر خطا و اشتباهی که به وقوع پیوسته را به دیگران نسبت می‌دهد و خود یا دخالتی نداشته و یا اگر در متن ماجرا هم بوده مطمئنا مخالف آن بوده و این دیگران بوده‌اند که به مخالفت‌ورزی وی توجهی نکرده‌اند. تاریخ انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ نیز کمابیش دچار این قبیل مشکلات بوده و هست.
سایت خبری ـ تحلیلی دیدارنیوز به مناسبت چهل و یکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، پرونده گروه‌های سیاسی دخیل در انقلاب اسلامی را منتشر کرد. در این پرونده سعی شد گفت‌وگو‌هایی با نمایندگان هر یک از طیف‌های سیاسی قبل از انقلاب انجام شود و آن‌ها خود از میزان تأثیرگذاری طیف متبوع خود در انقلاب بگویند.
طیف‌های سیاسی قبل از انقلاب به سه دسته کلی اسلامگرایان، ملی‌گرا‌ها و چپ‌ها تقسیم می‌شوند. امروز به یُمن پیروزی انقلاب اسلامی روایت غالب از دوران مبارزه با رژیم پهلوی روایت اسلامگرا‌ها است، از این‌رو دیدارنیوز به سراغ ملی‌گرا‌ها و چپ‌ها رفت و سعی کرد نقطه نظرات آن‌ها را منتشر کند.
محمد توسلی دبیرکل نهضت آزادی در گفت‌وگو با دیدارنیوز به تبیین عملکرد نیرو‌های ملی ـ مذهبی و مشخصا نهضت آزادی ایران پرداخت. وی در این گفت و شنود به اسناد تاریخی اشاره کرد و گفت: «اسناد تاریخی نشان می‌دهد که نهضت آزادی ایران و پایه گذارانش چون زنده یاد مهندس بازرگان همواره تلاش می‌کردند که در راستای منافع و ارزش‌های ملی عمل کنند.
محمد توسلی: دیدار رهبران نهضت آزادی با مراجع تقلید، منجر به آغاز مبارزه روحانیت با شاه و استبداد شد
وی در ادامه گفت: «مهندس بازرگان از همان ابتدا و از همان حضورش در نوفل لوشاتو، سپس در ۱۲ فروردین ۵۸ که رفراندوم است بر «جمهوری دموکراتیک اسلامی» تأکید می‌کند که اتفاقا در اساسنامه شورای انقلاب بوده است و آیت‌الله خمینی هم تصویب کرده بودند و یک پیمانی بوده است. اما آقای خمینی گفتند «جمهوری اسلامی» نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد. این تلنگری بود که مهندس بازرگان آن زمان زد. اما فقط در حد تلنگر بود. چون حضور و آن فرهمندی آیت‌الله خمینی در حدی بود که کسی نمی‌توانست مانع شود».
محمد محمدی اردهالی از معتمدین بازار و طرفدار جبهه ملی در مصاحبه‌ای تفصیلی با دیدارنیوز بیشتر به نقش فعالان بازاری طرفدار جبهه ملی در پیروزی انقلاب اسلامی پرداخت.
محمدی اردهالی در بخش دیگری از سخنانش گفت: آقای مهندس بازرگان حتی به فکرش نمی‌رسید که روحانیت ادعای حکومت داشته باشد. ما به فکرمان نمی‌رسید. یعنی ما به جایی نرسیده بودیم که برای خودمان معنی کنیم حکومت دست روحانیت می‌افتد. آقای خمینی صریح گفت آقایان نباید پست بگیرند. هر اتفاقی که افتاد بعد از انقلاب افتاد. من صحبتی راجع به اینکه قرار است روحانیت قدرت را به دست بگیرد نشنیده بودم.
پیرامون نقش چپ‌ها در ایران هر چه بیشتر سعی کردیم که با افراد شاخص این جریان گفت‌وگو کنیم کمتر یافتیم؛ فردی از اعضای سابق اتحادیه کمونیست‌های ایران قبول کرد با دیدارنیوز به گفت‌وگو بنشیند که او نیز مایل نبود نامش مطرح شود.
چپ‌ها و انقلاب سال ۵۷ از زبان عضو سابق اتحادیه کمونیست‌های ایران
از این رو به سراغ محمدحسن رجبی دوانی رفتیم و از او به عنوان تاریخ پژوه و استاد دانشگاه خواستیم از نقش و تأثیر گروه‌های چپ در ایران بگوید.
رجبی دوانی در قسمتی از مصاحبه گفت: چپ‌ها به این دلیل انقلاب را قبول نداشتند که می‌گفتند انقلاب حتما باید با شیوه مبارزه حاصل شود. این موضعی هم که بعد‌ها گرفتند بدین علت بود که از الگوی خودشان پیروی نکردند و انقلاب حتما باید با یک درگیری و با یک مبارزه مسلحانه باشد؛ لذا از همان روز‌های اول انقلاب، این‌ها رفتند در کردستان و ترکمن صحرا و با نظامی که کمتر از یک ماه تشکیل شده بود در افتادند.
در بررسی گروه‌های چپ دکتر حمید احمدی یادداشتی تحت عنوان نقد و بررسی مهمترین آثار در جریان شناسی چپ در ایران نوشت و در این یادداشت به صورت اجمالی کتاب‌های تاریخ جنبش کمونیستی در ایران، شورشیان آرمان‌خواه و تاریخ سی ساله ایران را مورد نقد و بررسی قرار داد.
پادکست گروه‌های سیاسی دخیل در انقلاب ۵۷ در برگیرنده تمامی گفت‌وگو‌ها در این زمینه است.
