ابهام در علت تلفات پرندگان مهاجر خلیج گرگان ادامه دارد

 

وی افزود: با وجود آن که همه آزمایشات لازم برای تعیین علت این تلفات در مازندارن انجام شده، اما دامپزشکی گلستان آزمایشات تکمیلی از لجن و روسوبات مصب رودخانه قره سو و بستر خلیج گرگان را در دستور کار قرار داده و حدود ۷۰ شاخص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آب خلیج گرگان را بررسی کرده است.

 

محرابی با اشاره به نتایح اعلام شده آزمایشگاه پاستور تهران مبنی بر تایید بیماری بوتولیسمپرندگان تلف شده میانکاله و خلیج گرگان گفت: افزایش مواد آلی آب در خلیج گرگان، کاهش عمق آب و رسیدن نور خورشید به زیستمندان کف‌زی مانند جلبک‌ها و بوته‌های آبزی و رشد غیرمعمول و چند برابری این زیستمندان، تغییر پارامتر‌های زیستی آبی خلیج گرگان و افزایش برخی فلزات سنگین در این گونه‌های گیاهی از جمله دلایل ایجاد بوتولیسم در این پرندگان است.

 

 وی ضمن تاکید بر نمونه برداری روزانه از لاشه پرندگان تلف شده اظهار داشت: این پرندگان در مکانی مناسب و در گودالی با عمق ۲ متر دفن شدند که نگرانی برای پراکندگی آلودگی از طرف آنان وجود ندارد.

 

بر اساس بازدید میدانی خبرنگار ایرنا، محل دفن لاشه‌های در فاصله ۴۰۰ متری از ساحل خلیج گرگان واقع شده که به گفته مدیرکل دامپزشکی گلستان این فاصله تا زیستگاه حیات وحش منطقه، مسافت ایمن و قابل قبولی است.

 

 مدیرکل دفتر مبارزه با بیماری‌های طیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان دامپزشکی کشور نیز از تلف شدن پنج هزار و ۲۰۰ پرنده مهاجر در تالاب میانکاله محدوده استان گلستان خبر داد.

 

 علیرضا اکبرشاهی افزود: بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که در بخش دیگری از تالاب میانکاله در استان گلستان تعدادی از مرگ و میر پرندگان مهاجر صورت گرفته که به احتمال زیاد ناشی از سم بوتولیسم است.

 

وی اضافه کرد: ممکن است بخشی از این تلفات مربوط به لاشه پرندگان مهاجر میانکاله در مازندران باشد که در اثر جریانات آبی به گلستان منتقل شده است.

 

اکبرشاهی ادامه داد: سازمان دامپزشکی در حال بررسی میدانی و نمونه برداری آزمایشگاهی از وجود سم بوتولیسم و سایر بیماری طیور در پرندگان مهاجر تلف شده در تالاب میانکاله محدوده استان گلستان است.

 

در دومین روز بهمن ماه خبری تلف شدن مشکوک صد‌ها قطعه پرنده در پهنه آیی میانکاله در محدوده شهرستان گلوگاه مازندران منتشر شد بر اساس آخرین آمار حدود ۱۴ هزار پرنده تلف شدند.

 

سازمان دامپزشکی کشور با استناد به نتایج آزمایشات انجام شده بر روی گونه‌های تلف شده در بخش‌های مرکزی خلیج گرگان در محدوده شهرستان گلوگاه در مازندران طی اطلاعیه‌ای اظهار کرد که بیماری آنفلوانزا H ۵، H ۷ و H ۹ و یا نیوکاسل علت مرگ این پرندگان نبوده است.

 

رییس سازمان دامپزشکی کشور علت اولیه تلفات مرگبار پرندگان وحشی در میانکاله را مسمومیت طبیعی و یا همان بیماری بوتولیسم اعلام کرد.

 

گفتنی است: اگر چه تعدادی از کارشناسان محیط زیست و دامپزشکی مسمومیت ناشی از جلبک و پلانگتون‌ها را به عنوان یکی دیگر از سناریو‌های احتمالی دخیل در مرگ پرندگان وحشی می‌دانند، ولی احتمال خوراندن دان مسموم توسط شکارچیان غیرمجاز با همدستی زمین خواران و تالاب خواران، شیوع بیماری‌های ویروسی، مسمومیت ناشی از ریختن فضولات، بقایای سموم کشاورزی و رهاسازی فاضلاب هم توسط مردم محلی مطرح است.

 

اردک سرسبز و سرحنایی، اردک تاج‌دار، مرگوس‌ها، غاز خاکستری و پیشانی سفید و قو‌ها و پلیکان‌ها مهم‌ترین گونه از پرندگان مهاجر در خلیج گرگان محسوب می‌شوند.

 

همچنین باکلان کوچک، اردک سرسفید، مرگوس بزرگ، سنقر تالابی، زنبورخوار، سنقر خاکستری، دلیجه، سنگ چشم، طاووسک، غاز پازرد، عروس غاز، گیلانشاه، قار، پرلا، کاکایی، پرستوی دریایی، بحری، پیغوی کوچک و چرخ‌ریسک دم‌دراز از جمله پرندگان بومی منطقه هستند که در صورت شیوع بیماری در معرض خطر قرار دارند.

 

ثبت خلیج گرگان در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب میانکاله و لپو زاغمرز در استان مازندران به عنوان نخستین مجموعه تالاب بین‌المللی جهان در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر ثابت کرد این خلیج و نواحی اطراف آن یک مجموعه ارزشمند زیست محیطی حتی در دنیا است که علاوه بر حفظ چرخه زیست دریای خزر در معیشت جوامع محلی اثرگذاری مستقیم دارد.

 

خلیج گرگان از لحاظ اقتصادی و اکولوژیکی دارای اهمیت بوده و در تکثیر آبزیان، ماهیان استخوانی و غضروفی و جذب پرندگان مهاجر زمستانی نقش مهمی دارد.