"درخت گردو" مانند اکثر آثار مهدویان، در محدوده تاریخی جنگ هشت ساله با عراق می گذرد. فیلم به بمباران شیمیایی در سردشت کردستان می پردازد. حادثهای دلخراش که با تمرکز ویژهی مهدویان، بیش از آنکه کنشی سیاسی/عقیدتی را در بر بگیرد، منجر به آسیب‌های بسیار جدی در نهاد خانوادههای فراوانی شد. رویکرد مهدویان در این فیلم نیز همین پیشبرد انسانی ماجراست که با دوری از قواعد ژانر سیاسی که پیش از این به آن ورود می کرد، جهانی مملو از عواطف را پدید آورده است. مهدویان حالا با شمایلی از یک فیلمساز مولف، با حضور مستمر در جشنواره‌های هرسال و تولید فیلمهایی با کیفیت، خود را تبدیل به یکی از مهمترین چهرههای سینمای ایران کرده است.
دیدارنیوز ـ
ایمان رضایی: محمدحسین مهدویان حالا دیگر جوان جویای نام و عنوان مهجوری نیست که روزی "ایستاده در غبار" را ساخت و به عنوان استعدادی نوین در سینمای ایران به اکتشاف رسید. مهدویان حالا با شمایلی از یک فیلمساز مولف، با حضور مستمر در جشنواره‌های هرسال و تولید فیلمهایی با کیفیت، خود را تبدیل به یکی از مهمترین چهرههای سینمای ایران کرده است. فیلمساز جوانی که اخیرا کنجکاوی تمام قشر‌ها و تمامی جهتهای فکری را برمی انگیزاند و هر بار نیز به موضوعات ملتهبی می پردازد که البته "درخت گردو" را می توان متمایز از باقی آنها، نسبتا متفاوت‌تر دانست.
"درخت گردو" مانند اکثر آثار مهدویان، در محدوده تاریخی جنگ هشت ساله با عراق می گذرد. اگر "ایستاده در غبار" داعیهی پرده از یک قهرمان ملی برداشتن و یادآوری رشادتهای یک رزمنده غیرتمند داشت و دو قسمت "ماجرای نیمروز" نیز با ایجاد احساساتی ناسیونالیستی، به پیگیری ماجرا‌های اطلاعاتی و بُعد فیزیکی جنگ می پرداخت، "درخت گردو" با رویکردی منحصر به فرد و کمی دورتر از آثار نامبرده، پا به قلمروی عواطف انسانی می گذارد تا این بار مهدویان دریچهای غیر سیاسی و دور از عقاید ایدئولوژیک از جنگ را به نمایش بگذارد.
فیلم به بمباران شیمیایی در سردشت کردستان می پردازد. حادثهای دلخراش که با تمرکز ویژهی مهدویان، بیش از آنکه کنشی سیاسی/عقیدتی را در بر بگیرد، منجر به آسیب‌های بسیار جدی در نهاد خانوادههای فراوانی شد. رویکرد مهدویان در این فیلم نیز همین پیشبرد انسانی ماجراست که با دوری از قواعد ژانر سیاسی که پیش از این به آن ورود می کرد، جهانی مملو از عواطف را پدید آورده است.
"درخت گردو"در بطن ماجرایی که دست روی آن گذاشته، روایت پدری را از سر می گیرد که زمانی عاشقانه برای خانواده اش پادویی می کرد و ناگهان تاثیر آسیب‌های شیمیایی، رویاهایش را نقش بر آب می کند. فضای شاعرانه و زندگی عاشقانهای که در ابتدا با تمرکز روی خانواده قادر (پیمان معادی) پدید می آید، خیلی طول نمی کشد که با فجایعی مصیبت وار دچار تزلزل و سقوط می شود. این شاید اولین بار است که یک فیلمساز ایرانی، سودای "خاک وطن" را با تمام ارزش و اهمیتش در فرع قرار می دهد تا مصیبتی کاملا انسانی را به تصویر بکشد.
درواقع در تمام طول فیلم که پس زمینهی جنگی سیاسی را به خود می بیند، فیلمساز هرگز سراغ وام گرفتن از عناوین و تیترهایی چون وطن پرستی و دفاع از خاک نمی رود که البته نه تنها نکتهی منفی محسوب نمی شود، که اتفاقا فرصتی را فراهم کرده تا جنگ را فارغ از تمام شعار‌های عقیدتی، این بار در قالب تاثیراتی که روی خانوادهها و جمعیتی معمولی می گذارد ببینیم.
«قادر» اساسا فاقد کوچکترین سواد و تحلیلهای سیاسی است. او تنها می داند که پدر یک خانواده است و موظف است تا شرایطی ایده آل را برای همسر و فرزندانش فراهم کند. بمباران شیمیایی، نقطه عطفی تراژیک در زندگی قادر محسوب می شود که اولا تازه به او می فهماند که بمب شیمیایی اصلا چیست، و سپس به مصائبی که او را از خانواده اش دور می کند دامن می زند. مهدویان توانسته لحظاتی به شدت غمگینانه از لحاظ دراماتیک خلق کند که بتوان درد و رنجِ جاری در این فاجعه را به واسطه تصویر، لمس کرد. اشکهایی که در کنار خونها ریخته شد و زخمهایی که تا ابد در ریهها باقی ماند تا همچنان یادمان بیاورد که جنگ، عجب چیز بی انصافی است!
"درخت گردو" از لحاظ ساختاری در ابعاد فنی خود نیز به استاندارد‌های از پیش انتظار داشتهی سینمای مهدویان دست یافته و حتی بعضا پیشرفتهای چشمگیری نیز به چشم می خورد. دوربین ملتهب و لنز متحرکی که تبدیل به امضای فرمالیستی مهدویان شده دوباره جلب توجه می کند، اما این بار به لطف عمیقتر شدن بار دراماتیک اثر نسبت به فیلمهای قبلی این فیلمساز، دوربین، جدا از انتقال مفاهیم و اطلاعات و پیگیری کاراکتر‌ها، حالا دست به خلق موقعیتهای احساسی نیز می زند و قابهایی خاص که از لحاظ بصری چشم نوازند ارائه می دهد و تاثیر ناخودآگاه حسی خود را نیز می گذارد. به عنوان مثال، میزانسنی که با کارگردانی دقیق و درست پیرامون درخت گردوی موجود در فیلم شکل گرفته و ترکیب آن با دوربینی که پختهتر از تمام کارنامه سینمایی مهدویان صحنه هارا ضبط می کند، منجر به حداکثر میزان تاثیرگذاری شده اند که نویدِ حضور فیلمسازی مستعد با دغدغههای انسانی را می دهد.
