"دیدارنیوز" به بهانه سخنان شهردار قم، به مسئله مهاجرت آقازادهها پرداخته است؛
دیدارنیوز ـ
مسلم تهوری: نمودار مهاجرت به خارج از کشور شیب تندی پیدا کرده است. موج مهاجرت ایرانیها به کشورهای ترکیه، گرجستان، امارات و ... رو به گسترش است. بسیاری از مهاجران در کشور مقصد، شرایط بسیار سخت و طاقت فرسایی را تجربه میکنند، اما همچنان این میل سیری ناپذیر در جماعت ایرانی مشاهده میشود. طیفهای متفاوتی اقدام به مهاجرت میکنند اما یکی از مهاجرت های حساسیت برانگیز به خارج از کشور مربوط به طیف آقازادهها است.
آقازاده بودن چندی است وارد ادبیات سیاسی ایران شده است. آقازادهها به خاطر جایگاه پدر و موقعیت خانوادگی از رانتهای ویژهای برخوردارند و با این اوصاف سرشان را زیر برف میکنند و از ژن خوب خود میگویند و همه امکانات ویژهای را که از آن بهره میبرند؛ نه به خاطر رانت خانوادگی بلکه به هنر نداشته خودشان ربط میدهند.
هر از چند گاهی مهاجرت این دسته افراد، موج خبری در رسانهها و شبکههای اجتماعی ایجاد میکند و غالب افراد معترضاند که چرا آقازادهها بدون هیچ دغدغهای هر کجای دنیا که مایل باشند اقامت میگیرند.
سال گذشته در راستای حساسیت جامعه نسبت به اقامت آقازادهها در خارج از کشور پویشی در شبکههای اجتماعی تحت عنوان #فرزندت_کجاست؟ شکل گرفت. بعضا به این کمپین پیوستند و راجع به فرزندانشان توضیحاتی دادند. محمدجواد ظریف از جمله این افراد بود. وی در اینباره نوشت: «پسرم لیسانس برق و فوق لیسانس مدیریت بازار دارد و با همسر و دخترش در تهران زندگی میکنند و استخدام هیچ جایی نیست و در حوزه مدیریت بازار، کار مشاورهای انجام میدهد. دخترم طراح داخلی است و با همسر و دخترش در تهران زندگی میکنند و بیشتر به تربیت فرزندش مشغول است و برخی اوقات طراحی داخلی برای دوستان و اقوام انجام میدهد. دامادم فوق لیسانس مدیریت دارد و مدیر یک شرکت خصوصی است. عروسم دکترای نانوتکنولوژی دارد و بیشتر به تربیت فرزندش مشغول است و پاره وقت در دانشگاه فعالیت دارد. خدا را شاکرم که فرزندانم به دنبال خاتمه مأموریت من در سازمان ملل متحد، تحصیلاتشان را فورا به اتمام رسانده و بیش از شش سال است که به ایران بازگشتهاند و همراه خانوادههایشان در تهران ساکن و مشغول به کار هستند».
همچنین «سیدعباس صالحی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با پیوستن به این کمپین در زیر حساب توییتری خود نوشت: «دو پسر و یک دختر دارم؛ پسر اول فوق لیسانس دانشگاه تهران است. در تهران زندگی میکند. شغل ثابت ندارد. با برخی از مؤسسات در حوزههای پژوهشی به صورت پروژهای همکاری میکند. پسر دوم، خرداد امسال کارشناسیاش را از دانشگاه اصفهان گرفته است. دخترم کلاس چهارم را در دبستان دولتی گذرانده است».
«حسامالدین آشنا» مشاور رئیسجمهور نیز با انتشار توئیتی در اینباره توضیح داد: «دو پسر دارم؛ اولی مهندسی عمران شریف و ارشد حمل و نقل امیرکبیر. هر دو بدون سهمیه؛ عقد کرده و به دنبال ادامه تحصیل است. دومی کلاس یازدهم ریاضی است».
«مسعود پزشکیان» که در مجلس شورای اسلامی توسط یکی از نمایندگان متهم به رانت خواری شده بود، در صفحه مجازی خود نوشت: «من چهار فرزند داشتم که یکی از آنها فوت کرده است و سه فرزند دیگر دارم. همچنین سه نوه دارم که به زودی چهار نوه میشوند. یکی از فرزندانم مدرک PHD فیزیک خود را با معدل بالای هفده از دانشگاه شریف اخذ کرده و اکنون عضو هیأت علمی دانشگاه سهند است. یکی دیگر از فرزندانم در حال گذراندن پایاننامه در مقطع PHD در رشته برق کنترل است که بورسیه خارج بود، ولی اکنون در ایران است. دخترم نیز مدرک کارشناسی ارشد شیمی خود را از دانشگاه شریف اخذ کرده و کارمند جم است که این همه داد و بیداد کردند؟! دخترم حدود شش سال پیش کارمند جم شده و حدود چهار میلیون تومان حقوق دریافت میکند. ایشان نه رئیس است و نه عضو هیأت مدیره، آیا این شغل دختر من خارج از عرف است؟»
در میان اصولگرایان جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز توضیح داد که ۷ فرزند دارد. ۳ فرزند پسر و ۴ دختر، ۲ تا از پسرها طلبه و در حال حاضر ساکن قم هستند و یکی از آنها نیز مشغول خدمت در سپاه است. ۲ تا از دخترها هم ساکن قم و در حوزه علمیه مشغول هستند یکی از دخترها هم در تهران مشغول تهیه رساله دکتری خود در رشته فلسفه اسلامی است. یکی دیگر از دخترها هم خانهدار و ساکن مشهد است. دامادها طلبه و عروسها هم همینطور و همگی در قم، مشهد و تهران ساکن هستند. هیچ کدام از آنها شغل دولتی ندارند.
سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی هم به کمپین "فرزندت کجاست؟" پیوست. او در رابطه با فرزندانش گفت دو فرزند دارد؛ یک دختر دبیرستانی و یک پسر دبستانی. او افزود: «دخترم کلاس دهم را تمام کرده و وارد کلاس یازدهم میشود. پسرم هم کلاس پنجم را تمام کرده و وارد کلاس ششم میشود. هر دو هم تهران هستند. هر دو خانه خودمان هستند و هنوز جایی نرفتند. هنوز الحمدالله بچههایمان به سنی نرسیدهاند که ما را گرفتار کنند».
عدهای از مسئولان نیز هرگز واکنشی به این کمپین نداشتند و توضیحی راجع به فرزندانشان و چگونگی اقامت و زندگی آنها ندادند.
«معصومه ابتکار» معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور با وجود اینکه خود و همسرش سابقه زیادی در خصوص مقابله با آمریکا و تسخیر سفارت آمریکا دارند، فرزندشان در آمریکا اقامت دارد؛ منتهی هیچگاه به این کمپین نپیوست.
در همین رابطه «رضا رشیدپور» مجری برنامه حالا خورشید از ابتکار همین موضوع را جویا شد و وی در پاسخ گفت: «آمریکا در بحث تحصیلات و کار توانمندیهایی داره که ما باید خیلی از این توانمندیها را داشته باشیم. به نظرم نه اشکال سیاسی و نه اشکال شرعی دارد که افراد در آمریکا درس بخوانند».
شبکههای خارجی نیز به مهاجرت فرزندان مسئولان اشاراتی داشتهاند. نشریه واشنگتن تایمز آمریکا اواخر سال میلادی گذشته، در مقالهای نوشت در حالی که علی لاریجانی رئیس مجلس ایران، آمریکا را تهدیدی بزرگ برای امنیت دنیا میداند، دخترش فاطمه اردشیر لاریجانی در کمال امنیت در اوهایو زندگی میکند. به نوشته واشنگتن تایمز، خانم لاریجانی سال اول تحصیل در رشته پزشکی داخلی را در اوهایو تمام کرده است.
در این گزارش آمده فرزندان زمامداران جمهوری اسلامی ایران در دانشگاهها و بازار کار آمریکا حضور دارند و در پی فرصتهای شغلی هستند.
شبکه فاکس نیوز آمریکا هم به همین موضوع پرداخت و گفت که چندین نفر از فرزندان مقامهای فعلی و پیشین ایران در آمریکا زندگی میکنند. این شبکه از علی فریدون پسر حسین فریدون برادر حسن روحانی و نیز فاطمه اردشیر لاریجانی، دختر رئیس مجلس ایران نام برده بود.
در ادامه آمده حسن روحانی، رئیسجمهور ایران ۴ فرزند دارد که دختر کوچک او در اتریش سکونت دارد. طناز که در رسانههای ایران شهرت زیادی ندارد، تنها در مراسم تحلیف پدرش در مقام رئیسجمهور بود که برای نخستین بار دوربینها از او تصویری منتشر کردند.
بیزنس اینسایدر، پایگاه خبری آمریکایی چندی پیش در گزارشی خبر از تحصیل مریم، دختر حسین فریدون، برادر و مشاور رئیسجمهور منتشر کرد.
مریم دختر حسین فریدون دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه کلمبیای آمریکا بوده، پس از آن با دریافت بورس تحصیلی از مدرسه اقتصاد لندن به لندن رفت و مشغول به تحصیل شد، البته طبق گفته این سایت این بورسیه تحصیلی به افراد نیازمند ساکن کشورهای در حال توسعه اعطا می شود. مریم فریدون اکنون در شعبه دویچه بانک لندن مشغول به کار است.
داستان مهاجرت آقازادهها به خارج از کشور همچنان ادامه دارد. در این راستا خبر زندگی و تحصیل ۶ فرزند شهردار قم در خارج از کشور جزو داغترین اخباری بود که طی چند وقت اخیر بازخوردها و نقدهای تندی را به دنبال داشت، مطلبی که در نهایت به واکنش شهردار منجر شد. بسیاری مطرح میکردند که حضور شش فرزند شهردار قم یک رکورد محسوب میشود و وی به جای اینکه شهردار قم باشد باید شهردار شهری در اروپا یا آمریکا میبود.
موضوعی که «سید مرتضی سقائیاننژاد» شهردار قم دربارهاش گفت: «خانواده بنده ولایی و مذهبی بوده و به رعایت اخلاق اهتمام دارند؛ همسر و تعدادی از فرزندانم در حال حاضر در قم ساکن هستند و خبرها و شایعات مطرح شده مبنی بر اینکه تمام خانوادهام در خارج کشور زندگی میکنند، کذب محض است».
او در ادامه با اشاره به اینکه زندگی ساده و عادی دارد اضافه کرد: «اگر برخی فرزندان من برای تحصیل علم و دانش به خارج رفتهاند همگی بهعنوان سفیران گویا برای نظام بودهاند؛ یکی از فرزندانم بعد از تحصیلات عالی در قم میخواهد تحصیلات خود را دنبال کند و خانواده من هیچ علاقهای به زندگی در خارج از کشور نداشته و در خدمت نظام هستند».
اما طولی نکشید که یکی از شش فرزند سقائیان نژاد درباره حرفهای پدرش گفت این موارد مصرف داخلی دارد و بیان داشت: «من نظرم (با پدرم) فرق میکند. شاید ایشان وقتی نظر دادند چیزهایی را در نظر گرفتند که مصرف داخلی دارد. من سفیر گویای نظام نیستم. من یک شهروند عادی هستم».
جالب اینجاست که فرزند سقائیان نژاد نه تنها خود را سفیر ایران در خارج از کشور نمیداند بلکه خود را شهروند عادی آمریکایی قلمداد میکند و قرار نیست به ایران باز گردد و دوست دارد در آمریکا ادامه زندگی دهد.
چند روز پیش نیز خبر مهاجرت عماد خاتمی فرزند رئیس دولت اصلاحات به خارج از کشور در رسانهها منتشر شد. خبری که با واکنشهای بسیاری روبهرو شد.
فارغ از اینکه عدهای از مسئولان به کمپین مذکور پیوستند و یا خیر، مسئله اصلی و مهم، تحصیل و اقامت آقازادگان در خارج از کشور نیست؛ بلکه آنچه بسیار مهم می نماید آنست که باید مشخص شود آقازادهها تحت چه سازوکاری به خارج از کشور مهاجرت میکنند. آیا آنها از روال قانونی و فارغ از رانت پدرانشان به خارج از کشور رفتهاند یا خیر؟
روزنامه خراسان در مطلبی نوشت: «بر اساس پیگیریهای کارشناسان یک نهاد نظارتی، فرزندان چند تن از مسئولان استانی و برخی مدیران میانی یکی از وزارتخانههای اقتصادی در حال تحصیل رایگان در خارج از کشور هستند و بررسیها نشان میدهد یک شرکت پیمانکار هزینههای تحصیل این افراد را پرداخت میکند».
در ادامه این گزارش آمده است که اگر چه شرکت مذکور مدعی شده که این افراد بورسیه تحصیلی شرکت را برنده شدهاند اما بسیاری از طرحهایی که به این پیمانکار واگذار شده در حوزه مسئولیت پدران این دانشجویان است!
در تازهترین تحول، قوهقضائیه و قوهمقننه نسبت به مهاجرت و تحصیل آقازادهها حساس شدهاند. یک مقام قوهقضاییه خواهان ممنوعیت تحصیل آقازادهها در خارج از کشور شده است. حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس هم گفته طرح ممنوعیت تحصیل و زندگی فرزندان مقامها در خارج، در قالب تبصرهای الحاقی به طرح ممنوعیت به کارگیری دوتابعیتیها در مجلس مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
حساسیت به تحصیل و اقامت آقازادهها منحصر به داخل نیست. دونالد ترامپ نیز فرزندان مقامهای ایرانی را تهدید به خروج از خاک این کشور کرد.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، چندی پیش خبر از بررسی موضوع حضور فرزندان مقامهای جمهوری اسلامی ایران در آمریکا داد و شاید با همین خبر، بسیاری از مقامهای ایرانی را نگران کرد.
وزیر خارجه آمریکا فوریه گذشته با انتشار ویدیویی در حساب توییتر فارسی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوال کاربران ایرانی توییتر در همین مورد گفته بود: «کسانی که مشغول نابود کردن زندگی مردم ایراناند، فرزندانشان را به خارج میفرستند تا درس بخوانند، خرید کنند و از مواهب آزادی در ایالات متحده آمریکا استفاده کنند».
برایان هوک، نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا هم گفته بود که موضوع «اخراج» فرزندان مقامهای ایرانی از این کشور در حال بررسی است. او حضور بستگان مقامهای ایرانی را «ریاکاری» توصیف کرده بود.
در نهایت به نظر میرسد مسئولان و مقامات جمهوری اسلامی به جای اینکه بگویند فرزندانشان در داخل یا خارج زندگی میکنند بهتر است روشن سازند مهاجرت به خارج از کشور بر چه اساس و مبنایی صورت گرفته و هزینه آن از کجا تأمین میشود. برای عموم مردم اصلا مهم نیست که آقازاده مسئولان کجا زندگی میکنند و به کشور برمیگردند یا خیر؛ اما مطمئنا آنچه مهم است و باید اطلاع رسانی شود این است که آقازادهها با چه پولی در خارج از کشور اقامت کردهاند و هزینه کدامیک از آنها همچنان بر گرده ملت است و آنهایی که فرزندانشان در انگلیس و آمریکا اقامت دارند حداقل از فضای شعار زدگی خارج شوند.