۸ خرداد ۹۷ برنامه پربیننده ماه عسل که هر سال مهمان خانه ایرانیان روزه دار در ساعات منتهی به افطار است، یک مهمان ویژه داشت که جنجال آفرین شد و هنوز حواشی آن برنامه ادامه دارد.
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی راد: مهمان ماه عسل دختر جوانی به نام یاسی اشکی بود که با شرکت در این برنامه از سونامی یک بیماری به نام HPV خبر داد. اما مطرح کردن این سونامی با واکنش‌های بسیاری روبه‌رو شد، تا جایی که احسان علیخانی در برنامه شنبه ۱۹ خرداد اعلام کرد؛ روز یکشنبه ۲۰ خرداد مناظره‌ای با موضوع واکسن پرحاشیه HPV در شبکه سه برگزار خواهد شد.
اما به نظر می‌رسد تلاش‌های وزارت بهداشت و عوامل برنامه ماه عسل برای توضیح و توجیه آنچه در برنامه رخ داده بود، به نتیجه نرسیده و مدیران شبکه سوم این برنامه را لغو کردند. همچنین هنوز کسی در باب این برنامه و شبهات آن بحث و مهمان برنامه پاسخ جامع و کاملی نداده است و مجری برنامه، معرف مهمان برنامه را وزارت بهداشت اعلام کرده است.
شاید اگر این تریبون به جای یک فرد غیرمتخصص به متخصصین امر داده شده و این مناظره لغو نشده بود، قطعاً از حجم استرس مردم نسبت به این بیماری کاسته می‌شد و مسئله کاملاً علمی مورد بررسی قرار می‌گرفت. البته امید است که صداوسیما در برنامه‌ای تخصصی به این مسئله بپردازد.
سکانس اول: یاسمن اشکی
یاسمن اشکی معروف به یاسی اشکی از فعالان ایرانی در حوزه اطلاع‌رسانی راجع به سلامت جنسی و بنیان‌گذار انجمن راه است. اشکی ادعا می‌کند، ۸ سال پیاپی تب و عفونت داشته، ولی با این وجود به تنهایی زندگی کرده و در همین مدت سرکار و دانشگاه نیز رفته است. بعد از ۸ سال مشخص می‌شود به یک بیماری خودایمنی بسیار نادر که علائمی مانند ایدز دارد، مبتلا است. او یکی از معدود مبتلایان به این بیماری است که هنوز به زندگی خود ادامه می‌دهد.
اشکی در مورد حضور خود در برنامه ماه عسل گفته است: «نمی‌خواستم کسی نگران بشود و اکثر بستگان و آشنایان من چیزی در مورد بیماری‌ام نمی‌دانستند. اینکه بیایم تلویزیون و روی آنتن ملی در خصوص شخصی‌ترین مسائل زندگی‌ام صحبت کنم، برایم تصوری محال بود.»
او وقتی تصمیم می‌گیرد اطلاعاتی راجع به بیماری‌اش جمع‌آوری کند، متوجه می‌شود که اطلاعات درباره بیماری‌های آمیزشی مثل ایدز بسیار اندک است. سپس به همراه دوستان و خانواده‌اش وب‌سایتی راه‌اندازی می‌کند که اطلاعاتی راجع به سلامت جنسی ارائه دهد.
اشکی در مورد فعالیت خود گفته است: «ما مدت‌ها بود که بی صدا و آرام کمک‌های مالی جمع می‌کردیم. با این حال مدیرعامل طرح ۷۸۰* پیشنهاد دادند که از همه کمک بگیریم. چیزی که اراده ملی پشتش باشد، اجرایی شدنش جدی‌تر گرفته می‌شود. تمام تلاش من در برنامه ماه عسل این بود که مردم به هول و هراس نیفتند؛ ولی واکسیناسیون تا زمانی که در جامعه همهگیر نشود، تاثیر چندانی نخواهد داشت. اگر فقط یک دهم درصد جمعیت کشور واکسن بزنند، تاثیر عمومی بزرگی ایجاد نخواهد کرد و باید همه آگاه شوند.»
یاسی اشکی زمانی که به ایران بازگشت «انجمن راه» را با کمک افرادی تأسیس کرد. این انجمن فعالیت خود را با هدف افزایش آگاهی در حیطه بهداشت و سلامت جنسی، به همراه جمعی از پزشکان، اپیدمیولوژیست‌ها، روانپزشکان، روانشناسان، متخصصین آموزش و هنرمندان آغاز کرده است.
چشم انداز این انجمن دسترسی آسان همه افراد جامعه به منابع علمی، قابل اعتماد و متناسب با سن در حوزه بهداشت و سلامت جنسی است. همچنین دو پروژه «کنترل اس» در حوزه آموزش بهداشت جنسی و پیشگیری از بیماری‌های آمیزشی و «قایم با شک» با هدف آموزش پیشگیری از کودک آزاری جنسی در این موسسه دنبال می‌شود.
یاسمن اشکی با حضور در برنامه ماه عسل و صحبت درباره زندگی شخصی خود، باعث ایجاد شبهات و حرف‌وحدیث‌های فراوانی شد. البته امید است که او به زودی به این مسائل و شبهات پاسخ بدهد.
سکانس دوم: حرف و حدیث‌های برنامه HPV
وقتی به موضوعی که تا امروز به سختی از آن صحبت شده است، می‌خواهیم بپردازیم، باید با دقت و بدون هرگونه شبهه‌ای این اتفاق صورت گیرد تا صحت موضوع زیر سؤال نرود.
بعد از اتمام برنامه ماه عسل با حضور یاسمن اشکی انتقاد‌هایی به وی ایراد شد وبه دلیل این شبهات پیش آمده اصل موضوع که به سلامت جامعه مربوط است زیر سؤال قرار گرفت.
اشکی طبق مصاحبه‌ای که با رادیو زمانه داشته، در آنجا علت بیماری خود را بمباران شیمیایی عراق در جنگ تحمیلی بیان کرده است. همچنین در آن مصاحبه او خود را بنیان‌گذار «کمپین ۴ دقیقه برای صلح» معرفی کرده و گفته که در زمان جنگ تحمیلی، در تهران، قربانی بمباران شیمیایی هوایی عراق بوده است. در صورتی که تهران هرگز در ۸ سال جنگ تحمیلی بمباران شیمیایی نشده است.
هدف کمپین «۴ دقیقه برای صلح» تشویق مردم جهان برای نوشتن نامه به میشل اوباما، بانوی اول ایالات متحده بوده است که خواهان پادرمیانی او برای دست نگه داشتن دولت آمریکا از جنگ با ایران بشوند.
در پی پخش برنامه ماه عسل و طرح ادعاهایی درباره نوعی بیماری، معاونت حقوق عامه دادستانی کل کشور پس از انجام بررسی‌های لازم و اعمال و اعلام نظر کارشناسان و متخصصان ذی‌ربط در خصوص کذب بودن مطالب و ادعاهای مطرح شده در آن برنامه، گزارشی به دادستان کل کشور ارائه داده است.
به دنبال این بررسی‌های اولیه، دادستان عمومی و انقلاب تهران از سوی دادستان کل کشور مأمور شد برابر با مقررات، در اسرع وقت و با توجه به آثار و تبعات ادعاهای مطرح شده در آن برنامه در جامعه، موضوع را پیگیری و تعقیب کند و نتیجه نیز برای عموم اعلام شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین منتظری همچنین دستور داد نسبت به وجوه جمع‌آوری شده نیز برابر مقررات اقدام و از تضییع حقوق عامه جلوگیری شود.
واکنش پروفسور علی کرمی
درباره اظهارات اشکی پروفسور علی کرمی، فوق‌تخصص بیوتکنولوژی و رییس بنیاد ملی سبک زندگی واکنش تندی نشان داد.
کرمی درباره اظهارات خانم یاسمن اشکی در برنامه ماه‌عسل گفته است: «این موضوع واقعا تأسف انگیز است که باید در چنین برنامه تخصصی، در کنار مجری، یک کارشناس قرار می‌گرفت، تا به ابهامات و سوالاتی که برای مردم پیش می‌آید، پاسخ بدهد.»
در ادامه پروفسور کرمی بیان کرده است: «ایشان در مورد بیماری ژنتیکی نادر صحبت کرد، که سیستم ایمنی بدنش را دچار اختلال کرده و باعث تب‌های طولانی مدت شبیه به ایدز داشته، اما هرگز اسم بیماری را نگفت. چطور ممکن است شما از بیماری ژنتیکی مادرزادی صحبت کنید که اسمش را نبرید؟!»
وی در ادامه گفته است: «اشکی گفت: پزشکی در آمریکا بیماری‌اش را کشف کرده است، ۱۴۶ بیمار در این طرح تحقیقاتی حضور داشتند که همه مرده‌اند غیر از ایشان. تمام طرح‌های علمی دنیا قطعا باید در یک سایت معتبر بین‌المللی ثبت شود. ما هر چه گشتیم چنین طرحی را پیدا نکردیم. امکان ندارد طرحی برای چندین بیمار در حال مرگ انجام شود، اما نام و نشانی نداشته باشد؛ حتی نام پزشک هم مشخص نباشد. طبق تحقیقات ما، اساسا داستان ایشان دروغ بود و ایشان اصلا بیماری ژنتیکی ندارد.»
درآخر کرمی اظهار داشته است: «این ادعاهای کذب، نشان می‌دهد صداوسیما در دعوت افراد سهل‌انگار بوده و قبلا تحقیق نکرده، در صورتی‌که ما در عرض یک هفته، اطلاعات بسیاری در مورد این خانم و فعالیت‌های خارجی و داخلی او و تیمش به‌دست آورده‌ایم. من جواب این سؤالات را از مدیران برنامه و مسئولان می‌خواهم، اسم دارویی که در آمریکا روی ایشان تست شده چیست؟ چطور ۱۴۰نفر مرده‌اند و این یک نفر زنده مانده آن هم در پروژه‌ای که هیچ اسمی از آن وجود ندارد و اصلا معلوم نیست کدام مؤسسه تحقیقاتی یا دانشگاهی آن را اجرا کرده است؟ ارتباط خانم اشکی با آمریکایی‌ها چیست؟! چرا سایت اصلی که ساخته‌اند متعلق به «ویرجینیا تک» است؟»
واکنش وزیر بهداشت به حواشی HPV
بعد از واکنش‌های مختلفی که به برنامه ماه عسل و حرف‌های یاسمن اشکی به‌وجود آمد، وزیر بهداشت واکنش نشان داد و گفت: «اینجانب ضمن تشکر از سازمان صداوسیما و برنامه ماه عسل که به سلامت مردم توجه کرده‌اند، تنها به این نکته بسنده می‌کنم که امروزه بیماری ناشی از ویروس HPV از جمله بیماری‌هایی است که عده بسیاری در سراسر جهان به آن مبتلا هستند و واکسن پیشگیری از این بیماری نیز با کمترین عارضه در دنیا استفاده می‌شود. بر اساس نیازسنجی‌های انجام شده در کشور نیز تولید و ساخت واکسن این بیماری در ایران هم پیگیری می‌شود و دانشمندان ایرانی در مورد ساخت این واکسن، به پیشرفت‌های خوبی دست یافته‌اند. اگرچه حوزه بهداشت در زمینه تولید واکسن با چالش‌هایی مانند هزینه‌بر بودن آنها مواجه است، اما این موانع موجب توقف فعالیت دانشمندان عرصه سلامت نشده و تلاش برای تولید دارو‌ها و واکسن‌های مورد نیاز مردم و از جمله واکسن HPV به‌طور جدی در حال انجام است.»
واکنش‌ها به همین‌جا ختم نشده و این روز‌ها فضای مجازی و حقیقی پر شده است از توضیحات و نظرات افراد مختلف راجع به سخنان یاسمن اشکی، HPV و واکسن این بیماری که هرچه بیشتر باعث هول و هراس بین مردم نسبت به این بیماری و حواشی‌اش می‌شود.
سکانس سوم: بیماری HPV
اطلاع‌رسانی در مورد بیماری‌های جنسی و بهداشت جنسی در کشور ما بسیار محدود است، بر همین اساس وقتی صحبت از این مسائل می‌شود، ترسی نهفته را ایجاد می‌کند. از سوی دیگر راه برای افراد سوءاستفاده‌گر در این موارد باز می‌شود.
ویروس HPV حدود ۲۰۰ نوع دارد. بیماری HPV از طریق تماس جنسی و اغلب طی تماس جنسی واژینال و مقعدی، منتقل می‌شود. این ویروس همچنین از طریق تماس جنسی دهانی نیز ممکن است انتقال پیدا کند. HPV هم در افراد دارای روابط جنسی نرمال و هم در همجنس‌گرایان قابل انتقال است، حتی زمانی که طرف مقابل هیچ‌گونه علامتی ندارد و فقط ناقل است. این ویروس نسبت به HIV سرعت انتقال بیشتری دارد.
دو نوع از این ویروس ایجاد سرطان می‌کند و تقریبا ۱۰۰ درصد موارد سرطان دهانه رحم با ویروس پاپیلومای انسانی در ارتباط است. متأسفانه اکثر بیماران آلوده به عفونت HPV، اطلاعی از بیماری خود ندارند.
حدود ۸۰ میلیون آمریکایی به این ویروس مبتلا هستند و هر ساله نیز حدود ۱۴ میلیون نفر گرفتار می‌شوند. شیوع بالای این ویروس از آن‌رو است که تقریباً تمام زنان و مردانی که به لحاظ جنسی فعالند، در مقعطی از زندگی‌شان حداقل به یکی از گونه‌های این ویروس آلوده می‌شوند.
سالانه حدود ۳۶۰ هزار نفر نیز در آمریکا به زگیل‌های تناسلی مبتلا می‌شوند. همچنین هر سال حدود ۱۰ هزار زن نیز در آمریکا به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند. آمار ابتلای سالانه به دیگر انواع سرطان مرتبط با بیماری HPV، بین ۱۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ نفر است.
مصرف بالای الکل و توتون نیز نقش مهمی در ابتلا به سرطان‌های ناشی از این ویروس دارد. در آمریکا سالانه حدوداً ۸۲۰ کودک به این بیماری مبتلا می‌شوند.
درمانی برای HPV وجود ندارد. اما اکثر عفونت‌های HPV در واقع به مرور زمان برطرف می‌شوند یا به اندازه‌ای ضعیف می‌شوند که بر بدن تأثیری نمی‌گذارند. عفونتی که فعال نمی‌باشد، ممکن است به هنگامی‌که دستگاه ایمنی شخص به دلیل درمان بیماری‌های دیگر مانند سرطان ضعیف می‌شود، به‌صورت فعال درآید.
راه‌هایی برای کم کردن خطر آلوده شدن به HPV وجود دارد، از جمله واکسینه شدن با واکسن پاپیلوما ویروس انسانی؛ محدود نمودن تعداد کسانی که شخص با آنها رابطه جنسی دارد، راه دیگری برای کاهش دادن خطر است، زیرا داشتن رابطه جنسی با تعداد زیادی از افراد خطر آلوده شدن به عفونت HPV را افزایش می‌دهد. استفاده از کاندوم نمی‌تواند در طول آمیزش جنسی به‌طور کامل از شخص در برابر HPV محافظت نماید.
از آنجا که واکسن تنها می‌تواند از عفونت پیشگیری کند، و قادر نیست عفونت موجود را درمان نماید، واکسیناسیون افراد باید پیش از آغاز فعالیت جنسی آنها صورت گیرد. افرادی که قبلاً از نظر جنسی فعالیت پر خطر داشته‌اند و شاید به HPV آلوده شده باشند، باید با پزشک خود مشورت نمایند. امکان دارد این واکسن از آنها در برابر سویه‌هایی از HPV محافظت کند که به آنها آلوده نیستند. این واکسن در برخی موارد خاص برای دختران بین ۹ تا ۱۳ سال تجویز می‌شود و حتماً زیر نظر دکتر باید تجویز شود. بهترین موقع تزریق واکسن برای زنان بین ۹ – ۲۴ سال و قبل از تماس جنسی است. نقش واکسن گارداسیل تنها برای جلوگیری از ایجاد سرطان دهانه رحم در خانم‌ها است و لذا استفاده از این واکسن برای مرد‌ها اصلاً پیشنهاد نمی‌گردد. واکسن HPV نیز فقط برای چند نوع از این ویروس کارآمدی دارد و نمی‌تواند تمام انواع این ویروس را نابود کند.
مینو محرز، رئیس مرکز تحقیقات ایدز در ایران
«مینو محرز»، رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران در واکنش به برخی اظهارنظر‌ها در رابطه با ویروس HPV که این ویروس می‌تواند از طریق تماس جنسی یا تماس بین پوست و پوست از فرد مبتلا به ویروس، منتقل شود، بیان داشت: «عده‌ای با اظهارنظر‌های نامربوط ما را خسته کرده‌اند، آنها در واکنش به نگرانی بسیاری از فعالان اجتماعی اظهارات بی‌اساسی مطرح می‌کنند و با این اظهارات با سلامت مردم بازی می‌کنند.»
او در ادامه گفت: «افرادی در فضای مجازی دکان ضد واکسن HPV باز کرده‌اند و مطالبی غیرعلمی را منتشر می‌کنند، من در رشته عفونی تحصیل و کار کرده‌ام و همیشه شعارم این بوده است که پیشگیری بهتر از درمان است.»
رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران هشدار داد که ویروس HPV به شکل فوق العاده‌ای در ایران شیوع پیدا کرده است و این ویروس با انواع سرطان‌ها نیز ارتباط دارد.
قائم مقام انجمن حمایت از بیماری‌های عفونی اظهار داشت: «در همه جای دنیا این واکسن استفاده می‌شود، تمام کشور‌های اروپایی و آمریکایی این واکسن را برای جلوگیری از این ویروس برای افراد ۹ ساله به بالا تجویز می‌کنند. این واکسن از سال‌ها پیش تولید شده است.»
محرز با اشاره به برخی اظهارات در خصوص اینکه در برخی نقاط دنیا تزریق این واکسن به‌دلیل عوارض شدید، متوقف شده است، گفت: «می‌گویند که این واکسن در مکزیک عوارض زیادی داشته است، اما این را قاطعانه رد می‌کنم، این واکسن به هیچ عنوان عوارض ندارد، فقط فرد باید بعد از تزریق نیم ساعت در محلی که تزریق صورت گرفته است، بنشینند و بعد آنجا را ترک کند.»
رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران تاکید کرد: «این واکس کاملا موثر است و برای مردان تا ۲۶ سال و برای زنان تا ۳۵_۴۰ سال حتما باید تزریق شود، سن شروع تزریق این واکسن در تمام دنیا ۹ سال است، اما ما اعلام کرده‌ایم این واکسن از ۱۲ سالگی به افراد تزریق شود. این واکسن هیچ عارضه‌ای ندارد و کسی که می‌گوید عارضه دارد، هیچ مطالعه‌ای در این رابطه نداشته است.»
قائم مقام انجمن حمایت از بیماری‌های عفونی تاکید کرد که این واکسن را FDA تایید کرده است و تایید این سازمان نمی‌تواند بی‌اساس باشد.
وی در رابطه با قیمت این واکسن بیان داشت: «تا چندی پیش این واکسن کمتر از ۱ میلیون تومان قیمت داشت، اما الان با توجه به بالا رفتن قیمت ارز نمی‌دانم چه میزان افزایش قیمت داشته است. این واکسن باید تزریق شود، اما هنوز بودجه‌ای برای تامین دولتی این واکسن وجود ندارد.»
محرز گفت: «از لحاظ واکسیناسیون از بسیاری از کشور‌های همجوار فقیر هم عقب‌تر هستیم، بودجه‌ای برای یکسری از واکسن‌ها تخصیص داده نمی‌شود، واکسن HPV ضروری است و تاکید می‌کنم که باید از ۱۲ سالگی به کودکان تزریق شود.»
رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران بیان داشت: «به این خاطر سن ۱۲ سال را تعیین کرده‌ایم که فرد از سنین پایین در برابر این ویروس مصونیت پیدا کند. این ویروس به هیچ عنوان درمان قاطع ندارد، فقط زگیل‌های تناسلی ناشی از ابتلا به این ویروس را با لیزر یا محلول‌های مخصوص می‌سوزانند، در بسیاری از مواقع هم این زگیل‌ها خودبخود از بین می‌رود، اما مساله این است که در نهایت ویروس در بدن می‌ماند و از بین نمی‌رود و گا‌ها عود می‌کند و منتقل هم می‌شود.»
محرز تاکید کرد: «این ویروس یکی از علل سرطان‌های دهانه رحم است، در آقایان هم ممکن است موجب سرطان شود. برای پیشگیری از این بیماری‌ها بهتر است؛ این واکسن تزریق شود. برخی می‌خواهند با طرح این مساله که این واکسن‌ها بی‌بندوباری را افزایش می‌دهد از واقعیت فرار کنند و باید بگویم این بیماری وجود دارد و واکسن هم دارد؛ پس بهتر است این واکسن استفاده شود تا هزینه انتقال این بیماری را جامعه ندهد. وقتی واکسن موثر بدون عارضه وجود دارد، چرا نباید تزریق شود؟»
او در پاسخ به این سوال که آیا آمار دقیقی در رابطه با آمار ابتلا افراد به ویروس HPV وجود دارد یا خیر بیان داشت: «می‌توان به صحبت‌های متخصصان استناد کرد که با نگرانی از شیوع این ویروس حرف می‌زنند؛ همچنین چندی پیش مطالعه‌ای در رابطه با درصد ابتلای کارگران جنسی یکی از مناطق تهران انجام شد که ۳۱ درصد زنان در این منطقه مبتلا به ویروس HPV بودند.»
این مسائل نشان می‌دهد که HPV یک بیماری جنسی است که باید کنترل شود و با آموزش و زدن واکسن از فراگیری آن جلوگیری کرد. با این حال بحث بر سر این است که آیا تولید داخلی آن مورد نیاز است؟
سکانس سوم: تولید واکسن HPV
واکسن HPV در حال حاضر در کشور وجود دارد و یاسمن اشکی به دنبال تولید داخلی این واکسن است. واکسنی که در اولویت‌های وزارت بهداشت نیست و شاید مصرف محدودی نیز تا امروز داشته است.
بنا به اذعان مسئولان وزارت بهداشت برای این واکسن رقمی معادل ۱۵۰ میلیارد تومان نیاز است. در برنامه ماه عسل نیز اعلام شد هر مبلغی که یاسمن اشکی از مردم و خیرین جمع کند، همان اندازه هم وزارت بهداشت پرداخت خواهد کرد تا واکسن HPV به مرحله تولید برسد. از سوی دیگر، ضرورت استفاده این واکسن برای دختران زیر ۲۵ سال توصیه شده و البته برای همه افراد جامعه نیز استفاده از این واکسن مناسب نیست.
نکته اول این است که آیا در شرایطی که کشور هنوز در تولید بعضی از واکسن‌های مربوط به نوزادان مشکل دارد، هزینه برای تولید واکسنی که افراد با محدوده سنی باید استفاده کنند چه مقدار اولویت دارد؟
از سوی دیگر، اگر به گفته یاسمن اشکی این بیماری خطر مرگ صد درصدی به دنبال دارد، چرا تا امروز وزارت بهداشت هزینه ۱۵۰ میلیارد تومانی تولید واکسن را خود تقبل نکرده است تا مردم را از مرگ نجات دهد؟ همچنین این واکسن سال ۲۰۰۶ در آمریکا تولید شده و چرا در این ۱۲ سال به فکر سلامت مردم نیفتادند؟ و تا امروز نمی‌توانستند این فناوری را وارد یا تولید کنند؟
با تبلیغات اشکی و فضایی که در جامعه ایجاد شده است، تقاضای استفاده از واکسن HPV چندین برابر خواهد شد. فارغ از اینکه همین بار روانی ایجاد شده در جامعه باعث هجوم مردم به مراکز درمانی برای تزریق واکسن خواهد شد. باید واردات این واکسن را تا زمان تولید افزایش دهیم و مردم هم باید به صورت آزاد هزینه‌های میلیونی برای تزریق آن را بپردازند و قطعا سود سرشاری نصیب واردکنندگان و هلدینگ‌های دارویی خواهد شد. تنها راه نیز برای اینکه وزارت بهداشت بتواند از جان مردم محافظت کند؛ آن است که این دارو را به لیست حمایت‌های بیمه‌ای خود اضافه کنند.
از سمت دیگر واکسن HPV با نام‌های تجاری «Gardasil» و «Cervarix» از زمان اولین عرضه خود دارویی جنجالی بوده است، چرا که آثار جانبی استفاده از این واکسن، باعث شده که در بعضی از نقاط دنیا این واکسن را از برنامه‌های واکسیناسیون خود کنار بگذارند. هر چند که عده‌ای از متخصصان امر نیز معتقدند، این واکسن عارضه خاصی ندارد.
بعضی کارشناسان نیز معتقد هستند هیچ مستندی مبنی بر در پیش بودن سونامی سرطان دهانه رحم وجود ندارد؛ درست است که سرطان در ایران زیاد شده، اما کشور ما نسبت به آمار جهانی حتی جزو ۲۰ کشور نخست دنیا در فراوانی سرطان هم نیست. تداوم اثر این واکسن و مدت زمانی که فرد را حفاظت می‌کند نیز هنوز کاملا مشخص نیست.
همه این مسائل شاید مهر تاییدی بر روی این موضوع باشد که واکسن HPV اولویت جامعه و صنعت دارویی ما نیست و هزینه کردن در این بخش کار مناسبی نخواهد بود.
سکانس آخر: سکوت بهتر از دفاع غلط است
وقتی قرار است برای اولین بار در مورد مسائلی که خط قرمز جامعه است صحبت کنیم، باید تمام جوانب امر سنجیده شود تا راه برای ادامه اینگونه بحث‌ها بسته نشود. افراد بسیاری زمان پخش برنامه ماه عسل با حضور یاسمن اشکی برای صدا و سیما و این خانم کف زدند، زیرا برای اولین بار در رسانه ملی از مسائل جنسی، تجاوز به کودکان کار، بیماری‌های جنسی و آگاهی‌سازی جنسی صحبت شد. بیان این مسائل در جامعه تابویی بود که جلوی اطلاع رسانی و هشداردهی و روش‌های صحیح انجام رابطه جنسی ایمن را می‌گرفت و همین سد محکم، زندگی و سلامت عده‌ای را به خطر می‌انداخت.
اما بعد از برنامه ماه عسل با انتقادات و نظارت ضد و نقیض، این تابوشکنی از ریشه به مشکل خورد. مهمترین علت این موضوع نیز نبود یک کارشناس و متخصص امر در این زمینه بوده است و یاسمن اشکی تخصصی در این امر نداشته و به عنوان یک فرد عادی که در رشته مدیریت مالی تحصیل کرده است، از مسئله‌ای به این مهمی پرده برداشت.
موضوع دیگری که مطرح است، در زلزله کرمانشاه اعلام شماره حساب توسط سلبریتی‌ها برای جمع‌آوری کمک‌رسانی غیرقانونی بود و ایجاد مشکل کرد و پول‌های مردم بلاتکلیف ماند. حال این‌بار صداوسیما دست به چنین کاری زد. هیچ‌جای دنیا چنین کاری صورت نمی‌گیرد که یک شخصیت حقیقی در تلویزیون از مردم کمک مالی برای تهیه واکسن بخواهد و در حقیقت این کار غیر قانونی است.
همه این فاکتورها برای عدم اطمینان به ساخت این واکسن و روند پیگیری این موضوع کافی است. قطعاً منتظر می‌مانیم که مسئولین مربوطه، متخصصین و یاسمن اشکی در مورد مسائل به‌وجود آمده شفاف‌سازی کنند.
