‌می‌خواهند نقش حشدالشعبی را کم یا کانالیزه کنند

 

این کارشناس مسائل منطقه غرب آسیا اضافه کرد: آقای حکیم هم تصمیم نخست وزیر عراق را تایید کرد و این خود دلیلی بر این است که مشکلی برای نیرو‌های مردمی عراق ایجاد نمی‌شود. البته استنباط من این است که در پشت صحنه، اتفاقاتی در حال رخ دادن است. می‌خواهند شاکله‌ای قانونی به آن بدهند و با توجه به فشار‌های که به نیرو‌های محور مقاومت در سوریه، یمن و جا‌های دیگری وارد شده است به نظر می‌رسد تلاش‌ها و اراده‌ای وجود دارد که نقش حشدالشعبی در عراق کم یا کانالیزه شود.

نعیمی یادآور شد: ترس مخالفان حشدالشعبی از این است که قدرت آن‌ها به اندازه‌ای شود که سیاست‌های اصولی عراق را سمت و سو دهند، می‌گویند نباید این میلیشیا از نظر لجستیکی، امنیتی، سیاسی و نظامی از کنترل خارج شود، لذا در حال ترسیم و به وجود آوردن یک پروپاگاندا رسانه‌ای و تبلیغاتی برای کمرنگ کردن نقش نیرو‌های مردمی در منطقه هستند.

وی افزود: حتی آن‌هایی که در بطن کار هستند واکنش تندی در رابطه با تصمیمی که نخست وزیر اتخاذ کرده است، نشان نداده اند. به نظر می‌رسد در حال مدیریت این قضیه هستند. البته سوالات زیادی مطرح می‌شود. برخی می‌گویند کار حشدالشعبی تمام است، چون در ارتش حل می‌شوند، مراکز، پادگان‌ها و امکانات و ارتباطات آن‌ها از بین می‌رود، ولی با توجه به تصویری که ما به عنوان ناظر بیرونی، دریافت و تحلیل می‌کنیم، نشان می‌دهد خود نیرو‌های بسیج مردمی عراق تمایل ندارند زیاد به ابعاد و جزئیات قضیه پرداخته شود. با توجه به اینکه نمی‌توانیم پیامد‌ها و رویداد‌های آینده را پیش بینی کنیم و ممکن است فردا اتفاق دیگری رخ دهد، من هم معتقدم مصلحت نیست ما به عنوان ایرانیان، به این مسئله دامن بزنیم. در حال حاضر نمی‌توانیم نسبت به این موضوع واکنش مشخصی داشته باشیم. حتی ممکن است دستور نخست وزیر عراق عملیاتی نشود. ورود و اعلام موضع کارشناسی نشده و پیش از موعد ما به این قضیه، ممکن است به نوعی بحران آفرینی تعبیر شود. به هر روی تصمیم نخست وزیر عراق نسبت به حشدالشعبی، یک مسئله داخلی است و حتی الامکان نباید با اظهار نظر شتاب زده، شائبه دخالت را ایجاد کنیم. عراقی‌ها با هماهنگی هم این کار را انجام داده اند و گروه ها، بسیج مردمی، شخصیت‌های سیاسی و اجرایی عراق در سطح بالا با هم هماهنگ هستند و با توجه به نفوذ حشدالشعبی در قدرت و سیاست عراق، نگرانی از بابت حفظ خود ندارند. باید به این نکته هم توجه کرد که دولت عراق بدون هماهنگی با نیرو‌های تاثیر گذار داخلی، تصمیمی نمی‌گیرد و کاری انجام نمی‌دهد.


سردبیر روزنامه دولتی الوفاق با بیان اینکه آمریکا نمی‌تواند از طریق محدود کردن فعالیت حشدالشعبی به ایران فشار آورد، خاطرنشان کرد: این گمانه که گفته می‌شود نخست وزیر عراق، تحت‌فشار آمریکایی‌ها چنین تصمیمی را گرفته، دور از ذهن است. بحثی مطرح است مبنی بر اینکه قرار است همه مراکز نظامی، امکانات نظامی و ... از دست نیرو‌های مردمی یا همان حشدالشعبی گرفته شود، در حالی که چنین چیزی عملا ممکن نیست، فقط تصمیم بر این است که جزء نیرو‌های مسلح و رسمی کشورشان شوند، حالتی مانند بسیج خودمان احتمالا ایجاد می‌شود.

وی اظهار کرد: به نظر می‌رسد مسائل پشت پرده‌ای نیز وجود دارد، چون اگر حشدالشعبی را به طور کامل منحل کنند به مشکلاتی خواهند خورد و اگر به حال خود واگذارند نیز در اداره یکپارچه کشور خلل ایجاد می‌شود. با وجودی که فشار‌های بین المللی و پروپاگاندای رسانه‌ای وجود دارد مسئولان عراقی باید برای این موضوع، راه حل میانه داشته باشند. احساس می‌کنم باید چند روز صبر کرد که قضایا تجزیه و تحلیل شوند، بهتر آن است ما باعث تخریب روابط دولت و ملت عراق نشویم. عمار حکیم به ایران نزدیک است و در راستای روابط حسنه، برادرانه و دوستانه ایران و عراق حرکت می‌کند، لذا می‌توان گفت جای نگرانی نیست و هماهنگی‌هایی در سطوح مختلف وجود دارد. بعد از تصمیم اخیر آقای عادل عبدالمهدی، دیگر جناح‌های عراق نیز واکنش منفی یا مثبت نشان ندادند که نشان می‌دهد جمیع نظرات و گروه‌های عراقی در پی آرامش هستند.

نعیمی ادامه داد: نیرو‌های بسیج مردمی عراق می‌توانستند اعلام موضع کنند و مبارزات خود با داعش و جایگاه مردمی و توان خود را به دولت عراق یادآوری کنند، ولی در این مورد خاص و دستور اخیر نخست وزیر عراق واکنش منفی دیده نشد، به همین دلیل به نظر می‌رسد که یک هماهنگی در درون عراق وجود دارد، ضمن اینکه نباید از پشت پرده این داستان هم غافل شد.

این کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به این پرسش که نقش مقتدا صدر در این قضایا چگونه است، گفت: او هم دستور نخست وزیر را تایید کرده است. با توجه به مواردی که طی سال‌های گذشته وجود داشته است، آقای مقتدا صدر با جمهوری اسلامی ایران دعوای ساختاری ندارد و مشکلش این است که می‌گوید من از بقیه قوی تر، قدیمی‌تر و ریشه دار‌تر هستم و باید نسبت به دیگر گروه‌های شیعی، امتیازات بیشتری داشته باشم و از ایران انتظار دارد نسبت به جایگاه سیاسی او امتیاز، توجه و اهمیت بیشتری قائل شود. آقای صدر جایگاهی مانند شرایط سید حسن نصرالله در لبنان برای خود قائل است. نگاه ایران در سیاست‌های کلان به همه گروه‌های شیعه عراق، مساوی است و این قضیه باعث شد که در یک محدوده زمانی کوتاه، فاصله‌ای بین آقای صدر و ایران ایجاد شود. باید توجه کرد که در نهایت، ریشه اعتقادی، جایگاه و خاستگاه مقتدا صدر در ایران است و نمی‌تواند از جمهوری اسلامی فاصله زیادی بگیرد و اگر هم به کشور‌های اطراف و همسایگان مسافرت‌هایی دارد برای جلب توجه ایران است. مقتدا صدر شیعه و طلبه حوزه علمیه است و مجموعه‌هایی که به او وابسته است با ایران در هم تنیده اند، بنابراین به طور کلی نمی‌تواند مسیری جدا از این کلیات و کلان قضیه طی کند. آقای صدر موقعیت و بدنه خوبی در عراق دارد و در انتخابات توانست رای قابل توجهی برای لیست خود از شیعیان بگیرد، به همین دلیل انتظار دارد در وزن کشی با آقای حکیم جایگاه مناسبی به دست بیاورد.

نعیمی با ذکر این نکته که ایران نمی‌تواند به همه خواسته‌های مقتدا صدر عمل کند، ادامه داد: چتر حمایتی و نگاه ایران شامل همه طیف‌های عراقی شیعه و غیر شیعه است. در مجموعف ارتباط مقتدا صدر با ایران همیشه برقرار بوده و هست، حرکت‌های ملی گرایانه و مواضع خاص او ممکن است برای خوراک سیاسی و داخلی باشد. خانواده صدر دارای جایگاه مناسبی در تاریخ شیعه و نزد مردم عراق است به همین دلیل هم انتظار دارد در وزن کشی سیاسی در عراق مورد توجه واقع شود.