روحانی امروز با زمان انتخابات تفاوت کرده است (گفت‌وگو با محمدعلی ابطحی، مشاور رئیس دولت اصلاحات)

دیدارنیوز ـ پس از انتخابات اردیبهشت 96و پیروزی حسن روحانی و آغاز به فعالیت دولت دوازدهم، روز به روز امید جامعه نسبت به عملکرد دولت کاهش پیدا کرد، چرا که آقای روحانی برای عمل به وعده‌های انتخاباتی خود عملا دست به هیچ کاری نزد و اگر هم زد نتیجه‌ای نداشت. بنابراین هر روز مردم نسبت به این دولت ناامیدتر شده تا آنجا که شکاف دولت و جامعه زیاد شد. نارضایتی‌ها تا آنجا پیش رفت که حتی حامیان دولت از عملکرد او گلایه‌های بسیاری کردند. بنابراین فاصله‌ای میان آقای روحانی با سرمایه اجتماعی حامیانش ایجاد شده است که برخی معتقدند این فاصله به جهت آن است که رئیس‌جمهور نمی‌خواهد به سرنوشت سه رئیس جمهور قبلی دچار شود. البته برخی دیگر هم معتقدند که آقای روحانی را نباید قضاوت کرد، چرا که او بعد از 96 به جهت مسائل بین‌المللی حاکم بر کشور دستش بسته شد و نتوانست به جهت حل مسائل کشور فعالیت چشمگیری داشته باشد. درباره 4 وزیر معرفی شده از سوی روحانی به مجلس، برخی معتقدند به دلیل نزدیک بودن رئیس مجلس به رئیس دولت امکان دارد برخی از افراد رأی کافی را از نمایندگان مردم به دست بیاورند، اما نکته قابل توجه آن است که یکی از این وزرا فردی است که مجلس طی یک ماه گذشته قصد استیضاح او را داشت و باید منتظر بود تا ببینیم که لاریجانی اجازه کسب رأی را به این فرد خواهد داد یا خیر! هیچ کدام از وزرای معرفی شده از سوی آقای‌رئیس‌جمهور مطلوب حامیان او نیستند. با توجه به جلسه‌ای که اخیرا آقای روحانی با اصلاح‌طلبان داشتند در سخنانش مطرح کرد که اصلاح‌طلبان شریک دولت هستند. تصورها بر آن بود که در معرفی وزرای جدید از چهره‌های اصلاح‌طلب استفاده شود، اما این چنین نشد. حتی فعالیت چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب مانند اسحاق جهانگیری را هم کم کردند تا آنجا که معاون اول در سخنان اخیر خود اشاره کرد که اجازه هیچ اقدامی از جمله برکناری منشی خود را ندارد. یکی از شعارهای آقای رئیس‌جمهور با این مضمون بود که «به عقب بازنخواهیم گشت» اما درحال حاضر شاهد مشکلات بسیاری در داخل هستیم و این موضوع هیچ ارتباطی به تاثیر مسائل بین‌المللی ندارد. جامعه به دلیل نزدیک بودن نظر آقای روحانی با اصلاح‌طلبان به او رأی دادند. برخی معتقدند که مشکلات پیش روی جامعه از زمان جنگ هم سخت‌تر است. درست است که ریشه مشکلات فقط به دولت کنونی باز نمی‌گردد و در ادوار گذشته هم شاهد این نوع موضوعات بودیم، اما باید دولت با توجه به شرایط کنونی جامعه از جمله وضعیت اقتصادی کشور برای حل آنها راهی پیدا کند، اما تاکنون تلاش دولت صرفا رفتن سراغ معلول‌ها بوده، دولت باید دنبال یافتن علت اصلی مشکلات باشد.

برای بررسی مقبولیت دولت و مشکلات آن «آرمان» با سید محمدعلی ابطحی مشاور رئیس دولت اصلاحات گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید.

آقای روحانی از سرمایه اجتماعی «حامیان» خود فاصله‌گرفته است؟

باید این موضوع را قبول کرد که آقای روحانی از ابتدا خود را اصلاح‌طلب ندانسته است. از اتفاقات بدی که در این میان رخ داد می‌توان به آن موضوع اشاره کرد که جمعی از اطرافیان آقای روحانی تصورشان بر آن بود تا یک هویت مستقل از اصلاح‌طلبی برای آقای روحانی و خودشان ایجاد کنند. آنها با تصور آنکه صرفا با ایجاد یک حزب و نام جدیدی می‌توانند همان سرمایه‌ای که در جامعه اصلاح‌طلبی وجود داشته را در دست گرفته و حرکت کنند. اعتقاد من بر آن است که حزب اعتدال و توسعه به عنوان حزب دولت و سکوی پرش اعضا و نزدیکان آقای روحانی برنامه‌ریزی داشتند مانند اصلاحات در درون جامعه شکل خواهد گرفت. این در حالی است که احزابی مانند حزب اعتدال و توسعه و آن موضوعی که آقای احمدی‌نژاد با عنوان «بهار» ایجاد کرد عناوینی هستند که در جامعه هیچ پشتوانه‌ای ندارد و باید توجه کرد که این پشتوانه با دستور یک رئیس، مجموعه، رئیس دفتر رئیس جمهور یا افراد دیگر به وجود نمی‌آید.

پشتوانه احزاب چقدر زمان می‌خواهد تا در میان مردم جا بگیرد؟

نکته اول اینکه این پشتوانه طی تاریخ 20 ساله صورت می‌پذیرد و همچنین نکته دوم، احزاب باید مساله جامعه باشد. جریان اصلاح‌طلب یک موضوع تاریخی بود که در بستر تاریخ ایران و خاورمیانه همیشه مورد نیاز جامعه بوده و به همین دلیل جریان اصلاح‌طلبی توانست به درون جامعه راه یابد. بنابرین نباید گفت که هر شخصی با ایجاد تشکل و حمایت افرادی می‌تواند برای خود در جامعه پشتوانه جدی تلقی کند.

پس شما معتقدید دولت اشتباه کرده است؟

درباره اشتباه بزرگی که در دولت روحانی رخ داد باید گفت که تصور آنها این بود تا با راه‌اندازی یک حزب بتوانند مجموعه حزبی خود را موازی یا مساوی با جریان اصلاح‌طلبی حرکت کنند، در حالی که اینگونه نبود و اصلاح‌طلبی یک اتفاق تاریخی بود که هنوز هم در جامعه وجود دارد. آنها با این نوع نگاه سعی داشتند تا قدرت را به مجموعه جریان نزدیک به خود و آینده اطرافیان آقای روحانی تقسیم کنند و به جای آنکه بتوانند برای دولت آقای روحانی روز به روز پشتوانه‌ای ایجاد کنند برعکس عمل کرده و همین موضوع باعث کاهش این پشتوانه شد.

برخی معتقدند رؤسای جمهور در دوره دوم پس از کسب رأی دیگر نیاز به رأی جامعه ندارند. بنابراین برای جلب رضایت جامعه کاری انجام نمی‌دهند.

آقای روحانی از یک سو سرنوشت سه رئیس جمهور قبلی را مشاهده و از سوی دیگر علاقه‌مند است تا بخش جدی قدرت در کشور، او را از خود بداند. او پس از انتخابش در ریاست جمهوری احساس کرده که دیگر احتیاجی به رأی مردم ندارد. بنابراین باید با صراحت گفت که پس از انتخابات 96 با یک روحانی متفاوتی روبه‌رو شدیم. به‌طوری‌که باید گفت دلمان برای آقای روحانی دوران انتخابات و نظراتی که در آن زمان مطرح می‌کرد، تنگ شده است. آن نظرات عامل حمایت اصلاح‌طلبان از آقای روحانی بود. اما حال شاهد هستیم که آن اتفاقات و پشتوانه‌ها دیگر دیده نمی‌شود و روز به روز از پشتوانه اجتماعی آقای رئیس‌جمهور کاسته می‌شود.

برخی معتقدند که مشکلات یک سال و نیم گذشته به جهت مسائل بین‌المللی حاکم بر کشور بوده است و آقای روحانی چاره دیگری نداشته است.

بله، بخشی از این مشکلات مربوط به اتفاقات بین‌المللی که از سوی افرادی مانند دونالد ترامپ رقم خورده و بخش دیگر مشکلات دولت به جهت شعارهای تبلیغاتی مخالفان داخلی او است و آنها هم در این میان نقش داشته‌اند، اما باید توجه کرد که خود آقای روحانی در این روند نقش داشته است.

با توجه به معرفی 4 وزیر از سوی روحانی به مجلس، برخی معتقدند با توجه به اینکه آقای لاریجانی به رئیس دولت نزدیک است امکان رأی‌آوری این افراد بالاست.

درمورد رأی‌آوری این چهار وزیر باید گفت که آقای لاریجانی آنقدری نقش ندارد، چرا که رأی نمایندگان مجلس بسیار مستقل‌تر از این حرف‌هاست. مجلس نسبت به انتخاب گزینه‌ها برای وزارتخانه‌ها تصمیم می‌گیرد. البته تصورها این بود که آقای روحانی برای انتخاب وزرا از جامعه جوان و زنان استفاده می‌کرد، چراکه بسیار افراد تحصیلکرده با تجربه در بخش خصوصی وجود دارند که عملکرد موفقی داشتند. لذا به آسانی می‌شد در صنعت کشور از آنها استفاده کرد و یا وزارتخانه‌ای مانند وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌شد از زنان توانمند وکاربلد استفاده کرد، اما متاسفانه هیچ کدام از این موضوعات در معرفی وزرای پیشنهادی مورد توجه قرار نگرفت. حال باید در انتظار رأی مجلس باشیم. ازسویی اقلیتی از نمایندگان تندرو و مخالف دولت در مجلس فعلی حضور دارند، اما نمایندگان دیگر در مجلس نسبتا همکاری مناسب و عقل‌محوری را با دولت داشته‌اند.

منبع: آرمان/راضیه فراهانی/۳ آبان ۹۷