آموزش حضور در مدارس کشور چند روزی است که از سرگرفته شده است و میلیون‌ها دانش‌آموز به مدرسه برگشته‌اند. این گزارش نگاهی دارد به نقاط ضعف و قوت بازگشایی مدارس در گفتگوی با یک مدیر مدرسه و فعال صنفی فرهنگیان.
دیدارنیوز – رسول شکوهی: کرونا و تعطیلی مدارس دوران سختی را برای دانش آموزان و معلمان و خانواده‌ها به وجود آورد. شرایطی که با کمترین امکانات باید نظام تعلیم و تربیت را سر پا نگه می‌داشتند و از هر کاری برای جلوگیری از تعطیل شدن مدرسه دریغ نمی‌کردند. در این حدودا دو سال مدرسه اگر چه به صورت مجازی به فعالیت خود ادامه می‌داد، ولی هیچ وقت تعطیل نشد.
با این تجربه می‌توان گفت که امروز بخش زیادی از جامعه به اهمیت مدرسه پی برده و دیگر نمی‌توان این جایگاه را کم اهمیت نشان داد. نقش معلم نیز بیش از پیش بروز پیدا کرد و جامعه متوجه شد که حتی در سخت‌ترین شرایط فرهنگیان با گوشی‌های خودشان و نرم افزار‌های کم توانی مثل شاد اجازه ندادند که آموزش تعطیل شود.
از ابتدای آذر قرار بر بازگشایی مدارس بود و تقریبا در بخش‌های زیادی از کشور این اتفاق افتاد. اتفاق مثبتی که بار‌ها و بار‌ها بر آن تاکید می‌شد و بخش زیادی از مدیران کلان آموزش و پرورش به آن تن نمی‌دادند این بار رخ داد. همواره باز گذاشتن دست مدارس و مدرسه محوری و اعتماد به مدیران و معلمان مدارس دغدغه متخصصین حوزه تعلیم و تربیت بود و نسبت به سیاست‌های بخشنامه‌ای که همه امور مدارس از مرکز مدیریت می‌شد انتقاد داشتند.
این بار در دوره سرپرستی علیرضا کاظمی در وزارت آموزش و پرورش در بحث بازگشایی مدارس و تعیین نسبت آموزش حضوری و غیر حضوری دانش آموزان و به صورت کلی مسائل مدرسه در دوره کرونا اختیارات به مدرسه واگذار شد تا با توجه به شرایطی که دارند آموزش‌های حضوری و غیرحضوری را ساماندهی کنند.
در وضعیت فعلی بسیاری از مدارس که اکثرا مدارس غیر دولتی هستند چند وقتی است که آموزش حضوری را شروع کرده اند. مدارس دولتی هم وضعیت متفاوتی دارند. برخی از آن‌ها به صورت کاملا حضوری، برخی نیمه حضوری نیمه مجازی و برخی هنوز به صورت کاملا مجازی فعالیت می‌کنند. قطعا زمان لازم است تا هر مدرسه متناسب با شرایط خود برنامه ریزی سال تحصیلی را انجام دهد و به مرور هر مدرسه مسیر مطلوب خود را پیدا خواهد کرد و این مساله می‌تواند شروع یک حرکت تحولی که مورد تاکید همه دلسوزان تعلیم و تربیت بوده باشد. یعنی مدرسه محوری و تفویض اختیارات به مدرسه و اعتماد به فرهنگیان.
در رابطه با تجربه بازگشایی مدارس در دوره کرونا و نوع فعالیت‌ها و مشکلات و مسائلی که این روز‌ها مدارس با آن روبرو هستند به سراغ نرگس ملک زاده فعال صنفی فرهنگیان و از مدیران مدارس کشور رفتیم تا روایت او از این سبک از بازگشایی و مسائلی که با آن روبرو است را بشنویم و بخوانیم.
نرگس ملک زاده در ابتدا به این مساله اشاره کرد که خوشبختانه همانطور که اعلام شده بود بازگشایی را در اختیار خود مدرسه و به صورت مشخص شورای مدرسه قرار دادند. او به الگو‌های مختلف مدارس در بازگشایی اشاره کرد و گفت که برخی مدارس برای دروس پایه فقط به صورت حضوری فعال هستند و برخی مدارس اولویت را به ورودی‌های جدید آن مدرسه داده اند. او در این باره گفت: «شیوه حضور دانش آموز به اختیار مدرسه است و کسی دخالتی در این زمینه بیرون از مدرسه نکرده و فشاری روی مدرسه گذاشته نشده و محدودیتی برای اینکه بازگشایی به چه شیوه‌ای باشد ایجاد نشده است کما اینکه برخی از مدارس هنوز آموزش حضوری را شروع نکرده‌اند».
ملک زاده از تجربه مدرسه‌ای که مدیریت آن را برعهده دارد نیز گفت. او از این گفت که به مرور زمان مدرسه و معلمان و شورای مدرسه سازوکار آموزش حضوری و مجازی در کنار هم را پیدا کرد و متناسب با شرایط مدرسه و دانش آموزان و معلمان به یک الگوی مطلوب رسیدند. ملک زاده از تقسیم کلاس‌ها به دو گروه و حضور دانش آموزان به صورت چرخشی و زوج و فرد و متناسب با صلاحدید معلم در مدرسه گفت. طبق گفته‌های این مدیر مدرسه در حال حاضر در روز نیمی از دانش آموزان در مدرسه حاضر می‌شوند.
او درباره آموزش مجازی و حضوری در کنار هم گفت: «ما تاکید می‌کنیم که دانش آموزانی که به صورت حضوری شرکت می‌کنند حتما گروه‌های مجازی را چک کنند تا اگر تکلیف و آموزش تکمیلی در نظر گرفته شد آن را از دست ندهند».
یکی از دغدغه‌ها در بازگشایی مدارس تامین اقلام بهداشتی مانند ماسک و ضدعفونی کننده‌ها است. شاید در بسیاری از شهر‌های بزرگ این مشکل وجود نداشته باشد، ولی در مناطق کمتر برخوردار حتی مدرسه از آب آشامیدنی سالم بی بهره است و قاعدتا خبری از اقلام بهداشتی در آن مدارس نیست و بازگشایی بدون تامین امکانات اولیه آن می‌تواند خطرساز باشد.
در رابطه با امکانات بهداشتی مدارس از ملک زاده پرسیدم. او به صراحت گفت که «امکانات بهداشتی را خود مدارس باید تامین کنند و امسال هنوز مبلغی به عنوان سرانه مسائل بهداشتی به مدرسه داده نشده است و مدارس خودشان باید هزینه کنند».
نرگس ملک زاده به دو نکته بسیار مهم در رابطه با بازگشایی مدارس اشاره کرد. او از عادی انگاری دانش آموزان و کم توجهی به مسائل بهداشتی گفت و تاکید کرد که با اینکه دانش آموزان ملزم به استفاده از ماسک هستند و مدرسه دائما ضدعفونی می‌شود عادی انگاری کرونا در میان دانش آموزان بسیار نگران کننده است.
این معلم مدرسه تاکید کرد که ساعت تفریح دانش آموزان در مدرسه مشکل بسیار بزرگی است و نمی‌توان دانش آموزان را در این شرایط به صورت کامل کنترل کرد. او درباره رعایت پروتکل‌ها در مدرسه هم تاکید کرد که با توجه به شرایط مدارس هیچ پروتکلی به صورت کامل اجرایی نمی‌شود.
ملک زاده به مشکل تهویه مدارس اشاره کرد. او بر این نکته تاکید داشت که با روشن کردن وسایل گرمایشی مدارس مانند شوفاژ نمی‌توان پنجره‌های کلاس را باز گذاشت، چون با مشکل اتلاف انرژی روبرو می‌شوند. او بر این نکته تاکید کرد که با سرد شدن هوا عملا تهویه مدارس شدنی نیست.
در رابطه با رضایت خانواده‌ها و دانش آموزان در رابطه با وضعیت جدید از ملک زاده پرسیدم. او از رضایت خانواده‌ها و دانش آموزان گفت. همچنین ملک زاده از رضایت معلمان نیز گفت: «معلمان هم راضی هستند، ولی تنها مشکل این است که باید دو بار به صورت حضوری و مجازی تدریس داشته باشند».
ملک زاده همچنین از اقبال و اصرار خانواده‌ها به آموزش حضوری نیز گفت. او در پایان گفت: «الان که آموزش حضوری داریم متوجه می‌شویم که چقدر اختلاف بین آموزش حضوری و مجازی وجود دارد و وقتی بچه‌ها به مدرسه می‌آیند چه تاثیرات ویژه‌ای دارد. آموزش در کنار پرورش، حضوری صورت می‌گیرد و من موافق آموزش حضوری با رعایت همه شرایط هستم و استقبال می‌کنم که آموزش به صورت تدریجی حضوری شود».
