اولین سفر پر چالش حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جدید ایران به عراق برای شرکت در نشست منطقه‌ای حمایت از عراق بوده است. این اجلاس که اکثر کشور‌های منطقه در آن حضور دارند را می‌توان یک ماموریت دیپلماتیک پیچیده دانست.
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: حسین امیر عبداللهیان، هنوز به صندلی وزیر در وزارت خارجه عادت نکرده بود، که مجبور به حضور در نشستی پر چالش و مهم شده است. او به منظور حضور در نشست منطقه‌ای حمایت از عراق با استقبال فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق وارد بغداد شد.
حسین امیرعبداللهیان پیش از ورود به عراق گفته است که بهتر بود سوریه نیز به عنوان همسایه عراق حضور داشته باشد و همچنین طبق فیلم‌های ارسال شده او در راهروی منتهی به اتاق نشست با عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر در حال گفتگو است.
در این نشست رئیس جمهوری مصر، نخست وزیر کویت، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، امیر قطر، پادشاه اردن، رئیس جمهوری فرانسه، وزیر خارجه ترکیه، وزیر خارجه عربستان، حاکم دوبی، معاون رئیس و نخست وزیر دولت امارات حضور داشتند که عکس یادگاری در حاشیه نشست نیز گرفته شده است. از دیگر حواشی این نشست دیدار امیر قطر و حاکم دبی پس از چهار سال بود. این اولین دیدار آن‌ها پس از بحران ۲۰۱۷ است.
عراق می‌خواهد با برگزاری این نشست از سطح تنش کشور‌های منطقه برای ثبات داخلی خود، بکاهد. مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق هدف از نشست امروز را نقش متحد کننده عراق و ایجاد تفاهم بین همسایگان برای مقابله با بحران‌هایی خوانده که منطقه و عراق را متزلزل میکند. همچنین برهم صالح، رئیس جمهوری عراق نیز گفته است کنفرانس بغداد به دنبال کاهش تنش‌ها و بحران‌های منطقه‌ای و تامین امنیت مشترک منطقه و تعامل اقتصادی خواهد بود.
حسین امیرعبدالهیان، وزیر خارجه ایران در نشست منطقه‌ای حمایت از عراق به زبان عربی سخنرانی کرد و گفت: «آنچه که امروزه بیش از پیش به آن نیازمندیم، امنیت پایدار منطقه‌ای با مشارکت کشور‌های منطقه است که تحقق آن در گرو صرف منابع اقتصادی برای تحقق ائتلاف برای صلح و توسعه است.»
در واقع می‌توان این نشست را می‌تواند در قدم‌های اول وزیر خارجه جدید نقش پررنگی ایفا کند. نشست بغداد بی شک در روابط ایران و عربستان و دیگر کشور‌های منطقه تاثیر مهمی خواهد داشت. ناظران سیاسی گفته‌اند که برگزاری این اجلاس در شرایط ناشی بحران و تحولات افغانستان، اهمیت زیادی برای تنش‌زدایی در منطقه دارد. به نظر شماری از کارشناسان اجلاس بغداد با حضور گسترده رهبران منطقه‌ای و بین المللی می‌تواند پیام مثبتی برای کاهش کشمکش و جایگزین کردن مناسبات اقتصادی به جای اختلافات سیاسی باشد.
در چند ماه گذشته اخباری مبنی بر مذاکرات میان ایران و عربستان در بغداد به گوش می‌رسید. به نظر می‌رسید میانجی اصلی این مذاکرات کشور عراق است. با تغییر دولت در ایران مذاکرات تهران-ریاض بلاتکلیف باقی مانده بود.
ایران و عربستان که نزدیک به شش سال است هیج رابطه سیاسی و اقتصادی با یکدیگر ندارند، اخیرا به میزبانی عراق مذاکراتی غلیرعلنی بر سر مسائل مورد اختلاف آغاز کرده بودند. وزیر خارجه عراق ماه گذشته با حضور در ایران از رئیسی برای شرکت در این نشست دعوت کرده بود.
این بار مقام‌های عراقی نیز گفته اند که یکی از اهداف نشست بغداد بهبود روابط بین ایران و عربستان سعودی به عنوان رقبای منطقه‌ای است. همچنین گامی برای پایان دادن به تنش تهران و کشور‌های عرب منطقه هم نیز می‌تواند باشد. برهمین اساس این نشست برای دولت ابراهیم رئیسی که هدف سیاست خارجی خود را ایجاد رابطه با کشور‌های منطقه اعلام کرده، می‌تواند شروع مناسبی باشد.
عراق سعی دارد از جنگ‌های بیشتر در کشور خود جلوگیری و با کاهش سطح تنش در منطقه به ثبات خود نیز کمک بکند. ایران منتقد حضور نیرو‌های آمریکایی در عراق است و خواهان خروج هر سریعتر نظامیان ایالات متحده آمریکا از این کشور است.
از سوی دیگر آمریکا ایران را متهم میکند که با حمایت از گروه‌های شبه نظامی که منافع ایالات متحده را در خطر قرار می‌دهند باعث تزلزل ثبات در عراق می‌شود. حسین امیرعبداللهیان نیز در بدو ورود به عراق از شهید قاسم سلیمانی نام برد و گفته است که ما در وزارت خارجه پیگیری جدی حقوقی و بین المللی طرف‌هایی است که به نام دولت آمریکا و کاخ سفید آشکارا اقدام تروریستی علیه این قهرمانان انجام دادند. آمریکا باید پاسخگوی این جنایت باشد، حتی اگر دولت قبلی این کشور مرتکب این جنایت باشد.
در واقع این نشست شاید به کاهش تنش در عراق میان ایران و آمریکا نیز بکاهد و ایران بتواند کشور‌های منطقه را بر خروج زودتر آمریکا از منطقه مجاب کند.
بدون شک اصلی‌ترین موضوع این نشست روابط اقتصادی کشور‌های منطقه با یکدیگر است. مصطفی الکاظمی، نخست وزیری عراق از برگزاری این نشست به نظر می‌رسد اهداف اقتصادی عراق را دنبال میکند. آن هم در زمانی که حدود ۴۵ روز تا برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق باقی مانده است. در واقع این نشست اهداف انتخاباتی الکاظمی و حامیان او را دنبال میکند.
دولت الکاظمی تاکنون نشست‌های سه‌جانبه‌ای با مقامات مصر و اردن داشته است. علاوه بر این، نخست وزیر عراق تلاش کرد با سفر به عربستان سعودی و امارات که آوریل گذشته انجام شد، این دو کشور ثروتمند عربی را به سرمایه‌گذاری در عراق ترغیب کند. از سوی دیگر به واسطه این نشست بغداد نیز سعی دارد کشور‌های شرکت کننده را به سرمایه‌گذاری در عراق یا کمک اقتصادی به این کشور ترغیب کند.
نزار الخیرالله، رئیس کمیته تدارکات کنفرانس منطقه‌ای بغداد و قائم‌مقام وزیر خارجه عراق، گفت: «کنفرانس بغداد بیش از هر چیز اهداف اقتصادی را دنبال میکند و به مسائل اختلافی نمی‌پردازد. کشور‌های دعوت شده به این کنفرانس تجارب خوبی در عرصه اقتصاد و صنایع و سرمایه‌گذاری دارند و عراق در پی جلب سرمایه در بخش کشاورزی و صنعت است.»
نشست بغداد علاوه بر اینکه بدون شک به کاهش تنش دار منطقه کمک میکند، اما می‌تواند اولین قدم پر نقش و نگار وزارت خارجه دولت رئیسی نیز را رقم بزند. امیرعبداللهیان در این نشست می‌تواند اهداف دولت رئیسی که روابط اقتصادی گسترده با کشور‌های منطقه است را کلیک بزند و روابط تیره و تار ایران و عربستان را به سمت ثبات حرکت دهد.
